Με την ίδρυση του ΣΕΚΕ στα 1918
Απεργία της Πρωτομαγιάς 1919. Μεροκάματα, οχτάωρο και ασφάλιση είναι το τρίπτυχο των αιτημάτων. Στη σχετική προκήρυξη διαβάζουμε: «Το Σοσιαλιστικόν Εργατικόν Κόμμα εορτάζει σήμερον την 1ην Μαΐου. Ως κόμμα που αντιπροσωπεύει έναν αγώνα διεθνή, όπως είναι ο αγών της εργατικής τάξεως εις κάθε χώραν και που αγωνίζεται διά τον σκοπόν τον οποίον όλα τα αδελφά κόμματα όλων των χωρών επιδιώκουν και ο οποίος είναι η κατάργησις της κεφαλαιοκρατίας και η επικράτησις των αρχών του διεθνούς σοσιαλισμού» (...) Σύντροφοι εργάται και εργάτριες! Αν όλο το έτος εργαζόμεθα από πρωίας μέχρι νυκτός διά να θρέψωμεν και να πλουτίσωμεν άλλους, αν επί όλας τα ημέρας του έτους είμεθα τα όργανα της σκλαβιάς των πατρώνων και των εκμεταλλευτών, χωρίς να έχωμεν ούτε το δικαίωμα της αναπνοής χωρίς την άδειάν των, μια ημέρα όμως υπάρχει και δι' ημάς (...) Αυτή είναι η πρώτη Μαΐου, αυτή είναι η ημέρα μας. (...) Ολοι μας κάτω από την ερυθράν σημαίαν μας την οποία σήμερα εκατομμύρια συντρόφων μας κρατούν αλλού δοξασμένην και υπερήφανον».
Η κυβέρνηση Βενιζέλου απαγορεύει τις Πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις του 1919 σε Αθήνα και Πειραιά. Ο γιορτασμός γίνεται στα προάστια. Στον «Ριζοσπάστη» της επομένης διαβάζουμε: «Ενταύθα όπου λέγεται ότι κυβερνά η λαϊκή κυριαρχία και ότι ανυποφόρως δημοκρατούμεθα, το Σοσιαλιστικόν Εργατικόν Κόμμα, εκ πολιτικού ανταγωνισμού, εμποδίσθη αυθαιρέτως να εορτάση εις την έδραν του την 1η Μαΐου (...) και εις αυτά ακόμη τα γραφεία του, τα οποία απεκλείσθησαν διά μυδραλιοβόλων υπό προκλητικού σώματος το οποίον αδιακόπως εζήτη αφορμήν προς διαταραχήν της τάξεως».
Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου σημειώνεται το πρώτο κυβερνητικό πραξικόπημα στο εσωτερικό της ΓΣΕΕ. Καθαιρούνται 5 συνεπείς συνδικαλιστές από την Εκτελεστική Επιτροπή της ΓΣΕΕ και εξορίζονται στη Φολέγανδρο. Το Εθνικό Συμβούλιο της ΓΣΕΕ, που συνήλθε εκτάκτως, αναθέτει τη διοίκηση στους 5 εξορίστους! Το ΣΕΚΕ οργανώνει πολιτική απεργία με αίτημα την απελευθέρωση των εξορίστων συνδικαλιστών. Η αντίθεση αυτή, από τη μια κυβερνήσεις και κυβερνητικός συνδικαλισμός κι από την άλλη πλευρά της όχθης ΚΚΕ και ταξικός συνδικαλισμός θα διαπερνά μέχρι σήμερα όλες τις στιγμές του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος.
Η Πρωτομαγιά του 1920 βρίσκει την εργατική τάξη να αναπτύσσει τους ταξικούς αγώνες της. Αλλά και η κυβέρνηση δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Εγκαινιάζει την τακτική της δημιουργίας αντισωματείων, της εξαγοράς συνδικαλιστών με δημόσιο χρήμα. Στην προκήρυξή του, το ΣΕΚΕ απευθύνεται σ' αυτούς, που «αφού δουλέψετε όλη σας τη ζωή για να στρώσετε πλούσιο το τραπέζι της ακολασίας στους κηφήνες αστούς, σαν γεράσετε ή σαν αρρωστήσετε πετιέστε στους δρόμους για να ψοφήσετε σαν σκύλοι μέσ' στα σκουπίδια» και τους καλεί να «διαδηλώσουμε τη διαμαρτυρία μας κατά του αστικού καθεστώτος που βασισμένο επάνω στην ιδιοκτησία έκαμε ικανή μια μικρή τάξη αέργων να κλέβη τον ιδρώτα των εργαζομένων». Ελάτε, συνεχίζει, «στην Κόκκινη Πρωτομαγιά να ζητωκραυγάσουμε για την παγκόσμια σοβιετική δημοκρατία, για την αγωνιζόμενη διεθνή εργατική τάξη, για τη σοσιαλιστική Πρωτομαγιά».
Το 1921 το ΣΕΚΕ, που στο μεταξύ έχει προσθέσει και το Κομμουνιστικό στον τίτλο του, σημειώνει: «Ας διδαχθούμε πως όταν ανεβάζουμε ένα κόμμα αστικό στην κυβέρνηση δεν ανεβάζουμε παρά έναν τύραννο (...) η απελευθέρωση των εργαζομένων δεν είναι παρά έργον των ιδίων».
Το 1922 το ΣΕΚΕ καλεί: «Ολοι πρέπει να δώσετε να εννοήση η αστική τάξη της Ελλάδας ότι δεν λησμονείτε ούτε την σοβιετική Ρωσίαν, ούτε τους φυλακισμένους του Βόλου, ούτε τους φόρους και την εκμετάλλευση της κυβερνήσεως και του κεφαλαίου, ούτε τους πολέμους και τας επιστρατεύσεις που κατέστρεψαν και ορφάνεψαν την χώραν μας».
Η προκήρυξη του 1923 έχει περάσει από λογοκρισία και κυκλοφορεί με λευκό στο σημείο που κατονομάζει ποιοι τυραννούν τους εργάτες. Το '24 ξεχειλίζει οργή: «Με τα σχολεία τους και με τις διδασκαλίες τους γέμισαν τα φτωχά των φτωχών κεφάλια με ψευτιές και με ανοησίες, με την ένοπλο δύναμη, τις φυλακές και τα δικαστήρια μας τρομοκράτησαν πάντα. Με τους φορατζήδες τους και με την αισχροκέρδειά τους μας παίρνουν πάντα τα εννιά δέκατα της παραγωγής μας (...) για να πλουτίσουν πιο πολύ μας έσυραν στα πολεμικά μέτωπα, μας έσφαξαν σαν τραγιά και μας υποχρέωσαν να πληρώσουμε εμείς οι φτωχοί και τα έξοδα και τα πλούτη των».
Το 1926 την παράδοση στις διώξεις που έχει δημιουργήσει ο Βενιζέλος, αναλαμβάνει να την συνεχίσει ο Πάγκαλος. Παραμονές του συνεδρίου της ΓΣΕΕ, συλλαμβάνει αριστερούς αντιπροσώπους με κατηγορίες εσχάτης προδοσίας, αντίστασης στις αρχές, στασιασμό. 110 αντιπρόσωποι φορτώνονται σ' ένα πλοίο που πλέει ανοιχτά του Σαρωνικού και κρατούνται εκεί μέχρι να λήξουν οι εργασίες του συνεδρίου. Ηταν Μάρτης του '26. Είναι η χρονιά που επισημοποιείται απροκάλυπτα η κρατική παρέμβαση στα συνδικάτα για την αντιμετώπιση των κομμουνιστών, ενώ το ΚΚΕ είναι ήδη στην παρανομία.
Η Κρίση και ο πόλεμος
Στη προκήρυξη του 1929, που κατασχέθηκε στο πρακτορείο μαζί με τον «Ριζοσπάστη» που την περιείχε, διαβάζουμε: «Η μέρα της Πρωτομαγιάς του 1929 έχει εξαιρετική σημασία μέσα στις σημερινές συνθήκες της προπαρασκευής νέων ιμπεριαλιστικών πολέμων, με τους πυρετώδεις εξοπλισμούς των ιμπεριαλιστών, με τις στρατιωτικές συμμαχίες παράλληλα με την κωμωδία του αφοπλισμού που παίζεται απ' τους ιμπεριαλιστές ληστές της Κοινωνίας των εθνών. Νέοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, νέα ιμπεριαλιστική εκστρατεία κατά της Ενωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών είναι η τελευταία λέξη του διεθνο-καπιταλισμού (...) εργάτες, αγρότες, στρατιώτες και ναύτες της Ελλάδος! (...) στα σημερινά συλλαλητήρια της Πρωτομαγιάς διαδηλώστε την απόφασή σας, της πάλης κατά των πολεμικών εξοπλισμών και των νέων ιμπεριαλιστικών πολέμων, κατά της προετοιμαζόμενης ιμπεριαλιστικής εκστρατείας εναντίον της προλεταριακής μας πατρίδας. Διαδηλώστε την απόφασή σας, της υπεράσπισης της Ενωσης των Σοβιετικών Δημοκρατιών, της μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε πόλεμο κατά της ελληνικής μπουρζουαζίας (...)».
Είναι η χρονιά που στις 25 Ιούνη ψηφίστηκε το «Ιδιώνυμο» από την κυβέρνηση Βενιζέλου.
Στο ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη, 27/4/1929 διαβάζουμε:
«Στη φετεινή πρωτομαγιά που πρέπει να πάρει χαρακτήρα πραγματικού συναγερμού της εργατικής τάξης κατά της οικονομικής και πολιτικής καταπίεσης της μπουρζουαζίας, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μη συμμετάσχει η γυναίκα εργάτρια. Αντίθετα πρέπει να παρθούν όλα τα μέτρα ώστε να συμμετάσχουν στη διαμαρτυρία της πρωτομαγιάς, όσο το δυνατό πλατύτερες μάζες εργατριών. Η εργάτρια στη χώρα μας αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της εργατικής τάξης και είνε το πιο αισχρότερα εκμεταλλευόμενο τμήμα της. Τα ημερομίσθια των εργατριών αρχίζουν από τις 4 δραχμές και φθάνουν στις καλλίτερες περιπτώσεις στις 30. Οι ώρες δουλιάς ημερησίως εχτός ελαχίστων εξαιρέσεων αρχίζουν απ' τις 10 και φθάνουν ως τις 15. Η προστασία της μητρότητος όχι μόνον είνε πράγμα άγνωστο για την εργάτρια αλλά αντίθετα η μητέρα εργάτρια παύεται ακόμα απ' τη και δουλιά γιατί κατά την αντίληψη του εκμεταλλευτή εργοδότη δεν μπορεί να είνε όσο πριν παραγωγική.
Το χειρότερο από όλα είνε το ότι το Κεφάλαιο τείνει να χρησιμοποιήσει την εργάτρια σαν ανταγωνιστή του εργάτη για το σπάσιμο του ημερομισθίου του και αυτό το επιτυγχάνει εφόσον η εργάτρια παραμένει ανοργάνωτη ταξικά ασυνείδητη και δε συμμετέχει στην ταξική πάλη δίπλα απ' τον άνδρα εργάτη.
Το καθήκον του Κόμματος και των ταξικών Συνδικάτων είνε να εργαστούν εντατικά για την ταξική συνειδητοποίηση της εργάτριας, για τη συνδικαλιστική της οργάνωση, για την ανάπτυξη της ταξικής αλληλεγγύης της με τον εργάτη άνδρα στην ομαδική πάλη, για τη διεκδίκηση των απαιτήσεων της εργατικής τάξης γενικά και των ειδικών απαιτήσεων των εργατριών ειδικά.
Συγκεκριμένα για τη συμμετοχή των εργατριών στη διαμαρτυρία της φετινής πρωτομαγιάς είνε απαραίτητο να γίνει μία πλατιά ζύμωση στα εργοστάσια που απασχολούν εργάτριες γύρω από τα συνθήματα που αφορούν τις ιδιαίτερες άμεσες απαιτήσεις των εργατριών, ήτοι: α') Αύξηση των ημερομισθίων των εργατριών σύμφωνα με τις σημερινές βιωτικές ανάγκες. β') Ισο ημερομίσθιο σε ίση δουλιά της εργάτριας με τον άνδρα εργάτη. γ') 8ωρο εργασίας και εξάωρο στις ανθυγιεινές εργασίες. δ') Εξάωρο εργασία γενικά για τις ανήλικες εργάτριες. ε') Προστασία της μητρότητος, ήτοι χορήγηση αδειών 4 βδομάδες πριν και 4 μετά τον τοκετό με πλήρεις αποδοχές. στ') Πλήρης ελευθερία οργάνωσης των εργατριών με ίσα δικαιώματα των ανδρών εργατών.
Πάνω στις βάσεις των κεντρικών ούτων μίνιμουμ απαιτήσεων των εργατριών συμπληρωμένων ανάλογα με διάφορες άλλες τοπικές απαιτήσεις τους πρέπει να γίνουν ειδικές συσκέψεις. Συνελεύσεις και συγκεντρώσεις εργατριών κατά εργοστάσιο, κατά συνοικία, κτλ, με την πρωτοβουλία των οργανώσεων του Κόμματος και των ταξικών Συνδικάτων και με σκοπό τη διαφώτιση των εργατριών στις αιτίες της σημερινής κατάστασης».
Επίσης στον «Ριζοσπάστη» 22/4/30 (βρισκόμαστε ήδη στην καρδιά της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού) υπάρχει ένα σπουδαίο ρεπορτάζ με τίτλο: «ΟΙ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΣ 27ΗΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ», που αναδεικνύει τόσο τις επιδιώξεις της κυβέρνησης κατά του λαού, όσο και τα καθήκοντα για την οργάνωση των εργαζομένων, τη δημιουργία της λαϊκής συμμαχίας και τους στόχους πάλης υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Ας το παρακολουθήσουμε.
«Από την 1η Μαΐου δεν μας χωρίζουν παρά ενιά μόνο μέρες και η 1η Μαΐου πρέπει να είνε ημέρα μαχητικής κινητοποίησης των εργατών και των φτωχών χωρικών, ημέρα πάλης τους κατά της κυβέρνησης που μας τσακίζει με την αεργία, την πείνα, τους φόρους, την τρομοκρατία, της κυβέρνησης που προετοιμάζει τη νέα εκστρατεία κατά των Σοβιέτ.
Οι σοσιαλφασίστες και όλες οι αποχρώσεις τους θα αγωνιστούν για να κάνουν την κινητοποίηση της πρωτομαγιάς μια διαδήλωση υπέρ της κυβέρνησης του Διχτάτορα, μια διακήρυξη της αλληλεγγύης των εργατών προς την "ασθμαίνουσα" κεφαλαιοκρατία, μια εκδήλωση υψηλού, "σοσιαλιστικού" εθνικισμού. Αυτή είνε η δουλειά των σοσιαλφασιστών μέσα στους εργάτες και αυτό θα κάνουν σαν άνθρωποι που δεν πληρώνουνται άδικα σαν ευσυνείδητοι έμμισθοι υπηρέτες της τάξης και της κοινωνικής ειρήνης. Γι' αυτό πρέπει να κινητοποιηθούν οι εργάτες κάτω από τις σημαίες της Ενωτικής Γενικής Συνομοσπονδίας και όχι της Συνομοσπονδίας των βιομηχάνων, γι' αυτό πρέπει να κατέβουν στην 24ωρη απεργία και στις διαδηλώσεις που καλεί η Ενωτική την πρωτομαγιά, στις διαδηλώσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος που δεν είνε οργάνωση "τεράτων πληρωνομένων έξωθεν" που δεν είνε άνθρωποι που "διψάν αίματα", μα εργάτες που ζούνε μέσα στην εργατιά και καταλαβαίνουν και αγωνίζουνται για τα συμφέροντα όλης της εργατικής τάξης.
Οι κομμουνιστές πρέπει να κινηθούν επί κεφαλής των εργατών, και στα χωριά των καταπιεζόμενων αγροτών. Πρέπει μέσα στα εργοστάσια να πραγματοποιήσουν το ενιαίο μέτωπο της πάλης όλων των εργατών ενάντια στο Κεφάλαιο και τα όργανά του, τα κρατικά και τα "εργατικά". Πρέπει οι ανοργάνωτοι εργάτες, οι δεκάδες χιλιάδες ανοργάνωτοι εργάτες της βιομηχανίας, οι γυναίκες, οι νέοι να τραβηχτούν στην πάλη της 1ης Μαΐου και στη γενική αντεπίθεσή τους, στη γενική πολιτική απεργία. Μέσα στους εργάτες ηλεκτρισμού (στους φωταεριεργάτες, στους τροχιοδρομικούς, στους ηλεκτροτεχνίτες κλπ.) μέσα στους σιδηροδρομικούς, στους ναυτεργάτες, τους υφαντουργούς - ταπητουργούς, στους εργάτες λιπασμάτων, στους μεταλλωρύχους, μέσα στους καπνεργάτες όλους, στους οικοδόμους κλπ., να εκλεγούν επιτροπές αγώνος από τις μάζες των εργατών που να διευρύνουν την απεργία της 1ης Μαΐου και τις διαδηλώσεις των εργατών.
Προετοιμασία της 1ης Μαΐου είνε ή εντεταμένη, διπλά και τριπλά εντεταμένη δουλειά για την εκλογή επιτροπών αγώνος και την οργάνωση σωμάτων αυτοάμυνας και ταμείων απεργίας. Προετοιμασία είνε οι συγκεντρώσεις στα εργοστάσια και η άμεση εκλογή επιτροπών αγώνος. Από την 1η Μαΐου δε μας χωρίζουν παρά ενιά μόνο μέρες.
Την Κυριακή 27 Απριλίου οι επιτροπές αγώνος θα οργανώσουν τις συνδιασκέψεις τους κατά πόλεις για την εκλογή επιτροπής αγώνος όλης της πόλης που θα διευθύνει την πάλη της πρωτομαγιάς, την 24ωρη απεργία και τις διαδηλώσεις. Οι εργάτες της κάθε πόλης πρέπει να πάρουν μέρος στις συνδιασκέψεις αυτές με τις επιτροπές αγώνος και οι ίδιοι κατά μάζες. Οι συνδιασκέψεις της 27ης ας είνε συγκεντρώσεις μαζικές των εργατών για την καλύτερη προπαρασκευή της πρωτομαγιάτικης πάλης τους, ας είνε μια απάντηση στις προσπάθειες της κυβέρνησης να ματαιώσει την πρωτομαγιά μας. Οι φτωχοί χωριάτες ας συγκροτήσουν τις συνδιασκέψεις των επιτροπών τους αγώνος κατά περιφερείας 10 - 18 χωριών και ας ετοιμάσουν με τις συνδιασκέψεις - συγκεντρώσεις τους της 27ης Απριλίου και καθόδους των στις πόλεις την 1η Μαΐου.
Εμπρός όλοι οι εργάτες, όλοι οι φτωχοί χωριάτες ας "προετοιμάσουμε" την πρωτομαγιά, ας εκλέξουμε αμέσως τις επιτροπές μας αγώνων και ας οργανώσουμε τα σώματά μας αυτοάμυνας και τα απεργιακά μας ταμεία. Ας πάρουμε μέρος στις συνδιασκέψεις της 27ης Απριλίου!
Μέχρι της 1ης Μαΐου δε μας χωρίζουν παρά ενιά μόνο μέρες και η 1η Μαΐου είναι μέρα πάλης που θα προετοιμάσει τη γενική μας αντεπίθεση, της γενικής πολιτικής απεργίας και τις ενόπλους καθόδους των φτωχών αγροτών στις πόλεις».
Σημαντικό επίσης είναι το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» για την Πρωτομαγιά, στις 29 Μάρτη 1931 με τίτλο «ΑΣ ΕΤΟΙΜΑΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ», που δείχνει αφενός τα βάσανα των εργατών στον καπιταλισμό, αλλά και τις τότε κατακτήσεις της Σοβιετικής Ενωσης, φάρο για την ταξική πάλη. Ας το δούμε.
«Κάθε χρόνο η εργατική τάξη όλου του κόσμου κατεβαίνει την πρωτομαγιά στους δρόμους για να διαδηλώση την απόφασή της να γκρεμίση το καθεστώς της εκμετάλλεψης και στα ερείπιά τους να εγκαθιδρύσει ένα καθεστώς χωρίς εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους. Η φετεινή πρωτομαγιά βρίσκει τους εργάτες όλων των κεφαλαιοκρατικών χωρών κάτω απ' τις πιο σκληρές συνθήκες. Τριάντα εκατομμύρια άνεργοι σ' όλες τις κεφαλαιοκρατικές χώρες. Δυνάμωμα της φασιστικής καταπίεσης. Αύξηση των κινδύνων νέου ιμπεριαλιστικού πολέμου και κατά πρώτο λόγο ενάντια στη Σοβιετική Ρωσσία.
Η φετεινή πρωτομαγιά βρίσκει τους εργάτες της Σοβιετικής Ρωσσίας να περνάνε τον αποφασιστικό χρόνο του πεντάχρονου σχεδίου, που θα εφαρμοστεί σε 4 χρόνια. Τα 78 όλου του σχεδίου θα πραγματοποιηθούν μέσα στο 1931. Οι εργάτες της Σοβιετικής Ρωσσίας έχουν πλέον εξαλείψει την ανεργία, καλλιτερεύουν διαρκώς τη ζωή τους, δεν ξεχνούν όμως ότι οι ιμπεριαλιστές ετοιμάζουν εναντίον τους πολεμική επέμβαση. Πλάι στην ειρηνική σοσιαλιστική ανοικοδόμηση ετοιμάζουν την άμυνά τους. Από τόνα μέρος οξύτατη οικονομική κρίση που ποτέ δεν εγνώρισε ο καπιταλισμός μέχρι σήμερα. Από τάλλο μέρος τεράστιες πρόοδες στη σοσιαλιστική ανοικοδόμηση. Εδώ το ολοένα φασιστικοποιούμενο Κράτος βρίσκεται στα χέρια μιας χούφτας κεφαλαιοκρατών που καταδικάζουν με την αχαλίνωτη εκμετάλλευσή τους την εργατική τάξη και όλες τις εργαζόμενες μάζες στην πείνα. Εκεί το Κράτος βρίσκεται στα χέρια των εργατών και χωρικών και εξασφαλίζει την καλλιτέρεψη της ζωής τους, τις πολιτικές τους ελευθερίες.
Η φετεινή πρωτομαγιά βρίσκει και τους Ελληνες εργάτες κάτω από το κνούτο της φασιστικής διχτατορίας, που εφαρμόζει η Κυβέρνηση του Βενιζέλου, Κυβέρνηση του μεγάλου κεφαλαίου. Φασιστικός νόμος ψηφίστηκε για τη διάλυση των δημοσιοϋπαλληλικών οργανώσεων και τη φασιστικοποίηση του Κράτους. Φασιστικό νομοσχέδιο ετοιμάζεται για την κατάργηση του δικαιώματος της απεργίας των εργατών. Η τρομοκρατία στρέφεται τώρα ανοικτά ενάντια σ' ολόκληρη την εργατική τάξη και δεν κρύβεται πίσω από την τρομοκρατία κατά των κομμουνιστών, όπως γινότανε μέχρι τώρα με το ιδιώνυμο κλπ. Οι εργάτες και όλοι οι εργαζόμενοι που καταδικάζονται από την κεφαλαιοκρατία στο θάνατο από την πείνα δυναμώνουν την πάλη τους εναντίον της, την πάλη τους για τις άμεσες απαιτήσεις. Η κεφαλαιοκρατική Κυβέρνηση παίρνει τα τρομοκρατικά μέτρα της για ν' αλυσσοδέσει τις μάζες πισθάγκωνα, ώστε να μην μπορούν να παλαίψουν. Δεν θέλει να ικανοποιήσει ούτε στοιχειωδέστερες απαιτήσεις των μαζών. Κόβει κι αυτά τα νεροζούμια που έδινε για συσσίτιο στους ανέργους με την κυνική δήλωση ότι δεν υπάρχουν άνεργοι.
Οι κεφαλαιοκράτες εκμεταλλεύονται την ανεργία για να κατεβάσουν πιο πολύ τα μεροκάματα και ν' αυξήσουν τις ώρες δουλειάς. Το Κράτος ετοιμάζεται ν' απολύσει ομαδικά 1.500 σιδηροδρομικούς και να βάλει τους υπόλοιπους να δουλεύουν ξεθεωτικά για να βγάλουν και τη δουλειά εκείνων που θ' απολυθούν. Το 8ωρο και κει που εφαρμόζονταν έχει παραβιαστεί. Η φετεινή πρωτομαγιά πέφτει σε μια εποχή που η Ελληνική κεφαλαιοκρατία μπαίνει σ' ένα ανώτερο στάδιο της φασιστικής της εξέλιξης, που πραγματοποιεί μια αποφασιστική φασιστική στροφή.
Γι' αυτό και η κινητοποίηση των πιο πλατειών μαζών κατά τη φετεινή πρωτομαγιά θα έχει μια μεγάλη σημασία για την απάντηση που πρέπει να δώσει η εργατική τάξη στη φασιστική επίθεση της κεφαλαιοκρατίας.
Η πρωτομαγιά δεν είναι η μόνη μάχη που πρέπει να δώση η εργατική τάξη της Ελλάδος σαν απάντηση στη φασιστική επίθεση της κεφαλαιοκρατίας.
Είναι όμως και πρέπει να είναι μια σημαντική μάχη. Με την απεργία και τις διαδηλώσεις της πρωτομαγιάς η εργατική τάξη της Ελλάδος ακολουθούμενη και από τις άλλες εργαζόμενες μάζες πρέπει να δώση ένα γερό χτύπημα στη φασιστική επίθεση της κεφαλαιοκρατίας και της κυβέρνησής της. Να παλαίψουν ενάντια σ' όλα τ' αντιδραστικά νομοσχέδια, ενάντια στο φασισμό.
Ν' απαιτήσουν ψωμί και δουλιά, 7ωρο, επιδόματα ανεργίας, συσσίτια, αύξηση μεροκάματου, απαλλαγή από φόρους και χρέη. Να παλαίψουν κατά του προετοιμαζομένου ιμπεριαλιστικού πολέμου που κατά πρώτο λόγο στρέφεται ενάντια στη Σοβιετική Ρωσσία. Να διαδηλώσουν την απόφασή τους, ότι θα βαδίσουν πάνω στο δρόμο που τράβηξαν πρώτοι οι εργάτες και χωρικοί της Ρωσσίας, το δρόμο της επαναστατικής ανατροπής της κεφαλαιοκρατίας και της εγκαθίδρυσης της Εργατοαγροτικής Κυβέρνησης.
Οι δυνάμεις του Κόμματος και των επαναστατικών Συνδικάτων πρέπει να συγκεντρωθούν τη στιγμή αυτή στην καλύτερη προετοιμασία της πρωτομαγιάς, στην καλύτερη οργάνωση της πάλης κατά της σημερινής πιο έντονης φασιστικής επίθεσης του κεφαλαίου. Πρέπει να διεξαχθεί αγώνας για την τέλεια απογύμνωση των πραχτόρων της κεφαλαιοκρατίας μέσα στις γραμμές της εργατικής τάξης, αρχείο φασιστών, σοσιαλφασιστών και λικβινταριστών που θα κυττάξουν και πάλι να εμποδίσουν την εργατική τάξη ν' αντιτάξει τη δύναμή της ενωμένη. Ενάντιά τους πρέπει να πραγματοποιηθή το ενιαίο μέτωπο πάλης όλων των εργατών κατά της κεφαλαιοκρατίας».
Ο ματωμένος Μάης του '36 και η ηρωική συνέχεια
Ακολουθούν το ματωμένο '36, η δικτατορία του Μεταξά και ο πόλεμος. Το Εργατικό ΕΑΜ, το '44 και οι 200 εκτελεσμένοι κομμουνιστές στην Καισαριανή, ο Δεκέμβρης. Κάθε μια απ' αυτές τις «στιγμές» χρειάζεται το δικό της τόμο και μόνο για να παρουσιαστεί. Καταλυτικό ρόλο στο βαθμό ενότητας στις γραμμές του εργατικού κινήματος και στην ενδυνάμωση της ήδη υπάρχουσας τάσης συσπείρωσής του γύρω από τις ταξικές δυνάμεις, τόσο στην Καβάλα όσο και πανελλαδικά, διαδραμάτισαν αναμφισβήτητα τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης το Μάη του 1936.
Το χρονικό των γεγονότων του ξεσηκωμού των εργαζομένων της Θεσσαλονίκης έχει ως εξής:
Τετάρτη, 29 Απρίλη: Περίπου 12.000 καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης, αρχίζουν μεγάλη απεργία με αιτήματα την αύξηση του μεροκάματου, όχι στα ανθυγιεινά υπόγεια και τρώγλες, όπου φθείρεται η υγεία τους και αναπτύσσεται η φυματίωση, ικανοποιητική σύνταξη στους φυματικούς, βοηθήματα στους ανέργους κλπ.
Πέμπτη, 30 Απρίλη: Η απεργία απλώνεται σ' όλη τη χώρα. Αναπτύσσεται μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης στους απεργούς. Απεργίες συμπαράστασης ετοιμάζουν τα συνδικάτα Οικοδόμων, Ηλεκτρισμού, Δέρματος, Οικοδόμων, αρτεργατών, Κουρέων. Οι φοιτητές συμμετέχουν ενεργά στον εργατικό αγώνα.
Στις 4 του Μάη, η Αστυνομία επιτίθεται σε απεργούς και τραυματίζεται σοβαρά η εργάτρια Σοφία Κωνσταντινίδου. Δύο μέρες μετά κι ενώ η κινητοποίηση έχει φουντώσει για τα καλά, στη διάρκεια πορείας φασίστες τραυματίζουν τον εργάτη Κ. Σταματίου. Ο Μεταξάς, που «διέρχεται» τη μέρα εκείνη από τη Θεσσαλονίκη κατευθυνόμενος προς τη Γιουγκοσλαβία, δίνει εντολή στους αστυνομικούς να διαλύσουν τους απεργούς με κάθε τρόπο.
Τετάρτη, 6 Μάη: Η αστυνομία επιτίθεται με μένος κατά των απεργών.
Γράφει στις 8 Μάη ο «Ριζοσπάστης»: «Η Αστυνομία έδειξε σήμερα καθαρά πως παίζει το ρόλο του υπηρέτη του καπνεργατικού και του άλλου κεφαλαίου. Με αγριότητα και βανδαλισμούς επιτέθηκε κατά των αόπλων καπνεργατών και καπνεργατριών, των υφαντουργών, των μικρών κοριτσιών (12 έως 15 χρόνων) και τους αιματοκύλησε. Επί 3,5 ώρες η Θεσσαλονίκη βρισκότανε σε κατάσταση μάχης, μεταξύ των δυνάμεων της Αστυνομίας και ενός μέρους της εργατικής τάξης. Η στάση της Αστυνομίας έχει εξεγείρει το λαό».
Παρασκευή, 8 Μάη: Η κυβέρνηση αποφασίζει την ολοκληρωτική καταστολή των κινητοποιήσεων.
Σάββατο, 9 Μάη: Αρχίζει μεγάλη πανεργατική απεργία, η μεγαλύτερη που γνώρισε η Θεσσαλονίκη, 30.000 απεργοί, με τη συμπαράσταση όλου του λαού, καταλαμβάνουν το κέντρο της πόλης και διαδηλώνουν. Χωροφύλακες χτυπούν τους απεργούς και σκοτώνουν 9 διαδηλωτές, ενώ τραυματίζουν πάνω από 200. Πρώτος νεκρός από σφαίρες χαφιέδων, που είχαν οχυρωθεί στην ταράτσα ξενοδοχείου, είναι ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης. Ο τραγικός του θάνατος θα εμπνεύσει τον μεγάλο μας ποιητή Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον «Επιτάφιο».
Ο επικεφαλής της Αστυνομίας Ντάκος δίνει εντολή και πυροβολούν εν ψυχρώ τους διαδηλωτές που κατευθύνονται προς το Διοικητήριο. Οι αστυνομικοί παίρνουν τα όπλα από τους στρατιώτες που δεν υπακούουν στις εντολές να πυροβολήσουν τους απεργούς.
Για 36 ώρες η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στα χέρια του λαού, η αστυνομία κλείνεται στα Τμήματα. Στην κηδεία των θυμάτων συμμετέχει μια λαοθάλασσα 150.000 ανθρώπων, σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού της πόλης. Ψάλλουν το «Πένθιμο Εμβατήριο». Αξιωματικοί και φαντάροι αγκαλιάζονται με τους πολίτες. Οι γυναίκες από τα μπαλκόνια της πόλης ραίνουν τους διαδηλωτές με λουλούδια. Οι εργάτριες στολίζουν με λουλούδια τις κάννες των όπλων της στρατιωτικής δύναμης που ακολουθούσε τη διαδήλωση.
Ο επικεφαλής των στρατιωτών, που συνοδεύουν τους διαδηλωτές, ο λοχαγός Μ. Μαρινάκης τιμώντας τους ήρωες νεκρούς μιλάει στους συγκεντρωμένους. Τονίζει ότι ο στρατός, σαν ένα κομμάτι του λαού, συμμερίζεται τον πόνο και τη θλίψη του. Το 1980 ο απόστρατος πλέον συνταγματάρχης Μ. Μαρινάκης γράφει σε επιστολή του προς το «Ριζοσπάστη»:
«Στο ερώτημα αν την ενέργεια που έκανα πριν από σαράντα χρόνια θα την επαναλάμβανα αργότερα, σαν συνταγματάρχης, απαντώ κατηγορηματικά και αδίστακτα ΝΑΙ. Κάθε στρατιώτης είναι ένας στρατευμένος πολίτης. Γι' αυτό, όταν ο λαός μαζεύεται αυθόρμητα για να διαδηλώσει τη δίκαιη απαίτησή του να έχει ελευθερία, εργασία και μόρφωση για τα παιδιά του, ο στρατός δεν τον χτυπά, γιατί ο στρατός είναι τα παιδιά του».
Στα πιο μαύρα χρόνια
Στο 1949. Ο υπουργός Εργασίας της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης Απ. Γκρόζος, στην ομιλία του για την Πρωτομαγιά, σημειώνει: «Στη διοίκηση της ΓΣΕΕ βρίσκονται οι ίδιοι άνθρωποι που το 1941 δήλωναν πίστη και αφοσίωση στον Χίτλερ και Μουσολίνι, ενώ οι γνήσιοι ηγέτες των εργατών, όπως ο Παπαρήγας, ο Δημητρίου, ο Τιμογιαννάκης, ο Ελευθεριάδης και άλλοι δολοφονήθηκαν, οι ηγέτες των ναυτεργατών καταδικάστηκαν σε θάνατο και δεκάδες εκατοντάδες συνδικαλιστικά στελέχη κλείστηκαν στις φυλακές και τις εξορίες. Ολο αυτό το τρομοκρατικό και δολοφονικό όργιο ένα σκοπό έχει: Να τρομοκρατήσει την εργατική τάξη, για να παραιτηθεί από κάθε αξίωση καλύτερης ζωής, να την καθυποτάξει στα εκμεταλλευτικά και ιμπεριαλιστικά σχέδια των ντόπιων και ξένων εκμεταλλευτών. Στα τρομοκρατικά και δολοφόνα μέτρα της μοναρχοφασιστικής κυβέρνησης κανένας εργάτης και υπάλληλος δεν πρέπει να δειλιάσει και να τρομοκρατηθεί. (...) συντονίστε τον αγώνα σας για να κερδίσετε τα οικονομικά και συνδικαλιστικά σας δικαιώματα. (...) πυκνώστε τις γραμμές του Δημοκρατικού Στρατού. Στον αγώνα αυτό δεν είστε μόνοι σας. Στο πλευρό σας είναι ο Δημοκρατικός Στρατός της Ελλάδας».
Την 1η Μάη του 1950, που «όλα τα 'σκιαζε η φοβέρα», στην Καισαριανή, στο Σκοπευτήριο, μαζεύτηκαν πάνω από 5.000 άνθρωποι. Με όρκο «να μην ξεχάσουν το αίμα που χύθηκε».
Στις 2 Μάη του '51, με τα στρατοδικεία και τα εκτελεστικά αποσπάσματα να δουλεύουν υπερωρίες, μέσα από τις ανταποκρίσεις του, ο σταθμός «Φωνή της Αλήθειας» μεταφέρει στα ελληνικά ραδιοκύματα την εικόνα από το γιορτασμό της Πρωτομαγιάς στα πέρατα του κόσμου. Από το Παρίσι με σύνθημα «οι Αμερικάνοι να γυρίσουν στα σπίτια τους». Από τη Ρώμη όπου η κυβέρνηση με εντολή των Αμερικανών προσπάθησε να ματαιώσει τη διαδήλωση. Από την Πράγα όπου μίλησαν ενάντια στον πόλεμο στην Κορέα. Από τη Μόσχα.
Πρώτη Μάη του 1952. Η προκήρυξη - ρεπορτάζ καταγράφει:
«Tα χακοφορεμένα παιδιά μας πετσοκόβονται στη μακρινή Κορέα για τ' αμερικανικά συμφέροντα. Ολο και πιο πολύ αίμα ζητάει ο αχόρταγος αμερικάνικος Μινώταυρος. Και οι κρεατομεσίτες της Αθήνας του προσφέρουν κι άλλες 700.000 κορμιά με το βορειοατλαντικό σύμφωνο» (...) δεκάδες χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές βρίσκονται και πάλι δεσμώτες στα ξερονήσια και τις αμερικανικές Βαστίλες. Καινούριο κύμα από μαζικές συλλήψεις και σκηνοθετημένες δίκες με υπαγόρευση του Πιουριφόι ετοιμάζουν οι Πλαστηροβενιζέληδες. Τα χέρια των δημίων στάζουν με το αίμα του εθνικού μας ήρωα Νίκου Μπελογιάννη, του μεγάλου αυτού γιου του λαού μας. Πείνα - Κρεμάλα - Πόλεμος. Είναι ο νόμος του αμερικανικού δολαρίου. Σ' αυτόν το νόμο υποτάσσεται και δουλεύει όλο το μοναρχοφασιστικό σκυλολόι. Το Παλάτι. Ο Παπάγος. Ο Πλαστήρας. Ο Βενιζέλος. Ολοι οι απατεώνες και δημαγωγοί, οι Σβωλοτσιριμώκοι και Σία. Οι προδότες και διασπαστές Κύρκηδες. Οι πουλημένοι και διορισμένοι ρεφορμιστές και αγροτοπατέρες. Ολοι τους συναγωνίζονται ποιος θα εξυπηρετήσει καλύτερα τον Αμερικάνο αφέντη. (...) ο Πιουριφόι αφού έφθειρε τον ψευτοδημοκράτη Πλαστήρα με τη δολοφονία Μπελογιάννη (...) ετοιμάζεται να επιβάλει διχτάτορα τον Παπάγο».
1954. Πάλι η προκήρυξη της Πρωτομαγιάς κάνει ρεπορτάζ: «Μιλάνε για τον από βορρά κίνδυνο, ενώ ο πραγματικός κίνδυνος βρίσκεται μέσα στη χώρα μας. Είναι η αμερικανική κατοχή. Εντείνουν τη συκοφαντική εκστρατεία ενάντια στα πιο συνεπή πατριωτικά κόμματα, το ΚΚΕ και το ΑΚΕ». Ανάμεσα στα αιτήματα προβάλλουν: 12μηνη θητεία, επιστροφή από την Κορέα.
1956. Προκήρυξη της ΟΕΝΟ: «Κυνηγήστε τους ναυτοκάπηλους. Να επιστραφούν όλα τα δάνεια και οι οφειλές των εφοπλιστών στο ΝΑΤ. Αύξηση των συντάξεων στα 70% του μισθού. Να καταργηθούν οι μαύροι κατάλογοι. Λευτεριά στον Αμπατιέλο, τον Μπεκάκο, τον Κολιαράκη, τον Κλαουδάτο, τον Ορφανό, τον Γκότση, σ' όλους τους δεσμώτες ναυτεργάτες».
Η προκήρυξη του 1965 έχει ειδικό χαρακτηριστικό την εναντίωση στον πόλεμο στο Βιετνάμ.
Στη δικτατορία
Και ήρθε η χούντα: Πρωτομαγιά του 1968: Προκήρυξη του Εργατικού Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου: «Η εργατική τάξη έχει και γενναίες και ηρωικές παραδόσεις. Αγωνιστείτε ενωμένοι εναντίον της χούντας σε όλα τα μέτωπα και με όλες τις μορφές. Μετατρέψτε τους τόπους δουλειάς σε επάλξεις ελευθερίας. Υπερασπισθείτε σθεναρά τα δικαιώματα της εργασίας, της επιβίωσης, της βελτίωσης των αποδοχών και της εξασφαλίσεως δουλειάς. Δημιουργήστε σε όλα τα εργοστάσια, στα γιαπιά, στα γραφεία επιτροπές του ΑΕΜ. Ξεδιπλώστε τη σημαία των αγώνων άφοβα αρχίζοντας από τα πιο απλά προβλήματα. Η τιμή της πρωτοπορίας στη μάχη κατά της χούντας ανήκει στην εργατική τάξη και τη νεολαία. (...) Εκδηλώστε με κάθε μέσο το μίσος προς τους τυράννους και προς τα όργανά τους, τους εργατοκάπηλους της παλιάς και νέας ΓΣΕΕ που κορυβαντούν τώρα μέσα στη σκοτεινιά της δικτατορίας».
Κι ακολουθούν γιορτασμοί μέσα στις φυλακές και τις εξορίες, αλλά κι οργάνωση της πάλης των εργατών κάτω από την μπότα της δικτατορίας. Ωσπου να κατακτηθεί ξανά η νόμιμη δράση του εργατικού κινήματος με ψυχή του πάντα το ΚΚΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου