"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

ΕΔΕΣ και Γερμανοί

Η σχέση του ΕΔΕΣ και των Γερμανών υπήρξε στην νεότερη ιστορία αμφισβητούμενη από πολλούς κύκλους ιστορικών και μελετητών. Η μετέπειτα δράση του ΕΔΕΣ στο πλευρό του Παπανδρέου και των Άγγλων καθώς και οι συχνές συγκρούσεις του με τον ΕΛΑΣ, οδηγούσε πολλούς στο συμπέρασμα ότι ο Ζέρβας είχε σχέσεις και με τον Γερμανό κατακτητή.  Παρά την άποψη που υποστηρίχθηκε από πολλούς αντάρτες της εποχής, ότι ο Ζέρβας και ο ΕΔΕΣ συνεργάζονταν με τους Γερμανούς, το ερώτημα έμενε πάντα ιστορικά ατεκμηρίωτο.


Το μετεμφυλιακό κράτος (άποψη που επικρατεί ακόμα και στο πολεμικό μουσείο) αναγνώρισε ως ομάδες Εθνικής Αντίστασης μονάχα τον ΕΔΕΣ και την δοσιλογική Οργάνωση Χ. Ο λόγος ήταν φυσικά προφανής. Παρόλα αυτά τα στοιχεία για τις σχέσεις του Ζέρβα με τους Γερμανούς είναι πολλά. 



Από τον Θέμη Μοσχάτο (7η Μεραρχία ΕΛΑΣ) μαθαίνουμε ότι ο Στυλιανός Χούτας του ΕΔΕΣ Αιτ/ακαρνανίας διατηρούσε στην πόλη της Αμφιλοχίας σύνδεσμο του ΕΟΕΑ - ΕΔΕΣ με την εκεί γερμανική φρουρά. Ο σύνδεσμος έλαβε μέρος στην μάχη χτυπώντας αντάρτες του ΕΛΑΣ. Αργότερα ο Ζέρβας έσπευσε να διαμαρτυρηθεί με τηλεγράφημα για την πράξη αυτή των ανταρτών του ΕΛΑΣ.

Σε άλλη περίπτωση ο παλιός αντάρτης του ΕΛΑΣ Δημήτρης Ζάχαρης μας λέει ότι ο Ζέρβας στην Ήπειρο δέχονταν χρυσές λίρες και όπλα από τους Γερμανούς προκειμένου να εξοπλίσει άνδρες και να χτυπήσει με αυτούς τον ΕΛΑΣ. Την άποψη αυτή φαίνεται να συμμερίζεται και ο καπετάνιος Βασίλης Τσούνης σε συνέντευξή του. Πολλοί αντάρτες και επιτελικό προσωπικό του ΕΑΜ έχει καταγράψει παρόμοιες απόψεις σε βιβλία και εφημερίδες όμως μια ικανή μερίδα του ακαδημαϊκού κόσμου θεωρεί ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε και ότι οι απόψεις αυτές εκφράζουν μια ακόμα άσβεστη αντιπαλότητα. Ωστόσο το πλήθος τέτοιων απόψεων είναι τόσο μεγάλο που δεν μας επιτρέπει να μην τις πάρουμε στα σοβαρά.

Το ερώτημα της σχέσης αυτής επιβεβαιώνεται περαιτέρω όμως και από την μεριά ανθρώπων της εποχής που δεν ανήκαν στον χώρο του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΚΚΕ. Ο στρατηγός του ΕΔΕΣ Κομνηνός Πυρομάγλου στα τέλη του 1944 ψυχραίνεται με το αρχηγείο και τον Ζέρβα λόγω των φιλογερμανικών του σχέσεων. Αργότερα και ως βουλευτής της ΕΔΑ ο Πυρομάγλου θα καταγγείλει την σχέση αυτή ανοιχτά όταν ο βουλευτής πια, Χούτας θα εκδώσει το βιβλίο των απομνημονευμάτων του.


Τελικά έιναι μόλις το 1995 που οι ελληνικοί ακαδημαϊκοί κύκλοι (τουλάχιστον μέρος τους) εκφράζουν μια τεκμηριωμένη ιστορική γνώμη. Στο δίτομο έργο του ο ιστορικός Hagen Flaischer αποκαλύπτει μεστά και τεκμηριωμένα την σχέση Γερμανών και ΕΔΕΣ. Πρόκειται για μια καθαρά δοσιλογική σχέση προδοτική για τον ελληνικό λαό και τον ΕΛΑΣ. Το έργο αυτό που τιτλοφορείται "Στέμμα και σβαστικα" παρουσιάζει μια σειρά ντοκουμέντων που θα παρατεθούν παρακάτω. Ο καθηγητής Flaischer, όχι μόνο παρέχει μια πλήρη και αποδεδειγμένη απάντηση αλλά έχει το θάρρος να την δημοσιοποιήσει . 



   
Τεύχος του Οδηγητή του 1943 που καταγγέλλει την στάση του ΕΔΕΣ απέναντι στο ζήτημα της εθνικής απελευθέρωσης




Η εφημερίδα του ΕΑΜ "Λαοκρατία" καταγγέλλει την προδοτική επίθεση των ομάδων του ΕΔΕΣ στον ΕΛΑΣ



Στρατιωτική ανακοίνωση του Γερμανικού Στρατηγείου Ηπείρου των Γερμανών που προτρέπει τις δυνάμεις του ΕΔΕΣ σε κοινό αγώνα κατά του κομμουνιστικού ΕΛΑΣ.




Η ανακοίνωση του Γερμανικού Στρατηγείου Ηπείρου φέρει στο πάνω αριστερό μέρος της την μονογραφή του Γερμανού στρατηγού Ρότφουξ.



Συγκεφαλαίωση για τις επαφές του Ζέρβα μα το 22ο Σώμα Στρατού των Γερμανών. Το έγγραφο είναι τμήμα του πολεμικού ημερολογίου της Στρατιάς Ε και αναφέρεται στην κοινή επιχείρηση Ζέρβα και Ναζί ενάντια στον ΕΛΑΣ Τζουμέρκων. Κατά την επιχείρηση αυτή ο Ζέρβας είχε δεχτεί από τους Γερμανούς άφθονο πολεμικό και φαρμακευτικό υλικό, όμως η αντίσταση του ΕΛΑΣ στην περιοχή υπήρξε ικανή ώστε να καθηλώσει τις δυνάμεις των Γερμανών και του Ζέρβα. Μετά τις επιχειρήσεις αυτές ο Ζέρβας έσπευσε να υπογράψει την κατάπαυση πυρός με τον ΕΛΑΣ και να διαβεβαιώσει τους Γερμανούς ότι στην περιοχή ευθύνης του κανείς δεν θα πείραζε Γερμανό φαντάρο.




Ο Ριζοσπάστης για την προδοσία του ΕΔΕΣ


Ανακοίνωση του ΕΑΜ για τους προδότες και τους συνεργάτες των Γερμανών

Σπάνια ντοκουμέντα της λευκής τρομοκρατίας

Ως "περίοδος της λευκής τρομοκρατίας" ορίζεται η ιστορική περίοδος 1944 - 1946 της προεμφυλιακής Ελλάδας. Κατά την περίοδο αυτή συμμορίες της δεξιάς, ομάδες του ΕΔΕΣ, χωροφύλακες και χίτες είχαν σφίξει έναν κλοιό τρομοκρατίας γύρω από τον ελληνικό λαό. Χιλιάδες άνθρωποι σε όλη την χώρα βασανίζονταν, ξυλοκοπούνταν και δολοφονούνταν για τις φιλοεαμικές τους πολιτικές απόψεις. Στόχος του εγκλήματος αυτού κατά της δημοκρατίας ήταν η επιστροφή του βασιλιά μέσω του επικείμενου δημοψηφίσματος και η επικράτηση των φιλοαστικών κομμάτων στις εκλογές. Θιασώτες του φρικτού αυτού έργου: Παπανδρέου, Ζέρβας, Άγγλοι και η αναδυόμενη ελληνική αστική τάξη με τα αντιδραστικά της κόμματα. Στο σημείο αυτό θα παρουσιάσουμε μια σειρά ντοκουμέντων από την εποχή αυτή επιχειρόντας να σκιαγραφίσουμε το κλίμα τρομοκρατίας που επικρατούσε






Ένα από τα χιλιάδες απειλητικά σημειώματα που έστελνε η Οργάνωση των δοσιλόγων Χ. Η Οργάνωση Χ είχε προβεί σε τραμπουκισμούς, δολοφονίες και βασανισμούς σε τέτοιο βαθμό που ο ίδιος ο Καρτάλης την αποκάλεσε "SS του βασιλιά"





Πρωτοσέλιδο του Ριζοσπάστη για την δολοφονία Βιδάλη από την παρακρατική συμμορία του Σούρλα. Η συμμορία του Σούρλα πέρασε από το πλευρό των Ναζί στο πλευρό του Παπανδρέου. Η πληροφορία για την σύλληψη του Βιδάλη δόθηκε στον Σούρλα από Άγγλο πράκτορα.





Σημείωμα της Οργάνωσης Χ που απαγορεύει την έξοδο μελών του ΕΑΜ από το σπίτι τους μετά της 7 μμ . Η Οργάνωση Χ παράνομα προέβαινε σε τέτοια μέτρα σε όλη την Ελλάδα με την σιωπηλή ανοχή της Χωροφυλακής.





Προκύρηξη (1944) του ΕΑΜ Αθήνας για την τρομοκρατία του παρακράτους του Παπανδρέου. Στο κέντρο εικονίζονται συλληφθέντες ένας χίτης, ένας χωροφύλακας, ένας δοσίλογος με μάσκα και ένας γερμανοτσολιάς




Προκύρηξη του ΕΑΜ με τον κατάλογο των κομμάτων που απέχουν από τις εκλογές. Ο ταξικός προσανατολισμός στο φυλλάδιο είναι εμφανής.




Ο Ριζοσπάστης ανακοινώνει τα νούμερα του αίσχους της λευκής τρομοκρατίας. Το ΕΑΜ και το ΚΚΕ ζητούσε να εφαρμοστεί η συνθήκη της Βάρκιζας, πράγμα που δεν έγινε ποτέ





Η εφημερίδα Καθημερινή καταγγέλλει με γελοιογραφία της την ανασύνταξη των εκλογικών καταλόγων εν όψει των εκλογών. Στην εικόνα ένα μέλος της Οργάνωσης Χ καλεί χτυπώντας την κουδούνα τα μέλη της οργάνωσης να ψηφίσουν αφού μόνο αυτά θα ήταν εγγεγραμμένα στον κατάλογο



 Προκύρηξη της ΕΠΟΝ, ο λαός απομονώνει τον Παπανδρέου που εμφανίζεται σαν κούκος μαζί με τους υποστηρικτές του, έναν χίτη, έναν χωροφύλακα και έναν ταγματασφαλίτη



Έγγραφο του αστυνομικού τμήματος ΣΤ Πειραιά που χορηγεί ανοχή σε μέλος παράνομης παρακρατικής οργάνωσης









Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011

Δεκεμβριανά: το χρονικό του αίματος


Σε προηγούμενο άρθρο του ο Κόκκινος Φάκελος αναφέρθηκε στις 33 ματωμένες ημέρες των Δεκεμβριανών. Στο σημείο αυτό θα παραθέσουμε ένα πλήρες χρονολόγιο των έργων και των ημερών τόσο του ΕΛΑΣ όσο και των ξένων δυναστών του ελληνικού λαού.
Άνδρες του ΕΛΑΣ Καισαριανής σε οδόφραγμα

Παρασκευή 1 Δεκέμβρη: Ο Βρετανός αντιστράτηγος Ρόναλντ Σκόμπι, διοικητής των εν Ελλάδι βρετανικών και ελληνικών δυνάμεων εκδίδει διαταγή για την αποστράτευση των μαχητών της Εθνικής Αντίστασης. Η διαταγή αυτή αντιβαίνει σε όσα έχουν συμφωνηθεί με την συμφωνία του Λιβάνου. Ο ΕΛΑΣ δεν υπακούει. Το επιτελείο του ΕΛΑΣ έχει πληροφορίες πως ο Ζέρβας κάνει εκκαθαρίσεις στην Ήπειρο με ισχυρότατες δυνάμεις. Το πρωί της 1ης, ο Γεώργιος Παπανδρέου (παππούς του σημερινού δοσιλόγου του ΠΑΣΟΚ), διαβεβαιώνει τον Βρετανό πρέσβη Λίπερ ότι δεν θα υποχωρήσει σε τίποτα. Ο Λίπερ με την σειρά του, του απαντά ότι αντιλαμβάνεται την κατάσταση πεντακάθαρα και είναι έτοιμος να αναλάβει την ευθύνη. Οι δύο δυνάστες, αφέντης και δήμιος μιλούν για το μέλλον του ελληνικού λαού. Καμιά εκλογή - κανένα δημοψήφισμα πριν εξουδετερωθεί του ΕΑΜ. Την ίδια ημέρα το απόγευμα ο Παπανδρέου συγκαλεί σε σύσκεψη τους υπουργούς που δεν πρόσκεινται στο ΕΑΜ και μαζί τους υπογράφει μια υπουργική απόφαση που διατάσσει την πολιτοφυλακή του ΕΛΑΣ να παραδώσει τα όπλα της στην σχηματιζόμενη εθνοφυλακή. Το βράδυ παραιτούνται τέσσερις ΕΑΜικοί υπουργοί, οι Σβώλος, Τσιριμώκος, Αρσενίου και Ασκούτσης. Το Α Σώμα Στρατού του ΕΛΑΣ συντάσσει σχέδιο ενεργείας για να αντιταχθεί σε κάθε προσπάθεια πραξικοπήματος. Το σχέδιο προβλέπει την εκκαθάριση από πραξικοπηματίες της περιοχής Γουδί - Κηφισιάς - Αθηνών.



Σάββατο 2 Δεκέμβρη: Παραιτούνται από την κυβέρνηση Παπανδρέου οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ Ζεύγος και Πορφυρογένης μη αποδεχόμενοι τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Η Κ.Ε. του ΚΚΕ συνεδριάζει και αποφασίζει τα παρακάτω:
  • Να απευθύνει έκκληση στις κυβερνήσεις της Βρετανίας, της ΕΣΣΔ και των ΗΠΑ.
  • Να οργανωθεί παλλαϊκή συγκέντρωση στο Σύνταγμα την επόμενη στις 11:00
  • Να οργανωθεί παλλαϊκή απεργία στις 4 Δεκέμβρη
  • Να ανασυγκροτηθεί η ΚΕ του ΕΛΑΣ και να αποκοπεί από το αρχηγείο του Σκόμπι.

Κυριακή 3 Δεκέμβρη: Το συλλαλητήριο πραγματοποιείται. Το πλήθος των συγκεντρωμένων Ελλήνων είναι τεράστιο. Η αστυνομία ανοίγει πύρ ενάντια στους άοπλους διαδηλωτές. Τπάρχουν πολλοί νεκροί και τραυματίες. Το Α Σώμα Στρατού του ΕΛΑΣ εκδίδει διαταγή επιχειρήσεων. Την επομένη θα κινηθεί για τον αφοπλισμό των αστυνομικών τμημάτων και της Χωροφυλακής. Αποφασίζεται αφελώς η μη συμπλοκή του με Βρετανούς.


Δευτέρα 4 Δεκέμβρη: Το δεύτερο σύνταγμα της 2ης Μεραρχίας αιφνιδιάζεται από βρετανικές δυνάμεις και αφοπλίζεται στην περιοχή της Φιλοθέης. Παράλληλα δυνάμεις του ΕΛΑΣ επιτίθενται και καταλαμβάνουν πολλά αστυνομικά τμήματα σε Αθήνα και Πειραιά. Ο ΕΛΑΣ εφορμά στις θέσεις που κατέχει η οργάνωση Χ στο Θησείο και τις καταλαμβάνει.


Τρίτη 5 Δεκέμβρη:  Ο ΕΛΑΣ της Στερεάς ξεκινά για αφοπλισμό των δυνάμεων του Ζέρβα. Οι Βρετανοί έχουν αφήσει να διαρρεύσουν πληροφορίες για μεγάλες δυνάμεις, όμως στην πραγματικότητα ο Ζέρβας διαθέτει ελάχιστους άνδρες και την χωροφυλακή. Η πληροφορία αυτή έχει δοθεί για να αποσπαστούν τα πιο μαχητικά κομμάτια του ΕΛΑΣ εκτός των μεγάλων πόλεων. Πίσω στην Αθήνα ο ΕΛΑΣ καταλαμβάνει τις φυλακές Συγγρού. Χιλιάδες αγωνιστές βρίσκονται εκεί φυλακισμένοι χωρίς ή με χαλκευμένες κατηγορίες. Αργότερα κλιμάκια του ΕΛΑΣ θα κινηθούν στην Ειδική και την Γενική Ασφάλεια Αθηνών. Τηλεγράφημα του Σιάντου θα ενημερώσει την Μόσχα: "Δεχόμαστε την απροκάλυπτη παρέμβαση των αγγλικών δυνάμεων παντού. Συνεχίζουμε τον αγώνα."


Τετάρτη 6 Δεκέμβρη: Η ΚΕ του ΕΛΑΣ λαμβάνει το παρακάτω μήνυμα: Η ειδική Ασφάλεια καταλήφθηκε ολοσχερώς, Οι περισσότεροι αξιωματικοί ημύνθησαν μέχρις εσχάτων. Διεσκορπίσθηκαν, αιχμάλωτοι ολίγοι. Το Δ Τμήμα Χωροφυλακής περισφίγγεται συνεχώς. Σε κάθε πεδίο μάχης ο ΕΛΑΣ έχει στο πλευρό του Αθηναίους πολίτες. Χτίζουν οδοφράγματα, λειτουργούν σαν σύνδεσμοι, φέρνουν νερό και τσιγάρα στους αντάρτες. Ο γενναίος λαός της Αθήνας έχει μπροστά του και τους Άγγλους. Το απόγευμα χτυπιέται το τμήμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη. Η μάχη είναι σφοδρή. Σε βοήθεια των χωροφυλάκων σπεύδουν οι Άγγλοι. Παράλληλα, ή χωροφυλακή έχει ανοίξει τα τμήματα και επανοπλίσει χιτες, δοσιλόγους και εγκληματίες. Ομάδες παρακρατικών με επικεφαλής αξιωματικούς της χωροφυλακής επιτίθενται στην Καισαριανή από την περιοχή Κουπόνια. Η επίθεση τους έχει επιτυχία. Πολλά σπίτια κατοίκων καίγονται, περιουσίες καταληστεύονται και άνθρωποι εκτελούνται αδιακρίτως.  



Πέμπτη 7 Δεκέμβρη: Συνεχίζεται η από τριημέρου άφιξη βρετανικών ενισχύσεων στον Πειραιά. Ο ΕΛΑΣ καταβάλλει προσπάθεια να την εμποδίσει. Σκοτώνεται ο λαϊκός ήρωας του ΕΛΑΣ Πειραιά, Τουφεξής. Οι Άγγλοι βομβαρδίζουν με αεροπλάνα τον Πειραιά. Τανκ τους καίνε γραφεία του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Για την μάχη του Πειραιά ο Τσόρτσιλ θα σχολιάσει: "Επιθυμητό είναι να σταματήσει ο εμφύλιος πόλεμος αλλά ακόμα πιο αναγκαίο να κερδίσουμε μια αποφασιστική νίκη."


Παρασκευή 8 Δεκέμβρη: Η κατάσταση του Πειραιά παραμένει στάσιμη. Ισχυρές δυνάμεις ταγματασφαλιτών και χωροφυλάκων επιδράμουν στην Καισαριανή. Η μάχες θα κρατήσουν για αρκετές ώρες και τελικά οι δυνάμεις της καταπίεσης θα καθηλωθούν και θα αποδεκατιστούν. Ο λαός της Καισαριανής πανηγυρίζει.


Σάββατο 9 Δεκέμβρη: Ο ΕΛΑΣ δοκιμάζει ξανά να καταλάβει το τμήμα Μακρυγιάννη, οι χωροφύλακες με τους Άγγλους αμύνονται αποτελεσματικά. Σημεία της Αθήνας βομβαρδίζονται και "προληπτικά". Ο ΕΛΑΣ χτυπάει την Σχολή Ευελπίδων. Η επίθεση είναι αρκετά αποτελεσματική. Καταλαμβάνεται οπλισμός. Ο Τσόρτσιλ ανησυχεί και ρωτά τον Σκόμπι σε τηλεγράφημα εάν επαρκούν οι δυνάμεις του για να κρατήσει την Αθήνα. Η απάντηση που θα λάβει είναι αρνητική. Ήδη από τις πρώτες ημέρες φαίνεται η αδυναμία της Αγγλίας να επιβληθεί μετά τις ζημιές του Β Παγκοσμίου. Ο ερχομός της κηδεμονίας των ΗΠΑ αχνοφαίνεται στον ορίζοντα.


Κυριακή 10 Δεκέμβρη: Νέες επιθέσεις του ΕΛΑΣ στην Μακρύγιάννη, την σχολή Ευελπίδων και απόκρουση νέας επίθεσης στην Καισαριανή. Οι ανατολικές συνοικίες έχουν μετατραπεί σε κάστρα του ΕΛΑΣ. Βομβαρδίζεται το Νοσοκομείο της Καισαριανής και η Νέα Σμύρνη. Στις 21:00 η ΚΕ του ΕΛΑΣ θα λάβει το μήνυμα : "Εν Αθήνα κατάστασις αμετάβλητος". Οι Άγγλοι έχουν πιά στην κατοχή τους ισχυρότατες δυνάμεις, τανκ και αεροπορία. Ξεκινούν να οργανώνουν καλύτερα τις θέσεις τους.


Δευτέρα 11 Δεκέμβρη:  Οι δυνάμεις των Άγγλων επεκτείνουν την κατοχή τους στις κεντρικές αρτηρίες των Αθηνών. Ο ΕΛΑΣ χτυπά ξανά το τμήμα του Μακρυγιάννη και την σχολή Ευελπίδων. Ο Τσόρτσιλ σε μήνυμά του στον Αμερικανό του ομόλογο θα δηλώσει " Δεν πε΄ριμενα τέτοια σθεναρή αντίσταση από το ΕΑΜ". Ο Βρετανός στρατάρχης Αλεξάντερ φθάνει στην Αθήνα και αποφασίζει την αντικατάσταση του Σκόμπι από τον Τζον Χόκσγουερθ. Για να μην τρωθεί το αγγλικό γόητρο ο Σκόμπι παραμένει στην Ελλάδα και ορίζεται υπεύθυνος διαπραγματεύσεων.


Τρίτη 12 Δεκέμβρη: Γίνεται η πρώτη αποτυχημένη προσπάθεια συνεννόησης των αντιμαχόμενων. Ο ΕΛΑΣ καταλαμβάνει την Σχολή Ευελπίδων ενώ παράλληλα για αντίποινα ισχυρές δυνάμεις Άγγλων και χωροφυλακής χτυπούν το νοσοκομείο Σωτηρία. Στο νοσοκομείο γίνεται μακελειό. Σφάζονται αδιακρίτως από τους μπουραντάδες της ασφάλειας τραυματισμένοι αντάρτες του ΕΛΑΣ, παλαίμαχοι ανάπηροι του αλβανικού και τραυματίες πολίτες από τους βομβαρδισμούς του Σκόμπι. Η κοινή γνώμη φρίττει.


Τετάρτη 13 Δεκέμβρη: Νέες αποβάσεις των Άγγλων στο Φάληρο. Νέες μάχες στον Πειραιά μεταξύ των Άγγλων και του ΕΛΑΣ. Αγγλικά πλοία κανονιοβολούν την πόλη. Ο ΕΛΑΣ αναδιατάσσει τις δυνάμεις του σε Φάληρο και Καστέλλα. Το βράδυ ο ΕΛΑΣ θα καταβάλλει σημαντικότατο πλήγμα με μαζική επίθεσή του στην περιοχή Μοσχάτου και Φαλήρου. Ο κομμουνιστής ηγέτης Κόστοφ της Βουλγαρίας θα επαινέσει σε τηλεγράφημά του τον ελληνικό λαό και τον ΕΛΑΣ.


Πέμπτη 14 Δεκέμβρη: Νέες βρετανικές αποβάσεις σε Καστέλλα και Πειραιά. Η Άγγλοι ξαναπάιρνουν το πάνω χέρι στην πόλη. Ο Δημητρόφ με τηλεγράφημά του στον Σιάντο θα ενθαρρύνει τους Έλληνες και τον ΕΛΑΣ. Παράλληλα η Μόσχα προβαίνει σε διάβημα διαμαρτυρίας για την κατάσταση στην Αθήνα.


Παρασκευή 15 Δεκέμβρη: Ο συσχετισμός δυνάμεων που ήταν ήδη από τις πρώτες ημέρες κακός αρχίζει να γίνεται επικίνδυνος για τον ΕΛΑΣ. Οι νέες μονάδες των Άγγλων προωθούνται στην Αθήνα. Καταλαμβάνεται ο Παρθενώνας και στήνονται πολυβόλα που χτυπούν στου Μακρυγιάννη και σε όλη την Αθήνα. Το ελληνικό σύμβολο της δημοκρατίας μετατρέπεται σε σύμβολο καταπίεσης. Δυνάμεις του ΕΛΑΣ καταλαμβάνουν και ανατινάσσουν την Γενική Ασφάλεια Αττικής. Παράλληλα οι Άγγλοι διενεργούν μεγάλη αντεπίθεση σε Μακρυγιάννη, Προφήτη Ηλία, και Πειραιά. Βομβαρδίζονται τα Λιόσια και οι Άγιοι Ανάργυροι.



Σάββατο 16 Δεκέμβρη: Εντατικές επιθέσεις των Άγγλων και της χωροφυλακής σε όλη την Αθήνα και τον Πειραιά, οι Άγγλοι αποκρούονται στο Ζάππειο. Η Αθήνα γεμίζει βρετανικά τανκ και η αεροπορία βομβαρδίζει ολημερίς. Ο ΕΛΑΣ θα αντεπιτεθεί το βράδυ σε όλα τα μέτωπα. Στο κεντρικό αρχηγείο θα φθάσει το μήνυμα: "Κέντρο- Πειραιάς εκκενώθει, Προφήτης Ηλίας απωλέσθη, 4 γεμάτα σκάφη αφίχθηκαν στον Πειραιά. Στερούμεθα δυνάμεων, οπλισμού, πυρομαχικών, κατάστασις πολύ σοβαρή". Παράλληλα ο ΕΛΑΣ Στερεάς έχει απωθήσει τις δυνάμεις του Ζέρβα μακριά στην Πρέβεζα και προχωρεί ακάθεκτος, η ηγεσία του ΕΔΕΣ αυτομολεί στην Κέρκυρα.   



Κυριακή 17 Δεκέμβρη: Γενικευμένες επιχειρήσεις των κυβερνητικών και αγγλικών δυνάμεων. Οι Άγγλοι δέχονται χτυπήματα παντού και προχωρούν αργά. Το Ζάππειο κρατάει ακόμα. Στους χωροφύλακες κυκλοφορεί η φράση ότι αν περνάς από το Ζάππειο πρέπει να έχεις κάνει διαθήκη.


Δευτέρα 18 Δεκέμβρη: Αργά αλλά σταθερά οι δυνάμεις της χωροφυλακής και των Άγγλων περνούν σε αντεπίθεση. Διενεργούνται επιθετικές ενέργειες σε Ζάππειο, Μακρυγιάννη, Βεΐκου, Φιλοπάππου, Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη. Η Συγγρού περνά στα χέρια των κυβερνητικών. Διενεργούνται συλλήψεις και εκτελέσεις δίκην δεκατισμού. Η αγγλική αεροπορία πολυβολέι όλη την ημέρα τις θέσεις του ΕΛΑΣ στο Μαρούσι. Ο ΕΛΑΣ καταλαμβάνει τις γυναικείες και τις ανδρικές φυλακές Αβέρωφ. Συλλαμβάνονται 130 δοσίλογοι.


Τρίτη 19 Δεκέμβρη: Νέες επιθετικές πρωτοβουλίες των Άγγλων και νέες ολονύχτιες αποβάσεις στον Πειραιά. Ο ΕΛΑΣ απωθεί δυνάμεις των κυβερνητικών στις φυλακές Αβέρωφ. Οι κυβερνητικοί χτυπούν με λύσσα την Κυψέλη με τανκ και αεροπλάνα. Μεγάλη νίκη του ΕΛΑΣ στην Κηφισιά όπου καταλαμβάνεται το αγγλικό στρατηγείο αεροπορίας. Συλλαμβάνονται αξιωματικοί, οπλίτες καθώς και ένας στρατηγός. Καταλαμβάνονται άφθονα λάφυρα. Νίκη του ΕΛΑΣ και στην περιοχή της Πρέβεζας.


Τετάρτη 20 Δεκέμβρη: Προώθηση των Άγγλων στην Νέα Σμύρνη, το Κουκάκι και την Καλλιθέα. Καταλαμβάνεται ο λόφος της Σικελίας. Επιθετικές πρωτοβουλίες και σε άλλα σημεία. Το Ζάππειο απωθεί για τρίτη φορά του Άγγλους.


Πέμπτη 21 Δεκέμβρη: Οι Άγγλοι μένουν στάσιμοι σε όλη την Αθήνα όλο το πρωί. Η αεροπορία και το πυροβολικό βάλλει με όλμους σε Γαλάτσι, Κυψέλη, Αχαρνών, Άγιο Παντελεήμονα και Πατήσια. Η 8η Ταξιαρχία του ΕΛΑΣ, απαγκιστρώνεται από το Χαροκόπο.


Παρασκευή 22 Δεκέμβρη: Ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης για τον ΕΛΑΣ. Τμήματα της 8ης Ταξιαρχίας υποχωρούν στα Πετράλωνα και μετά στην Ακαδημία Πλάτωνος. Στην Δραπετσώνα η κατάσταση είναι εξίσου δύσκολη όπως και στον Πειραιά. Η Καισαριανή έχει ισοπεδωθεί από τα αεροπλάνα. Η 13 Μεραρχία που φθάνει από την επαρχεία αδυνατεί να καταλάβει το Ρούφ.


Σάββατο 23 Δεκέμβρη: Άγριες μάχες σε όλη την Αθήνα και τον Πειραιά. Ο ΕΛΑΣ βρίσκεται σε άμυνα. Οι Άγγλοι με το τέλος την ημέρας δεν κατέχουν ούτε ένα μέτρο γης παραπάνω. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη.



Κυριακή 24 Δεκέμβρη: Οι κυβερνητικοί κερδίζουν έδαφος σε Πειραιά και Αθήνα. Φθάνουν μέχρι την Καισαριανή όπου απωθούνται πίσω. Στήνονται φρούρια του ΕΛΑΣ στον λόφο του αράπη. όλη την νύχτα η Καισαριανή βομβαρδίζεται. Ο λαός της μεταφέρει τα κομμάτια από τα πεσμένα του σπίτια για να χτίσει οδοφράγματα. Ο ΕΛΑΣ πιέζεται στην γραμμή Ψυρρή - Πλάκα - Κεραμεικό. Στην Δραπετσώνα η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη για τον ΕΛΑΣ που περνά και σε αντεπίθεση. Το απόγευμα μια γιγάντια έκρηξη κατεδαφίζει τις φυλακές - σύμβολο καταπίεσης του Χατζηκώστα. Το ίδιο βράδυ ο ΕΛΑΣ παγιδεύει με εκρηκτικά την Μεγάλη Βρετανία. Η ανατίναξη αναβάλλεται για την επόμενη που αναμένεται η άφιξη του Τσόρτσιλ στην Ελλάδα.


Δευτέρα 25 Δεκέμβρη: Το αεροπλάνο του Τσόρτσιλ προσγειώνεται στο Καλαμάκι. Μέσα στο αεροπλάνο γίνεται η πρώτη σύσκεψη με τους Τσόρτσιλ, Μακμίλαν, Λίπερ και Αλεξάντερ. Ο Αλεξάντερ ενημερώνει ότι η κατάσταση είναι σοβαρή όμως τώρα τα πράγματα βαίνουν προς το καλύτερο. Αγγλικές δυνάμεις διενεργούν άγρια επίθεση στον ηλεκτρικό. Καταλαμβάνεται ο σταθμός του Μοσχάτου. Σκληρές οδομαχίες σε Ρέντη και Δραπετσώνα. Οι δυνάμεις που μεταφέρονται από το ιταλικό μέτωπο ξεκινούν να έχουν αποτελέσματα για τους Άγγλους.


Τρίτη 26 Δεκέμβρη: Μεγάλη σύσκεψη στο υπουργείο εσωτερικών υπό τον αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό. Παρευρίσκονται Τσόρτσιλ και Ίντεν καθώς και ο αμερικάνος πρέσβης Μακβί και ο συνταγματάρχης Ποπόφ. Από την ελληνική μεριά παρευρίσκονται οι Παπανδρέου, Σοφούλης, Πλαστήρας, Μάξιμος και Καφαντάρης. Το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ εκπροσωπούν οι Σιάντος, Παρτσαλίδης και Μάντακας που φθάνουν ενώ η συζήτηση έχει ξεκινήσει. Δεν βρίσκεται συμβιβαστική λύση.



Τετάρτη 27 Δεκέμβρη: Πλήθος εντατικών επιθετικών ενεργειών των κυβερνητικών δυνάμεων. Καταλαμβάνεται του Ψυρρή, το Μεταξουργείο και βάλλεται ο ΕΛΑΣ στον Καραβά και  την Δραπετσώνα. Πέφτει το Ζάππειο. Νέα πολιτική σύσκεψη ΕΑΜ - Παπανδρέου και Άγγλων χωρίς να βρίσκεται λύση.


Πέμπτη 28 Δεκέμβρη: Καταλαμβάνεται ολόκληρη η περιοχή Ψυρρή. Οι Άγγλοι απωθούνται τρεις φορές σε μια μέρα στην Καισαριανή. Η αεροπορία βομβαρδίζει όλο το βράδυ τις ανατολικές συνοικίες.


Παρασκευή 29 Δεκέμβρη: Άγγλοι και χωροφύλακες πιέζουν έντονα τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στους Αμπελόκηπους και το Γηροκομείο. Η διάταξη των ανδρών του ΕΛΑΣ έχει ως εξής:

  • Μικτό απόσπασμα από Μπαρουτάδικο μέχρι Ακαδημία Πλάτωνος 1050 άνδρες
  • 4ο Σύνταγμα, Πλατεία Βάθης - Μεταξουργείο, 800 άνδρες
  • 3ο Σύνταγμα Νεάπολη - Φυλακές Αβέρωφ, 700 άνδρες
  • Ανεξάρτητο απόσπασμα Φυλακές Αβέρωφ - Γηροκομείο 1100 άνδρες
  • Εφεδρικές μονάδες 350 άνδρες και 5ο Σύνταγμα Προαστίων 500 άνδρες
Η ημέρα συνεχίζεται με σφοδρές μάχες στην Δραπετσώνα και τον Πειραιά, καθώς και με συνεχή βομβαρδισμό του Καραβά από τα αγγλικά αεροπλάνα.



Σάββατο 30 Δεκέμβρη: Σφοδρή επίθεση Άγγλων κατά του Βύρωνα και της Καισαριανής που στέφεται με επιτυχία. Δυνάμεις του ΕΛΑΣ διαρρέουν στον Υμηττό. Από εκεί συμπτύχθηκαν στο Κορωπί.


Κυριακή 31 Δεκέμβρη: Ο ΕΛΑΣ της Στερεάς έχει πλήρως καταλάβει την Ήπειρο και την Πρέβεζα. Δεν αναφέρονται σοβαρές μάχες στην Αθήνα ή τον Πειραιά.


Δευτέρα 1 Γενάρη 1945: Διενεργούνται προπαρασκευαστικές κινήσεις των Άγγλων μετά την κατάληψη των ανατολικών συνοικιών. Η επίθεση γίνεται με κατεύθυνση το Γηροκομείο - Αμπελόκηπους αλλά και την Καλογρέζα και την Νέα Ιωνία. Σε όλη την διάρκεια της ημέρας πυρά πεζικού, όλμων και πυροβολικού βάλλουν σε όλη την Αθήνα.


Τρίτη 2 Γενάρη: Από το πρωί βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη επιχείρηση των Άγγλων ενάντια στον ΕΛΑΣ στους Αμπελόκηπους. Καταλαμβάνεται το Γηροκομείο που όμως με αντεπίθεσή του το ανακαταλαμβάνει ο ΕΛΑΣ. Αργότερα θα παρθεί και πάλι από τους Άγγλους. Διενεργούνται νυχτερινές επιθέσεις του ΕΛΑΣ στο κέντρο της Αθήνας που όμως βρίσκουν ισχυρή αντίσταση. Μεγάλη επίθεση των Άγγλων στην περιοχή Εξαρχείων - Νεάπολης και Χατζηκώστα. Προσπάθεια διείσδυσης μικρών μονάδων του ΕΛΑΣ σε Καισαριανή και Βύρωνα δεν πετυχαίνει. Σκληρές μάχες και στον Πειραιά και την Κοκκινιά. Ο ΕΛΑΣ δέχεται πίεση στην Δραπετσώνα, τον Καραβά και την Ευγένεια.


Τετάρτη 3 Γενάρη: Οι θέσεις του ΕΛΑΣ σε όλη την Αθήνα βάλλονται από σφοδρές επιθέσεις της αεροπορίας. Άγγλοι καταλαμβάνουν τα Τουρκοβούνια και το Ψυχικό και προχωρούν στο Γκύζη. Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ συμπτύσσονται στην Καλογρέζα και στις φυλακές Αβέρωφ. Στον Πειραιά η κατάσταση είναι δραματική για τον ΕΛΑΣ.


Πέμπτη 4 Γενάρη: Νυχτερινή επίθεση του ΕΛΑΣ για ανακατάληψη των Τουρκοβουνίων και του Ψυχικού. Η επίθεση δεν έχει αποτέλεσμα καθώς οι θέσεις των Άγγλων ενισχύονται από τανκ. Οι Άγγλοι προωθούνται. Η ηγεσία του ΕΛΑΣ στον Πειραιά εκκενώνει την πόλη και συμπτύσσεται στον Ασπρόπυργο. Στις 23:50, το Α Σώμα Στρατού του ΕΛΑΣ διατάσσει όλες τις μονάδες να συμπτυχθούν προς Κουκουβάουνες, Βαρυμπόμπη και Μενίδι.


Παρασκευή 5 Γενάρη: Ο ΕΛΑΣ υποχωρεί και φθάνει στο Μενίδι. Τα αγγλικά αεροπλάνα χτυπούν με μεγαλύτερη ευκολία τώρα την ανοιχτή ύπαιθρο. Τον μάχιμο ΕΛΑΣ ακολουθούν και πολίτες που φοβούνται τα αντίποινα. Ο ΕΛΑΣ προσπαθεί να αναδιατάξει τις δυνάμεις του στην περιοχή Τατόι - Αγ. Μερκούριος - Κακοσάλεσι.


Σάββατο 6 Γενάρη: Ο ΕΛΑΣ υποχωρεί πιεζόμενος, νέα γραμμή ανασύνταξης Χασιά - Δεκέλεια - Μπογιάτι


Κυριακή 7 Γενάρη: Το απόγευμα εκπρόσωπος του ΕΛΑΣ παρουσιάζεται στο βρετανικό αρχηγείο και παραδίδει μήνυμα του Ζεύγου όπου ζητάται από την ΚΕ του ΕΛΑΣ η κατάπαυση πυρός και η διευθέτηση των διαπραγματεύσεων. Εκεί λαμβάνεται η διαβεβαίωση ότι ο Σκόμπι είναι έτοιμος να συνεργαστεί με τους ηγέτες του ΕΛΑΣ.

Δευτέρα - Τετάρτη 8 -10 Γενάρη: Συνεχίζεται η βαθμιαία υποχώρηση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ πέρα του λεκανοπεδίου και προς την Στερεά. Κλιμάκια του ΕΛΑΣ Στερεάς έχουν ήδη φθάσει κοντά στην Αττική. Εκπρόσωποι του ΕΛΑΣ α΄φικνυνται στο αρχηγείο του Σκόμπι.


Πέμπτη 11 Γενάρη: Υπογράφεται η ανακοχή ανάμεσα στις βρετανικές δυνάμεις και τον ΕΛΑΣ. Την συμφωνία υπογράφει ο Σκόμπι και για τον ΕΛΑΣ οι  Παρτσαλίδης, Ζεύγος, Αθηνέλλης και Μακρίδης.



ΕΛΑΣίτης της Καισαριανής.



ΕΛΑΣίτης σκοπός σε οδόφραγμα της Καισαριανής



ΕΠΟΝίτες κατασκευάζουν οδοφράγματα στην Καισαριανή




ΕΛΑΣίτης στον λόφο του Αράπη στην Καισαριανή






Νεκρός διαδηλωτής μετά την πορεία του ΕΑΜ στο Σύνταγμα



Ομαδα χωροφυλάκων διενεργούν εφόρμιση υπό την κάλυψη ενός αγγλικού τανκ




Από αριστερά: Γιώργος Κολλημένος - λοχαγός και ο παιδικός του φίλος Αριστοτέλης Τσιφλάκος - μηχανικός. Στο άκουσμά τους έτρεμαν οι γερμανοτσολιάδες και οι Άγγλοι. Ο πρώτος εκτελέστηκε μετά τα Δεκεμβριανά ο δεύτερος έπεσε σαν ήρωας με τον ΔΣΕ




 
Οι σημαντικότερες μάχες των Δεκεμβριανών (ελευθεροτυπία)



Άγγλοι κουβαλάνε το άψυχο σώμα ενός συναδέλφου τους






Χωροφύλακες πνίγουν την πορεία του ΕΑΜ στο αίμα





Χωροφύλακας ρίχνει στην πορεία του ΕΑΜ









Χωροφύλακες σε οδομαχία κατά τα Δεκεμβριανά



Το άκρως απόρρητο τηλεγράφημα του Τσακαλώτου και του Καραδημα που θέτουν Ορεινή Ταξιαρχία στον ... Τσόρτσιλ


Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

To Ρεσάλτο στο Λεσίνι

Το ρεσάλτο στο Λεσίνι αποτέλεσε μια από τις πιο σημαντικές επιχειρήσεις του ΕΛΑΝ, στα χρόνια της Κατοχής. Ήταν μια μικρή σε έκταση επιχείρηση που όμως απέφερε στον ΕΛΑΣ σημαντικότατα πολεμοφόδια και υλικό σε μιαν εποχή που αυτά ήταν απολύτως αναγκαία και που ο Ζέρβας με την αποκλειστική τροφοδοσία των Άγγλων γίνονταν επικίνδυνος...


Χάρτης του Λεσινίου
Το Λεσίνι είναι μια περιοχή της Ακαρνανίας πάνω από τον πατραϊκό κόλπο και κοντά στον Αστακό. Στο κόλπο του Λεσινίου βρίσκονται οι νήσοι Εχινάδες με μεγαλύτερες την νήσο Πεταλά, την Μάκρη και την Μακροπούλα. Η περιοχή στα χρόνια της Κατοχής βρίσκονταν στον τομέα ευθύνης της 8ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ και υπήρξε σημαντικό ορμητήριο του ΕΛΑΝ (Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Ναυτικό). Η επιχείρηση του ΕΛΑΝ στο Λεσίνι έγινε στις 7 με 11 Ιουλίου το 1944. Παρά τα πολλά δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι η επιχείρηση αυτή υπήρξε τμήμα των επιχειρήσεων της μάχης της Αμφιλοχίας, στο σημείο αυτό πρέπει να αποσαφηνίσουμε πως αυτό είναι πέρα για πέρα λάθος. Το Ρεσάλτο στο Λεσίνι δεν είχε καμιά στρατηγική σημασία για την έκβαση της εν λόγω μάχης και συνέβη με την πρωτοβουλία και μόνο, του πληρώματος του καϊκιού του ΕΛΑΝ "Άγιος Δημήτριος" που ανήκε τότε στην 2η Μοίρα του ΕΛΑΝ Ιονίων Νήσων. Η επιχείρηση αυτή λοιπόν, ήταν τμήμα της καθημερινής ρουτίνας του ΕΛΑΝ στην περιοχή.


Στις 7 Ιουλίου του 1944, οι συγκρούσεις στον ελλαδικό χώρο ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τους Γερμανούς είχαν γενικευτεί. Το απόγευμα της εν λόγω ημέρας ο στολίσκος του ΕΛΑΝ βρίσκονταν κρυμμένος στον λαβύρινθο των ορμίσκων του Λεσινίου και περίμενε διαταγές. Ο στόλος αποτελούνταν από μερικά καΐκια και βάρκες καθώς και το πετρελαιοκίνητο 8τονο καΐκι "Άγιος Δημήτριος". Αργότερα το απόγευμα ένας σύνδεσμος φτάνει και δίνει εντολή στους αντάρτες να περιπολούν την νύχτα στην περιοχή της Οξυάς. Με το σούρουπο το "Άγιος Δημήτριος", με 14 μέλη πλήρωμα ένα βαρύ πολυβόλο "μπρέντα" και ελαφρύ οπλισμό βγαίνει για περιπολία. Έχει δυνατό αέρα και το κύμα είναι αρκετά μεγάλο. Το "Άγιος Δημήτριος" ξεκινά να περιπολεί την περιοχή ανάμεσα στο φανάρι Οξυάς και το νησάκι Μάκρη.


Στις 12 η ώρα ο σκοπός του της πλώρης επισημαίνει επισημαίνει ένα μεγάλο πετρελαιοκίνητο ιστιοφόρο με κοτσαρισμένα τα πανιά του που κινούνταν προς την Λευκάδα. Την εποχή εκείνη κυκλοφορούσαν πολλά τέτοια πλοία του ερυθρού σταυρού και το ΕΛΑΝ είχε εντολή να τα βοηθά όσο περισσότερο μπορούσε. Για να εξακριβώσουν τι πλοίο ήταν (γιατί και οι Γερμανοί είχαν στην κατοχή τους πολλά επιταγμένα σκάφη) οι άνδρες του "Άγιος Δημήτριος"  ρίχνουν μερικές προειδοποιητικές τροχιοδεικτικές ριπές. Το καΐκι αυτό εν τέλει ήταν επιταγμένο γερμανικό και οι ριπές που ρίχτηκαν συνέπεσαν με το προσυμφωνημένο σινιάλο των Γερμανών. Οι Γερμανοί απαντούν με τις ίδιες τρεις ριπές, όμως οι αντάρτες νομίζουν ότι το καΐκι τους ρίχνει και απαντάνε με ότι  μέσα διαθέτουν, παράλληλα προσπαθώντας να πλευρίσουν το σκάφος για να το καταλάβουν. Οι Γερμανοί αλλάζουν πορεία προς την Ζάκυνθο και ρίχνουν στο "Άγιος Δημήτριος" με ένα μεγάλο αντιαεροπορικό που διαθέτουν. Όμως το "Άγιος Δημήτριος" είναι σχεδόν αθέατο έτσι μικρό που ήταν ανάμεσα στα κύματα. 


Οι Γερμανοί έχουν τον αέρα πρίμα, όμως το "Άγιος Δημήτριος" έχει δυνατές μηχανές και όλο και πλησιάζει το άγνωστο καΐκι. Σχέδιο των ανταρτών ήταν να το πλευρίσουν και να του ρίξουν εμπρηστικές χειροβομβίδες, όμως και οι Γερμανοί δεν είναι άμαθοι. Ξεκινούν αμέσως να ρίχνουν φωτοβολίδες  και από την μεριά του Άραξου τρία φωτεινά σημάδια ξεκινούν να πλησιάζουν με μεγάλη ταχύτητα. Το ένα κινείται προς Οξυά, το άλλο προς Κεφαλλονιά και το τρίτο προς το "Άγιος Δημήτριος". Πρόκειται σαφέστατα για γερμανικά ταχύπλοα. Το πλήρωμα του "Άγιος Δημήτριος" (με επικεφαλής τον Σίμο Λουκέρη) αντιλαμβάνεται αμέσως την κατάσταση και εγκαταλείπει την καταδίωξη. Το "Άγιος Δημήτριος" επιστρέφει στις εκβολές του Αχελώου και κρύβεται εκεί για ένα διάστημα. Τα χαράματα το πλήρωμα του "Άγιος Δημήτριος" βλέπουν ανάμεσα στην Οξυά και τις Σκρόφες ένα αρκετά μεγάλο καΐκι με τρίγωνη σκούρα σημαία (σημαία των γερμανικών επιταγμένων πλοίων) να κινείται  αργά προς Λευκάδα. Η ταχύτητά του οδηγεί τους αντάρτες στο συμπέρασμα ότι είναι φορτωμένο. Το "Άγιος Δημήτριος" αποφασίζει να το καταλάβει και σηκώνει και αυτό μια γερμανική σημαία. Το άγνωστο καΐκι κόβει ταχύτητα και οι ναύτες του χαιρετάνε το "Άγιος Δημήτριος". Το "Άγιος Δημήτριος" πλησιάζει όλο και περισσότερο. Το "Άγιος Δημήτριος" το προσπερνάει και σταθμεύει στο νησάκι Μακροπούλα. Εκεί αποβιβάζονται 3 άνδρες του ΕΛΑΝ με το βαρύ πολυβόλο. Οι υπόλοιποι με΄νουν στο καΐκι που ανοίγεται στο πέλαγος.


Αργότερα το γερμανικό καΐκι περνάει από την Μακροπούλα σε απόσταση περίπου 150 μέτρων από τον κάβο. Ο σκοπευτής του πολυβόλου ρίχνει και το πετυχαίνει ήδη με τις πρώτες ριπές στην μηχανή. Το "Άγιος Δημήτριος" τότε εφορμά και το καταλαμβάνει. Οι Γερμανοί που επιβαίνουν αποφασίζουν να ριχτούν στην θάλασσα. Δεν γλιτώνει κανείς τους. Το "Άγιος Δημήτριος" ρυμουλκεί το επίτακτο σκάφος στην Ροδιά για να ερευνήσει το φορτίο του. Εκεί θα πάρουν μεγάλη χαρά. 80 ολόκληροι τόνοι φορτίου είναι εκρηκτικές ύλες ! Οι άνδρες του ΕΛΑΝ δεν χάνουν χρόνο. Πριονίζουν τα κατάρτια του σκάφους και το καλύπτουν ολόκληρο με θάμνους. Αμέσως μετά με την βοήθεια των επιτροπών του ΕΑΜ, των ντόπιων αγροτών και των εργατών του ιχθυοτροφείου Πεταλά, το φορτίο φορτώνεται σταδιακά σε κάρα και μουλάρια και παίρνει μέσω Νιχωρίου τον δρόμο του για το κεντρικό αρχηγείο του ΕΛΑΣ.



Το περιεχόμενο

Το περιεχόμενο του καϊκιού ήταν:
  • 5000 νάρκες ξηράς για βαριά τανκς
  • Πάνω από 10000 ναρκοπαγίδες κατά προσωπικού
  • Πολλά άλλα εκρηκτικά και εκρηκτικές ύλες.

Η επιτυχία της επιχείρησης ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Ο ΕΛΑΣ με τα υλικά αυτά αποκτούσε πια αυτοτέλεια σε νάρκες και εκρηκτικά που ως τότε προμηθεύονταν με το σταγονόμετρο από τους Άγγλους. Επιπροσθέτως, όλα αυτά τα νέα υλικά αποκτήθηκαν από τον ΕΛΑΣ όταν πλησίαζαν οι μέρες τις απελευθέρωσης και η άφιξη των Άγγλων στην Ελλάδα...



Η επίσκεψη των Άγγλων


 Λίγες ημέρες μετά το ρεσάλτο ένας Άγγλος αξιωματικός με μούσι ήρθε στο Λεσίνι για να δει τι ακριβώς φορτίο κατέλαβε το ΕΛΑΝ. Αρχικά ήθελε να δει με τι πλοίο πιάστηκε το γερμανικό σκάφος και όταν οι αντάρτες του έδειξαν το "Άγιος Δημήτριος" δεν τους πίστευε και ήθελε να δει και το φορτίο. Όταν είδε το μέγεθος των υλών που είχαν καταλειφθεί, μας λέει ο Σίμος Λουκέρης γούρλωσε τα μάτια του και είπε "Τώρα δεν θα μας έχετε ανάγκη με τόσες εκρηκτικές ύλες που διαθέτετε". Αργότερα ο ίδιος αξιωματικός μεταφέροντας πρόταση του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, στο γενικό αρχηγείο του ΕΛΑΣ, πρότεινε στο επιτελείο να αγοράσουν οι Άγγλοι όλο το υλικό του ρεσάλτου για μια χρυσή λίρα την κάθε νάρκη. Φυσικά ο ΕΛΑΣ αρνήθηκε...



Η άγκυρα


Χρόνια μετά την απελευθέρωση και τον εμφύλιο, ο Σίμος Λουκέρης βρέθηκε ξανά στον Αστακό. Εκεί ένας ψαράς παλιός φίλος τον πλησίασε και του έδειξε μιαν άγκυρα. "Σίμο την γνωρίζεις αυτή την άγκυρα?" τον ρώτησε. " Είναι η άγκυρα από το πλοίο με τις νάρκες. Την έβγαλα από τον βου΄ρκο στο σημείο που είχαμε βουλιάξει το πλοίο μετά το ξεφόρτωμα". Ο Σίμος Λουκέρης τον παρακάλεσε να μην την πουλήσει για παλιοσίδερα και να την χαρίσουν στην ΚΝΕ για ενθύμιο.



Πριάρι του ΕΛΑΝ στον Αχελώο









Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011

Ωδή στον Γρηγόρη Λαμπράκη

Το παρακάτω ποίημα μας το έστειλε κάποιος αναγνώστης μας και το αναδημοσιεύουμε εδώ με συγκίνηση . Τον ευχαριστούμε πολύ...



ΠΟΡΕΙΑ ΛΕΒΕΝΤΙΑΣ

Δεν είμαι ο κατάλληλος εγώ,
ως αθλητή,ή ως γιατρό,για να τον κρίνω.
Τη λεβεντιά,ενός ανθρώπου,ιστορώ,
κι ευλαβικά,εμπρός σ' αυτή,το γόνυ κλείνω.

Είδε,τα βάσανα,η μάνα,που τραβά,
και τη χαρά που δοκιμάζει σα γεννήσει,
και σκεύτηκε,πως είν' αποκοτιά,
ο πόλεμος,το γιό να της στερήσει.

Ο πόλεμος,ανθρώπινο χτικιό.
Απάτης λάβαρα,πατρίδες και θρησκείες.
Να διαφωτίσει,προσπαθούσε,το λαό,
και ήταν πρώτος στης ειρήνης τις πορείες.

Τον είπαν άθεο,τρελό κουμουνιστή.
Ατρόμητο τον εύρησκαν μπροστά τους.
[- Να σκοτωθεί!Ομως..τροχαίο να φανεί.]
Κινήσαν,τον εσμό του παρακράτους.

Αισχροί κιοτήδες,την αντρεία λοιδορούν.
Με θάρρος,προχωρεί το παληκάρι.
Απότομα,με τρίκυκλο ορμούν,
και του συντρίβουν το κρανίο,με λοστάρι.

Στο ίδιο του το αίμα κολυμπά.
Στο άκουσμα,βουβός ο κόσμος στέκει.
Αλλος,σε αναθέματα ξεσπά,
κι άλλος,με προσευχές,συμπαραστέκει.

Αντρες,τον κλαίνε σαν ανήλικα παιδιά.
Γυναίκες,σαν παιδί τους τον θρηνούνε.
Αντρεία,τόλμη,αρετή και λεβεντιά,
το φέρετρο,στους ώμους τους,κρατούνε. 

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

Κατίν: Aπό τον Γκαίμπελς στα Media (μέρος 2)

Οι τάφοι του Κατίν
Το 1951 - 1952, με αφορμή τον πόλεμο της Κορέας, συστάθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ η Επιτροπή Madden (υπό τον Ρεπουμπλικανό R. J. Madden), η οποία κατέληξε στο «συμπέρασμα» πως οι Πολωνοί αξιωματικοί δολοφονήθηκαν από τους Σοβιετικούς και πρότεινε την παραπομπή της ΕΣΣΔ στο Διεθνές Δικαστήριο. Ανάμεσα σε εκείνους που κατέθεσαν στην Επιτροπή ήταν και ο Dr. Otto Stahmer, σύμβουλος του Γκέρινγκ (του νο. 2 στην ιεραρχία των ναζί) στις Δίκες της Νυρεμβέργης! Η όλη υπόθεση θεωρήθηκε μεταξύ άλλων και μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για προπαγανδιστική δουλειά στους Αμερικανούς πολίτες πολωνικής ή άλλης ανατολικοευρωπαϊκής καταγωγής που έως τότε στήριζαν παραδοσιακά το κόμμα των Δημοκρατικών.


Το Κατίν καταλαμβάνει από τότε περίοπτη θέση στο οπλοστάσιο του ιμπεριαλισμού. Σε έκθεση του υπουργείου των Εσωτερικών των ΗΠΑ (State Department) με την ένδειξη «Απόρρητος» και ημερομηνία 7 Ιουλίου 1952, ξεδιπλώνονται συνοπτικά οι συνομιλίες ΗΠΑ - Βρετανίας για τη χάραξη κοινής στρατηγικής στον ΟΗΕ. Στο κείμενο αυτό, εκτός από τη σημασία της χρησιμοποίησης της «ομπρέλας του ΟΗΕ» προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων του ΝΑΤΟ, αναφέρεται και η ανάγκη αξιοποίησης του Οργανισμού για αντισοβιετική προπαγάνδα. Ενα από τα δύο ζητήματα που «προσφέρονται» για το σκοπό αυτό δεν είναι άλλο από το Κατίν. Η πρόταση για «χρήση διαφόρων οργάνων του ΟΗΕ ως πλατφόρμες προπαγάνδας για τη Δύση», με την προώθηση «προβλημάτων» όπως η «σφαγή στο Κατίν», επαναλαμβάνεται και σε εμπιστευτικό έγγραφο της 16ης Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους.


Ο αντίλογος στην αντικομμουνιστική αυτή πολεμική προερχόταν πολλές φορές από φωνές που δε θα περίμενε κανείς. Οπως, για παράδειγμα, στην περίπτωση του Alexander Werth (1901 - 1969), γόνου εξόριστων τσαρικών εμιγκρέδων του Λονδίνου, ο οποίος διατέλεσε πολεμικός ανταποκριτής του BBC και των London Sunday Times στο Ανατολικό Μέτωπο, ενώ κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια υπήρξε ανταποκριτής της Guardian στη Μόσχα. Στο έργο του «Russia at War: 1941 - 1945» (Η Ρωσία σε πόλεμο: 1941 - 1945) που εκδόθηκε το 1964 (και επανακυκλοφόρησε το 1984 και το 2000 - Caroll & Graf edition, New York), ο Werth, κάθε άλλο παρά κομμουνιστής, διατύπωσε ξεκάθαρες ενστάσεις και προβληματισμούς αναφορικά με την εκδοχή της σοβιετικής ενοχής για το Κατίν. Ταυτόχρονα, επισήμανε την ομοιότητα της τεχνικής των μαζικών δολοφονιών στο Κατίν με τις αναρίθμητές άλλες περιπτώσεις που έλαβαν χώρα από την Γκεστάπο στις κατεχόμενες από τους ναζί περιοχές της Ανατολικής Ευρώπης. Σε μια άλλη περίπτωση, ένας πρώην Γερμανός στρατιώτης που ζούσε στην περιοχή του Surrey της Αγγλίας, παρενέβη με επιστολή του σε συζήτηση που είχε ανοίξει μέσα από τις στήλες των «The Times» το 1971 σχετικά με το Κατίν, γράφοντας μεταξύ άλλων: «Ως Γερμανός στρατιώτης, πεπεισμένος εκείνη την περίοδο για το δίκαιο της υπόθεσής μας, έλαβα μέρος σε πολλές μάχες και επιχειρήσεις κατά την εκστρατεία στη Ρωσία... Θυμάμαι καλά το θόρυβο όταν ξέσπασαν τα νέα το 1943 γύρω από την ανακάλυψη ενός αποτρόπαιου μαζικού τάφου κοντά στο Κατίν, μιας περιοχής που τότε απειλούνταν από τον Κόκκινο Στρατό. Ο Τζόζεφ Γκαίμπελς, όπως δείχνουν τα ιστορικά στοιχεία, είχε εξαπατήσει πολλούς ανθρώπους. Αλλωστε, αυτή ήταν η δουλειά του, και λίγοι θα αμφισβητήσουν τη σχεδόν απόλυτη ικανότητά του σ' αυτή. Αυτό που πραγματικά προκαλεί έκπληξη, ωστόσο, είναι ότι (σ.σ. η ικανότητα του Γκαίμπελς στην εξαπάτηση) μπορεί να εμφανίζεται ακόμα στις σελίδες των Times 30 χρόνια αργότερα. Γράφοντας εκ πείρας δε νομίζω ότι εκείνη την ύστατη στιγμή του πολέμου ο Γκαίμπελς κατάφερε να ξεγελάσει και πολλούς Γερμανούς στρατιώτες στη Ρωσία για το ζήτημα του Κατίν...Οι Γερμανοί στρατιώτες γνώριζαν πολύ καλά για τις εκτελέσεις στο πίσω μέρος του κεφαλιού... εμείς, οι Γερμανοί στρατιώτες, γνωρίζαμε πως οι Πολωνοί αξιωματικοί δεν εξολοθρεύτηκαν από κανέναν άλλο παρά από τους δικούς μας».



Τη δεκαετία του 1980, το Κατίν αποτέλεσε ιδεολογικοπολιτικό επιχείρημα των δυνάμεων της αντεπανάστασης, τόσο στην Πολωνία όσο και στη Σοβιετική Ενωση. Τα γεγονότα και οι προβοκάτσιες προμήνυαν τα όσα θα επακολουθούσαν μετά τις ανατροπές. Ας σταθούμε ενδεικτικά μόνο σε ένα:

Στις 30 του Οκτώβρη 1989, μετέβη στο Κατίν - με την άδεια και τις ευλογίες του Γκορμπατσόφ - πολυάριθμη αντιπροσωπεία Πολωνών, μελών μιας οργάνωσης με την επωνυμία «Οικογένειες των Θυμάτων του Κατίν», προκειμένου να επισκεφτεί το μνημείο που είχαν στήσει εκεί οι Σοβιετικοί. Ανάμεσα σε αυτούς και ο Zbigniew Brzezinski (Μπρεζίνσκι), ο πρώην σύμβουλος για ζητήματα Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, μέλος τότε της Συμβουλευτικής Επιτροπής Διεθνών Πληροφοριών του Προέδρου Μπους (πατρός) και πρωταγωνιστικός παράγοντας στην αντικομμουνιστική εκστρατεία των Ηνωμένων Πολιτειών (με «πλούσιο» βιογραφικό που εκτείνεται από την πολύμορφη και ολομέτωπη υποστήριξη των Μουζαχεντίν στο Αφγανιστάν ως την ενεργό διαβρωτική - διαλυτική δουλειά στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και ιδιαίτερα της Πολωνίας).


Οι συγκεντρωμένοι τέλεσαν λειτουργία και ανάρτησαν πανό με συνθήματα υπέρ της αντικομμουνιστικής πολωνικής οργάνωσης «Αλληλεγγύη». Ενας από τους «πενθούντες» τοποθέτησε μια πινακίδα που έγραφε «NKVD» καλύπτοντας τη λέξη «Ναζί», ώστε η επιγραφή στο μνημείο να φαίνεται ως εξής: «Στη μνήμη των Πολωνών αξιωματικών που δολοφονήθηκαν από τη NKVD το 1941». Στη συνέχεια, ο Μπρεζίνσκι έκανε δηλώσεις, οι οποίες μεταδόθηκαν με έμφαση και από τη σοβιετική τηλεόραση. Ανάμεσα σε άλλα είπε: «Είναι πολύ σημαντικό για μένα να ειπωθεί η αλήθεια (!) για το τι πραγματικά συνέβη, γιατί μόνο μέσω της αλήθειας μπορεί η νέα σοβιετική ηγεσία να αποστασιοποιηθεί από τα εγκλήματα του Στάλιν και της NKVD... Το γεγονός ότι η σοβιετική κυβέρνηση μου έδωσε τη δυνατότητα να βρίσκομαι εδώ - και οι Σοβιετικοί γνωρίζουν τις απόψεις μου - συμβολίζει τη ρήξη με το σταλινισμό που αντιπροσωπεύει η περεστρόικα»


Και το 1992 επήλθε επιτέλους η «απόλυτη» και «πέραν πάσης αμφιβολίας» «δικαίωση» των υποστηρικτών της σοβιετικής ενοχής με την παρουσίαση από τον Ρώσο Πρόεδρο Μπόρις Γιέλτσιν στον Πολωνό ομόλογό του Λεχ Βαλέσα αντιγράφων μιας σειράς αρχειακών «ντοκουμέντων» που «επιβεβαίωναν» τη δολοφονία των Πολωνών αξιωματικών από τις σοβιετικές αρχές (με την υπογραφή φυσικά του Ι. Β. Στάλιν). Περιλάμβαναν μεταξύ άλλων:

  •  Ενα κείμενο του Μπέρια στο οποίο πρότεινε την εκτέλεση 25.700 Πολωνών

  •  Ένα απόσπασμα από τη διαταγή του Πολιτικού Γραφείου για την εκτέλεση 

  • Ένα σημείωμα του επικεφαλής της KGB Shelepin προς τον Χρουστσόφ σχετικά με την εκτέλεση 21.857 Πολωνών και την ανάγκη καταστροφής των σχετικών εγγράφων.

Τα έγγραφα αυτά αποτέλεσαν έκτοτε το σημαντικότερο επιχείρημα του ιστορικού αναθεωρητισμού αναφορικά με το Κατίν. Το στοιχείο που παραλείπεται από όλες τις σχετικές προσεγγίσεις του θέματος είναι το εξής πολύ σημαντικό: Οτι η κύρια χρήση των εν λόγω εγγράφων ήταν άλλη. Πράγματι, τα συγκεκριμένα «ντοκουμέντα» είχαν προσκομιστεί (μόλις «εντοπισθέντα») από τη νομική ομάδα του Γιέλτσιν στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας προκειμένου να επισυναφθούν ως «πειστήρια» για την επιδιωκόμενη κήρυξη του ΚΚΣΕ ως «οργάνωσης αντισυνταγματικής». Η υπεράσπιση εξέφρασε από την πρώτη στιγμή αμφιβολίες αναφορικά με την αυθεντικότητα των εγγράφων. Οι ενδείξεις που υποδείκνυαν πλαστογραφία ήταν πολλές:

 α) Η πλήρης ταύτιση των ημερομηνιών της αποστολής του κειμένου Μπέρια και της απόφασης του Πολιτικού Γραφείου (5 Μάρτη 1940). «Στην πρακτική των συνεδριάσεων του Πολιτικού Γραφείου δε συνέβη ποτέ κάτι παρόμοιο», αναφέρει ο Γιούρι Σλομπότκιν, ένας εκ των δύο μελών της υπεράσπισης που κλήθηκαν να δώσουν μια νομική εκτίμηση επί των εγγράφων. «Υπήρχε απόσταση χρόνου μεταξύ της ημερομηνίας της αποστολής του ενός ή του άλλου εγγράφου και της πρότασης να εξεταστεί κάποιο ζήτημα στη συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου από την ίδια τη συνεδρίαση και δεν ήταν μικρότερη από 5-6 μέρες».

 β) Η απόφαση του ΠΓ είχε, μεταξύ άλλων, τις υπογραφές των Καγκάνοβιτς και Καλίνιν, οι οποίοι ωστόσο ήταν απόντες από τη 13η Σύνοδο του οργάνου το Μάρτη του 1940!

 γ) Πολλές λεπτομέρειες που αφορούν την «τυπική» σύνταξη των εν λόγω κειμένων ή τη διαδικασία λήψης παρόμοιων αποφάσεων υπήρξαν περιέργως παράτυπες (θέση υπογραφών, το γεγονός ότι το μόνο σώμα με την αρμοδιότητα να εξουσιοδοτήσει την υψίστη των ποινών ήταν το Ανώτατο Δικαστήριο της ΕΣΣΔ - τέτοια αιτήματα δεν υποβάλλονταν ποτέ στο ΠΓ, κλπ.).

δ) Τα έγγραφα που κατατέθηκαν ήταν φωτοαντίγραφα. Τόσο στο Συνταγματικό Δικαστήριο, όσο και από την πολωνική πλευρά στη συνέχεια, ζητήθηκαν επίμονα τα πρωτότυπα. Ως τα σήμερα, τα κείμενα αυτά δεν έχουν κάνει την εμφάνισή τους.

ε) Ο Shelepin αρνήθηκε γνώση του κειμένου που υποτίθεται πως φέρει την υπογραφή του. Τουναντίον, ερωτηθείς, δήλωσε πως οι γνώσεις του για το Κατίν την περίοδο που ήταν επικεφαλής της KGB περιορίζονταν στα εκάστοτε δημοσιεύματα του Τύπου...


Δεν είναι λίγοι εκείνοι, οι οποίοι, χωρίς να αποδέχονται απαραίτητα τη σοβιετική εκδοχή των γεγονότων, παραδέχονται ταυτόχρονα πως «τέτοια έγγραφα δε θα γίνονταν ποτέ δεκτά σε ένα δικαστήριο» ως αποδεικτικά στοιχεία. Και όντως, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν τα συμπεριέλαβε στην απόφασή του στις 30 του Νοέμβρη 1992.


Νεκροί του Κατίν
Τίποτε όμως από όλα αυτά δεν πτόησε την επιθετικότητα του ιστορικού αναθεωρητισμού. Οι υπέρμαχοι της «σοβιετικής ενοχής» συνεχίζουν την αντικομμουνιστική σταυροφορία τους, εξαπολύοντας μύδρους ακόμα και εναντίον όσων απλά τολμούν να ζητήσουν μια νηφαλιότερη, αντικειμενική και επιστημονική μελέτη των ιστορικών δεδομένων. Παραλληλίζονται με τους «αρνητές του Ολοκαυτώματος», χαρακτηρίζονται «λάτρεις του Στάλιν», κλπ. Υπάρχουν βέβαια και «όρια». Ετσι, όταν μια «νέα» μελέτη, βασισμένη σε αεροφωτογραφίες της Luftwaffe και προηγούμενες «έρευνες» της CIA, βρέθηκε πρόσφατα σε τυπογραφείο της Πολωνίας, ο υπεύθυνος σύνταξης αρνήθηκε κατηγορηματικά να προχωρήσει στην εκτύπωση πλέον των 20 σελίδων με το αιτιολογικό - συν τοις άλλοις - ότι πρόδιδαν «σε απαράδεκτο βαθμό την υπογραφή της CIA».


Η ουσία του ζητήματος στην υπόθεση Κατίν δεν έχει να κάνει με την ιστορική έρευνα. Δεν έχει να κάνει με κάποια ανθρωπιστική ευαισθησία για περιπτώσεις εγκλημάτων πολέμου. Αλλωστε, όταν ο Γενικός Εισαγγελέας της Ρωσικής Ομοσπονδίας ζήτησε το 1998 από τον Πολωνό υπουργό Δικαιοσύνης να διενεργηθεί επίσημη έρευνα γύρω από το θάνατο 83.500 Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου (κατά τον σοβιετο-πολωνικό πόλεμο του 1919-1921), οι οποίοι πέθαναν σε άθλιες συνθήκες σε πολωνικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, η πολωνική κυβέρνηση αρνήθηκε. Καμιά ευαισθησία δεν επέδειξαν οι απανταχού αστοί «ανθρωπιστές», που αντιμετώπισαν το θέμα με χλευασμό και ειρωνεία.


Η ουσία είναι αλλού. Την περίοδο 1989-1991, όταν στη Σοβιετική Ενωση είχε ξεκινήσει ήδη η αποδόμηση του σοσιαλιστικού παρελθόντος μέσω της ταύτισης κομμουνισμού και φασισμού, Χίτλερ και Στάλιν, υπήρξαν φωνές που προειδοποιούσαν πως η επιμονή της Πολωνίας στο ζήτημα του Κατίν υπέκρυπτε ένα βαθύτερο νόημα: «Οτι η Σοβιετική Ενωση δεν ήταν καλύτερη - ή ακόμα ότι ήταν χειρότερη - απ' ό,τι η ναζιστική Γερμανία» και πως η ΕΣΣΔ υπήρξε «εξίσου υπεύθυνη» για το ξέσπασμα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.


Η άποψη ενός μη κομμουνιστή Αμερικανού ακαδημαϊκού είναι χαρακτηριστική. Γράφει ο Grover Furr:

«Ορίστε η άποψή μου: Κανείς δε νοιάζεται για το τι συνέβη στους Πολωνούς αξιωματικούς! Κανείς, συμπεριλαμβανομένων και των ίδιων των Πολωνών. Ακόμα, κανείς δε νοιάστηκε ποτέ, ακόμα και την περίοδο που συνέβη!..από τότε, η "Σφαγή του Κατίν" αποτέλεσε ένα ραβδί για να χτυπούνε τους Σοβιετικούς. Ακόμα είναι μια επιπλέον "απόδειξη" ότι "ο κομμουνισμός είναι κακό πράγμα". Ηδη με αποκαλούν έναν παλιο-λάτρη του Στάλιν επειδή επιμένω στα αποδεικτικά στοιχεία, επειδή δεν προσκυνώ τον ναό ανειλικρινών αντικομμουνιστών ιστορικών των οποίων τα έργα αποτελούν ντροπή για το επάγγελμα του ιστορικού. Η "Σφαγή του Κατίν" δεν αποτελεί ένα ιστορικό ζήτημα -αποτελεί ένα ΟΠΛΟ... Το χρησιμοποιείς για να κάνεις πόλεμο "στην άλλη πλευρά", και μόνο αυτό».


Εν κατακλείδι. Το παρόν άρθρο επιχειρεί να αναδείξει το εύρος της ιστορικής αποδόμησης στο οποίο προτίθεται να προβεί ο ιμπεριαλισμός στο πλαίσιο της αντικομμουνιστικής αναθεώρησης της ιστορικής μνήμης.



ΠΗΓΕΣ 


1. Ολες οι αναφορές στα ημερολόγια του Τζ. Γκαίμπελς από την αγγλική μετάφραση: Goebbels J (1948) «The Goebbels Diaries (1942-1943)», μετάφραση Louis P. Lochner (New York: Doubleday & Company)

2. «Πράβντα» 19 Απρίλη 1943 και Fisher B «The Katyn Controversy: Stalin's Killing Field»

3. Ηλεκτρονικό άρθρο στον δικτυότοπο Κέντρου Μελέτης Πληροφοριών της CIA, 14 Απρίλη 2007 3. Βλέπε Fowler M (1985) «Winston S. Churchill. Philosopher and Statesman» (Lanham, MD: University Press of America) και Mukhin Y I (1995) «Katyn Detective» (Moskva: Firma Svetoton LTD)

4. Furr G. στο http://chss.montclair.edu/english/furr/pol/discuss-katyn041806r.html

5. Οπως αναδημοσιεύεται στο «Ριζοσπάστη», 10 Μάη 1943

6. Ολόκληρη η Εκθεση Burdenko μπορεί να βρεθεί εδώ: http://katyn.codis.ru/cccp054.htm

7. Roberts G «Stalin's Wars» (New Haven: Yale University Press) σελ.171-172 και 400

8. United States Department of State / Foreign relations of the United States: diplomatic papers: the Conference of Berlin (the Potsdam Conference), 1945, Volume II (1945), σελ. 803

9. Experts of Nuremberg Archives: Nikzor.org - 59η Ημέρα, Πέμπτη, 14 Φλεβάρη 1946 και Conot R E (1984) «Justice at Nuremberg» (New York: Carol & Graf Publishers) σελ. 454

10. Ντοκουμέντο αρ. EC-344 (16), Πρακτικά Δικών Νυρεμβέργης, 14 Δεκέμβρη 1945, τόμος 3ος, σελ.576-581

11. Ντοκουμέντο αρ. 1061-PS, Πρακτικά Δικών Νυρεμβέργης, επισυναπτόμενο έγγραφο στον τόμο 3.

12. Fisher B, όπως πριν και US Congress, House of Representatives, Select Committee on the Katyn Forest Massacre, 82d Congress, 1st and 2nd Session, 1951-1952, 7 parts (Washington, DC: US Government Printing Office, 1952)

13. United States Department of State / Foreign relations of the United States, 1952-1954. United Nations affairs, Volume III (1952-1954), σελ. 13 και 15

14. Rule E, «The Katyn Massacre», ηλεκτρονική δημοσίευση (Ιούλης 2002), στο www.stalinsociety.org.uk/katyn.html

15. BBC News: Commemoration of Victims of Katyn Massacre, November 1, 1989 και Associated Press: Brzezinski: Soviets Should Take Responsibility for Katyn Massacre, October 30, 1989

16. Γιούρι Σλομπότκιν «Κατίν: Πώς και γιατί οι χιτλερικοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς αξιωματικούς», στο «Ριζοσπάστη», 29/5/2005

17. http://holocaustcontroversies.blogspot.com/2007/03/andnow-for-something-not-completely.html

18. Βλέπε Nina Tumarkin (1994) «The Living and the Dead: The Rise and Fall of the Cult of World War II in Russia» (New York: Basic Books) σελ.140

19. Furr G. στο http://chss.montclair.edu/english/furr/pol/discuss-katyn041806r.html




Αεροφωτογραφία της γερμανικής "ανακάλυψης" του Κατίν



Αφίσα των Ναζί για το Κατίν




Γερμανός αξιωματικός παρουσιάζει στοιχεία στην επιτροπή του Κατίν




Κρανία από το Κατίν: Χαρακτηριστικές τρύπες από σφαίρες στο πίσω μέρος τους (Έτσι εκτελούσαν οι Γερμανοί σε όλη την Ευρώπη)

Kατίν : Από τον Γκαίμπελς στα Media (μέρος 1)

    Ναζιστική αφίσα προπαγάνδας για το Κατίν



  • «Εδωσα οδηγίες να γίνει η ευρύτερη δυνατή εκμετάλλευση αυτού του προπαγανδιστικού υλικού. Θα μπορέσουμε να επιζήσουμε με αυτό για μια-δυο βδομάδες» (Τζ. Γκαίμπελς για το Κατίν, «Απομνημονεύματα», 14 Απριλίου 1943).

  • «Αισθήματα έκπληξης και μετάνοιας θα νιώσουν εκείνοι οι οποίοι, ενώ γνωρίζουν τόσο καλά την υπουλότητα και ιδιοφυΐα της προπαγανδιστικής μηχανής του Γκαίμπελς, πέφτουν θύματα της παγίδας που η ίδια έστησε» («The Times», 28 Απριλίου 1943, αντιδρώντας στην αβίαστη και άμεση υιοθέτηση της ναζιστικής προπαγάνδας από την εξόριστη πολωνική κυβέρνηση του Λονδίνου)

  • «Υπολογίζουμε το ενδεχόμενο να πάμε την αντισοβιετική καμπάνια πολύ μακριά, αλλά αισθανόμαστε ότι δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τη Γενική Συνέλευση (του ΟΗΕ) για ένα τόσο πολύτιμο προπαγανδιστικό σκοπό. Μπορούμε να αναδείξουμε τη σφαγή στο Κατίν...» (Ντοκουμέντα του US Department of State / Foreign Relations of the United States, «Σχέσεις ΗΠΑ-ΟΗΕ», τόμος ΙΙΙ, 1952-1954, σελ. 13).

  • «Η σφαγή στο δάσος του Κατίν υπήρξε μια εγκληματική πράξη ιστορικής εμβέλειας με μακρόχρονες πολιτικές συνέπειες» (Benjamin B. Fisher, Τμήμα Ιστορίας του Κέντρου Ερευνας Πληροφοριών της CIA, 14 Απριλίου 2007).

  • «Πολιτικοί και συγγενείς θυμάτων στην Πολωνία υπήρξαν οι πρώτοι που παρακολούθησαν την παγκόσμια πρεμιέρα του "Κατίν", μιας ταινίας για τη σοβιετική σφαγή 22.000 Πολωνών στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» (United Press International, 18 Σεπτεμβρίου 2007).


«Οι Πολωνοί ξαναζούν τη σφαγή στο Κατίν»! Με αυτό τον τίτλο η εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» αναδημοσίευσε (στο φύλλο της 22-23 Σεπτεμβρίου 2007) το σχετικό άρθρο της γαλλικής «LE MONDE», βάζοντας υπέρτιτλο: «Τον Μάιο του 1940 η μυστική αστυνομία του Στάλιν εκτέλεσε εν ψυχρώ 22.000 Πολωνούς. Η νέα ταινία του κορυφαίου σκηνοθέτη Αντρέι Βάιντα ρίχνει αλάτι σε μια ανοιχτή πληγή». Οπως διαβάζουμε στη συνέχεια, η εν λόγω ταινία, «φωτίζει ένα από τα πιο δραματικά επεισόδια της ιστορίας της χώρας». Πράγματι φωτίζει; ΄Η μήπως προάγει την ιστορική τύφλωση ως προϊόν μαζικής κατανάλωσης, αναπαράγοντας με όρους μεγάλης οθόνης ένα προπαγανδιστικό τέχνασμα το οποίο αξιοποιήθηκε διαχρονικά εξίσου από όλες τις πολιτικές εκφάνσεις του αντικομμουνισμού, από το φασισμό ως την αστική «δημοκρατία», τις αντεπαναστατικές δυνάμεις στην Ανατολική Ευρώπη κλπ.; Για να απαντήσουμε όμως επί της ουσίας στο ερώτημα αυτό, θα πρέπει να ανατρέξουμε στο παρελθόν, εκεί που ξεκίνησαν όλα.



Βρισκόμαστε στις 13 Απριλίου 1943. Περίπου δύο μήνες μετά τη συντριβή της φασιστικής στρατιωτικής μηχανής στο Στάλινγκραντ - που σηματοδότησε τη ριζική στροφή στον ρου του πολέμου - ο ραδιοφωνικός σταθμός του Βερολίνου ανακοίνωσε την «ανακάλυψη» από την Wehrmacht (Βέρμαχτ) ενός μαζικού τάφου 3.000 Πολωνών αξιωματικών σε μια περιοχή στο δάσος του Κατίν, κοντά στο Σμολένσκ (στη συνέχεια ο αριθμός αυτός ανέβηκε στις 15.000 με 22.000-25.700, σύμφωνα με τη «Μαύρη Βίβλο του Κομμουνισμού»!). Ενοχος αυτού του εγκλήματος: Ο εβραιομπολσεβικισμός. Το μήνυμα της ανακάλυψης που διατρανώθηκε σε όλους τους τόνους και με όλα τα μέσα: Ο κίνδυνος του προελαύνοντος κομμουνιστικού τέρατος, το οποίο απειλούσε πλέον να πατήσει το πόδι του στις περιοχές του δυτικού πολιτισμού.



Η σοβιετική «Πράβντα» απάντησε άμεσα και στις 19 του ίδιου μήνα έγραψε: «Εχοντας συνείδηση της οργής ολόκληρης της προοδευτικής ανθρωπότητας για τις σφαγές που διέπραξαν σε βάρος ειρηνικών (σ.σ. φιλήσυχων) πολιτών και ιδιαίτερα Εβραίων, οι Γερμανοί προσπαθούν τώρα να εγείρουν το μίσος ευκολόπιστων ανθρώπων ενάντια στους Εβραίους. Γι' αυτό τον λόγο εφηύραν μια ολόκληρη συλλογή από "Εβραίους κομισάριους", οι οποίοι, όπως ισχυρίζονται, συμμετείχαν στη δολοφονία των 10.000 Πολωνών αξιωματικών. Για τόσο έμπειρους παραχαράκτες δεν ήταν και δύσκολο να εφεύρουν ονόματα ανθρώπων, που ποτέ δεν υπήρξαν - Λεβ Ρίμπακ, Αβραάμ Μπορίσοβιτς, Πάουλ Μπροντνίσκι, Χάιμ Φίνμπεργκ. Αυτά τα πρόσωπα δεν υπήρξαν ποτέ, είτε στο "Παράρτημα Σμολένσκ της OGPU" είτε σε κανένα άλλο τμήμα της NKVD (σ.σ. όργανα του σοβιετικού κράτους που κατηγορήθηκαν για το έγκλημα)». Ακόμα και αναλύσεις της CIA αναγνώρισαν το «ελάττωμα» στην επιχειρηματολογία των Ναζί περί «εβραιομπολσεβικικών σφαγών», παραδεχόμενοι το γεγονός ότι ένα μεγάλο τμήμα των θυμάτων ήταν Πολωνοί εβραϊκής καταγωγής. Και δεν ήταν μόνο αυτό.

Οπως ήδη αναφέραμε, ο ίδιος ο Γκαίμπελς, σε καταχώριση στο ημερολόγιό του (14 Απριλίου 1943), εξέφρασε την πεποίθηση ότι η υπόθεση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο προπαγανδιστικής εκμετάλλευσης για τουλάχιστον «μια-δυο βδομάδες». Σε μια άλλη καταχώριση με ημερομηνία 8 Μαΐου 1943 ανέφερε πως «δυστυχώς στους τάφους του Κατίν βρέθηκαν γερμανικές σφαίρες... Είναι απαραίτητο αυτή η πληροφορία να παραμείνει άκρως απόρρητη. Αν ποτέ ερχόταν εν γνώσει του εχθρού, η όλη υπόθεση του Κατίν θα κατέρρεε». Και όμως, έξι δεκαετίες και πλέον μετά, η προπαγάνδα του Γκαίμπελς καλά κρατεί...



Eπιδιώκοντας να προσδώσουν διεθνή διάσταση και «αντικειμενικότητα» στα αποτελέσματα της «έρευνας», οι ναζιστικές αρχές ενσωμάτωσαν στο εγχείρημα τον Πολωνικό Ερυθρό Σταυρό (ο ίδιος ο Ερυθρός Σταυρός, αν και εκλήθη, αρνήθηκε να συμμετάσχει), καθώς και μια 12μελή «Διεθνή Επιτροπή», οι οποίοι και επικύρωσαν τα πορίσματα αυτής. Αξίζει να σημειωθεί πως η πολυεθνική σύνθεση της Επιτροπής αποτελεί ακόμα και σήμερα επιχείρημα στο οπλοστάσιο του ιστορικού αναθεωρητισμού κατά των Σοβιετικών. Επιχείρημα που σημειωτέον διατυπώθηκε για πρώτη φορά από την ομάδα υπεράσπισης των Ναζί στις Δίκες της Νυρεμβέργης.

Προφανώς το γεγονός ότι όλα τα μέλη της προέρχονταν από κράτη - δορυφόρους του Γ΄ Ράιχ (πλην της Ελβετίας) δε θεωρήθηκε ούτε τότε, ούτε και σήμερα, άξιο προβληματισμού. Ούτε το ότι η Επιτροπή παρέμεινε στο χώρο μόλις δύο μέρες εξετάζοντας 9 (!) προεπιλεγμένα από τους Ναζί πτώματα προτού συντάξει την έκθεσή της. ΄Η το γεγονός ότι πολλοί από τους συμμετέχοντες στη λεγόμενη «Διεθνή Επιτροπή», όπως ο Τσεχοσλοβάκος καθηγητής της ιατροδικαστικής F. Hajek ή ο Βούλγαρος ιατροδικαστής M. Markov ανακάλεσαν αργότερα, καταθέτοντας ότι τα πορίσματα ήταν προκατασκευασμένα και υπεγράφησαν υπό καθεστώς πίεσης και φόβου (ο τελευταίος μάλιστα κατέθεσε σχετικά ως μάρτυρας κατηγορίας στις Δίκες της Νυρεμβέργης). Ακόμα και ο Τσόρτσιλ είχε δηλώσει στις 24 Απριλίου 1943 πως «είμαστε οπωσδήποτε αντίθετοι σε κάθε υποτιθέμενη "έρευνα" που θα διεξαγόταν από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό ή οιονδήποτε άλλο οργανισμό από οιαδήποτε άλλη περιοχή υπό γερμανική κυριαρχία. Μια τέτοια έρευνα θα ήταν απάτη και τα συμπεράσματά της προϊόν τρομοκρατίας». Αυτά βέβαια ειπώθηκαν τότε. Ωστόσο, δε θα περάσει πολύς χρόνος ωσότου το Κατίν μεταφερθεί από το προπαγανδιστικό οπλοστάσιο των Ναζί σε εκείνο του «ελεύθερου κόσμου».


Ηδη από την επομένη κιόλας της ανακοίνωσης του Ραδιοφώνου του Βερολίνου, η εξόριστη πολωνική κυβέρνηση του στρατηγού Σικόρσκι είχε αποδεχτεί πλήρως τα συμπεράσματα των Ναζί αναφορικά με τη σοβιετική ενοχή. Το ίδιο έτος δημοσιεύτηκε στο Λονδίνο από τον Πολωνό κόμη Geoffrey Potocki de Montalk το «Μανιφέστο του Κατίν», που επίσης κατηγορούσε τους Σοβιετικούς για τη σφαγή. Η στάση αυτή των Πολωνών εμιγκρέδων να αποδεχτούν τόσο αβίαστα τη γερμανική προπαγάνδα προκάλεσε ακόμα και την αντίδραση του αστικού Τύπου της Αγγλίας (βλέπε απόφθεγμα των «Times» στην εισαγωγή). Ο Αμερικανός καθηγητής G. Furr είναι πιο κατηγορηματικός: «Η εξόριστη πολωνική κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν οι Ναζί έσφαζαν τους Πολωνούς σε τεράστιους αριθμούς, επέλεξαν να πιστέψουν την εκδοχή των Ναζί!


Ουδέποτε έθεσαν ερωτήματα γύρω από την ιστορία των Ναζί. Απλά την αποδέχτηκαν. Αν πραγματικά νοιάζονταν για αυτούς τους ανθρώπους, γιατί να το κάνουν αυτό;

Επραξαν κατ' αυτό τον τρόπο γιατί υπήρξαν πολύ πιο εχθρικοί έναντι των Σοβιετικών απ' ό,τι υπήρξαν ποτέ για τους Γερμανούς. Η πολωνική κυβέρνηση ήταν οι ίδιοι φασίστες».



Η σοβιετική κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα και στις 25 Απρίλιου 1943 ο λαϊκός επίτροπος επί των Εξωτερικών Υποθέσεων Β. Μολότοφ επέδωσε στον Πολωνό απεσταλμένο Ρόμερ κείμενο, στο οποίο τόνιζε μεταξύ άλλων: «Η εχθρική προς τη Σοβιετική Κυβέρνηση συκοφαντική εκστρατεία που άρχισαν οι Γερμανοί φασίστες με το ζήτημα των από τους ίδιους διαπραχθέντων φόνων Πολωνών αξιωματικών στην περιοχή Σμολένσκ στο κατεχόμενο από τα γερμανικά στρατεύματα έδαφος, υποστηρίχθη εξ αρχής από την Πολωνική Κυβέρνηση και με κάθε τρόπο υποδαυλίζεται από τον πολωνικό Τύπο. Η Πολωνική Κυβέρνηση όχι μόνο δεν απέκρουσε την ελεεινή συκοφαντία κατά της ΕΣΣΔ, μα ούτε καν θεώρησε αναγκαίο να απευθύνει προς τη Σοβιετική Κυβέρνηση μια οιαδήποτε ερώτηση ή διευκρίνιση για το ζήτημα αυτό...


Την εποχή που οι λαοί της Σοβιετικής Ενωσης χύνουν το αίμα τους σε τραχείς αγώνες με τη χιτλερική Γερμανία και με σκληρές μάχες κατορθώνουν τη συντριβή και την ήττα του κοινού εχθρού του ρωσικού και του πολωνικού λαού και την απελευθέρωση όλων των φιλελεύθερων δημοκρατικών χωρών, η Πολωνική Κυβέρνηση για να εξευμενίσει την τυραννία του Χίτλερ καταφέρνει το προδοτικό χτύπημα κατά της Σοβιετικής Ενωσης. Η Σοβιετική Κυβέρνηση γνωρίζει πως η εχθρική αυτή εκστρατεία κατά της Σοβιετικής Ενωσης διεξάγεται από την Πολωνική Κυβέρνηση η οποία αποβλέπει με τη χρησιμοποίηση της χιτλερικής συκοφαντίας να ασκήσει πίεση κατά της Σοβιετικής Κυβέρνησης με σκοπό να της αποσπάσει εδαφικές παραχωρήσεις και να σφετεριστεί μέρος της σοβιετικής Ουκρανίας, της σοβιετικής Λευκορωσίας και της σοβιετικής Λετονίας».



Η Επιτροπή Burdenko



Γερμανοί αξιωματικοί "ανακαλύπτουν" το Κατίν
Με την απελευθέρωση της περιοχής από τον Κόκκινο Στρατό το Σεπτέμβριο του 1943 συστάθηκε μια ειδική επιτροπή υπό τον πολωνό ακαδημαϊκό N. Burdenko προκειμένου να ερευνήσει το ζήτημα. Το πόρισμα της Επιτροπής ολοκληρώθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 1944 και αντέκρουε ένα προς ένα όλα τα σημεία της γερμανικής έρευνας. Ενδεικτικά, μπορούμε να σταθούμε στα εξής:

  • Αναφορικά με τη θέση των μαζικών τάφων: Οι Γερμανοί ισχυρίστηκαν ότι το δάσος του Κατίν ήταν μια απομονωμένη περιοχή που χρησίμευε ως τόπος εκτελέσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην πραγματικότητα, όμως, το Κατίν υπήρξε ένας πολυσύχναστος χώρος, τον οποίο οι ντόπιοι κάτοικοι επισκέπτονταν συχνά ως τόπο αναψυχής και διακοπών. Ειδικότερα, η ακριβής περιοχή όπου ανακαλύφθηκαν οι τάφοι αποτελούσε δημοφιλή προορισμό για τους Πιονιέρους για θερινές κατασκηνώσεις. Βρισκόταν δε μόλις λίγα μέτρα από την εθνική οδό Σμολένσκ - Βιτέμπσκ, την οποία διέσχιζαν χιλιάδες άνθρωποι σε καθημερινή βάση. Πώς θα μπορούσε λοιπόν μια τέτοια περιοχή να αποτελεί τόπο μαζικών εκτελέσεων και τάφων; Ηταν δυνατό να μην το αντιληφθεί κανείς; Τουναντίον, με την έλευση των γερμανικών στρατευμάτων, το δάσος του Κατίν έκλεισε για τον κόσμο προκειμένου να «φιλοξενήσει» τις στρατιωτικές μονάδες που φρουρούσαν την περιοχή.



  • Οι σφαίρες που βρέθηκαν στον τόπο των εκτελέσεων είχαν παραχθεί στη Γερμανία (γεγονός που επιβεβαιώνεται, όπως είδαμε νωρίτερα, και από τις ημερολογιακές καταχωρίσεις του Γκαίμπελς). Το δε διαμέτρημά τους δεν ανταποκρινόταν σε κανέναν τύπο όπλου που παρήγε η Σοβιετική Ενωση. Τα χέρια των εκτελεσθέντων ήταν δεμένα με σκοινί που επίσης δεν παραγόταν τότε στην ΕΣΣΔ

  • Στα πτώματα βρέθηκαν έγγραφα, επιστολές, αποδείξεις, κ.ά. με ημερομηνίες που έπονταν της γερμανικής εισβολής (οι Γερμανοί είχαν ισχυριστεί πως οι Σοβιετικοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς αξιωματικούς την Ανοιξη του 1940). Αξίζει να σημειωθεί και πως στην ίδια τη Γερμανική Εκθεση Amtliches Material zum Massenmord von Katyn (Berlin: Zentralverlag der NSDAP, Franz Eher Nachf. G. m.b. H., 1943) αναπαράγεται στη σελίδα 330 ένα έγγραφο από πτώμα στο Κατίν με καταχωρημένη ημερομηνία «20 Οκτωβρίου 1941», όταν δηλαδή η περιοχή βρισκόταν υπό γερμανική κατοχή εδώ και μήνες.

  • Επιπλέον, η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε πως ο βαθμός αποσύνθεσης των θυμάτων δεν δικαιολογούσε τους γερμανικούς ισχυρισμούς. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώθηκαν και από την αμερικανική αποστολή (από την Πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα) που παρευρίσκονταν στην έρευνα. Ο Βρετανός ιστορικός G. Roberts παραθέτει στο έργο του «Stalin's Wars» ορισμένα αποσπάσματα από τα ιδιωτικά έγγραφα του Πρέσβη Harriman. Στην υποσημείωση αρ. 29, σελ. 400 ο Roberts καταγράφει τον Harriman να συνοψίζει τα συμπεράσματα της κόρης του (που μετείχε στην αποστολή) ως εξής: «Από τα αποδεικτικά στοιχεία γενικά και από την κατάθεση, η Kathleen και το μέλος της Πρεσβείας πιστεύουν ότι σε κάθε περίπτωση η σφαγή πραγματοποιήθηκε από τους Γερμανούς». Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι παρατηρήσεις της Kathleen Harriman αναφορικά με το πόσο «φρέσκα» φαίνονταν τα πτώματα, στοιχείο που αποτέλεσε μείζον ζήτημα και για την Επιτροπή Burdenko. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των Γερμανών τα πτώματα βρίσκονταν θαμμένα επί τρία ολόκληρα καλοκαίρια, όταν το υπέδαφος ήταν ζεστό και η αποσύνθεση θα υπήρξε ραγδαία. Αντίθετα, οι Σοβιετικοί συμπέραναν πως οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς το Φθινόπωρο του 1941, οπότε βρίσκονταν θαμμένοι μόνο ένα καλοκαίρι (1942)

  • Δεκάδες μάρτυρες κατέθεσαν στην Επιτροπή, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι οι οποίοι είχαν καταναγκαστεί από την Γκεστάπο να υπογράψουν ως «μάρτυρες» στη Γερμανική έκθεση. Ωστόσο, η Εκθεση Burdenko θα απορριφθεί εν συνεχεία στο σύνολό της από την αστική ιστοριογραφία ως «σοβιετικό προπαγανδιστικό κατασκεύασμα», ενώ αντίστοιχα τα συμπεράσματα του ναζιστικού πορίσματος θα υιοθετηθούν ασυζητητί.



Η σφαγή του Κατίν και ο σύγχρονος αντικομμουνισμός


Μέχρι και το 1945 διπλωματικά έγγραφα των ΗΠΑ αναφέρονταν στην υπόθεση Κατίν ως «προπαγάνδα των Ναζί».

Στις 19 Ιουνίου του 1945, οι «New York Times», δημοσίευσαν μια ανταπόκριση από τη Στοκχόλμη με τίτλο «Η ιστορία με τους τάφους του Κατίν χαρακτηρίστηκε μαύρη απάτη». Το άρθρο βασιζόταν στις καταθέσεις του τελευταίου επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών (κατασκοπίας) των SS, Walter Schellenberg, σε ανακρίσεις των Συμμάχων, και συγκεκριμένα έγραφε:

«Στοκχόλμη, Σουηδία, Ιούνιος 28 - Η ιστορία με τους μαζικούς τάφους στο Κατίν, που προκάλεσε το παγκόσμιο αίσθημα πριν δύο χρόνια, υπήρξε μια προπαγανδιστική παράσταση που έστησαν οι Γκαίμπελς και Ρίμπεντροπ ώστε να προκληθεί ρήγμα μεταξύ της Ρωσίας και των Δυτικών Συμμάχων, αναφέρει μια έκθεση που λάβαμε μέσω ειδικών καναλιών και επιβεβαιώνεται από ένα μήνυμα από το Οσλο απόψε. Ανακοινώθηκε πως ένας στενός συνεργάτης του Χίμλερ, ο αρχηγός μονάδας των SS Schellenberg, κατέθεσε αυτή την απίστευτη πληροφορία κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης στο Αρχηγείο των Συμμάχων στη Γερμανία την περασμένη Τρίτη...Απόψε, λάβαμε από το Οσλο μια έκθεση που επιβεβαιώνει τα παραπάνω, κατά την οποία ο Eric Johansen - ένας φυλακισμένος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Sachsenhausen της Γερμανίας που πρόσφατα επαναπατρίστηκε - καταθέτει μια ενδιαφέρουσα ιστορία αναφορικά με τη γερμανική παραγωγή ψευδών ντοκουμέντων αναγνώρισης για τα πτώματα των μαζικών τάφων στο Κατίν.»

Στον ίδιο τόνο και η γερμανική εφημερίδα «Nordwest - Nachrichten», που εκδιδόταν στη βρετανική ζώνη κατοχής, η οποία δημοσίευσε στο φύλλο της 4ης Ιανουαρίου 1946 (έτος 2ο, αρ. φύλλου 1) πρωτοσέλιδο με τίτλο: «Ετσι ήταν το Κατίν. Μαζική δολοφονία στην Πολωνία αποκαλύφθηκε ως ναζιστικό έγκλημα».

Σύντομα, όμως, τα πράγματα θα λάμβαναν άλλη τροπή... Το 1946, ο επικεφαλής της Σοβιετικής Εισαγγελίας στις Δίκες της Νυρεμβέργης, Roman A. Rudenko, πρότεινε να συμπεριληφθεί σε αυτές και η υπόθεση του Κατίν, με το σκεπτικό πως αποτελούσε «μια από τις σημαντικότερες εγκληματικές πράξεις για την οποία ευθύνονται εγκληματίες πολέμου...». Ωστόσο, η αμερικανική και βρετανική πλευρά αρνήθηκαν να στηρίξουν το αίτημα, περιορίζοντας τη διαδικασία της ανάκρισης σε έξι μόλις καταθέσεις (3 υπέρ της σοβιετικής ενοχής και 3 υπέρ της ναζιστικής) μπλοκάροντας ουσιαστικά την εκδίκαση της υπόθεσης.

Για ποιο λόγο η Σοβιετική Ενωση να θέσει την υπόθεση στην αρμοδιότητα ενός διεθνούς δικαστηρίου τη στιγμή που υποτίθεται ότι πάσχιζε να συγκαλύψει την «ενοχή» της, διεξάγοντας έρευνες που χαρακτηρίστηκαν παρωδία και κατασκευάζοντας Εκθέσεις που απορρίφθηκαν ως χαλκευμένες; Γιατί να μπλοκάρουν οι «Σύμμαχοι» τη διαδικασία;

Οι Δίκες της Νυρεμβέργης μπορεί να μην κατέληξαν σε απόφαση για το Κατίν αυτό καθαυτό, ανέδειξαν, ωστόσο, ορισμένα επιμέρους στοιχεία που σχετίζονταν άμεσα ή έμμεσα με την υπόθεση:

Πρώτον, έφεραν στο φως έγγραφα που αποτύπωναν την πολιτική των ναζί έναντι των Πολωνών και έκαναν λόγο για προσχεδιασμένες «εκτελέσεις χιλιάδων» αντιπροσώπων της πολωνικής ελίτ (γιατρών, διανοούμενων, κλπ. - οι αξιωματικοί του πολωνικού στρατού, όπως αυτοί που εκτελέστηκαν στο Κατίν, προέρχονταν αποκλειστικά από τέτοια στρώματα) με σκοπό τη μετατροπή της Πολωνίας σε αγροτική αποικία «σκλάβων της Μεγάλης Γερμανικής Παγκόσμιας Αυτοκρατορίας».

Το δεύτερο έχει να κάνει με την εκδίκαση της υπόθεσης του «Γκέτο της Βαρσοβίας». Τον Απρίλη του 1943 οι ναζιστικές αρχές αποφάσισαν να «ξεμπερδέψουν» με τον εβραϊκό πληθυσμό της πόλης. Στο εγχείρημα αυτό, προσπάθησαν να παρασύρουν και Πολωνούς από τις λεγόμενες «Αριες συνοικίες», προβάλλοντας ως «κίνητρο» τις «τρομοκρατικές ενέργειες» των αντιστασιακών της Βαρσοβίας και τα «εγκλήματα του εβραιομπολσεβικισμού» στο Κατίν. Ωστόσο, η προπαγάνδα δεν επέφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Εκπληκτος, ο Γερμανός διοικητής των SS στην έκθεσή του στο Βερολίνο, ανέφερε πως κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά του γκέτο, «οι μονάδες μας δέχτηκαν πυρά ξανά και ξανά απ' έξω από το γκέτο, από το Αριο τμήμα της Βαρσοβίας. Ομάδες εφόδου επιτέθηκαν αμέσως στις εν λόγω περιοχές πετυχαίνοντας τη σύλληψη 35 Πολωνών συμμοριτών, κομμουνιστών, οι οποίοι εξολοθρεύτηκαν χωρίς αναβολή. Σήμερα επαναλήφθηκε το ίδιο και θεωρήσαμε απαραίτητο να εκτελέσουμε και άλλους συμμορίτες, οι οποίοι πέφτοντας από τις σφαίρες ζητωκραύγαζαν «Ζήτω η Πολωνία!», «Ζήτω η Σοβιετική Ενωση!» Αυτούς τους πραγματικούς ήρωες επιχειρούν σήμερα οι ποικιλόμορφοι θιασώτες του ιστορικού αναθεωρητισμού να καθίσουν στο εδώλιο του κατηγορουμένου...