Η δολοφονία του Γιάννη Σταράκη στις Φυλακές Αβέρωφ

Ο Γιάννης Σταράκης υπήρξε ένας από τους πολλούς αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης που με την έναρξη του Εμφυλίου Πολέμου οδηγήθηκε στη Μακρόνησο, στο γνωστό "Σχολείο Αναμορφώσεως" και υπέστη δεκάδες από τα πιο σαδιστικά βασανιστήρια. Πέρασε το σύρμα του "ηλιακού πειθαρχείου", το πέταγμα στη θάλασσα, το ανελέητο ξύλο των βασανιστών της Αστυνομίας Μονάδας και τέλος κλείστηκε στα συρματοπλέγματα των χαραδρών του νησιού, όπου βρίσκονταν οι "αμετανόητοι" υπό αυστηρή ακινησία και καθημερινά πολύωρα βασανιστήρια, που του στοίχισαν μάλιστα και το ένα του μάτι.

Σε ένα από αυτά τα μαρτύρια της χαράδρας, ο Γιάννης Σταράκης δεν άντεξε και έχασε τα λογικά του. Καθώς οι δήμιοί του τον χτυπούσαν, ο Σταράκης πετάχτηκε όρθιος άρχισε να τραγουδάει ασυνάρτητα, τα φτύνει και να μουτζώνει τους βασανιστές τους. Οι βασανιστές του διαπίστωσαν ότι όσο πιο πολύ χτυπούσαν το Σταράκη, τόσο περισσότερο γινόταν επιθετικός και εξαγριωνόταν. 

Η "γνωμάτευση" των ΑΜιτών, γιατί προφανώς δεν έστειλαν ποτέ το Σταράκη σε κανονικό γιατρό, ήταν ότι τρελάθηκε. 

Αργότερα, σε μια από τις καραβιές των τρελών της Μακρονήσου, πίσω στην Αθήνα, βρέθηκε και ο Γιάννης Σταράκης. Όπως και πολλούς άλλους, το Γιάννη Σταράκη τον έκλεισαν στο Δαφνί και τον υπέβαλαν σε ηλεκτροσόκ, τα οποία θεωρούνταν εκείνη την περίοδο ως ιατρική αγωγή, που καταπράϋνε τις εξάρσεις των ψυχοπαθών.

Μετά από αυτή την επίπονη αγωγή, ο Γιάννης Σταράκης μεταφέρθηκε στις Φυλακές Αβέρωφ, σε ένα από τα παραπήγματα των "τρελών" που αφενός δεν μπορούσαν να σταλούν ξανά στη Μακρόνησο, καθώς δεν είχε νόημα η απόσπαση "δήλωσης", αλλά παράλληλα εξέτιαν ποινή για πολιτικά αδικήματα. Οι σύντροφοί του θυμούνται ότι ο Σταράκης πάθαινε συχνά κρίσεις επιληπτικού τύπου. Έπεφτε στο προαύλιο και έχοντας φοβερούς πόνους, έβαζε τα δάχτυλα των χεριών του στα αυτιά, καθώς νόμιζε πως δύο σκουλίκια από σίδερο έτρωγαν το μυαλό του. Άλλες φορές νόμιζε πως πια δεν ήταν άνθρωπος αλλά ένα σπυρί στάρι ή καλαμπόκι και καθόταν ακίνητος και μονολογώντας στον εαυτό του.

Τον Γιάννη Σταράκη τον δολοφόνησαν λίγο μετά την 25η Μαρτίου 1950, καθώς δεν έδειξε τον πρέποντα σεβασμό στα μεγαλόσχημα παράσιτα της αστικής τάξης της χώρας του, που τον έφεραν σε αυτή την κατάσταση ψυχικής αστάθειας. 

Στις 25 Μαρτίου 1950, ο γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης και η Φρειδερίκη επισκέφθηκαν με μεγάλη επισημότητα τις Φυλακές Αβέρωφ για να γιορτάσουν με τους κρατούμενους την εθνική γιορτή. Το προάυλιο της φυλακής στολίστηκε και τη βασίλισσα μετέφεραν στους ώμους, οι φαντάροι της προσωπικής της συνοδείας. Φυσικά, οι πολιτικοί κρατούμενοι που αρνήθηκαν να γιορτάσουν με τη βασίλισσα βρίσκονταν, με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας κλεισμένοι στα κελιά τους ή στην απομόνωση των φλυακών... προληπτικά. Όμως, η διεύθυνση δεν υπολόγισε το Γιάννη Σταράκη. 

Από το "τρελάδικο" της φυλακής, η διεύθυνση έδωσε εντολή να φέρουν στη γιορτή μερικούς από τους πιο ακίνδυνους ψυχοπαθείς, για να συμπληρώσει προφανώς τον αριθμό των "εορταζόντων", που αυθόρμητα έσπευσαν να γιορτάσουν με τη βασίλισσα. Μετά τον λόγο που εκφώνησε ο γραμματέας του υπουργείου και η βασίλισσα, μια φωνή ακούστηκε στο προάυλιο. Ήταν ο Γιάννης Σταράκης που είπε:

"Έ! Εσείς εκεί! Σταθείτε όλοι και ακούστε με! Θα σας βγάλω κι εγώ σήμερα έναν λόγο για την επέτειο της εθνικής μας παλιγγενεσίας. Εγώ ο ανεπίσημος, ο Γιάννης Σταράκης, που με φέρανε απ' το νησί των Παρθενώνων, θέλω να βγάλω έναν θερμό λόγο για την πατρίδα. Για ΄σενα φόνισσα μητριά, που σέρνεσαι με την κοιλιά σαν τη σκύλα την ψωριάρα και γλείφεις τις μπότες του αφέντη σου που είναι βαμμένες κόκκινες από το αίμα το δικό μου. Σε χαιρετώ εγκάρδια. Σε φτύνω στο ψηλό σου πηλίκιο! Στα κίτρινα σιρίτια σου και στα χρυσά σου αστέρια! Και μάθε τώρα από τον ανεπίσημο Γιάννη Σταράκη πως τα ψωμιά σου τα έφαγες!"

Εκείνη τη στιγμή οι δεσμοφύλακες όρμησαν πάνω στο Σταράκη και άρχησαν να τον σέρνουν σηκωτό στην απομόνωση. Εκείνος όμως δεν σταματούσε. Κλωτσούσε και έσπρωχνε και φώναζε:

"Πίσω ψοφίμια του κερατά! Πίσω χιτλερόπουλα της πουτάνας της Φρειδερίκης! Δεν τελείωσα ακόμα το λόγο μου! Δεν είπα ακόμα ούτε για το σύρμα της χαράδρας, ούτε για το κρέμασμα, ούτε για το χαλασμένο μπακαλιάρο και τις παστές σαρδέλες που μου τρύπησαν το στομάχι. Δεν σας είπα για το σπασμένο ποδάρι μου, ούτε για το βγαλμένο μάτι μου, ούτε για τη γάτα που κολυμπούσαμε μαζί στη θάλασσα δεμένοι στο ίδιο τσουβάλι".

Κάπου εκεί, ο Γιάννης Σταράκης σταμάτησε την ομιλία του, καθώς τα χτυπήματα από τα γκλομπ έπεφταν πια βροχή. Τον έκλεισαν στο πειθαρχείο της φυλακής, όπου τον χτύπησαν ανελέητα. Τρεις ημέρες μετά, η διεύθυνση της φυλακής κάλεσε την ομάδα συμβίωσης των πολιτικών κρατουμένων να παραλάβει το Σταράκη και να τον πάει στο αναρρωτήριο. Διαπίστωσαν ότι το σώμα του ήταν όλο πρησμένο και γεμάτο εκτενείς μελανιές. Ανάσαινε με μεγάλη δυσκολία βγάζοντας έναν υπόκωφο ρόγχο. Λίγες μέρες μετά πέθανε στο αναρρωτήριο, δίπλα στους συντρόφους του.

Ο Γιάννης Σταράκης, στο "τρελάδιο" των Φυλακών Αβέρωφ. Σκίτσο του Βασίλη Φυτσιλή.

Πηγή: Βασίλης Φυτσιλής, Κουβεντιάζοντας με το Γιάννη, Εντός, Αθήνα 1999.