O Ναπολέων Σουκαντζίδης που ήταν άνθρωπος

Ξεκινάμε με αυτόν τον τίτλο το μικρό μας αφιέρωμα στον ηρωικό Ναπολέοντα Σουκαντζίδη, αφού εάν κάτι υπήρξε πάνω από όλα τα άλλα ο μεγάλος αυτός άνδρας ήταν άνθρωπος.

O Ναπολέων Σουκαντζίδης γεννήθηκε το 1909 στην Προύσα. Αργότερα μετοίκησε με την οικογένειά του στην Κρήτη. Ο Ναπολέων, εισάγεται αργότερα στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή Αθηνών όπου και σπουδάζει. Τα επόμενα χρόνια θα εργαστεί ως λογιστής, ένα επάγγελμα που δεν απαιτεί πιστοποιητικό φρονημάτων και θα γίνει μέλος και του ΚΚΕ. Η προσωπικότητά του και ο δυναμισμός του θα τον καταξιώσουν σημαντικά στο συνδικαλιστικό κίνημα και θα εκλεγεί πρόεδρος του σωματείου των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου.

Για την συνδικαλιστική του δράση, ο Ναπολέων Σουκαντζίδης κυνηγιέται άγρια και στέλνεται στον Αη-Στράτη. Αργότερα φυλακίζεται στα Τρίκαλα, την Ακροναυπλιά και την Λάρισα. Με την εισβολή των Γερμανών, ο Σουκαντζίδης θα κληροδοτηθεί μαζί με χιλιάδες άλλους κομμουνιστές και δημοκράτες στον Γερμανό κατακτητή και θα μεταφερθεί στο Χαΐδάρι. Εκεί λόγω της καλής γνώσης του στα γερμανικά (μιλούσε και άλλες 6 γλώσσες) θα οριστεί διερμηνέας του στρατοπέδου από τον φρικτό Ραντόμσκι, βασανιστή του Χαιδαρίου και χασάπη αρκετών στρατοπέδων συγκέντρωσης στην Πολωνία.

Η δράση του Σουκαντζίδη και βαθιά όμορφη ψυχή του θα φανεί σε αυτό ακριβώς το πόστο, στο στρατόπεδο της κόλασης του Χαΐδαρίου. Ο Σουκαντζίδης γρήγορα εξελίχθηκε σε "αρχηγό" του στρατοπέδου. Εκείνος φρόντιζε να οργανώσει (με την βοήθεια και των κομμουνιστών της πτέρυγας 1) τόσο της πτέρυγα κρατουμένων 21, όσο και τους εγκλείστους στην απομόνωση της πτέρυγας 15. Εκείνος έκανε τον σύνδεσμο και φρόντιζε για τις ανάγκες των αρρώστων του αναρρωτήριου και βρίσκονταν κοντά σε κάθε σύντροφο που δοκιμάζονταν για να βοηθήσει όσο μπορούσε. "Ήταν ένας άγγελος που περπάταγε μαζί με τον χάρο μέσα στο Χαΐδάρι" γράφει ο Θέμος Κορνάρος.

Πάμπολλα είναι τα περιστατικά ήθους και αυτοθυσίας του Σουκαντζίδη μέσα στο στρατόπεδο Χαιδαρίου.

Σε μια περίπτωση ο Ραντόμσκι ζήτησε έναν κατάδικο που βρίσκονταν στο αναρρωτήριο. Ο Ναπολέων του εξήγησε πως το εν λόγω άτομο είχε 40 πυρετό και μπορούσε να περπατήσει. Αργότερα ο Ραντόμσκι τον κάλεσε μπροστά του, στην μέση του προαυλίου και του έδωσε ένα μαστίγιο. Στα πόδια του χασάπη ήταν πεσμένος ο άρρωστος. "Χτύπα τον" του είπε ο Ραντόμσκι

_"Δεν μπορώ" απάντησε ο Σουκαντζίδης

_" Γιατί?"

_"Επειδή είναι άρρωστος"

_"Και αν δεν ήταν?"

_"Δεν θα μπορούσα γιατί είναι Έλληνας"

_"Και αν ήταν Γερμανός?"

_"Δεν ξέρω"

_"Τι θα έκανες εάν ήταν Γερμανός?"

_"Ίσως και να τον χτύπαγα"

Ο Ραντόμσκι τότε του λέει αφρίζοντας: "Τσακίσου πέσε κάτω να σε μαστιγώσω" και ο Σουκαντζίδης του απάντησε "Είμαι Έλληνας, εμείς δεν πέφτουμε ποτέ κάτω αν δεν μας ρίξει κάποιος.." Εκείνη την ημέρα ο Σουκαντζίδης μαστιγώθηκε τόσο πολύ που μεταφέρθηκε για 3 ημέρες στο αναρρωτήριο.

Σε ένα άλλο περιστατικό, ο Ναπολέων Σουκαντζίδης, διατάχθηκε να μαστιγώσει έναν εβραίο. Εκείνος αρνήθηκε κατηγορηματικά. Ο Ραντόμσκι πάλι τον ρώτησε γιατί δεν εκτελούσε την εντολή και εκείνος του απάντησε:

_"Δεν μου έχει κάνει τίποτα για να τον χτυπήσω, σε εσάς έκανε"

_"Ούτε εμένα μου έκανε κάτι, απλά είναι εβραίος"

_"Τότε μην τον χτυπάτε"

Ο διοικητής αφού τον κοίταξε με ένα χαμόγελο καρχαρία διέταξε να μαστιγωθούν και οι δύο και στην μια που θα δέχεται ο εβραίος να δέχεται αντίστοιχα τρεις ο Σουκαντζίδης.

Το τέλος του Ναπολέοντα Σουκαντζίδη ήρθε την Πρωτομαγιά του 1944. Ο διοικητής Φίσερ του Χαΐδαρίου στην πρωινή παρουσίαση διάβασε τα ονόματα των 200 που θα εκτελεστούν στην Καισαριανή ως αντίποινα για μια επίθεση του ΕΛΑΣ σε ένα γερμανικό στρατόπεδο στους Μολάους. Όταν ο Σουκαντζίδης φώναξε το παρών ο στρατοπεδάρχης του είπε

_"Όχι εσύ Ναπολέων"

_"Γιατί όχι εγώ?"

_"Εσύ δεν θα τουφεκιστείς"

_"Και πόσοι θα τουφεκιστούν αν εξαιρεθώ εγώ?"

_"200"

_"Όχι δεν δέχομαι να εξαιρεθώ εγώ"

'Ετσι ο Ναπολέων Σουκαντζίδης οδηγήθηκε με τους υπόλοιπους 200 στο σκοπευτήριο της Καισαριανής και στήθηκε μπροστά στις κάννες των τυράννων. Πριν φύγει παρέδωσε την σφυρίχτρα του και τα χαρτιά του στον βοηθό διερμηνέα Θανάση Μερεμέτη και του είπε " Θανάση μην ξεχάσεις ποτέ πως είσαι Έλληνας κρατούμενος και εξυπηρετείς τους Έλληνες αγωνιστές. Να είσαι πάντα καλός και μαλακός μαζί τους. Στο πρόσωπό σου τους αποχαιρετώ όλους τους."

Ο Ναπολέων Σουκαντζίδης στο τμήμα μεταγωγών Πειραιά

Ο Ναπολέων Σουκαντζίδης φαντάρος