"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2021

H μάχη του Λιδωρικίου 7-10/08/1944

 

Βρισκόμαστε στον Αύγουστο του 1944, περίοδο κατά την οποία, οι γερμανικές κατοχικές δυνάμεις διενεργούν σημαντικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, με στόχο τη διάλυση των εκεί αντάρτιωκν σωμάτων του ΕΛΑΣ, ώστε να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη υποχώρησή τους προς βορράν και η μη παρενόχληση των υποχωρούντων στρατευμάτων της Βέρμαχτ.

Στις επιχειρήσεις αυτές εντάσσεται και η τριήμερη μάχη του Λιδωρικίου, που έλαβε χώρα στις 7-10/08/1944.

Τη νύχτα της 7ης Αυγούστου 1944, οι γερμανικές δυνάμεις ξεκίνησαν να καταλάβουν το Λιδωρίκι, τη "φωλιά των παρτιζάνων", όπως την αποκαλούσαν, καθώς εκεί έδρευε η V Ταξιαρχία του ΕΛΑΣ. Λίγες ημέρες πριν, οι Γερμανοί είχαν δώσει μάχες στην περιοχή της Μακρακώμης και στις Καρούτες, έχοντας σημαντικές απώλειες, οπότε η κατάληψη του Λιδωρικίου δεν ήταν μόνο ζήτημα στρατηγικής, αλλά και θέμα γοήτρου.

Από την πλευρά του, ο ΕΛΑΣ κατείχε επίκαιρες θέσεις άμυνας γύρω από το Λιδωρίκι. Ο 3ος Λόχος της ΕΠΟΝ και ο 6ος Λόχος του ΙΙ/34 Τάγματος του ΕΛΑΣ είχαν λάβει αμυντικές θέσεις στη θέση "Έλατος", στον αυχένα της εξόδους της κοιλάδας των Καρουτών, προς την Άμφισσα. Μια πρώτη επίθεση των Γερμανών εκδηλώθηκε στο πλατό του φρουρίου της Άμφισσας (07/08/44), η οποία αποκρούστηκε με επιτυχία από τον ΕΛΑΣ και οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη βάση τους.

Επόμενη γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε στο ίδιο σημείο, το επόμενο πρωί, οπότε και οι Γερμανοί επιτέθηκαν ενάντια στην αμυντική διάταξη του ΕΛΑΣ, κατόπιν ισχυρής προπαρασκευαστικής επίθεσης του γερμανικού πυροβολικού. Ακολούθησε ισχυρή επίθεση των Γερμανών, στις 09/08 στις θέσεις των ανταρτών στην κοιλάδα των Καρουτών και η σταδιακή υποχώρηση του ΕΛΑΣ προς το Λιδωρίκι. Στις μάχες αυτές, ο ΕΛΑΣ αμυνόταν λυσσαλέα, απέναντι σε έναν πανίσχυρο, άρτια εξοπλισμένο και σαφώς ισχυρότερο αντίπαλο, έχοντας σοβαρές απώλειες.

Στις 10/08/1944, ο ΕΛΑΣ αναγκάστηκε να αφήσει το Λιδωρίκι, στο οποίο εισήλθαν οι Γερμανοί. Οι κατακτητές επιδόθηκαν σε εκτεταμένο πλιάτσικο και πυρπόληση της πόλης. Η διοίκηση της V Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ, με τις υπηρεσίες της και δεκάδες πολίτες της πόλης, υποχώρησαν προς το Στενό και το Κάλλιο. Επέστρεψαν μερικές ημέρες, μετά, όταν οι Γερμανοί εγκατέλειψαν πια το Λιδωρίκι και επέστρεψαν στην Άμφισσα.

Στις μάχες αυτές, ο ΕΛΑΣ είχε ως απώλειες 30 νεκρούς και περίπου 60 τραυματίες.



Λιδωρίκι. Φωτογραφία από την περίοδο της Κατοχής.


Πηγή: Επιτροπή Περιοχής Ανατολικής Στερεάς & Ευβοίας του ΚΚΕ, Θύμιος Καψής (Ανάποδος), Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2020, σελ. 79-80.


36 σχόλια:

  1. Απο τις αρχές του 1944 οι Γερμανοί με τα τάγματα ασφαλείας και τις οργανώσεις γέφυρα ΕΔΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΑ χτυπούσαν τον ΕΛΑΣ με καθαρά ταξικά κριτήρια θέλοντας να κρατήσουν ανοιχτούς τους δρόμους για την αποχώρηση τους προκαλώντας όσο γίνεται μεγαλύτερες απώλειες και διατηρώντας ανέπαφες τις δυνάμεις τους για τις επερχόμενες μάχες με τον Κόκκινο στρατό για να τον καθυστερήσουν στην πορεία του προς το Βερολίνο ώστε να προλάβουν να φτάσουν πρώτοι οι Δυτικοί καπιταλιστές. Ενας ξεκάθαρος ταξικός πόλεμος και απο τις δύο πλευρές των Καπιταλιστικών χωρών σε βάρος των λαών και της ΕΣΣΔ. ΕΜΕΙΣ.... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Βρε Παναγιώτη πως τα λες! Λοιπόν ΤΑ υπήρχαν στην Πελοπόννησο και το Λιδορίκι είναι στη Στερεά, ο ΕΔΕΣ και ο ΕΚΚΑ έκαναν αντίσταση κατά των Γερμανών επιπλέον στην συγκεκριμένη περίοδο ο Ψαρρός είχε δολοφονηθεί από τον ΕΛΑΣ και τον ΕΚΚΑ τον είχαν διαλύσει.

      Διαγραφή
    2. Έχει απόλυτο δίκιο για το ρόλο των οργανώσεων ΕΔΕΣ - ΕΚΚΑ και για τα ΤΑ επίσης. Με σύμφωνη γνώμη των Βρετανών δημιουργήθηκαν τα δεύτερα και οργανώσεις-γέφυρα ήταν οι πρώτες

      Διαγραφή
    3. Να διαβάσεις τα βιβλία του Παπαρρήγα για το Β Παγκόσμιο Πόλεμο και να δεις τις πηγές του. Αποκαλύπτεται ξεκάθαρα η ταξικότητα του πολέμου ιδιαίτερα το 1944-45, και η λογική αντιμετώπισης των δυτικών και των σοβιετικών, από το Τρίτο Ράιχ. Στη Δύση ολόκληρες ταξιαρχίες παραδίδονταν αμαχητί και στο ανατολικό μέτωπο ανάπτυξαν λυσσαλέα αντίσταση κατά του Κόκκινου Στρατού. Ίδια ακριβώς λογική ανάπτυξε και για την Ελλάδα το ΣΣΜΑ και ιδιαίτερα σε σχέση με τις δολιοφθορές στα δίκτυα, ο ΕΛΑΣ βρέθηκε πολλές φορές αντιμέτωπος με αυτό

      Διαγραφή
  2. Oberon και εγώ αν ήμουνα στην θέση των Γερμανών θα προτιμούσα να παραδοθώ στους Αγγλοαμερικάνους παρά στους Σοβιετικούς, από την στρατιά Πάουλους πόσοι επέζησαν; Θα ήθελα να μου βάλεις από που προκύπτει ότι τα ΤΑ ήταν δημιούργημα των Άγγλων και από που ότι ο ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ ήταν οργανώσεις γέφυρα Άγγλων και ΤΑ.... εσύ έχεις ιστορική σελίδα δεν μπορεί να λες τέτοια πράγματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Συγνώμη μια δεύτερη ανάγνωση, μπερδεύτηκα με το πρώτο και το δεύτερο... οργανώσεις - γέφυρα ήταν οι πρώτες (προφανώς εννοείς τον ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ) και αυτό κατά την γνώμη σου ήταν κακό; Με αυτή την έννοια και ο ΕΛΑΣ δημιουργήθηκε μετά την προτροπή του Στάλιν μετά την έναρξη της επίθεσης των Γερμανών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καταρχήν, θεωρώ κακό το ότι ήταν οργανώσεις γέφυρα, καθώς ανοίκω στην εργατική τάξη. Είναι οργανώσεις -γέφυρα και αυτό φαίνεται από την άφθονη και δυσανάλογη χρηματοδότηση και στήριξή τους από τους Βρετανούς, όπως και την προνομιακή μεταχείρηση του ΕΔΕΣ ως συνομιλητή των Γερμανών. Μπορείς να διαβάσεις το Χαριτάτο σχετικά. Τώρα για την ίδρυση του ΕΛΑΣ κατόπιν υπόδειξης της ΕΣΣΔ, εγώ περιμένω στοιχεία. Γιατί δεν τα έχω βρει ακόμα στις 10.000 εγγράφων που έχω δει στη ζωή μου. Για τα ΤΑ, δεν περίμενες βέβαια ο Ράλλης να έχει εγγράφως τη στήριξη των Βρετανών για αυτά. Ωστόσο, στη δίκη του αυτό υποστήριξε εμμέσως πλην σαφώς, αυτά καταμαρτυρά και ο Μακρής και άλλα στελέχη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ Αθήνας και κυρίως έτσι φαίνεται από το γεγονός ότι τα ΤΑ δεν δικάστηκαν, επανεξοπλίστηκαν και εκπαιδεύτικαν από τους Βρετανούς και υπήρξαν μέρος των αστικών δυνάμεων καταστολής στον Εμφύλιο. Παράλληλα, το 1943, υπάρχουν ενδείξεις για συνάντηση Βρετανών πρακτόρων στην Αθήνα με διάφορες οργανώσεις συνεργατών, στις οποίες δεν φαντάζομαι ότι συζητήθηκε κάτι άλλο πέρα από τη συνεργασία ενάντια στον ΕΛΑΣ, υπό το φέγγος της ήττας των Γερμανών και τη διάδοχη κατάσταση στην Ελλάδα. Τέλος, να θυμίσω τον ανάλογο ρόλο των Βρετανών στην υπόθεση του Τσαλ Νταγ και όχι μόνο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Είναι πολλά τα ζητήματα που βάζεις, δεν έχω πρόβλημα να απαντήσω σε όλα.... ας ξεκινήσω με την οδηγία προς τους Ευρωπαίους κομμουνιστές, την πιο επίσημη αν θες (υπάρχουν και άλλες παροτρύνσεις):

    Ο Στάλιν, στις 3 Ιούλη 1941, απευθύνεται στο λαό μέσω ραδιοφώνου


    ....

    Στις περιοχές τις κατεχόμενες από τον εχθρό, πρέπει να σχηματίζονται τμήματα παρτιζάνων έφιππα και πεζά, να σχηματίζονται ομάδες καταστροφής για την πάλη ενάντια στα τμήματα του εχθρικού στρατού, για ν’ ανάψει ο ανταρτοπόλεμος, για ν’ ανατινάζουν γεφύρια, να καταστρέφουν δρόμους, τηλεφωνικές και τηλεγραφικές συνδέσεις, να καίνε τα δάση, τις αποθήκες, τις εφοδιοπομπές. Στις κατακτημένες περιοχές να δημιουργούνται αφόρητες συνθήκες για τον εχθρό και για όλους τους βοηθούς του, να καταδιώκεται και να εξοντώνεται σε κάθε βήμα, να τορπιλίζονται όλα τα μέτρα του.

    ......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πρόκειται για γνωστή ομιλία προς τους σοβιετικούς λαούς, με δεδομένο ότι το 1941 το μέτωπο ήταν αρκετά βαθύ. Θεωρώ δε ότι απευθύνεται κυρίως στον κοκκινο στρατο που μέρη του είχαν μείνει ξεκομμένα. Η ΚΔ δεν έχει αρχείο που να ξερω εγω τουλαχιστον και αρα δεν υπάρχουν επισημα κείμενά της, οπότε δεν υπάρχει κάτι σχετικό σαν οδηγία στα ΚΚ. Φαντάζομαι ότι ξέρεις για το αρχειακό υλικό του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ που και όποιο υπάρχει, όπου ουδέποτε δόθηκε τέτοια εντολή από τη Μόσχα. Να σημειωθεί ότι επισημη επαφή το ΚΚΕ απέκτησε με τη Μόσχα ξανά το 1943.

      Διαγραφή
    2. Η Κ.Δ το 1935 έπεσε στα χέρια του οπορτουνισμού και σταδιακά βάδιζε προς την διάλυση της όπως και έγινε το 1943. Αρα μάπα το καρπούζι και είναι απόλυτα φυσιολογικό να μην υπάρχει αρχείο για να καλύψει ο οπορτουνισμός το ΕΓΚΛΗΜΑ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
  6. Ο Ράλλης το 1942 είχε προτείνει την δημιουργία ταγμάτων στους Γερμανούς για να δεχτεί να αναλάβει Πρωθυπουργός. Φοβόντουσαν πως θα πάνε με τους Αγγλους σε περίπτωση που έρθουν. Το 1943 μετά την συντριβή σε ΣΤΑΛΙΝΓΚΡΑΝΤ και ΚΟΥΡΣΚ το δέχτηκαν. Συμφωνούσαν και οι Αγγλοι Ιμπεριαλιστές. Ηταν η άμυνα όλου του Καπιταλιστικού κόσμου απέναντι στους λαούς και την ΕΣΣΔ. ΕΔΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΑ ήταν οργανώσεις γέφυρα. Οι Δυτικοί καπιταλιστές έτρεχαν να προλάβουν να φτάσουν πρώτοι στο Βερολίνο να σώσουν ότι προλάβουν για τον Καπιταλισμό. Με την Συμφωνία στην Πορτογαλία οι Γερμανοί έφυγαν ανενόχλητοι απο την χώρα. Τους χρειαζόταν για τις επερχόμενες μάχες στα Βαλκάνια ενάντια στην ΕΣΣΔ. Με αυτή την συμφωνία παρέμειναι στην Κρήτη μέχρι 10 Μάη του 1945 και συνεχίστηκε με την συμφωνία της Κνωσσού μέχρι τα μέσα Ιουλίου. Με ΕΑΜ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ θα έκαναν όσους ΕΛΙΓΜΟΥΣ χρειαζόταν και απο τις αρχές του 1944 θα τσάκιζαν ΕΔΕΣ ΕΚΚΑ κ.α και στην συνέχεια αποτελώντας αναπόσπαστο τμήμα του Κόκκινου Στρατού σε κάθε τμήμα τους εδάφους που αποχωρούσαν οι Γερμανοί θα γινότανε γενική επιστράτευση και θα ξεκίναγε η οικοδόμηση του Σοσιαλισμού ανατρέποντας τον καπιταλισμό τσακίζοντας οριστικά το καπιταλιστικό κράτος σε Επαναστατικές συνθήκες και με τον συσχετισμό στα Βαλκάνια Συντριπτικό Σεπτέμβρη Οκτώβρη του 1944. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Oberon19 Ιανουαρίου 2021 - 7:05 μ.μ.

    Καταρχήν, θεωρώ κακό το ότι ήταν οργανώσεις γέφυρα, καθώς ανοίκω στην εργατική τάξη. ...... Πολύ σωστή απάντηση για όποιον ανήκει στην εργατική τάξη. Οποιος ανήκει στους καπιταλιστές είναι στην απέναντι όχθη. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Δηλαδή ο Ιωαννίδης, ο Μπαρτζιώτας, ο Σιάντος ακούγοντας την ομιλία του Στάλιν της 3ης Ιούλη 1941 τι νομίζεις ότι σκέφτηκαν; "Η ομιλία απευθύνεται στους σοβιετικούς και εμείς θα κάτσουμε στα αυγά μας διότι το αντάρτικο πρέπει να γίνει στην ΕΣΣΔ". Δεν σου φαίνεται παράξενο ότι από εκεί και πέρα δραστηριοποιήθηκαν οι κομμουνιστές; Η Πολωνία ήταν δύο χρόνια κατακτημένη, η Γαλλιά κλπ κράτη ήταν ένα χρόνο κατακτημένα είδες πουθενά να κουνιούνται οι κομμουνιστές; Ακόμα και στην Ελλάδα το β και γ γράμμα του Ν Ζαχαριάδη μιλούσαν για ιμπεριαλιστικό πόλεμο που έκαναν οι Έλληνες και έπρεπε να φρονηματιστούμε από την στάση της Βουλγαρίας!

    Άκου Παναγιώτη το ΕΑΜ σήμαινε Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, ο Βελουχιώτης έμπαινε στα αρχικά του βήματα στα χωριά και φύλαγε το χέρι του παπά.... ακόμα και ο Στάλιν μίλησε για "Μεγάλο πατριωτικό πόλεμο" ΠΟΥΘΕΝΑ δεν μίλησαν για ταξικό πόλεμο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ξέρω τι σκέφτηκαν. Ξέρω ότι δεν έλαβαν εντολή. Ξέρω ότι υποτιμάμε τον ελληνικό λαό και κάθε λαό αν νομίζουμε ότι το κίνημα δημιουργείται λόγω εντολών. Στη Γαλλία κάνεις λάθος για τους κομμουνιστές, όπως και για την Ελλάδα, Βελγιο κτλ, γιατί οι κομμουνιστές δημιούργησαν αντιστασιακές οργανώσεις από τον Φλεβάρη ή Μάρτη του 41. Λάβε υπόψη σου και το εξής: Κανένα μα κανένα ΚΚ δεν ανάλυε το Β΄ΠΠ ως ταξικό πόλεμο, με τη φωτεινή εξαίρεση κομμουνιστών όπως ο Ζαχαριάδης. Η ΚΔ και η θεωρία των μετώπων συνέχεαν τον αγώνα κατά του φασισμού ως κάτι διαφορετικό από τον αγώνα κατά του καπιταλισμού, γεγονός που προκύπτει από τη θεωρία των μετώπων και φάινεται στη δράση και την πολιτική όλων των ΚΚ εκείνη την εποχή. Το "πατριωτικό" λοιπόν του Στάλιν δεν το βλέπω κατ' ανάγκη κάτι το ορθό αναλυτικά.

      Διαγραφή
    2. Πιο ξεκάθαρη εντολή δεν μπορούσε να δοθεί.

      Μη μου λες για Γαλλία, μακάρι το ΚΚΕ να είχε ανάλογη στάση με ΓΚΚ, δυστυχώς δεν είχε.

      Όταν μιλάς για αγώνα κατά των φασιστών συμπεριλαμβάνεις και το σύμφωνο Ρίμπετροπ - Μολότωφ; και τις κοινές επιχειρήσεις σοβιετικών και Βέρμαχτ στην Πολωνία; ή τις κοινές νικητήριες παρελάσεις του Κόκκινου στρατού με την Βέρμαχτ;

      Άστα μη τα σκαλίζεις καλύτερα.

      Διαγραφή
    3. Ο Πόλεμος ήταν Ιμπεριαλιστικός και απο τις δύο μεριές των Καπιταλιστικών κρατών απο την αρχή μέχρι το τέλος. Η ΕΣΣΔ με τον ΣΤΑΛΙΝ και τους Μπολσεβίκους έκαναν δύο ΕΛΙΓΜΟΥΣ ένα με κάθε Ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο διέσπασαν τους Καπιταλιστές και νίκησαν. Η Κ.Δ για να είναι σε αυτή την γραμμή έπρεπε να έχει γραμμή Σοσιαλφασισμός να κάνει όσους Ελιγμούς χρειάζεται και την ώρα που αποχωρούν οι Γερμανοί απο την κάθε χώρα μετατροπή του πολέμου σε ταξικό. Αυτό σημαίνει ΕΑΜ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ. Ο ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ και στα τρία γράμματα μίλαγε για Ιμπεριαλιστικό πόλεμο στο 2ο και 3ο ΑΝΟΙΧΤΑ. Η Πραγματικότητα είναι πεισματάρα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    4. Ο ΑΡΗΣ ήξερε και συμφωνούσε πως ο πόλεμος είναι Ιμπεριαλιστικός και το απέδειξε προσπαθώντας να συνεχίσει το Αντάρτικο για την εξουσία η ...λαοκρατία...ευρωκομουνισμός.... τον διέγραψαν στην 11η Ολομέλεια τον Απρίλη του 1945 Αδυνατώντας να δημοσιεύσουν αυτό το ΑΙΣΧΟΣ το κράτησαν για αργότερα και το δημοσίευσαν με τον ΗΡΩΑ ΤΟΥ ΝΤΑΧΑΟΥ δέκα μέρες στην χώρα μετά την 9 χρονη απουσία του χωρίς να τον ενημερώσουν για την παγίδα του Χαφιέ Τυρίμου στον ΑΡΗ με την δήλωση στη Κέρκυρα. Δεν τσιμπάμε.... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    5. Ευτυχώς σαν τα μούτρα του Ευρωκομουνισμού δεν γίναμε ποτέ χάρη στην ΑΘΑΝΑΤΗ ΕΠΟΠΟΙΙΑ ΤΟΥ ΔΣΕ κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης χάρη στον ΗΡΩΑ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ. Ασφαλώς και ήταν σωστός ο ΕΛΙΓΜΟΣ Μολότοφ Ρίμπεντροπ μετά την συμφωνία του Μονάχου το 1938... Και πολύ σωστά η ΕΣΣΔ πήρε πίσω τα εδάφη της Λευκορωσίας και της Ουκρανίας που είχαν αρπάξει οι Ιμπεριαλιστική Πολωνία με το ΜΠΡΕΣΤ ΛΙΤΟΦΣΚ. Ασε μη τα Σκαλίζεις... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
  9. Σχετικά με το αρχειακό υλικό του ΕΑΜ θα πρέπει να ξέρεις ότι χάθηκε, υπάρχει μια αστεία ιστορία που προφανώς δεν ξέρεις:

    Τα Δεκεμβριανά είχαν ήδη τελειώσει, η συμφωνία της Βάρκιζας ήταν ήδη γεγονός, ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ είχε συντελεστεί και στις 28/2/1945 ο βρετανός ταξίαρχος Αικεχεντ υπέγραφε πρωτόκολλο παραλαβής των όπλων του ΕΛΑΣ.

    Η ηττημένη ηγεσία της Αριστεράς βρισκόταν στα Τρίκαλα. Την 1 Μαρτίου 1945 μια μικρή φάλαγγα αυτοκινήτων έφερε στην Αθήνα τις ΚΕ του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και το προσωπικό του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ, φυσικά μέσα σε αυτούς συμπεριλαμβανόντουσαν τα μέλη του ΠΓ και της ΚΕ του ΚΚΕ.

    Στην δραματική αυτή πομπή η οποία γίνηκε υπό την προστασία της ένοπλης βρετανικής συνοδείας, δεν παρουσιάστηκε κανένα επεισόδιο ούτε στην διαδρομή, ούτε κατά την άφιξη στην Αθήνα, οι δε Άγγλοι δεν επέτρεψαν να γίνει καμιά έρευνα στους διάφορους σταθμούς ελέγχου, έτσι έμειναν άθικτα τα αρχεία που έφερνε μαζί της η ηγεσία της Αριστεράς. Κάποια βεβαίως αποκρύφτηκαν στα βουνά, αλλά η Αριστερά εκείνη την ημέρα κουβαλούσε μαζί το ιστορικό αρχείο του ΕΛΑΣ που περιείχε πολύτιμο υλικό, δηλαδή ημερολόγια των πρωτοπόρων ανταρτών, άφθονα στοιχεία από σκοτεινές σελίδες της αντίστασης, αυτά τα στοιχεία είχαν συγκεντρωθεί και είχε ανατεθεί σε ένα δημοσιογράφο του ΕΛΑΣ να το αξιοποιήσει.

    Υπό την επίβλεψη του Γ Ζευγού το αρχείο του ΕΛΑΣ ασφαλίστηκε κατά τρόπο αριστοτεχνικό μέσα στις πόρτες ενός από τα αυτοκίνητα της φάλαγγας.

    Η ανακάλυψή του αρχείου θα ήταν αδύνατη από οποιοδήποτε έλεγχο.


    Μόλις όμως έφτασαν στον προορισμό τους στην Αθήνα, ειδικά εκείνο το αυτοκίνητο επιτάχτηκε επί τόπου από την Στρατιωτική Αστυνομία (ΕΣΑ), πριν καλά καλά ο οδηγός του και ο επιβαίνων δημοσιογράφος προφτάσουν να βγάλουν από την κρύπτη του το αρχείο. Το όχημα προσκολλήθηκε αμέσως σε μια αποστολή για την Μακεδονία, και τα ίχνη του από τότε χάθηκαν, μαζί με το ιστορικό αρχείο του ΕΛΑΣ.


    Ο Ζευγός καταλήφτηκε από απελπισία και έλεγε «Απωλέσαμε κάτι τόσο πολύτιμο, όσο ίσως και τα όπλα, σ' αυτή τη νέα φάση που μπαίνουμε τώρα...».


    ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

    - Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1941-1974 του Σόλωνα Νεοκ Γρηγοριάδη τόμος 4 εκδόσεις ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
    - ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ – ΕΜΦΥΛΙΟΣ 1944-1949 του Σόλωνα Νεοκ Γρηγοριάδη Εκδόσεις Κ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΗΝΑ 1984

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. 1ο Δοκίμιο ιστορίας του ΚΚΕ 1918 1949 σύγχρονη εποχή 2018. Ξεκινάει την μελέτη του Καπιταλισμού απο το 1821.. και μαζί με το βιβλίο για την Εθνικοαπελευθερωτική Αστικοδημοκρατική Επανάσταση του 1821 που πέρασε στο Ιμπεριαλιστικό στάδιο το 1882 αξίζει να μελετηθεί απο όλους. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    2. Η «ομαλή δημοκρατική εξέλιξη»



      Στις 18 Οκτώβρη αποβιβάστηκαν στο Κερατσίνι ο Γ. Παπανδρέου και μια σειρά υπουργοί. Περίπου ένα μήνα πριν, είχαν αποβιβαστεί στην Ελλάδα οι πρώτες αγγλικές στρατιωτικές δυνάμεις.

      Στις 16 Οκτώβρη είχε φτάσει στην Αθήνα από τα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας ο Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Γ. Σιάντος, με μια σειρά μέλη της ΚΕ του Κόμματος, του ΕΑΜ και της ΠΕΕΑ. Την επόμενη μέρα συνήλθε το ΠΓ της ΚΕ, το οποίο εξέδωσε Απόφαση «πάνω στην απελευθέρωση της Αθήνας». Η Απόφαση εκτιμούσε ότι με την Απελευθέρωση της πρωτεύουσας και της υπόλοιπης Ελλάδας «ανοίγει νέο στάδιο αγώνων για την κατοχύρωση της λαϊκής κυριαρχίας και για την αναγέννηση της νέας δημοκρατικής Ελλάδας». Τονιζόταν επίσης η σημασία της «περιφρούρησης της τάξης και της ασφάλειας κατά την ώρα της απελευθέρωσης» που «ανέτρεψαν τις προσπάθειες των εχθρών της εθνικής ενότητας να συκοφαντήσουν το Κόμμα και το ΕΑΜ στα μάτια των συμμάχων μας».

      Ανέφερε: «Ο λαός μας, κάτω από τις σημαίες του ΕΑΜ και του ΚΚΕ μ' ενθουσιασμό χαιρέτησε και φιλοξενεί τμήματα ενόπλων δυνάμεων των συμμάχων, που ήρθαν εδώ για να συνεχίσουν τον αγώνα εναντίον του εχθρού που υποχωρεί. Τα γενναία τέκνα της φιλελεύθερης και συμμάχου Μεγάλης Βρετανίας θα βρουν την πιο θερμή υποδοχή και υποστήριξη από το σύμμαχο, φιλελεύθερο και φιλοπρόοδο ελληνικό λαό» («Το ΚΚΕ - Επίσημα Κείμενα», τόμ. 5ος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1981, σελ. 231-232).

      Ακόμα: «Υποστηρίζουμε την κυβέρνηση εθνικής ενότητας γιατί οι προγραμματικοί της σκοποί συμπίπτουν με τους άμεσους σκοπούς του αγώνα μας. Την υποστηρίζουμε υπό την προϋπόθεση ότι θα πάρει όλα τα μέτρα πραχτικής εφαρμογής των προγραμματικών διακηρύξεών της».

      Τέλος, το ΠΓ καλούσε «ολόκληρο το Κόμμα και τον ελληνικό λαό να περιφρουρήσουν την εθνική ενότητα, να κατοχυρώσουν τη λαϊκή κυριαρχία και ν' αγωνιστούν θαρρετά για μιαν Ελλάδα καθαρισμένη από το φασισμό, αναγεννημένη, λαοκρατούμενη, ευτυχισμένη».


      Στην παραπάνω θέση αποτυπώνεται, με το χαρακτηρισμό «λαοκρατούμενη» Ελλάδα, η μεταρρυθμιστική, κοινοβουλευτική αντίληψη για το πέρασμα από την καπιταλιστική στη σοσιαλιστική εξουσία, η οποία δεν κατονομάζεται, αλλά υπονοείται.

      Εξάλλου, ο Σιάντος είχε δηλώσει ότι στις εκλογές που θα γίνουν, το ΚΚΕ «όχι μόνο θα κατέβει σε ενιαίο συνασπισμό με όλα τα Κόμματα του ΕΑΜ, αλλά και επιδιώκει να συμπράξει σε έναν ευρύτατο συνασπισμό όλων των δημοκρατικών δυνάμεων της Χώρας. Το ΚΚΕ θεωρεί ότι προς το συμφέρον του Ελληνικού Λαού επιβάλλεται η συσπείρωση όλων των προοδευτικών δυνάμεων - και αυτών που βρίσκονται έξω από το ΕΑΜ - σε ένα πανδημοκρατικό Μέτωπο» («Ριζοσπάστης», 16-11-1944). ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    3. Μέσα από αυτήν τη στρατηγική αντίληψη της «ομαλής δημοκρατικής εξέλιξης» το Κόμμα έβλεπε ως αντίπαλο μόνο το τμήμα της αστικής τάξης που είχε ανοιχτά συνεργαστεί με τις δυνάμεις κατοχής, τους βασιλόφρονες, τους μεταξικούς κ.ά.

      Τα προβλήματα στην πολιτική του Κόμματος εκφράζονταν και στο κεντρικό ζήτημα της ταξικής πάλης αμέσως μετά την Απελευθέρωση, το ζήτημα της αποστράτευσης των ένοπλων λαϊκών σωμάτων (ΕΛΑΣ - Εθνική Πολιτοφυλακή) και της συγκρότησης «εθνικού στρατού». Η θέση του ΚΚΕ σε αυτό ήταν ότι διάλυση του ΕΛΑΣ και της Εθνικής Πολιτοφυλακής θα μπορούσε να γίνει μόνο με την προϋπόθεση της εκκαθάρισης του κρατικού μηχανισμού από δοσιλογικά και τεταρτοαυγουστιανά στοιχεία καθώς επίσης και της ταυτόχρονης διάλυσης των Χιτών, της Χωροφυλακής, του Ιερού Λόχου και της Ορεινής Ταξιαρχίας.

      Κεντρικό αίτημα των ΚΚΕ και ΕΑΜ υπήρξε επίσης η σύλληψη, δίκη και τιμωρία όλων όσοι συνεργάστηκαν με τις δυνάμεις Κατοχής εγκληματώντας κατά του λαού.

      Στις 25 Νοέμβρη το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» εκτιμούσε:

      «Σαραντατρείς μέρες έκλεισαν από την απελευθέρωση... Και η πέμπτη φάλαγγα κρατάει όλες τις θέσεις της... Να ξεριζωθεί αποφασιστικά κάθε κίνδυνος για αντιλαϊκή τυραννία. Και να ξέρουν, μια και καλή, όλοι οι ανοιχτοί ή κρυφοί εραστές της διχτατορίας ότι ισχύει στις μέρες μας πιο πολύ από κάθε άλλη φορά ο μεγάλος λόγος που μας κληροδότησε η Γαλλική Επανάσταση: "ΟΤΑΝ Ο ΛΑΟΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΜΠΡΟΣ ΣΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΤΗΣ ΤΥΡΑΝΝΙΑΣ ΔΕΝ ΤΟΥ ΜΕΝΕΙ ΝΑ ΔΙΑΛΕΞΕΙ ΠΑΡΑ `Η ΤΙΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ `Η ΤΑ ΟΠΛΑ!"».

      Βεβαίως, στο τι έπρεπε να «ξεριζωθεί» το Κόμμα υποτιμούσε το γεγονός ότι η κρατική ανασυγκρότηση δημιουργούσε, έτσι κι αλλιώς, νέους αστικούς θεσμούς, που από τη φύση τους είναι θεσμοί καταστολής.

      Το κρίσιμο ζήτημα

      Η συμμετοχή του ΚΚΕ και του ΕΑΜ στην κυβέρνηση «Εθνικής Ενότητας» (2 Σεπτέμβρη - 1 Δεκέμβρη 1944), παρότι σύντομη, εμπεριέχει σημαντικά διδάγματα γύρω από το κρίσιμο ζήτημα της συμμετοχής ή μη των Κομμουνιστικών Κομμάτων σε αστικές κυβερνήσεις.

      Το φαινόμενο δεν ήταν μοναδικό. Στο αμέσως επόμενο διάστημα (1945-1947) ΚΚ πήραν μέρος σε αστικές κυβερνήσεις 9 ακόμα χωρών της Δυτικής Ευρώπης (Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Δανία, Νορβηγία, Ισλανδία, Αυστρία, Φινλανδία, Λουξεμβούργο), σε δυο κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής (Χιλή, Κούβα) και σε δυο της Ασίας (Ινδονησία, Ιράν).

      Καταρχάς, με τη συμμετοχή, το ΚΚΕ συνέβαλε στην επαναφορά και νομιμοποίηση μιας αστικής κυβέρνησης και ενός αστικού πολιτικού συστήματος χρεοκοπημένου στη συνείδηση της λαϊκής πλειοψηφίας. Οπως υπογράμμισε αργότερα ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου:

      «Μόνον η συμμετοχή του ΚΚΕ εις την Κυβέρνησιν μας ήνοιγε τας πύλας της Ελλάδος. Και διά τούτο την επεδίωξα - και ευτυχώς κατορθώθη» («Καθημερινή», 2-3-1948). ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    4. Ο ρόλος των ΕΑΜιτών υπουργών και υφυπουργών στην κυβέρνηση ήταν ρόλος αστικής διαχείρισης. Αυτό διαφάνηκε πιο κατηγορηματικά στο κρίσιμο υπουργείο των Οικονομικών (υπουργός Α. Σβώλος, υφυπουργός Αγγ. Αγγελόπουλος). Τα πρώτα μέτρα της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης σχεδιάστηκαν από κοινού με τα στελέχη του Βρετανικού Θησαυροφυλακίου Μπάιλι και κατόπιν από τους Γουάιλι και Λόιντ, όπως και με τον συνδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Ξενοφώντα Ζολώτα. Βασικά ζητήματα υπήρξαν το νομισματικό, το επισιτιστικό, καθώς και η σύνταξη του προϋπολογισμού, που σύμφωνα με τον «Ριζοσπάστη», επρόκειτο να «είναι απόλυτα ισοσκελισμένος» και βασισμένος «πάνω σε υγιές νόμισμα» («Ριζοσπάστης», 2-11-1944).

      Στις 9 Νοέμβρη 1944 αποφασίστηκε η κυκλοφορία της νέας δραχμής, η οποία ισοδυναμούσε με 50 δισ. παλιές, ενώ η ισοτιμία της με τη χάρτινη λίρα ορίστηκε στις 600 νέες δραχμές.

      «Ενας από τους κυριότερους σκοπούς της κυβέρνησης», δήλωσε ο Α. Σβώλος, ήταν «να κινήσουμε ξανά τον παραγωγικό μηχανισμό της χώρας. Η σταθεροποίηση ήταν η απαραίτητη αφετηρία. Θ' απαιτηθεί όμως σκληρή εργασία για να ζωογονηθεί η οικονομία και να αυξηθεί η παραγωγή».

      Ποια τάξη είχε τα κλειδιά της οικονομίας - την εξουσία

      Παρότι το ΚΚΕ και το ΕΑΜ κατείχαν όλα τα οικονομικά υπουργεία, αναγκάστηκαν συχνά να συναινέσουν σε μέτρα που μόνο φιλολαϊκό χαρακτήρα δεν είχαν.

      Στο επίπεδο των μισθών, π.χ., ορίστηκε μέσος μισθός για τους εργάτες και τους υπαλλήλους, ο οποίος, όπως τόνισε ο Α. Σβώλος στη σχετική εισήγησή του, θα κρατούνταν χαμηλά προκειμένου να δοθεί ώθηση στην οικονομία - τη μεταπολεμική καπιταλιστική ανασυγκρότηση. «Η εργατική τάξη», υπογράμμισε, «έδωσε τόσες θυσίες για την απελευθέρωση της χώρας και κάνει τώρα επίσης μεγάλη θυσία για την ανοικοδόμηση του τόπου, αφού δέχεται χαμηλό επίπεδο ημερομισθίων για τους δύο μήνες, Νοέμβρη και Δεκέμβρη και τούτο για να συμβάλλει με όλες της τις δυνάμεις στην κίνηση της παραγωγικής μηχανής» («Ριζοσπάστης», 14-11-1944).

      «...Οι βιομήχανοι και οι διάφοροι μεγαλοεπιχειρηματίες - γράφει ο Β. Μπαρτζιώτας - χρησιμοποίησαν τη νομισματική μεταρρύθμιση, για να κατεβάσουν τα μεροκάματα και τους μισθούς (...). Οι εργάτες της Αθήνας - Πειραιά έκαναν αυστηρή κριτική στο ΚΚΕ και το ΕΑΜ (...). Διαδήλωναν καθημερινά έξω από το Πολιτικό Γραφείο του πρωθυπουργού και τα άλλα υπουργεία και απαιτούσαν να αυξηθούν τα μεροκάματα και οι μισθοί, να πληρώσουν τα σπασμένα της σταθεροποίησης - μεταρρύθμισης όχι οι εργαζόμενοι, αλλά η πλουτοκρατική ολιγαρχία, η οποία θησαύρισε στον πόλεμο» (Βασίλης Μπαρτζιώτας, «Η Εθνική Αντίσταση στην Αδούλωτη Αθήνα», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1984, σελ. 345). ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    5. α, 1984, σελ. 345).

      Ο αστικός Τύπος έγραφε: «Τι θα γίνη λοιπόν; Το ΚΚΕ θα είναι ταυτοχρόνως Κυβέρνησις και πεζοδρόμιον; Συμπολίτευσις και αντιπολίτευσις; Δεν γίνεται αυτό» («Ελευθερία», 2-11-1944).

      «Θα πρέπει όμως κι οι βιομήχανοι απ' τη μεριά τους», έγραφε ο Π. Δελμής (του Οικονομολογικού Τμήματος Μελετών του ΕΑΜ), «Πρώτο: να πάψουν να αποκρύβουν πρώτες ύλες όπως αποκαλύφθηκε σε ορισμένες τυπικές περιπτώσεις (εργοστάσιο Λαναρά). Δεύτερο, να βοηθήσουν το Υπουργείο και τις αρμόδιες αρχές για την κίνηση των επιχειρήσεών τους σπεύδοντας πρόθυμα να δώσουν ειλικρινή στοιχεία για τις δυνατότητες κίνησης της βιομηχανίας τους. Τρίτο, να μην κρατάνε στάση αντεργατική (ο τύπος έγραψε για ένα γνωστό βιομήχανο που κυνηγούσε μια εργάτρια μεσ' το εργοστάσιό του). Τέταρτο, να δείξουν ότι κατανοούν την ανάγκη να συνεισφέρουν στον κοινό αγώνα του λαού ένα μέρος τουλάχιστο απ' το επιχειρηματικό τους κέρδος, παράγοντας γρήγορα, φτηνά και σε μεγάλη ποσότητα τα είδη που χρειάζεται ο λαός» («Νέα Ελλάδα», 20-11-1944 ).

      Μέτρα, όπως η επιβολή «έκτακτης φορολογίας» στους 1.000 πλουσιότερους Ελληνες (που υπολογιζόταν να αποφέρει συνολικά περίπου 1.500.000 λίρες και θα καταβαλλόταν σε χρυσό σε 4 τριμηνιαίες δόσεις - άγνωστο τελικά αν υλοποιήθηκε), δεν έθιγαν στο ελάχιστο την ουσία του προβλήματος: Ποια τάξη κατείχε τα κλειδιά της οικονομίας και - βεβαίως - την εξουσία. Οι βιομήχανοι κράτησαν κλειστά τα εργοστάσια, παρά τις σχετικές οικονομικές ενισχύσεις που έλαβαν («Ριζοσπάστης», 1-11-1944), ενώ υπήρξαν και περιπτώσεις όπου οι ίδιοι οι εργάτες έπαιρναν στα χέρια τους την παραγωγή, όπως π.χ. στα λιγνιτωρυχεία Καλογρέζας - Νέου Ηρακλείου και στα Ναυπηγεία Σαλαμίνας.

      Οσον αφορούσε το υπουργείο Εργασίας (υπουργός Μ. Πορφυρογένης), αποφασίστηκαν η ίδρυση Ταμείου Ανεργίας και επίδομα ανεργίας στο 40% του μισθού, η επέκταση του 8ωρου στους κλάδους όπου δεν ίσχυε έως τότε κ.ά. («Ριζοσπάστης», 21-11-1944, 24-11-1944).

      Ωστόσο, θεσπίστηκαν και μια σειρά άλλα μέτρα, όπως π.χ. η δυνατότητα των επιχειρήσεων «να θέτουν το πλεονάζον τμήμα» των εργαζομένων τους «εις κατάστασιν διαθεσιμότητος, συνεπαγομένην με αναστολήν της μισθοδοσίας, άνευ λύσεως της εργασιακής σχέσεως»(«Εφημερίς της Κυβερνήσεως», 25-11-1944, (ΦΕΚ 26)). ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    6. Η πείρα διδάσκει

      Η συμμετοχή του ΚΚΕ και του ΕΑΜ στην αστική κυβέρνηση του 1944 αποτελεί απτό παράδειγμα για το πόσο ουτοπικός είναι ο ισχυρισμός ότι χάρη στη μαχητικότητα και τη συνέπεια του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι δυνατό μία τέτοια κυβέρνηση να ακολουθήσει φιλολαϊκό δρόμο ή - σε κάθε περίπτωση - να πάρει τουλάχιστον κάποια μέτρα υπέρ του λαού και ν' ανοίξει σιγά - σιγά τον δρόμο για έναν ευνοϊκότερο συσχετισμό στην πάλη για το σοσιαλισμό. Αντίθετα με αυτήν την ανεδαφική προσμονή, η πείρα και εκείνης της περιόδου διδάσκει ότι η συμμετοχή στις αστικές κυβερνήσεις - σε πείσμα των πιο καλών προθέσεων - γίνεται φραγμός στη λαϊκή πάλη και οδηγεί σε πισωγύρισμα με αρνητικές επιπτώσεις και για πολλά χρόνια.

      Στο πλαίσιο της συμμετοχής σε αστική κυβέρνηση, δεν είναι δυνατό να υπάρξουν επωφελείς για το λαό συμβιβασμοί, από τη στιγμή που το ΚΚ έχει κάνει ήδη την πρώτη και θεμελιώδη υποχώρηση, προκειμένου να συμμετάσχει σε αυτήν την κυβέρνηση: Εχει παραιτηθεί από την πάλη για την εργατική εξουσία και συνεπώς από τον στόχο της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής.

      Το ΚΚΕ και το ΕΑΜ χρεώθηκαν σε μεγάλο βαθμό τα μη φιλολαϊκά μέτρα που πάρθηκαν αυτήν την περίοδο, χάριν των αναγκών της καπιταλιστικής ανασυγκρότησης, όπως επίσης και την αποτυχία άλλων μέτρων, για παράδειγμα στο μέτωπο της καταπολέμησης της ανεργίας, του πληθωρισμού. Ταυτόχρονα, εφόσον οι ΕΑΜικοί υπουργοί αντιμετώπιζαν τα ζητήματα «από τα πάνω», ο λαϊκός παράγοντας υποτιμήθηκε ή ακόμα και τέθηκε στο περιθώριο.

      Στις 15 Οκτώβρη 1944, η ΚΕ του Εργατικού ΕΑΜ ανέλαβε καθήκοντα προσωρινής διοίκησης της ΓΣΕΕ, με σκοπό την αποκατάσταση των συνδικαλιστικών ελευθεριών, τη διενέργεια αρχαιρεσιών στα συνδικάτα και τη σύγκληση ενός πραγματικού συνεδρίου της ΓΣΕΕ. Σημειώνεται ότι στις 18 Αυγούστου 1944 η ΚΕ του ΕΕΑΜ αποφάσισε το ΕΕΑΜ να χρησιμοποιεί «από δω και στο εξής τον τίτλο Γενική Συνομοσπονδία των Εργατών της Ελλάδας» με 16μελή Διοίκηση («Κείμενα της Εθνικής Αντίστασης», τόμ. Α', εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1981, σελ. 200).

      Αυτήν την περίοδο η ΓΣΕΕ διακήρυττε πως «η εργατοϋπαλληλική τάξη θα υποστηρίξει την Κυβέρνηση στην πραγματοποίηση των σκοπών της» («Ριζοσπάστης», 5-11-1944 ).

      Από τη μεριά του, ο Παπανδρέου διαβεβαίωνε τους εκπροσώπους των εργαζομένων «ότι η κυβέρνηση πιστεύει σταθερά στη λαοκρατία και αποβλέπει στη δημιουργία του λαϊκού σοσιαλιστικού κράτους» («Ριζοσπάστης», 7-11-1944).

      Οπως ήταν επόμενο, το γενικότερο πρόβλημα της στρατηγικής του ΚΚΕ είχε άμεσο αντίκτυπο στην κατεύθυνση της πάλης του συνδικαλιστικού κινήματος. Σε σύσκεψη μεταξύ των εκπροσώπων της ΓΣΕΕ, των βιομηχάνων και των αρμόδιων υπουργών, υπό την προεδρία του Γ. Παπανδρέου (7 Νοέμβρη 1944), με αντικείμενο τη λειτουργία των εργοστασίων, ο Κ. Θέος, μιλώντας εξ ονόματος της ΓΣΕΕ, τόνισε μεταξύ άλλων:

      «Ο αγώνας των εργατών που έφερε εθνική ένωση δεν είχε σαν επιδίωξη να κάμει προνομιούχο τάξη την εργατική. Ο εργατικός κόσμος είναι έτοιμος με αυταπάρνηση να συμβάλει με όλες του τις δυνάμεις στην προσπάθεια της ανασυγκρότησης».

      Διαβεβαίωσε ακόμη «ότι και οι εργάτες αναγνωρίζουν ότι και μεγάλο μέρος των βιομηχάνων έδειξε κατά το διάστημα της σκλαβιάς πατριωτική στάση». Ο υπουργός Εργασίας Μ. Πορφυρογένης, με τη σειρά του, τόνισε ότι «πρέπει να μην έχουμε προκαταλήψεις (...) και πρέπει να κατανοήσουμε ότι όλοι αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για να μπούμε από την ανωμαλία στην ομαλότητα» («Ριζοσπάστης», 8-11-1944).

      Το συμπέρασμα είναι ότι ο λαός, ακόμα και ένοπλος, θα παραμένει εγκλωβισμένος στο αστικό πλαίσιο, από τη στιγμή που το Κομμουνιστικό Κόμμα συμμετέχει σε αστική κυβέρνηση και δεν οργανώνει την αυτοτελή δράση της εργατικής τάξης για την ανατροπή της αστικής εξουσίας.
      Με πληροφορίες απο "Ρ" Θ. Λ..... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    7. Απ ότι κατάλαβες το αρχείο πρέπει να είναι στα χέρια του ΕΣ από 1945, πολύ πιθανά μελετήθηκε και μέσω αυτού οδηγήθηκαν σε συλλήψεις και εξάρθρωση των μηχανισμών του ΚΚΕ....

      Διαγραφή
  10. Οταν εκλέχτηκε Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ ο Νίκος Ζαχαριάδης, αρκετούς μήνες νωρίτερα (Μάρτης-Απρίλης του 1931) είχε συνέλθει η 11η Ολομέλεια της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΚΔ (ΕΕΚΔ).

    Η 11η Ολομέλεια υπογράμμισε την οξυνόμενη αντίθεση των δύο συστημάτων, «του σοσιαλισμού που βαδίζει μπροστά και του καπιταλισμού που είχε πιαστεί στη μέγγενη της καταστροφικής κρίσης»9. Και σημείωνε ότι η αστική τάξη, για να εξασφαλίσει για τον εαυτό της διέξοδο από την κρίση και να εδραιώσει την εξουσία της, παίρνει το δρόμο της έντασης της πολιτικής αντίδρασης, το δρόμο του εκφασισμού.

    Ακόμα η Ολομέλεια παρατηρούσε ότι η όξυνση των αντιθέσεων ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις τις σπρώχνει να ξεπεράσουν αυτήν την κρίση με πόλεμο κατά της Σοβιετικής Ενωσης.

    Με βάση την παραπάνω ανάλυση της διεθνούς κατάστασης, η 11η Ολομέλεια καθόρισε το κύριο καθήκον των ΚΚ, υπογραμμίζοντας ότι αυτό «συνίσταται στην κατάχτηση πλειοψηφίας της εργατικής τάξης, που αποτελεί απαραίτητο όρο για τη νίκη ενάντια στην αστική τάξη και για την προετοιμασία της εργατικής τάξης για τις αποφασιστικές μάχες για τη διχτατορία του προλεταριάτου»10. Τόνιζε ότι η πάλη των εργατών για τις οικονομικές τους διεκδικήσεις και τα δικαιώματά τους και ενάντια στην επίθεση της Αντίδρασης και του φασισμού συνδέεται με τα καθήκοντα της άμεσης προετοιμασίας για τη σοσιαλιστική επανάσταση.

    Ακόμα, υπογράμμιζε το εξής βασικό: «…ότι ήταν ανάγκη να μπει τέρμα στην αντιπαράθεση του φασισμού στην αστική δημοκρατία και των κοινοβουλευτικών μορφών διχτατορίας της αστικής τάξης, στις ανοιχτά φασιστικές μορφές της»11. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Η Εκκληση της ΚΔ δεν έθετε θέμα αλλαγής της τότε στρατηγικής του ΚΚΕ. Δηλαδή αναγνώριζε και δεχόταν τη στρατηγική του ΚΚΕ που είχε ψηφιστεί το 1930 στην 3η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του (που είχε εγκριθεί από την ΕΕΚΔ). Η 3η Ολομέλεια καθόρισε ως προλεταριακό το χαρακτήρα της επανάστασης στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα ανέφερε: «…η επανάσταση στην Ελλάδα θα είνε επανάσταση προλεταριακή που θάχει να εκπληρώσει και καθήκοντα αστικοδημοκρατικά μεγάλης ευρύτητας…»12.

    Ωστόσο το 1928 είχε πραγματοποιηθεί το 4ο Συνέδριο του ΚΚΕ, το οποίο είχε υιοθετήσει ως στόχο την «εγκαθίδρυση κυβέρνησης των εργατών και αγροτών στην Ελλάδα»13, στόχο εξουσίας στον οποίο προσέδιδε μεταβατικό χαρακτήρα (στάδιο): «Συνδυασμένα με την ανάλυση του προγράμματος πρέπει να τεθεί και το ζήτημα της επαναστατικής δημοκρατικής δικτατορίας των εργατών και αγροτών ως σταθμού μεταβατικού προς τη δικτατορία του προλεταριάτου, εν σχέσει με τη χώρα μας, επαφιεμένης της οριστικής λύσεως του ζητήματος αυτού στο 5ο τακτικό Συνέδριο»14.

    Το 6ο Συνέδριο της ΚΔ (1928) περιελάμβανε τον προβληματικό καθορισμό δύο τύπων επαναστάσεων για τις χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού, όπου κατέτασσε και την Ελλάδα. Συγκεκριμένα όριζε: «Σε μερικές απ’ αυτές τις χώρες είναι δυνατό ένα λίγο-πολύ γρήγορο πέρασμα της αστικοδημοκρατικής επανάστασης σε επανάσταση σοσιαλιστική. Σε άλλες χώρες είναι δυνατοί τύποι προλεταριακών επαναστάσεων, που έχουν όμως να εκπληρώσουνε καθήκοντα αστικοδημοκρατικού χαρακτήρα σε μεγάλη έκταση. [...] Εκεί όπου αναπτύσσεται άμεσα η επανάσταση σαν προλεταριακή επανάσταση προϋποθέτει την καθοδήγηση του πλατιού αγροτικού κινήματος απ’ το προλεταριάτο»15.

    Η 3η Ολομέλεια του 1930 υιοθέτησε προγραμματικά το παραπάνω τελευταίο σημείο της απόφασης του 6ου Συνεδρίου της ΚΔ, ότι δηλαδή η επανάσταση στην Ελλάδα θα ήταν προλεταριακή.

    Περίπου δύο μήνες μετά από την Εκκληση της ΚΔ και την εκλογή του Νίκου Ζαχαριάδη ως Γραμματέα της ΚΕ, συνήλθε στη Χαλκίδα η 4η Ολομέλεια (δεύτερο δεκαπενθήμερο του Δεκέμβρη του 1931)16, που τοποθετήθηκε με το ίδιο περιεχόμενο σχετικά με τη στρατηγική του ΚΚΕ: «Με την εργατική τάξη και τα εκμεταλλευόμενα λαϊκά στρώματα της πόλης και του κάμπου, με όλα τα τμήματα της ΚΔ που βαδίζουν επικεφαλής της πάλης κατά του καπιταλισμού [...] εμπρός στην πάλη για την επαναστατική διέξοδο από την κρίση, για τον κόκκινο Οχτώβρη στην Ελλάδα, για το σοσιαλισμό»17.

    Εχει σημασία ν’ αναφερθεί ότι η 4η Ολομέλεια έκανε λόγο για «ελληνικό ιμπεριαλισμό που συμμετέχει στις πολεμικές προετοιμασίες για το μοίρασμα της λείας» και για «επαναστατική διέξοδο απ’ την κρίση»18. Με βάση την παραπάνω γενική γραμμή κινήθηκε το ΚΚΕ και το επόμενο διάστημα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Το Δεκέμβρη του 1932 συνήλθε στη Χαλκίδα η 5η Ολομέλεια της ΚΕ, μερικούς μήνες μετά από τη 12η Ολομέλεια της ΕΕΚΔ (Αύγουστος-Σεπτέμβρης 1932). Η τελευταία είχε καθορίσει ως εξής τα καθήκοντα της πάλης των ΚΚ: «…1) ενάντια στην επίθεση του κεφαλαίου 2) ενάντια στο φασισμό και την αντίδραση 3) ενάντια στον επερχόμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και ενάντια στην επέμβαση κατά της Σοβιετικής Ενωσης»19.

    Η 12η Ολομέλεια της ΕΕΚΔ σωστά εκτίμησε ότι η άνοδος του φασισμού αποτελούσε συγκέντρωση δυνάμεων της αστικής τάξης στον αγώνα της κατά των επαναστατικών δυνάμεων και υπέδειξε στο ΚΚ Γερμανίας να προβάλει το σύνθημα της πάλης για τη σοβιετική σοσιαλιστική Γερμανία σε αντιπαράθεση με την επιδίωξη του κεφαλαίου να εγκαθιδρύσει φασιστική δικτατορία.

    Σε σχέση με τα παραπάνω καθήκοντα, η 5η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ κατέληξε στα εξής: «…η εξουσία της κυρίαρχης τάξης δεν θα πέσει αυτόματα. Μόνο η επαναστατική πάλη του προλεταριάτου και των άλλων εργαζόμενων μαζών με επικεφαλής το ΚΚΕ θα ανακόψει την επίθεση του κεφαλαίου, θα θέσει φραγμό στην πείνα και στη φασιστική άνοδο, θα ματαιώσει τους πολεμικούς σκοπούς και τις αντισοβιετικές προπαρασκευές και θα γκρεμίσει τη διχτατορία των εκμεταλλευτών και διά μέσου του ελληνικού Κόκκινου Οχτώβρη θα στήσει ψηλά τη σημαία της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Ελλάδας»20.

    Στα ίδια χρόνια (1931-1933) διαμορφώθηκε ανάλογα και η θέση του ΚΚΕ για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Η πάλη εναντίον του συνδεόταν με την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου στην Ελλάδα. Στις 18 Ιούλη 1933 το ΠΓ υπογράμμιζε την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και καλούσε το προλεταριάτο και τους εργαζόμενους χωρικούς να παλέψουν: «…κατά των εξοπλισμών [...] για τη μη πληρωμή πεντάρας στους ντόπιους και ξένους ληστές, για την υπεράσπιση της Σοβιετικής Ενωσης, για τη μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σ’ εμφύλιο, κατά της ελληνικής πλουτοκρατίας»21.

    Ωστόσο, μέσα στο 1933 παρουσιάστηκαν σαφή δείγματα στροφής στη στρατηγική της ΚΔ κι εκφράστηκαν στη 13η Ολομέλεια της ΕΕΚΔ (Νοέμβρης - Δεκέμβρης 1933). ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Η 6η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ (1934)

    Ενα μήνα μετά από τη 13η Ολομέλεια της ΕΕΚΔ ακολούθησε η 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Γενάρης 1934), η οποία αποφάσισε: «Η επικείμενη επανάσταση των εργατών και αγροτών στην Ελλάδα θα έχει αστικοδημοκρατικό χαρακτήρα με τάσεις γρήγορης μετατροπής σε προλεταριακή σοσιαλιστική επανάσταση»23.

    Οσον αφορά τις κινητήριες δυνάμεις της επανάστασης, η Ολομέλεια ανέφερε: «…είναι η εργατική τάξη και οι φτωχομεσαίες μάζες της αγροτιάς στην πάλη κατά της αντεπαναστατικής μπουρζουαζίας που υποστηρίζεται από τους πλούσιους αγρότες. Ηγεμόνας της επανάστασης, πρωτόβουλη, δραστηριώτερη και καθοδηγητική δύναμη οφείλει να αναδείχνεται το προλεταριάτο, το οποίο, στηριζόμενο στη φτωχολογιά, τραβά μαζί του και τις συνδεδεμένες μ’ αυτό με στέρεη συμμαχία βασικές μεσαίες μάζες της υπαίθρου και τις πλατιές λαϊκές μάζες των καταχτημένων εθνικών περιφερειών»24.

    Στα κείμενα που έχουν γίνει γνωστά δε διαφαίνεται καθαρά ποια ήταν η άποψη του Ν. Ζαχαριάδη για τις αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας. Δε διαφαίνεται δηλαδή αν τις αποδέχτηκε πειθαρχώντας25 στα όργανα της ΚΔ ή επειδή πίστευε ότι ήταν σωστές. Δημοσίως βέβαια υπερθεμάτιζε και κάποιες φορές εμφανιζόταν να οικειοποιείται την πατρότητά τους. Το τι ισχύει αποτελεί ζήτημα προς διερεύνηση, παρότι μαρτυρίες και ντοκουμέντα τον θέλουν διαφωνούντα με την 6η Ολομέλεια του 1934, όπως η επιτροπή των 6 ΚΚ που συγκάλεσε την 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ του 1956, αλλά και αυτή και η 7η Ολομέλεια του 1957 που ακολούθησαν.

    Εχει καταγραφεί, για παράδειγμα, η μαρτυρία του Φρανς Ζούπκα, μέλους της ΚΕ του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, συγκρατούμενου του Ζαχαριάδη στο Νταχάου, ο οποίος έγραψε αργότερα σε έκθεσή του προς το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ: «Θυμάμαι, με πολλή περηφάνια μιλούσε πάντα για τους αγώνες των Ελλήνων ανταρτών και τους έθετε πάνω από όλους. Ηταν πεπεισμένος ότι στην Ελλάδα η εργατική τάξη είναι ικανή μόνη της να νικήσει και ότι στην Ελλάδα μετά την ήττα του φασισμού μπορεί να γίνει μόνο δικτατορία του προλεταριάτου. Δεν θεωρούσε αναγκαίο και ούτε πίστευε στη δυνατότητα δημιουργίας πλατειού αντιφασιστικού μετώπου όλων των προοδευτικών δυνάμεων»26.https://www.komep.gr/m-article/I-STRATIGIKI-TOY-KKE-ME-GG-TIS-KE-TON-NIKO-ZAXARIADI-1931-1956/ ΑΥΤΑ.... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Δηλαδή με δύο λόγια ότι έκανε η ΕΣΣΔ και το ΚΚΕ ήταν σοφό και ορθό .... η συμμαχία με το Γ Ράιχ αναγκαιότητα, το πισώπλατο χτύπημα στην Πολωνία δίκαιο, το ότι το ΚΚΕ αιματοκύλησε την χώρα απαραίτητο... οι Γάλλοι κομμουνιστές ευρωκομουνισμός, έστω και αν αυτό γίνηκε μερικές δεκαετίες μετά.... μπράβο λοιπόν, τώρα ξέρεις γιατί το ΚΚΕ κατάντησε 5% το μισό από αυτό που του αναγνώριζε ο Τσώρτσιλ στην συμφωνία της χαρτοπετσέτας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κοίταξε έχεις κάθε δικαίωμα να διαφωνείς με όλα. Όμως εδώ μας διαβάζουν και παιδιά και εγγόνια αγωνιστών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ-ΔΣΕ των όποιων οι παππούδες, γονείς, γιαγιαδες κτλ. ευθύνονται για το ότι δε μιλάμε ακόμα γερμανικά και που κάτι φασιστοειδή όπως ο Γιοσμάς δεν είναι βουλευτές. Αυτά λοιπόν για το ΚΚΕ που αιματοκύλησε τη χώρα, που δεν τα γράφει ούτε ο Καλύβας, αλλά μόνο οι εκδόσεις Πελασγός να λείπουν. Οι εκατόμβες των νεκρών του 1941-1949 δεν προκλήθηκαν από το ΚΚΕ και αυτό είναι η ιστορική αλήθεια. Δεν περιέφερε το ΚΚΕ κομμένα κεφάλια σε πλατείες, ούτε ευθύνεται για το ΚΚΕ για τα όργια της περιόδου 1945-46.

      Διαγραφή
    2. Να σε ευχαριστήσω και πάλι για τα καλά σου λόγια. Τίτλος τιμής για τους Κομμουνιστές και πυξίδα. Σε αντίθετη περίπτωση θα ψάξουμε τι λάθος κάναμε. Ο Ευρωκομουνισμός ξεκίνησε το 1935 στην Κ.Δ ευτυχώς το ΚΚΕ δεν έγινε σαν τα μούτρα τους χάρη στον ΗΡΩΑ ΤΟΥ ΝΤΑΧΑΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΔΣΕ. Τίτλος τιμής. Σωστός ο ΕΛΙΓΜΟΣ ΜΟΛΟΤΟΦ ΡΙΜΠΕΝΤΡΟΠ μετά την συμφωνία του Μονάχου το 1938. Σωστά η ΕΣΣΔ πήρε πίσω τα εδάφη Λευκορωσίας και Ουκρανίας που είχε αρπάξει με το ΜΠΡΕΣΤ ΛΙΤΟΦΣΚ το 1918 η Ιμπεριαλιστική Πολωνία. Οσο για το ΚΚΕ των τελευταίων 30 χρόνων είμαστε περήφανοι και μέσα στην απόγνωση σου μας επιβεβαιώνεις απόλυτα. Είσαι η πυξίδα μας. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
    3. Oberon21 Ιανουαρίου 2021 - 1:07 μ.μ..... Για το μόνο που φταίμε είναι ότι δεν είχαμε στρατηγικό στόχο το Σοσιαλισμό Τακτική το ΕΑΜ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ώστε τον ΟΚΤΩΒΡΗ ΤΟΥ 1944 να ανατρέψουμε τον Καπιταλισμό αποτελειώνοντας το αστικό κράτος. Αυτό το λάθος κάναμε. Ολα τα άλλα είναι οπορτουνιστικά κουραφέξαλα. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

      Διαγραφή
  15. Δεν θέλω να σε στεναχωρήσω και ούτε έχω πρόθεση να κάνω αντικομουνισμό, εγώ μιλώ μόνο ιστορικά και επίτρεψέ μου να συγκρίνω την συμπεριφορά του ΚΚΕ με τα ευρωπαϊκά ένοπλα ΚΚ ... πουθενά. Τέλος πάντων ας μη συνεχίσω, θα σε πικράνω. Έχε υπόψη σου ότι προέρχομαι από οικογένεια με θύματα, ανθρώπους δηλαδή που βλακωδώς πίστεψαν στα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Μέσα στον πανικό σου άθελα σου μας δικαιώνεις απόλυτα. Είσαι η πυξίδα μας. Τιμή και δόξα σε όσους πολέμησαν στον Απελευθερωτικό Ταξικό πόλεμο το 1941 1949 ενάντια στην Ελληνική Ιμπεριαλιστική αστική τάξη και στους Γερμανούς και Αγγλους συμμάχους της. Τους τιμάμε όλους έχοντας βγάλει πολύτιμα συμπεράσματα απο τα Εγκλήματα της οπορτουνιστικής 5ης φάλαγγας. ΑΘΑΝΑΤΟΙ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή