Η δεύτερη σύγκρουση
Στις 20 Φεβρουαρίου του 1944, ο ΕΛΑΣ Λευκάδας ξεκίνησε την επίθεσή του ενάντια στην ΕΟΝΝ. Η διοίκηση είχε αποφασίσει να χτυπήσει σε δύο σημεία: Στα Χαραδιάτικα, σημείο που θα συγκέντρωνε και τις περισσότερες δυνάμεις του και στον Άγιο Ηλία. Σημεία στα οποία επίσης υπολογιζόταν ότι βρίσκονταν οι περισσότερες δυνάμεις της ΕΟΝΝ και λίγων ακόμα μικρών ενόπλων της Δεξιάς, όπως ο Φλώρος, ο Νικολάρας και ο Καραγιάννης. Ωστόσο, την κατάσταση άλλαξε δραματικά, η άφιξη των δυνάμεων του δωσιλόγου Βέρη, από το Ξηρόμερο, ο οποίος είχε προφανώς ενημερωθεί για τις εξελίξεις και κληθεί σε βοήθεια.
Ο Βέρης αποβιβάστηκε με βάρκες στο Νυδρί και εξανάγκασε τον ΕΛΑΣ να αποσύρει τις δυνάμεις του στις δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές του Λαϊνακίου, με σκοπό τη σύμπτυξη νοτιότερα. Οι δυνάμεις της ΕΟΝΝ και του Βέρη έγινε λίγο αργότερα στην περιοχή του Στενού, από όπου ακολούθησαν το δρόμο Νυδριού-Βαυκερής και κατευθύνονταν προς το χωριό Εγκλουβή. Το τμήμα του Πάνου Γιαννούλη κατευθύνθηκε προς τους Άγιους Ασώματους, όπου συναντήθηκε με το τμήμα του Καλατζή, ωστόσο η πυκνή βροχή και η ομίχλη καθήλωσαν και τις δύο πλευρές στις θέσεις τους. Άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ πέρασαν στα Χορτάτα και στην Εξάνθεια.
Το χωριό Εγκλουβή, στήριγμα του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και αιμοδότης του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, σύντομα θα γνώριζε την επιδρομή των γερμανόφιλων ενόπλων του Βέρη. Μικρό τμήμα του ΕΛΑΣ έμεινε να υπερασπιστεί το χωριό, αναγκάστηκε ωστόσο σε υποχώρηση, έχοντας απώλειες, και οι άντρες του Βέρη μπήκαν στο χωριό. Εκεί επιδόθηκαν σε λεηλασίες περιουσιών και έκαψαν μερικά σπίτια οργανωμένων στο ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, πριν αποχωρήσουν για το Ξηρόμερο.
Μάρτης 1944 - Ιούνης 1944
Ο Μάρτιος του 1944 υπήρξε μήνας σχετικής ηρεμίας για το νησί. Για λόγους που παραμένουν άγνωστοι, και ίσως λόγω του φόβου για ανταπάντηση για τα γεγονότα του Φλεβάρη, από μέρους του 2/39 Συντάγματος του ΕΛΑΣ, ο οπλαρχηγός της ΕΟΝΝ Ιωάννης Καλατζής επιχείρησε προσέγγιση του ΕΑΜ Λευκάδας.
Με επιστολή του, στην οποία ζητούσε τη συνεννόηση και την κατάπαυση πυρός, απευθύνθηκε στον προσωπικό του γνωστό, ΕΑΜίτη γιατρό Ξενοφώντα Γρηγόρη. Η απάντηση που έλαβε υπήρξε επιφυλακτική και δεν άφηνε πολλά περιθώρια συνεννόησης. Σε δεύτερη φάση, άλλο μέλος της οικογένειας των Καλατζαίων, ο Αντώνης Καλατζής συναντήθηκε με το στέλεχος του ΕΑΜ, Ζώη Μπαριάμη- Καπακέλο και ζήτησε ευρύτερη συνάντηση των ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και της ΕΟΝΝ.
Η συνάντηση θα λάβει χώρα στις 14 Απριλίου, στα Χαραδιάτικα, ωστόσο οι συνομιλίες θα διακοπούν εκ νέου, όταν στις 17 του ίδιου μήνα, οι ένοπλοι της ΕΟΝΝ Νιόνιος Αχείμαστος και Βασίλης Μπουρδάρας, θα δολοφονήσουν το στέλεχος του ΕΑΜ, Σπύρο Βλασσόπουλο, από τον Άγιο Πέτρο.
Το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ θα διακόψουν κάθε επαφή με την ΕΟΝΝ και το κλίμα θα οξυνθεί ξανά. Έως το Μάιο του 1944, το ΕΑΜ ανέλαβε και νέες πρωτοβουλίες επαφής με την ΕΟΝΝ και ανταλλάχθηκαν διάφορες επιστολές, που ωστόσο δεν κατέληξαν παρά στις 07 Ιουνίου σε κάποια συμφωνία για κατάπαυση των εχθροπραξιών. Η συμφωνία αυτή θα ολοκληρωνόταν στις 10 Ιουνίου, οπότε και οι δύο πλευρές θα συζητούσαν τις λεπτομέρειές της.
Άφιξη του Φουρτούνα στη Λευκάδα
Ο Ευστάθιος Λιάκας ή Φουρτούνας, όπως έγινε γνωστός στην Εθνική Αντίσταση υπήρξε καπετάνιος του 2/39 Συντάγματος του ΕΛΑΣ και καταγόταν από Ζάβιτσα. Στις 08 Ιουνίου, ο Φουρτούνας θα αφιχθεί στη Λευκάδα, στο Αθάνι, με δύναμη 150-200 ανδρών του 2/39 Συντάγματος.
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι γνωστός ο λόγος της άφιξής του στο νησί, αυτή αποτέλεσε αφορμή για αποχώρηση της ΕΟΝΝ από τις διαπραγματεύσεις. Ο Φουρτούνας εγκατέστησε αμέσως το επιτελείο του, στο χωριό Εγκλουβή, που αποτελούταν από τους:
Παντελή Λιότσο (Κόρακα), αξιωματικό του ΕΛΑΣ, από την Παλήμπεη Ξηρομέρου.
Κώστα Λιβιτσάνο.
Σπύρο Κατσικόγιαννη.
Στάθη Σταύρακα.
Παρά το γεγονός ότι η έλευση του Φουρτούνα στο νησί προκάλεσε τρόμο στην ΕΟΝΝ, ο Φουροτύνας, κάλεσε στις 11 Ιουνίου, τους εκπροσώπους της ΕΟΝΝ, που είχαν υπογράψει το πρακτικό της 7ης Ιουνίου, σε συνάντηση, για την επίλυση του ζητήματος στη Λευκάδα. Από αυτούς, στην έδρα του Φουρτούνα παρουσιάστηκε μόνος του, ο Γιάννης Κονιδάρης Καλατζής, στον οποίο ο Φουρτούνας δήλωσε ξεκάθαρα ότι ο ΕΛΑΣ είχε μεν την πρόθεση να επιλύσει το ζήτημα, δεν θα κωλυσιεργούσε δε, με τα διάφορα προσκόμματα της Δεξιάς.
Ο Κονιδάρης διαμαρτυρήθηκε έντονα, και το λόγο πήρε ο Παντελής Λιότσος, ο οποίος δήλωσε ότι βάσει της Συμφωνίας της Πλάκας, ο ΕΔΕΣ είχε ήδη αφοπλιστεί, με τη συμφωνία και του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής, στα Σύβοτα και στον Άγιο Πέτρο, και θα έπρεπε άμεσα να αφοπλιστεί και η ΕΟΝΝ, ενώ δήλωσε επίσης ότι γνώριζε για τη συγκέντρωση δυνάμεων της ΕΟΝΝ στα Χορτάτα, με πρόθεση την επίθεση στον ΕΛΑΣ, οπότε ο αφοπλισμός τους θα έπρεπε να γίνει άμεσα, εάν δεν επιθυμούσαν την αιματοχυσία. Ο Κονιδάρης αποχώρησε άμεσα και ο Φουρτούνας κάλεσε αμέσως πολεμικό συμβούλιο του ΕΛΑΣ. Εστάλη τελεσίγραφο στην ΕΟΝΝ για αφοπλισμό της εντός 30 ωρών και ο ΕΛΑΣ ετοιμάστηκε για κινητοποίηση.
Στις 14 Ιουνίου, ο ΕΛΑΣ ήταν έτοιμος για μεγάλη επιχείρηση κατά της ΕΟΝΝ. 600 περίπου μαχητές του ΕΛΑΣ συγκεντρώθηκαν στον Άγιο Δονάτο. Ανάμεσα στις υπηρεσίες υποστήριξης της επιχείρησης, ο γιατρός Ξενοφώντας Γρηγόρης ανέλαβε την υγειονομική υπηρεσία και ο ΕΛΑΣ ξεκίνησε για το Λαϊνάκι.
Συνεχίζεται
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου