 |
| Ο Δήμος (δεξιά) Καραλίβανος με τον αδελφό του |
Πριν την εισβολή των Γερμανών, ο Καραλίβανος ήταν ληστής στα βουνά. Έκλεβε απο χρήματα μέχρι ζώα και ζούσε με μιά ομάδα φυγόδικων κυνηγημένος και κρυβόμενος. Παρόλα αυτά δεν ανοίκε στην κατηγορία των βαρυποινητών, με την έννοια οτι δεν σκότωνε όσους λήστευε. Επίσης εδώ πρέπει να αναφέρουμε οτι η πτώχευση της ελληνκής οικονομίας, η λαίλαπα της δικτατορίας και οι μεγάλες ταξικές και κοινωνικές ανισότητες της εποχής ωθούσαν πολλούς ανθρώπους στην ζωή που έκανε ο Καρλίβανος.
Η συγκρότηση του αντάρτικου στρατού του ΕΛΑΣ έφερε τον Καραλίβανο με την ομάδα του στα χνάρια του Άρη Βελουχιώτη. Ο Άρης στην αρχή δεν είχε πάρει με καλό μάτι τον Καραλίβανο, που ήταν ανυπότακτος και επιθετικός, δέχθηκε όμως να ενσωματώσει την ομάδα του στην δική του. Ο Άρης γνώριζε καλά το μητρώο του Καραλίβανου και φρόντιζε να τον κρατάει όσο πιό κοντά μπορούσε σε εκείνον και την διοίκηση του ΕΛΑΣ, για να μπορεί να τον ελέγχει. Με το πέρασμα του χρόνου ο Καραλίβανος απέδειξε την πολεμική του αξία πολλαπλά στον ΕΛΑΣ και ο Άρης τον ονόμασε καπετάνιο. Επίσης η συμπεριφορά του Καραλίβανου βελτιώθηκε και σε οτι αφορούσε τον προηγούμενο αξιόποινο βίο του. Ο Άρης δεν χρειάσθηκε να τον περάσει ποτέ στρατοδικείο, όμως φρόντιζε να τον κρατάει μακριά απο περιοχές που είχε βλάψει και να μην τον εμπλέκει σε διαπραγματεύσεις εξαιτίας του οξύθυμου χαρακτήρα του. Το 1945 ο Καραλίβανος έμεινε με τους αντάρτες του στο βουνό και δεν κατέβηκε. Είχε δει την λευκή τρομοκρατία και ήξερε οτι θα ήταν ένα απο τα σίγουρα θύματά της. Η ομάδα του ήρθαν πολλές φορές σε σύγκρουση με την Χωροφυλακή και παρακρατικούς. Τελικά σε μιά ηρωική μάχη στην Οίτη ο Καραλίβανος χάθηκε άδοξα. Αφού του είχαν τελειώσει οι σφαίρες πιάσθηκε στα χέρια με έναν χωροφύλακα και μαζί έπεσαν σε ένα γκρεμό.
Χαρακτηριστική είναι η εικόνα του Καραλίβανου που περιγράφει ο Έλληνας σαμποτέρ Θεμιστοκλής Μαρίνος, που έφερε μαζί της η αποστολή του Μάγιερς για την ανατίναξη της γεφυρας. " Όταν πρωτοείδαμε τον σύνδεσμο του ΕΛΑΣ, Καραλίβανο, η εικόνα που παρουσίαζε ήταν αυτή ενός αρματολού του 1821. Φορούσε τσαρούχια, μια ζώνη με σπαθί και μαχαίρι και απο το στήθος του κρέμονταν φυλαχτά με λίρες. Στην αρχή τον περάσαμε για κανένα ληστή, όμως κατά την μάχη με τα φυλάκια των Γερμανών κοντά στην γέφυρα απέδειξε με το παραπάνω την μαχητική και ηγετική του αξία. Εγώ βρισκόμουν στην ομάδα του και έπρεπε μέσα στο σκοτάδι της νύχτας και τις βολές των γερμανικών πολυβόλων, να περάσουμε ένα συρματόπλεγμα για να βάλουμε τα εκρηκτικά. Κανείς δεν τολμούσε ομώς να το πλησιάσει λόγω του ότι δεν ξέραμε αν είναι ηλεκτροφόρο. Η αποστολή εξαρτούνταν απο αυτό καθώς αν δεν βρίσκαμε τρόπο να το περάσουμε δεν θα γίνονταν η ανατίναξη. Τότε ξέσπασε διαφωνία ως προς το τι να κάνουμε, όμως ο Καραλίβανως ρισκάροντας την ζωή του πλησίασε το συρματόπλεγμα και με τα γυμνά του χέρια το τράβηξε δυνατά και το ξεκόλλησε φωνάζοντας: "Ελάτε δεν έχει ρεύμα". Έτσι περάσαμε και κάναμε την ανατίναξη..."
Αυτός ήταν ο Καραλίβανος, με τα ελαττώματα και τα πάθη του (κάθε άνθρωπος έχει άλλωστε) και ότι και αν λέγεται για αυτόν (κυρίως οτι έκλεβε τις λίρες του ΕΛΑΣ, πράγμα που δεν ισχύει βέβαια) υπήρξε γνήσιος αγωνιστής και μπροστάρης του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.
 |
| Ο Καραλίβανος (μεση) με την ομάδα του |
ΟΙ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΤΟΥ ΕΚΟΨΑΝ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΚΑ ΤΟ ΓΥΡΙΖΑΝ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΣΑΛΩΝΑ.
ΑπάντησηΔιαγραφήO Καραλίβανος χάθηκε έχοντας πιαστεί στα χέρια με έναν χωροφύλακα στο βουνό Οίτη. Στην θέση Κατσαβίδι πάλεψαν και έπεσαν μαζί σε έναν γκρεμό. Ο Καραλίβανος έδωσε τέλος έτσι στην ζωή του γιατί του είχαν τελειώσει οι σφαίρες. Αυτό για το κεφάλι του δεν το γνωρίζουμε εάν έχετε κάποια τέτοια πληροφορία ή πηγή σας παρακαλούμε θερμά να μας την δώσετε για να την μελετήσουμε ...
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΜΕ ΤΟ ΚΟΜΜΕΝΟ ΚΕΦΑΛΙ ΕΧΕΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΚΑΙ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ.ΤΗΝ ΕΙΧΑ ΔΕΙ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟ 1980 ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΘΥΜΑΜΑΙ ΣΕ ΠΟΙΑ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗΤΑΝ ΘΕΙΟΣ ΜΟΥ.
ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΗΤΑΝ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ Ο ΓΥΙΟΣ ΤΟΥ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΛΙΒΑΝΟΣ ΠΟΥ ΕΙΧΕ ΔΕΙ ΤΟ ΑΠΟΤΡΟΠΑΙΟ ΘΕΑΜΑ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 5 ΕΤΩΝ ΠΕΡΙΠΟΥ.
Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥΔΗΜΟΥ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΓΔΙΤΣΑ(ΠΡΟΣΗΛΙΟΝ) ΕΝΑ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΓΚΙΩΝΑΣ.ΟΛΟΙ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ ΣΚΛΗΛΟΤΡΑΧΗΛΟΙ.ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΕΙΧΑΝ ΚΟΝΤΟ ΑΝΑΣΤΗΜΑ ΚΑΙ Η ΖΩΗ ΣΤΑ 1000 ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΓΚΙΩΝΑΣ ΤΟΥΣ ΕΙΧΕ ΚΑΝΕΙ ΠΟΛΥ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΥΣ.Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΓΔΙΤΣΑ ΕΠΙΣΗΣ ΠΕΘΑΝΕ ΠΡΙΝ 5 ΜΗΝΕΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 103 ΕΤΩΝ ΕΝΩ Η ΑΔΕΡΦΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΟΥ(ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ) ΠΕΘΑΝΕ ΤΟ 1999 ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 101 ΕΤΩΝ. ΜΕΧΡΙ ΤΟΤΕ ΣΥΝΤΗΡΟΥΤΑΝ ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΟΥΣΕ ΜΠΟΣΤΑΝΙ ΚΑΙ ΑΝ ΔΕΝ ΕΠΕΦΤΕ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΚΑΛΑ ΙΣΩΣ ΝΑ ΖΟΥΣΕ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ.
H AΔΕΛΦΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΑΛΙΒΑΝΟΥ ΛΕΓΟΤΑΝ ΔΗΜΟΥΛΑ ΚΑΙ ΕΙΧΕ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙ ΤΟΝ ΗΡΑΚΛΗ.ΠΑΝΑΓΙΟΥ ΗΤΑΝ Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ.Η ΠΑΝΑΓΙΟΥ ΜΕ ΜΕΓΑΛΩΣΕ ΑΦΟΥ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΥΠΗΡΞΕ ΠΑΤΡΙΟΣ ΜΟΥ.ΜΕΝΑΜΕ ΣΤΟ ΓΑΛΑΤΣΙ ΚΑΙ ΣΤΟΝ.ΨΥΧΙΚΟ.ΤΩΡΑ ΕΧΕΙ ΠΑΝΤΡΕΥΤΕΙ ΚΑΙ ΝΟΜΙΖΩ ΜΕΝΕΙ ΣΤΟΝ ΑΓ.ΣΤΕΦΑΝΟ.ΤΗ ΚΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΤΗΝ ΕΙΔΑ [ΜΕΝΑΝΕ ΣΤΑ ΜΥΚΟΝΙΑΤΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥΣ]ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΠΕΘΑΝΕΙ ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟ 2004.ΕΙΧΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ.ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΝΙΔΗΣ
ΔιαγραφήΣΤΗΝ ΕΠΑΝΩ ΦΩΤΟ Ο ΔΗΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΕΞΙΑ
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας ευχαριστώ για την πηγή θα προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε την εφημερίδα. Η οικογένειά σας έδωσε έναν μεγάλο αγωνιστή στον ελληνικό λαό εάν διαθέτετε και άλλο υλικό για τον θείο σας ευχαρίστως να το δημοσιεύσουμε. Η φώτο θα αλλαχθεί πάραυτα
ΑπάντησηΔιαγραφήυπαρχει φωτογραφια με το κεφαλι κομμενο και σε καποια βιβλια του ανταρτικου αγωνα
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας παρακαλώ δεδομένου του ότι τέτοια στοιχεία τα μαζεύουμε σε μια προσπάθεια να αναδειξουμε το θέμα της παρακρατικής βίας, εαν γνωρίζετε κοινοποιείστε μας τον τίτλο..
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην επανω φωτογραφια δεξια ειναι ο παππους μου κ κουνιαδος του καραλιβανου καπουρος
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπισης απο μαρτυριες του παππου ο καραλιβανος σκοτωθηκε στη κουκουβιστα επειτα απο ραντεβου με ανταρτες οπου του την ειχαν στημενη χωροφυλακες.Μπαινοντας σε μια λακα οι χωροφυλακες που ηταν κρυμενοι στο περιγυρω ανοιξαν πυρ.τα υπολοιπα περι γκρεμων ειναι απλα μυθοι απ τους πολλους που ακολουθουσαν το ονομα του.Το σχολιο για το κεφαλι του ειναι αληθες
Ο Καραλίβανος δεν πιάστηκε στα χέρια με χωροφύλακα αλλά με τον αγωνιστή Κωστούλα Αμπλιανίτη(από Μώλο) όταν ο τελευταίος κατηγόρησε τον Καραλίβανο ότι τους πρόδωσε στην ενέδρα που τους είχαν στήσει οι χωροφύλακες.Πιάστηκαν στα χέρια κ έπεσαν στον γκρεμό.Οι χωροφύλακες τους έκοψαν κ των δυο τα κεφάλια κ τα γύριζαν στα Σάλωνα.Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια κ πρέπει να καταγραφεί
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε επιφύλαξη το δημοσιεύουμε και θα θέλαμε να μας παραπέμψετε σε πηγές αν έχετε. Η δική μας είναι του Φίλιππου Γελαδόπουλου Ανθυπολοχαγού του ΕΛΑΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήκαλησπερα κ συγχαρητηρια για το μπλογκ σας που προβαλλει τους τιμιους αγωνιστες τα παλληκαρια της εαμικης αντιστασης.
ΑπάντησηΔιαγραφήαυτο που θελω να ρωτησω δεν κολλαει με τον καπεταν δημο κ να με συγχωρεσετε αλλα δεν ηξερα που αλλου να γραψω το ερωτημα μου...
θα ηθελα να ρωτησω για τον υπασπιστη του αρη βελουχιωτη τον κωστουλα,το πραγματικο του ονομα ηταν κων/νος καβρεντζης κ το μονο που ξερω ειναι οτι αυτοκτονησε το 1948. εκανα μια αναζητηση στο google αλλα δεν βρηκα τιποτα για τον συγκεκριμενο μαυροσκουφη... αν μπορουσατε να μου υποδειξετε καποιους ιστοτοπους που να αναφεροντε στον κωστουλα ή αν εχετε εσεις πληροφοριες ή φωτογραφιες θα ηθελα σας παρακαλω πολυ να με ενημερωσετε. σας ευχαριστω προκαταβολικα!
Πες μου εαν ήταν αυτος που ηταν μαζι του στο κελι.και εαν ηταν του ποινικού
ΔιαγραφήΑΦΗΣΤΕ ΕΝΑ ΜΕΗΛ
ΑπάντησηΔιαγραφήa.dram2005@gmail.com
ΑπάντησηΔιαγραφήευχαριστω για την αμεση ανταποκριση!
Πολυ ενδιαφερον άρθρο.Είμαι από την ευρυτερη περιοχή και έχω ακούσει πολλές ιστορίες για τον Καραλίβανο που μπορεί να έχει αγνοηθεί από τους περισσότερους ιστορικούς της Αντίστασης,αλλά για τους μεγαλύτερους στην ηλικία στη Ρούμελη, παραμένει θρύλος. Τα κατορθώματα και το τέλος του, τα χω ακούσει από πολλούς και με πολλές παραλλαγές, κάτι που ενισχύει την εικόνα αυτή,δηλ. του λαικού θρύλου. Γενικά φαίνεται οι Καραλιβαναίοι αποτελουσαν τη σύνδεση της Αντίστασης με το '21.Για μένα το γεγονός ότι ηταν πριν ληστές,σε σχέση με την πορεία τους στην αντίσταση,απλά ενισχύει το θαυμασμό μου και γι αυτούς και γι αυτον που τους στρατολόγησε.Θα θελα να ρωτησω αν υπάρχει κάποιο βιβλίο πιο εξειδικευμένο για την ιστορία των Καραλιβαναίων,και αν γίνεται,κάποιος να μου τους ''ΑΝΑΓΝΩΡΊΣΕΙ έναν-έναν'' στη φωτο που έχετε.Υποθέτω ότι ο χωρίς γένεια είναι ο Φυσέκης. Πάλι καλά ως τώρα που βρήκα μαζεμένα στοιχεία στο Χαριτόπουλο...
ΑπάντησηΔιαγραφήτον Καραλιβανο ολοι τον ηξεραν σα "ΦΤΕΡΟΔΗΜΟ".
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτη φωτογραφεια ειναι στη μεση ο Καραλίβανος και στ'αριστερα του ο καπουρος, οι υπολοιποι χωρις ομως να θυμαμαι την σειρα τους ειναι ο Σαράντης, ο Κασούτσας και ο Φουσέκης
Όταν στις αρχές της δεκαετίας του '80 βρέθηκα στο Γοργοπόταμο σε εκδηλώσεις μνήμης της ανατίναξης της γέφυρας, έκει άκουσα για πρώτη φορά για κάποιον Δήμο Καραλίβανο. Άκουσα για τα κατορθώματά του, το θάρρος του, το ελεύθερο πνεύμα του, την περιφρόνισή του για το θάνατο και συγκινήθηκα. Τα κατοπινά χρόνια φρόντισα να μάθω ότι μπορούσα γι' αυτόν τον ήρωα της Εθνικής Αντίστασης και πραγματικά τον ζηλεύω γιατί με τις πράξεις του μας αφήνει μια μεγάλη παρακαταθήκη. Να μη σκύβουμε το κεφάλι μας σε κανένα ξένο ή ντόπιο κατακτητή, σε κανένα δεσμότη που θέλει να μας υποτάξει, σε κανένα που να θέλει να περιορίσει την ελευθερία μας.
ΑπάντησηΔιαγραφήKAI KATI AKOMA AYTOS EITAN POY STON AGIO KONSTANTINO KATALABE MONOS TOY TO GERMANIKO KARABI KAI TRAYMATISTHKE ENAS HROASAYTOS EITAN O KARALIBANOS
ΑπάντησηΔιαγραφήΣΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΝΑ ΤΟΝ ΒΓΑΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ Ο ΚΑΡΑΛΙΒΑΝΟΣ ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΗΡΧΕ
ΔιαγραφήΜήπως διαβάσατε το Έντυ Μάγιερς για το Δήμο Καραλίβανο (Ελλήνικη Περίπλοκη).
ΑπάντησηΔιαγραφή'Ο Δήμος μας έφερε φαγητό'
'Ο Δημος και οι άντρες του μας έκτισαν καλυβάκια'
'Ο Δήμος βρήκε τα πράγματά μας'
'Ο Δήμος μας οδηγούσε μέρικες μέρες'
Μετά μια εβδομάδα περίπου, ο Δήμος ανισηχούσε για την γυναίκα του λόγω κινήσων Ιταλών και μας άφησε (αλλά άφησε πίσω δυο -τρια άντρες του για να τους βοηθήσουν αμέρκες εβδομάδες)
'Όταν είδα το Δήμο πάλι, με χαιρέτισε, αλλλά τον αγνόησε προσπερνώντας και το ίδιο έκαναν και οι αξιοματικοί μου.'
Και επίσης
Οι Έλληνες είναι Ασιάτες, δεν ανήκουν στην Ευρώπη. Δεν μπορεί κανείς να τους κρίνει με τα δικά μας ηθικά μέτρα. Δεν έχω γνωρίσει έναν έντιμο Έλληνα. Κανείς δεν μπορεί να τους εμπιστευτεί.
Λόγω του Νικφόρου, ο Καραλίβανος έχει γνώμη του για τους Άγγλους ...
Μ'ενδιαφέρει ο Δήμος και θα ήθελα να ξέρω πιο, και για άλλους Ελασίτες. Σ'ευχαριστώ γαι το μπλογκ.
Μπάρμπαρα
Άραγε υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ του Δήμου Καραλίβανου και του μακεδονομάχου Αλέξιου Καραλίβανου (επίσης από την Σιγδίτσα Φωκίδας); Κάποια στοιχεία για τον Α. Καραλίβανο στο παρακάτω link.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://www.kozanh.gr/web/guest/pressrelease?p_p_id=bs_news&p_p_action=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2_bottomLeft&p_p_col_pos=5&p_p_col_count=8&_bs_news_struts_action=%2Fext%2Fnews%2Fload&_bs_news_mainid=17356&_bs_news_loadaction=view&_bs_news_redirect=%2Fweb%2Fguest%2Fhome
Ναι ειναι συγγενεις, ουσιαστικα ο ΦΤΕΡΟΔΗΜΟΣ ειναι " απογονος (ανιψιος) του Μακεδονομαχου. Περισσοτερα στοιχεια ισως βρειτε σε μια εκδηλωση που εγινε στην Αμφισσα για τους μακεδονομαχους απ την Φωιδα.
ΔιαγραφήΝαι οντως ηταν ανιψιος του Μακεδονομαχου ( και προ-προπαππο μου )
ΔιαγραφήΣτη φωτο δεξια ειναι ο θεωχαρης πολυχρονος
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτη πανω φωτο μαζι με το καραλιβανο ειναι ο θεωχαρης πολυχρονος
ΑπάντησηΔιαγραφήΑφιέρωμα στον ηρωικό ελασίτη καπετάνιο Δήμο Καραλίβανο - Φτεροδήμο. Τιμή και δόξα.
ΑπάντησηΔιαγραφή"Κατεβαίναμε γρήγορα. Μια-δυο-τρεις φορές, πρόσεξα ένα περίεργο. Όπως ορμούσαμε από το ένα σύδεντρο στο άλλο, μόλις βγαίναμε την πέρα μεριά, μπροστά ο Καραλίβανος, καθόταν ακίνητος σα σφίγγα σ’ ένα λιθάρι. Τον προσπερνούσαμε, τον αφίναμε να κάθεται. Και στο άλλο σύδεντρο, μόλις βγαίναμε πέρα ξανά, πάλι μπροστά μας αυτός, καθόταν και περίμενε. Άμαθος δεν ήμουν από βουνό, «τι διάολο, από πού ξεφυτρώνει έτσι, όλο μπρος μας αυτός;» διαολίστηκα.
Σε μια ρεματιά, πάλι μπρος μας ήταν.
― Τι σε πιάνει και κάθεσαι και ματακάθεσαι; του λέει τότε ένας απ’ τους δικούς του.
― Θέλω να ιδώ αυτόν τον κύριο αξιωματικό, τον ακούω κι έλεγε ο Καραλίβανος, πώς το πατάει το λιθάρι.
― Καλά το πατάει! του κάνει με έμφαση ο άλλος.
― Καλά! Καλά! – μου το αναγνώρισε κι ο Καραλίβανος και γελού-σαν.
Δε με είχαν δει και κοντοστάθηκα. «Ορέ, είπα μέσα μου, από την ψιλή τη σίτα, μας περνάνε αυτοί!...». Κι είχα δει και τον Καραλίβανο για πρώτη φορά να γελάει. Έμεινα άναυδος, το μούτρο του, μόλις γέλασε, γλύκισε και φώτισε, έλεγες δεν είναι ο ίδιος άνθρωπος, ο απίστομος, ο άγριος κι ο σκοτεινός. Μόλις έπαψε να γελάει, έγινε ξανά απίστομος, άγριος και σκοτεινός.
Κάμανε με το σύντροφό του τον κατήφορο. Τους πήγαινα από κοντά. Τάχασα άλλη μια φορά με τον άνθρωπο αυτόν! Στάθηκα και θαύμαζα, πώς περνούσε το γερό κορμί του από λιθάρι σε λιθάρι. Σα γαλιάντρα, όταν τρέχει έπαιζαν τα πόδια του με τις χοντρές και νευρωτές (σα σιδερένιες) γάμπες του. Διάβαινε κορφή-κορφή τις πέτρες ανάλαφρος σαν πούπουλο. «Ορέ περπατησιά!» έκαμα αποσβολωμένος.
(Χρόνια αργότερα – είχε σκοτωθεί κι ο Καραλίβανος και οι περισσότεροι απ’ όσους προσπαθώ να αναστήσω μέσα σ’ αυτό το βιβλίο – ανταμώθηκα με το Δημήτρη Τσιτσιπή στην οδό Πανεπιστημίου στην Αθήνα. Είχε αρχίσει κι έγραφε γι’ αυτά τα χρόνια. «Να δούμε, μούπε μια στιγμή, θα το καταλάβεις τούτο για ποιον είναι;». Και απάγγειλε ένα δίστιχο, ότι αυτός, ο τάδε, διάβαινε πατώντας τόσο ανάλαφρα, που «μπόρειε να χορέψει στα στήθια της αγάπης του δίχως να την ξυπνήσει». «Ποιος είναι;» μου λέει. Αργούσα να το βρω. «Τίποτα δεν αξίζεις! – μου κάνει τότε αυστηρά. ― Ο Καραλίβανος!». «Μπράβο! πετάχτηκα. Έτσι! Έτσι ακριβώς ήταν!». Και χίμηξε βουερή στο μυαλό μου αυτή η πρώτη θύμηση με τον άνθρωπο αυτόν, το θάμα πόκαμα για την περπατησιά του σε τούτη την πορεία μας στη Στρώμη, την πρώτη μέρα που τον γνώρισα, τον αετό!...)".
Υπάρχουν κάποιες αναφορές για τον Καραλίβανο στο "Αναμνήσεις ενός αντάρτη Β΄" του Μωραΐτη. Λέει συγκεκριμένα:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑνάμεσα σε όλους ξεχώριζε ο καπετάνιος. Ώριμος άντρας. Γιομάτος. Πλατύ πρόσωπο. Μελαψός. Αδρά χαρακτηριστικά. Τριαντάρης στα χρόνια. Μάτι αϊτού. Με ντυμασιά, ποδεσιά κι αρματωσιά παραδοσιακή, των παλιών οπλαρχηγών. Μαύρο σκούφο στο κεφάλι. Τσαρούχι βλάχικο με φούντα. Γκιλότα σκούρα χοντρή. Κι αντί φουστανέλα, μια ντρίλινη πουκαμίσα φαρδομάνικη. Με φανταχτερά κουμπιά, κεντίδια και πούλιες, που έλαμπαν στο στέρνο και στις τσέπες. Μαζί με τη χρυσή καδένα του ρολογιού του απάνω απ’ την καρδιά. Το περίστροφο κρεμασμένο χιαστί. Στον ώμο αραβίδα ελληνικιά. Και στο χέρι μια γκλίτσα από αγριελιά. (Κάπως έτσι μπορώ να τον περιγράψω.) Κοψιά, θωριά, λεβεντιά καμαρωτή! Τραβούσε σα μαγνήτης τα βλέμματα.
Παλιός «κλαρίτης» ο Δήμος Καραλίβανος του Γιώργου. Απ’ τη Σεγδίτσα (Προσήλιο) Φωκίδας. Γεννηθείς το 1912. Όνομα ξακουστό. Αρχηγός «συμμορίας» στην Γκιώνα («λήσταρχος»). Από τους θρυλικούς «βασιλείς των ορέων» («που τους τρέμανε των κάμπων οι κιοτήδες»!). Φυγόδικος για βεντέτα (προπολεμικά και επί Κατοχής). Κατάδικος στην Αίγινα το ’39 (για φόνο ―λένε― που δεν έκανε και του τον φόρτωσαν). Σε έχθρα ασυμφιλίωτη κι αμάχη με το χωροφύλακα (το περιώνυμον «Κράτος του Νόμου και της Τάξεως»). Στις φυλακές Κασσάνδρας το ’41, όταν κατέβαιναν οι Γερμανοί. Επηρεασμένος κι από τις σχέσεις του με τους κομμουνιστές. Με τολμηρό εγχείρημα. Δένει τους φύλακες. Λευτερώνει τους κρατούμενους. Έρχεται στο χωριό του. Με τη συμβία του, την Παναγιού, ανεβαίνει στο βουνό. Ζει στις κορφές της Γκιώνας τις απάτητες. Συγκροτεί ομάδα. Τον καιρό της ληστείας γίνεται ο φόβος και τρόμος. (Λένε: «Ληστείες δεν έκανε. Εξόν από κανένα κατσίκι»... Ο Θεός κι ψυχή του! Όρκο δεν παίρνω.) Αλλά και φλογερός πατριώτης. Μέσα του καίει η φλόγα της λευτεριάς. Ο Άρης τον γνώριζε απ’ την Αίγινα. Τον τράβηξε. Έδωσαν «μπέσα»! Τους Εγγλέζους που βρέθηκαν «ουρανοκατέβατοι» στα λημέρια του τους βοήθησε. Μα και τους παράτησε (δεν ταιριάζαν τα «χνότα» τους). Αρνήθηκε να γίνει όργανό τους. Ούτε ζήλεψε τις χρυσές λίρες τους (γι’ αυτό ο Έντυ τον είχε για ξέκαμα...) Τον κέρδισε το ΕΑΜ με την πλατιά του πολιτική. Κι ήρθε στον ίσιο δρόμο (τον ανα-διαπαιδαγώγησε κιόλας). Στο εθνικοαπελευθερωτικό μας κίνημα έγινε άλλος άνθρωπος (ξέπλυνε και τις «παλιές αμαρτίες» του). Και αναδείχτηκε στον αγώνα ήρωας. Του βγάλανε και τραγούδι (στο δημοτικό «το λεν οι κούκοι στα βουνά κι οι πέρδικες στα πλάγια, το λέει κι ο πετροκότσυφας στα κλέφτικα λημέρια», βάλαν και τ’ όνομά του). Και το τραγούδαγαν και το χόρευαν: "Κι ο Δήμος πέρα πέρασε και πάει για τη Λοκρίδα..."
Και συνεχίζει:
ΑπάντησηΔιαγραφήΓεννημένος αντάρτης ο καπετάν Δήμος και μια ζωή στα άγρια ψηλά βουνά, είχε την ανησυχία, την εξυπνάδα και την ορμή αγριμιού. Έμπειρος, σοβαρός, δραστήριος. Τρομερός πολεμιστής. Και με ικανότητα να διοικεί. Από πολιτική δε σκάμπαζε πολλά. Άκουγε όμως με προσοχή τα πολιτικά στελέχη. Άκουγε και μάθαινε. Καθόλου αυταρχικός (παρά το γνωστό παρελθόν του). Επιβαλλόταν με την προσωπικότητά του. Όλοι τον σέβονταν. Πολλά λόγια δεν ήξερε (λακωνικότατος). Ούτε έβγαζε λόγους. Κάθε κουβέντα του έβγαινε με δυσκολία. Μα ήτανε σα διάτα!... Αγαπούσε τον αντάρτη και τον φρόντιζε. Ήταν η «μάνα» του συγκροτήματος και αργότερα του τάγματος (όπου υπηρέτησα κι εγώ• τον γνώρισα από κοντά και το ’χω τιμή μου).
Δεινός σκοπευτής. Στο σημάδι, με τ’ όπλο ή με το περίστροφο, «έκοβε την τρίχα»! (Ποιος μπορούσε να του παραβγεί;) Στις πορείες όχι μόνο ακούραστος, μα κι «ασιγούρευτος». Είτε μέρα είτε νύχτα, είτε με βροχές και χιόνια, πάντα έξω απ’ τη γραμμή. Πότε τον έβλεπες, πότε τον έχανες. Από λιθάρι, από κριτσόπι, από γιδόστρατα, σα να πετούσε, έφευγε μπροστά απ’ τη φάλαγγα. Έφτανε στην κορφή. Σταματούσε. Καραούλιζε. Αφουγκραζόταν. Έκοβε κίνηση. Άφηνε τη φάλαγγα να τον προσπερνάει. Έβγαζε το σκούφο του ν’ αεριστούνε τα δασιά μαύρα του μαλλιά και το πλατύ ιδρωμένο μέτωπό του, που έμοιαζε με μισοφέγγαρο... Κι ύστερα πάλι με μια σβελτάδα, χωρίς να τον καταλάβεις, ξεπερνούσε τη φάλαγγα και βρισκότανε μπροστά... Άμα είχες τον Καραλίβανο, αισθανόσουν σιγουριά. Αχρείαστες οι εμπροσθοφυλακές, τα παρατηρητήρια, οι ανιχνεύσεις. Τα κάλυπτε όλα μοναχός. Η ματιά του τρυπούσε και το πιο πυκνό σκοτάδι. Τ’ αυτί του έπιανε και τον παραμικρό θόρυβο.
Αχ!... Βρε Δήμο, πώς την έπαθες; Και σε σκότωσαν!...
Αυστηρός απέναντι στον εαυτό του. Απαιτητικός. Και ο ίδιος υπόδειγμα πειθαρχίας. Αλλά το πιο μεγάλο του προσόν ήταν η παλικαριά. Ατρόμητος, γενναίος, τολμηρός στις μάχες. Σε στεριά και θάλασσα. Ναι, και στη θάλασσα (όσο κι αν είναι παράξενο)! Θαλασσόλυκος!... Ορεσίβιος αυτός, που δεν μπήκε ποτέ σε νερό κι ούτε πάτησε ποτέ σε γιαλό. Κάνει στον Ευβοϊκό ρεσάλτο σε γερμανικό πλοίο. Και λαβώνεται...
Το τέλος του είναι γνωστό. Χάθηκε άδοξα στον Εμφύλιο. Πάει από «κακό βόλι» στην Γκιώνα, μαζί με τον Κωστούλα. 23 Αυγούστου του ’46. Και οι «σταυρωτήδες» τούς έκοψαν τα κεφάλια και τα γύριζαν στα χωριά...
Σε κλαιν ακόμα οι αντάρτες κι ο λαός! Η Κυβέρνηση του Βουνού σε ονόμασε «ταγματάρχη, τιμημένο νεκρό»! Αιώνια η μνήμη σου!
Λίγο ακόμα:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό τους Καραλιβαναίους ήταν στο Αρχηγείο Λοκρίδας κι άλλοι. Ο Καρπής (Πολύκαρπος Καπούρος), «κλαρίτης» κι αυτός. Μαυροσκούφης, γενάτος, με καμιζόλα και τσαπράζια. Πρωτοπαλίκαρο του Δήμου. Οι λεβέντες Φισέκηδες. Τ’ αδέρφια Γιώργος και Χρήστος. Κοντοί, ίδια κοψιά και οι δυο, με ξανθά τουφωτά, σγουρά γένια και μαλλιά. Γραφικοί τύποι, που δεν τους ξεχώριζες (ο Χρήστος σκοτώθηκε στο ΔΣΕ). Ο Κώστας Σαράντης (σκοτώθηκε στον ΕΛΑΣ). Ο Γ. Κασούτας (σκοτώθηκε στον ΕΛΑΣ). Ο Θύμιος Μπάφας. Καπετάνιος με τ’ όνομα. Μάντης κακών στον Γοργοπόταμο. «Διάβασε» την πλάτη απ’ το ψητό που ξεκοκάλισε ο Ζέρβας και είπε:
«Βλέπω πολλά μνήματα».
Πανικός στο στράτευμα. Όλοι άφωνοι. Τον αποπήρε ο Άρης. Και για να τονώσει το ηθικό, λέει:
«Τα μνήματα είναι ιταλικά!»
(Πάει κι αυτός άδοξα, μετά το Δεκέμβρη του ’44. Έμεινε κάπου βόρεια της Αττικής, με μια γυναίκα που είχε γνωρίσει. Και τον σκότωσαν οι φασίστες.) Έλειπαν ο Θεοχάρης (Πολύχρονος) κι ο Πλιατσικολούκας (Λουκάς Τσίτζιρας), απ’ την Κολοβάτα. Τους κράτησε ο Διαμαντής στο Αρχηγείο Παρνασσίδας. Όλοι Σεγδιτσιώτες (μπαρμπάδες, ξαδέρφια, ανίψια). «Σόι το βασίλειο»!... (Δεν ξέρω αν ξέχασα κανέναν.) Κι ο Λαφαζάνης.
Μεγάλη αίσθηση έκανε κάτι πρωτόφαντο. Η παρουσία γυναικών. Το συγκρότημα είχε κι αντάρτισσες. Κι ο κόσμος δε χόρταινε να τις περιεργάζεται. Ήταν δυο λεβέντισσες καπετάνισσες («κλαρίτισσες»)! Η γυναίκα του Καραλίβανου, η Παναγιού. Μια αντρογυναίκα. Κι αχώριστη συντρόφισσα του Δήμου και στο «κλέφτικο» και στ’ αντάρτικο. Μόνο ο θάνατος του καπετάνιου τούς χώρισε. Αυτή πιάστηκε με το μωρό στην αγκαλιά (αν δεν το γέννησε στο κρατητήριο). Τη μικρή Δημούλα. Κι έρεψε στη φυλακή... Και η γυναίκα του Καρπή, η Βασίλω. Μια μικροκαμωμένη, αλλά ψυχωμένη. Κατά «καλή τύχη» αυτό τ’ αντρόγυνο το γνώρισα από κοντά. Γιατί, όσες μέρες έμειναν οι αντάρτες στο χωριό, φιλοξενήθηκε στο σπίτι του μπαρμπα-Σούλιου, του πρόεδρου. (Σώθηκε και μια φωτογραφία μαζί με αντάρτες χωριανούς.)
ΟΙ ΦΟΥΣΕΚΗΔΕΣ ΗΤΝ ΑΔΕΡΦΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΗΛΙΟ ΦΩΚΙΔΑΣ.
ΔιαγραφήΟ ΠΙΟ ΠΑΝΩ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΠΟΥ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΥΣΕΚΗΔΕΣ ΑΝ ΘΕΛΕΙ ΑΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΣΕΙ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΣΤΟ 6984149072 3ΥΧΑΡΙΣΤΩ ΕΙΜΑΙ Ο ΕΓΓΟΝΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΡΦΗΣ ΤΟΥΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήτιμη και δοξα στους ανταρτες
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ Καραλίβανος δεν πιάστηκε στα χέρια με τον Κωστούλα, ούτε έπεσαν στον γκρεμό (έχετε υπόψη ας για τι γκρεμό μιλάνε;). Αν έπεφταν, δεν θα τους έβρισκαν ποτέ, πόσο μάλλον να τους κόβανε τα κεφάλια! Ένας τσοπάνης του κάρφωσε και τους κύκλωσαν οι χωροφύλακες. Δεν ήταν μόνοι του, ήταν και άλλοι, μεταξύ των οποίων και ο Λοκρός κι όλο το πρώην αρχηγείο Λοκρίδας. Οι άλλοι πρόλαβαν και διέφυγαν, 3 μόνο εγκλωβίστηκαν. Οι 2 σκοτώθηκαν (Κωστούλας, Καραλίβνος), ο τρίτος, ο Σβάρνας, μην έχοντας άλλη επιλογή βούτηξε στον γκρεμό. Ο Σβάρνας επομένως έπεσε στον γκρεμό, όχι οι άλλοι 2. Οι χωροφύλακες θεώρησαν σκοτωμένο τον Σβάρνα και δεν ασχολήθηκαν. Έκοψαν τα 2 κεφάλια και έφυγαν. Ο Σβάρνας όμως είχε "κρατηθεί" από κάτι δένδρα στον γκρεμό. Τον μάζεψαν αργότερα τσοπάνηδες και ξαναβρήκε την ομάδα του. Σκοτώθηκε αργότερα, στην Γκιώνα, σε βομβαρδισμό της αγγλικής αεροπορίας. Στις μαρτυρίες του Κώστα Πεντεδέκα θα τα βρείτε όλα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε αυτο το δημοσίευμα θα βρείτε τη φωτογραφία με τα κεφάλια των Καραλίβανου και Κωστούλα http://www.efsyn.gr/arthro/apo-listis-kapetanios-ston-elas
ΑπάντησηΔιαγραφή