Φέτος, 21 ακριβώς χρόνια από την πτώση του τείχους, 21 χρόνια από το γεγονός που απότομα και βίαια ανάτρεψε το status quo της Ευρώπης. Το γκρέμισμα του τείχους σκόρπισε ‘μια για πάντα’ την εικόνα του υπαρκτού σοσιαλισμού μέσα σε τυμπανοκρουσίες και δάκρυα ελευθερίας. Είκοσι χρόνια μετά τι έχει μείνει; H ιδέα της ελευθερίας κρατημένη σε δυο λέξεις «Το τείχος της ντροπής». Η δικιά μας γενιά θα μείνει με μια απορία για την φράση αυτή που δεν χρησιμοποιήθηκε πουθενά αλλού, ούτε στην Κύπρο, ούτε στην Γάζα, μόνο στην Γερμανία. Γιατί άραγε αυτή η λέξη; Γιατί στις δύο Γερμανίες δεν υπήρχαν διαχωρισμοί εθνικοί ή εδαφικοί, παρά μόνο διαχωρισμοί ιδεών, μπορεί όχι σε επίπεδο λαών αλλά σε επίπεδο πολιτικής. Η αλήθεια είναι πως το Τείχος υπήρχε πριν χτιστεί, πριν κιόλας χωριστεί η πόλη στα δυο. Δυο σχεδόν δεκαετίες πριν το τείχος, ένα άλλο τείχος, νοητό, είχε περάσει πάνω από την Ευρώπη, δηλωμένο από τον Πρωθυπουργό των Ηνωμένων Πολιτειών ως σιδηρούν παραπέτασμα. Όλοι οι λαοί της Εντεύθεν Ευρώπης βρέθηκαν στην ιδεολογική δίνη του Ψυχρού Πολέμου, καταδικασμένοι να κουβαλούν την ταμπέλα του αρκουδιάρη, του βαρβάρου, του commie, του πεινασμένου, του μειονεκτικού, του κομμουνιστή. Την ίδια εποχή που η Ευρώπη έδινε άσυλο ελευθερίας στους ‘πεινασμένους’ ανατολικογερμανούς και διαφωνούντες του υπαρκτού σοσιαλισμού, η ελεύθερη Δύση εκτελούσε και φυλάκιζε εδώ στην Ελλάδα, έριχνε τις πρώτες βόμβες ελευθερίας στην Κορέα, στο Βιετνάμ, στη Λατινική Αμερική, και μέχρι σήμερα επεμβαίνει στο Ιράκ, επικαλούμενη πάντα το ίδιο γοητευτικό και απατηλό προπέτασμα καπνού, την ελευθερία. Τα μέρη, όμως, αυτά είχαν το πλεονέκτημα να βρίσκονται αρκετά μίλια μακριά ώστε να μην τους ταιριάζει η λέξη ντροπή. Η πολιτισμένη, λοιπόν, Ευρώπη της ελευθερίας θεωρούσε ως μόνο αγκάθι, το στυγνό και ολοκληρωτικό καθεστώς της Αν. Γερμανίας, την στιγμή που στον μεγάλο τοποτηρητή της Ειρήνης οργίαζε ο Μακαρθισμός και ο ρατσισμός στην χειρότερη του μορφή.
Εικοσιένα χρόνια μετά, λοιπόν, γνωρίζουμε το πιο εγκληματικό πρόσωπο της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, χωρίς όμως να γνωρίζουμε τις αποζημιώσεις που αυτή έδωσε για τα εγκλήματα των ναζί , ενώ το πολιτισμένο δυτικό κομμάτι δεν έδωσε ούτε ένα μάρκο. Χωρίς να γνωρίζουμε το δραματικό ποσοστό κατεστραμμένων σπιτιών μετά το τέλος του πόλεμου και την ταχύτατη ανοικοδόμηση. Χωρίς να γνωρίζουμε το 0 % της ανεργίας. Χωρίς να γνωρίζουμε το αξιόλογο σύστημα δωρεάν παιδείας και υγείας και την προσφορά της στα θέματα ειρήνης και αφοπλισμού. Χωρίς να γνωρίζουμε το 0% των ναρκωτικών, τα φεστιβάλ τζαζ, τον σεβασμό στη πολιτιστική της κληρονομιά. και τον αθλητικό πολιτισμό της, πέρα από την βιτρίνα της ντόπας και των αναβολικών.
Σίγουρα το Τείχος δεν έπεσε από την μια μέρα στην άλλη, ούτε με την παρέμβαση των τανκς του ΝΑΤΟ. Ούτε η Στάζι έκανε καλά την δουλειά της (αν το έκανε, άλλωστε, η Ανατολική Γερμανία ίσως υπήρχε ακόμα). Παρ’ όλα αυτά, όμως, μένει κάτι να διερευνηθεί ακόμα. Και αυτό είναι το τι ήταν πραγματικά αυτό το τείχος. Αυτό που σκόπιμα κανένας σημερινός Γερμανός ή Έλληνας δεν ξεστομίζει: Ένα βαθειά ιδεολογικό τείχος. Στην μια μεριά ήταν η μακραίωνη παράδοση της ιδιοκτησίας και από την άλλη ένα πείραμα αλλιώτικο απ’ όλα τα άλλα, ένα πείραμα που θα μπορούσε να φέρει ένα απότομο ξάφνιασμα στην ιστορία. Το πρώτο δυτικό κράτος που θα ικανοποιούσε την ουσία της λέξης Δημοκρατία (=κράτος λαού) μέσα από τον ανθρωπισμό και την ισότητα. Το πείραμα, όμως, απέτυχε. Και εμείς σήμερα προσπαθούμε να δούμε πέρα από τα δελτία ειδήσεων και το Ιντερνετ και αναρωτιόμαστε πού είναι τα καλά δείγματα αυτής της προσπάθειας. Όσο αποτυχημένη και να ήταν, σίγουρα δεν έχει μόνο να δείξει μερικούς τόνους μπετόν και μια Στάζι. Κάτι παραπάνω υπάρχει, όχι δουλειά κάποιου κόμματος αλλά ενός λαού και μίας ιδεολογίας, πάνω στην οποία χάραζε την ζωή του για 40 χρόνια, και κάτι περίμενε… Αυτό αξίζει να μάθουμε. Αυτό είναι το πραγματικό τείχος που χώριζε και χωρίζει, ακόμα και σήμερα, από την ουσία εμάς που γεννηθήκαμε μετά την πτώση του. Και η ουσία είναι ότι αυτοί οι λαοί δεν μπόρεσαν και δεν μπορούν ακόμα να βρουν στην δυτική ‘κοινωνία της αφθονίας’ την ελπίδα για την οποία έκαναν όλες αυτές τις θυσίες και τις στερήσεις. Και δουλειά της δικιάς μας γενιάς μέσα στο ορυμαγδό των πληροφοριών, που υψώνεται σκόπιμα μπροστά στην Ιστορία, είναι να βρούμε αυτήν την ουσία, ψάχνοντας την ταυτότητα του πραγματικού ανθρωπισμού που σήμερα είναι στριμωγμένη στην ολοκληρωτική, εδαφικά και ιδεολογικά, νίκη της μίας πλευράς του Ψυχρού Πολέμου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου