Η 8η του Σεπτέμβρη 1962, που συνδέεται με τα αιματηρά γεγονότα της ΣΦΗΝΑΣ - ΒΑΛΤΟΥ και με τη μεγάλη θυσία που πρόσφεραν οι καπνοπαραγωγοί του ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ και του ΒΑΛΤΟΥ, το θάνατο του Δημήτρη ΒΛΑΧΟΥ, έχει την προϊστορία της. Στις αρχές του 1962, ήταν στις καπναποθήκες των καπνοπαραγωγών Βάλτου, Ξηρομέρου και Τριχωνίδας, αδιάθετη ολόκληρη η παραγωγή καπνών εσωτερικής κατανάλωσης εσοδείας 1961. Η Κυβέρνηση Καραμανλή αναγκάστηκε ύστερα από πίεση και διαμαρτυρίες εκ μέρους του καπνοπαραγωγικού κόσμου της περιοχής, να δώσει εντολή προς τους καπνοβιομήχανους για να προβούν στην αγορά των καπνών εσωτερικής κατανάλωσης εσοδείας 1961 απ' την 1η Απρίλη 1962, κατά ποσοστό 20% μηνιαία, ώστε, μέχρι την 31 Αυγούστου του αυτού έτους να πωληθεί και το τελευταίο κιλό εσοδείας 1962, και εν συνεχεία η Κυβέρνηση προέβη στην χρηματοδότηση των καπνοβιομηχάνων.
Οι καπνοβιομήχανοι παρά την Κυβερνητική απόφαση και παρ' ότι χρηματοδοτήθηκαν, δεν προέβησαν στην αγορά των καπνών κατά το ρυθμό που υπαγόρευε η Κυβερνητική απόφαση. Η κωλυσιεργία τους ήταν συστηματική και τούτο με την ανοχή και την ουσιαστική συμπαράσταση της Κυβέρνησης, η οποία πέραν της τυπικής της απόφασης, ουδεμία ουσιαστική πίεση ασκούσε επί των μεγιστάνων της καπνοβιομηχανίας, για την έγκαιρη και σε ικανοποιητικές τιμές αγορά των καπνών εσωτερικής κατανάλωσης του Νομού Αιτωλοακαρνανίας. Το αποτέλεσμα αυτής της συμπαιγνίας Κυβέρνησης - καπνοβιομηχάνων, υπήρξεν ότι επί 7.500 περίπου τόνων συνολικής εσοδείας 1961, αγοράσθηκαν από την καπνοβιομηχανία σε πολύ εξευτελιστικές τιμές, μέχρι το Σεπτέμβρη 1962, 1.400 τόνοι και παρέμεινε τότε αδιάθετο ποσοστό 65% και πλέον της εσοδείας καπνών εσωτερικής κατανάλωσης 1961, της περιφέρειας του Νομού Αιτωλοακαρνανίας. Εμπαίχθηκαν τότε οι καπνοπαραγωγοί και τα καπνά υπήρχαν αδιάθετα και σάπιζαν στις αποθήκες, προς τον αποκλειστικό σκοπό να πιεσθούν οι ατυχείς και να δεχθούν να πωλήσουν τα καπνά τους, που είναι ποτισμένα με το αίμα τους, στους καπνοβιομήχανους σε εξευτελιστικές τελείως τιμές. Γιατί οι τιμές τις οποίες πρόσφεραν τότε οι καπνοβιομήχανοι, ήταν εξευτελιστικές. Οι τιμές οι προσφερθείσες το προηγούμενο έτος 1961 για την αγορά των καπνών εσοδείας 1960 κυμαίνονταν από 15-40 δρχ. κατά κιλό.
Οι καπνοπαραγωγοί με τις τιμές αυτές δεν μπόρεσαν να πληρώσουν ούτε τα προς την Αγροτική Τράπεζα χρέη τους και ως εκ τούτου εύλογα προέβαλαν τότε το αίτημα της διάθεσης των καπνών τους σε τιμές ανώτερες απ' αυτές του προηγούμενου χρόνου κατά 50-40%, γιατί έτσι μόνο θα μπορούσαν να ξεχρεωθούν και να αντιμετωπίσουν τις στοιχειώδεις οικονομικές και βιοτικές τους ανάγκες. Οι καπνοβιομήχανοι όχι μόνο δεν προσέφεραν τιμές ανώτερες των του προηγουμένου έτους κατά 50-40%, όπως ζητούσαν οι καπνοπαραγωγοί, αλλά τουναντίον κατ' αρχάς δεν έδιναν ούτε την αύξηση την κατά 10% επί των τιμών του προηγούμενου έτους που αποφάσισε η Κυβέρνηση, κατόπιν του νέου φόρου που επέβαλε στα σιγαρέτα και που ανέρχονταν ως γνωστό σε 50-70 λεπτά κατά κουτί, αναλόγως. Δίκαιη, ως εκ τούτου, εύλογη και επιβεβλημένη υπήρξε η αγανάκτηση και κινητοποίηση των καπνοπαραγωγών η οποία κορυφώνεται σε ένταση από τα μέσα Ιούλη 1962 και φτάνει στη επαναστατική εκείνη έκρηξη της 8ης Σεπτέμβρη του ίδιου χρόνου. Διότι αποτελούσε και αποτελεί πρόκληση ο κατ' έτος συστηματικός εμπαιγμός σε βάρος τους, εκ μέρους των καπνοβιομήχανων, με τη συμπαράσταση της Κυβέρνησης. Αποτελεί πρόκληση σε βάρος των καπνοπαραγωγών, όταν η Κυβέρνηση επιβάλλει φόρο επί των σιγαρέτων υπέρ των καπνοβιομηχάνων, των περιπτερούχων κ.λ.π. ενώ στους καπνοπαραγωγούς δεν δίνει ούτε ψυχούλα. Αποτελεί ιταμή πρόκληση για τους παραγωγούς, όταν η Κυβέρνηση επιτρέπει στους καπνοβιομήχανους να τους εκβιάζουν και να μένουν τα καπνά τους αδιάθετα, για να σαπίζουν στις αποθήκες. Αποτελεί κυνισμό από μέρους της τότε Κυβέρνησης Καραμανλή, όταν αρνείται να δώσει στους καπνοπαραγωγούς τιμές, ικανές να αντιμετωπίσουν τις στοιχειώδες βιοτικές τους ανάγκες, τη στιγμή που επιβάλλει βαρείς φόρους επί των ειδών πρώτης ανάγκης, οι οποίοι, πλήττουν τα ευρέα λαϊκά στρώματα και καταβιβάζουν περισσότερο το βιοτικό επίπεδο του Λαού.
Αποτελεί πρόκληση ακόμα προς τους δυστυχείς καπνοπαραγωγούς η εκ μέρους της τότε Κυβέρνησης άρνηση για στοιχειώδη ικανοποίηση των λογικών και δίκαιων αιτημάτων των καπνοπαραγωγών Αιτωλοακαρνανίας, όταν αυτή η Κυβέρνηση της πλουτοκρατίας και των αδίστακτων μονοπωλίων δε διστάζει να διπλασιάσει τη βασιλική χορηγία και να τριπλασιάσει τη χορηγία του διαδόχου του θρόνου. Κατόπιν τούτων, ως γνωστόν, στις 8 Σεπτέμβρη οι καπνοπαραγωγοί των Επαρχιών Βάλτου και Ξηρομέρου κατέβηκαν σε προειδοποιητική διαδήλωση διαμαρτυρίας, για το αίσχος αυτό που γινόταν σε βάρος τους εκ μέρους των Καπνοβιομήχανων και της Κυβέρνησης Καραμανλή. Τέσσερις χιλιάδες και πλέον καπνοπαραγωγοί των Επαρχιών Ξηρομέρου και Βάλτου, σύσσωμοι, σαν ένας άνθρωπος, με μόνο σύνθημα συναγερμού, τις κωδωνοκρουσίες των εκκλησιών κινήθηκαν από τα χωριά τους την 3η πρωινή στις 8 Σεπτέμβρη 1962 και κατέλαβαν συν γυναιξί και τέκνοις τη δημόσια οδό Αμφιλοχίας -Αγρινίου. Συγκεκριμένα στο μεν το χωριό Στάνου-Βάλτου συγκεντρώθηκαν περί τις τρεις χιλιάδες καπνοπαραγωγοί, στο δε το χωριό Σφήνα-Βάλτου περί τους πεντακόσιους. Και εκεί αντιμετώπισαν με γενναιότητα και ανδρισμό, αντάξιο της ηρωικής Ελληνικής αγροτιάς, την κυνική και βάναυση επίθεση της Κυβέρνησης. Όλοι οι συγκεντρωθέντες αγρότες, άνδρες και γυναίκες, γέροι και νέοι, ακόμα και τα μικρά παιδιά, με μια φωνή απάντησαν στους Κυβερνητικούς εκπροσώπους και στη Χωροφυλακή, ότι δεν θα διαλυθούν αν δεν ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματα τους και ότι είναι διατεθειμένοι να πέσουν όλοι για τον δίκαιο αγώνα τους. Και στην ομόθυμη αυτή διαδήλωση των αγροτών, οι Χωροφύλακες, παρουσία του Νομάρχη Αιτωλοακαρνανίας Ιωάν. Μήλλιου, του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Μεσολογγίου Δημόπουλου, του Αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών Αγρινίου Αθαν. Πέταλα και του Βουλευτή της δεξιάς Νικ. Φαρμάκη, πυροβόλησαν εναντίον τους αδίστακτα. Και το αίμα των ατυχών παραγωγών χύθηκε και έβαψε την δημόσια οδό Αγρινίου - Αμφιλοχίας.
Ο μικρός Ευστάθιος Μπίλιας (μόλις 10 ετών), από το χωριό Μαχαλά - Ξηρομέρου τραυματίζεται και ο Δημήτρης Βλάχος τραυματίζεται θανάσιμα και μεταφέρθηκε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αγρινίου, όπου υπέκυψε στο μοιραίο. Ο ατυχής καπνοπαραγωγός Δημήτρης Βλάχος απ' τη Λεπενού Βάλτου, σκοτώθηκε απ' τις σφαίρες της Χωροφυλακής στη γέφυρα της Σφήνας την 1.30 μ.μ. της ημέρας εκείνης και έπεσε, ηρωικό ολοκαύτωμα, στις επάλξεις της ωραίας αυτής αγροτικής εξόρμησης. Ο Δημήτρης Βλάχος αποτελεί πλέον σύμβολο των ευγενών κοινωνικών αγώνων της αγροτικής τάξης και ενθαρρύνει με το παράδειγμα της θυσίας του και θα εμπνέει με τον θάνατο του, τους αγώνες ολόκληρου του αγροτικού λαού της Ελλάδας. Οι αγρότες και ειδικότερα οι καπνοπαραγωγοί της Αιτωλοακαρνανίας, θα συνεχίσουν τους αγώνες τους και θα αντιμετωπίσουν και στο μέλλον με γενναιότητα και θάρρος τις ανάλγητες και αντιλαϊκές Κυβερνήσεις που θα συμμαχήσουν με τους Καπνοβιομήχανους εναντίον τους.
Είναι βέβαιο ότι οι ωραίοι αγώνες των καπνοπαραγωγών του Βάλτου και του Ξηρομέρου θα συνεχιστούν με μεγαλύτερο πάθος, με ηρωικότερη έξαρση και με αμείωτη οξύτητα και θα αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση από ολόκληρο τον αγροτικό κόσμο και τώρα και στο μέλλον. Και οι ευγενείς αυτοί Κοινωνικοί αγώνες των καταπιεζόμενων, τελικά θα οδηγούν στην επιτυχία και στη Νίκη. Διότι ως βάθρο τους έχουν το δίκαιο και σημαία τους έχουν τη δικαιοσύνη.
Η ΔΙΚΗ
Η δίκη άρχισε στις 10 Νοέμβρη 1962, ημέρα Σάββατο και ώρα 9 π.μ. ενώπιον του τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αγρίνιου.
Η δίκη αυτή διεξάχθηκε επί πενθήμερο υπό δραματικές συνθήκες, και υπό το κράτος ηλεκτρισμένης ατμόσφαιρας και μεγάλης συγκίνησης του πολυπληθούς ακροατηρίου. Υπολογίζεται ότι τη δίκη αυτή παρακολούθησαν περί τους 5.000 αγρότες και καπνοπαραγωγοί ολόκληρης της περιφέρειας Αιτωλοακαρνανίας.
Την παραμονή της ιστορικής αυτής δίκης, δηλαδή, το βράδυ της 9ης Νοεμβρίου 1962, οι δικηγόροι οι οποίοι ανέλαβαν την υπεράσπιση των Κατηγορουμένων (18) καπνοπαραγωγών, συνήλθαν σε σύσκεψη στα γραφεία της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Αγρίνιου, προκειμένου να χαράξουν την κοινή γραμμή της υπεράσπισης. Εκεί τότε υπήρξαν διαφωνίες και διαμορφώθηκαν δύο τάσεις: Mία τάση, η Προοδευτική, την οποία εξέφρασαν οι δικηγόροι Σταύρος Κανελλόπουλος, Παναγ. Παπούλιας, Θεόδ. Σταυρόπουλος, Χρ. Ροκόφυλλος, Κων. Ρόκόφυλλος, Κων. Καράτσαλος, Δημ. Βότσης και. Γρηγόρης Μπακόλας, υποστήριξαν ότι η γραμμή της υπεράσπισης θα έπρεπε να είναι μαχητική. Υποστηρίχθηκε δηλαδή, στη δίκη αυτή να αποκαλυφθεί η πραγματική σημασία της υπόθεσης, να προβληθεί το δίκαιο των καπνοπαραγωγών και η αντιδικία αυτών προς την Κυβέρνηση και τους καπνοβιομήχανους. Η άλλη τάση, η συντηρητική και φιλοκαραμανλική, την οποία εξέφρασαν οι δικηγόροι Χαρίλαος Φαφούτης και Γεώργιος Σιδέρης, υποστήριξε ότι θα έπρεπε να μη προβληθεί η αντιδικία καπνοπαραγωγών - Κράτους, αλλά με ηττοπάθεια να εξαρθεί το αιώνιο λίκνισμα της φτώχειας και του ραγιαδισμού.
Φυσικόν ήταν να επικρατήσει η προοδευτική - μαχητική τάση, ώστε η δίκη αυτή να αποτελέσει μια πραγματική μάχη Καπνοπαραγωγών προς Κυβέρνηση και Καπνοβιομήχανους
Η σύνθεση του Δικαστηρίου αποτελέστηκε από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών Σταύρο Ντάλλα και τους Πρωτόδικες Γεώργιον Δημόπουλο και Δημήτριον Φωτόπουλο. Την Εισαγγελική έδρα κατείχε ο Εισαγγελέας Δημ. Ρενιέρης. Τη θέση του Γραμματέα κατέλαβε ο υπάλληλος της Γραμματείας του Πρωτοδικείου Αγρίνιου Δημ. Τσούνης.
Οι παραπεμφθέντες στη δίκη εκείνη, δέκα οχτώ κατηγορούμενοι είναι οι: Δημοσθένης θεοδ. Παλκογιάννης, Γεράσιμος Μιχ. Τζαχρήστας, Βασίλειος Δημ. Βραχάς, Ιωάννης Δημ. Γκόργκας, Ιωάννης Β. Μπακογιώργος, Κων. Αθαν. Κούτσικος, Πάτροκλος Ιωάν. Ρούτσης, Ιωάννης Νικ. Αδάμος ή Τσούλος, Κων. Β. Σκοτίδας, ΑνδρέαςΓρηγ. Τζαμαλής, Λάμπρος Αποστόλου, Παναγιώτης Κων. Κόκκαλης πρώην Δήμαρχος Αμφιλοχίας, Ιωάννης Π. Σούνας, Δημήτριος Νικ. Μαυρομμάτης, Δημήτριος Κων. Κουτρούμπας, Κων. Η. Ζέλος, Γεώργιος Απ. Μαγκλάρας και Δημήτριος Αθ. Τζούρος.
Οι. δέκα οκτώ αυτοί καπνοπαραγωγοί παρεπέμφθηκαν σε δίκη κατηγορηθέντες για τα αδικήματα της στάσης, της παρακώλυσης των συγκοινωνιών και των απλών σωματικών κακώσεων.
Την υπεράσπιση των κατηγορουμένων καπνοπαραγωγών ανέλαβαν δεκατρείς δικηγόροι εξ Αθηνών και Αγρίνιου. Ο πρύτανης της υπεράσπισης, στην ιστορική αυτή δίκη, είναι ο διακεκριμένος δικηγόρος Αθηνών και πανελληνίου κύρους ποινικολόγος Σταύρος Κανελλόπουλος. Παρέστησαν επίσης εξ Αθηνών οι δικηγόροι Παναγιώτης Παπούλιας, Αθανάσιος Κακογιάννης, Θεόδωρος Σταυρόπουλος και Χρήστος Ροκόφυλλος. Εκ των δικηγόρων της πόλης του Αγρίνιου παρέστησαν οι Κων. Ροκόφυλλος, Δημήτριος Βότσης, Γρηγόριος Μπακόλας, Κωνσταντίνος Καράτσαλος, Χαρίλαος Φαφούτης, Γεώργιος Σιδέρης, Παναγιώτης Μηλιάς και Ηλίας Μπίνας.
Στην πολύκροτη αυτή δίκη παρέστησαν επίσης αντιπρόσωποι, και ρεπόρτερ των Αθηναϊκών Εφημερίδων: "Το Βήμα", "Τα Νέα", "Ελευθερία", "Αθηναϊκή", "Αυγή", ως και αντιπρόσωποι των εις το Αγρίνιο εκδιδομένων τοπικών εφημερίδων.
Η διαδικασία κατά τη δίκη αυτή τέλειωσε αργά τη νύκτα της 13ης Νοεμβρίου, με την μνημειώδη δικανική αγόρευση του εκ των υπερασπιστών Σταύρου Κανελλόπουλου, το τέρμα της αγόρευσης του οποίου κάλυψαν παρατεταμένα χειροκροτήματα εκ μέρους του πολυπληθούς και σε πλήρη συγκίνηση τελούντος ακροατηρίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου