Η ωραία Ελένη της Λακωνίας

Η Ελένη Νικολάκου του Δημητρίου και της Ποτίτσας γεννήθηκε στον Αχώματο Γυθείου. Στη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης, πράγμα που έκαναν και τα αδέλφια της, πάλεψε από τις γραμμές της ΕΠΟΝ για το διώξιμο του κατακτητή. Η Ελένη ήταν μετρίου αναστήματος, με τα μαλλιά της ριχτά στους ώμους. Το σώμα της ήταν αρμονικό και όμορφο και αξιοζήλευτο σε όλο το χωριό της. Ήταν έξυπνη και κοινωνική. Στον τόπο της και την νεότερη ιστορία θα παραμείνει για πάντα ως «Η ωραία Ελένη της Λακωνίας».

Όταν δημιουργήθηκε ο ΔΣΕ, η Ελένη οργανώθηκε σε μια ομάδα νέων που εργάζονταν στο χωριό της και την ευρύτερη περιοχή. Συγκεντρώνει χρήματα, είδη ιματισμού, φάρμακα και γραφική ύλη και τα προωθεί στο βουνό. Τον Ιανουάριο του 1948, ύστερα από σκόρπισμα προκηρύξεων στο Γύθειο, συνελήφθησαν η Ελένη και ο μικρότερος αδελφός της Χρήστος, ο Χαράλαμπος Πετροπουλάκης, η Βούλα Κολοκοτρώνη και ο Παγάνης, νεαρός υπάλληλος βιβλιοπωλείου της Σπάρτης, που προμήθευε την ομάδα με χαρτί για τον ΔΣΕ.

Στις 6 Μαρτίου η Ελένη και οι συγκρατούμενοί της πέρασαν από στρατοδικείο στην Τρίπολη. Βασιλικός επίτροπος  ήταν ο Στυλιανός Διαμαντάκος, που έμεινε γνωστός για την δίψα του για αίμα αγωνιστών της αριστεράς και του ΚΚΕ. Ο Διαμαντάκος για να προλάβει οποιαδήποτε ευνοϊκή κρίση των δικαστών ως προς την Ελένη προερχόμενη από την ομορφιά της, σε μια αποστροφή της προς του δικαστές είπε: «Κύριοι στρατοδίκαι, μην σας δελεάσουν τα θέλγητρα της Ωραίας Ελένης του Μενελάου και επηρεαστείτε ως προς την ποινή» Η Ελένη αν και μικρή στην ηλικία δεν αποκήρυξε ούτε τον ΔΣΕ ούτε και το ΚΚΕ. Το στρατοδικείο ενδίδοντας στην έμμεση απειλή του βασιλικού επιτρόπου, επέβαλε στην Ελένη Νικολάκου και στον υπάλληλο του βιβλιοπωλείου την ποινή του θανάτου.

Κατά το διάστημα που η Ελένη βρίσκονταν στις φυλακές της Τρίπολης δημιουργήθηκε ένα ερωτικό ειδύλλιο ανάμεσα σε αυτήν και τον χωροφύλακα Αθανάσιο Δερνίκο από το χωριό Κονάρι Φθιώτιδας, ο οποίος ανάμεσα στα άλλα, της υποσχέθηκε ότι θα της έσωζε την ζωή φυγαδεύοντάς την στον Πειραιά ή στους αντάρτες του Πάρνωνα. Στις 9 Μαρτίου θα γίνονταν η εκτέλεση. Για αυτό η Ελένη μεταφέρθηκε στις φυλακές του δικαστικού μεγάρου. Ο Αθαν. Δερνίκος φρόντισε ώστε να είναι αυτός σκοπός εκείνη την νύχτα. Στις 2:45 π.μ. παραβιάζοντας την κλειδαριά του κελιού των μελλοθανάτων, κατάφερε να απελευθερώσει την αγαπημένη του και οι δύο κατέφυγαν στο χωριό Στάδιο (Αχούρια) Τεγέας. Όταν η απόδραση έγινε γνωστή και οι αστυνομικές αρχές κινητοποιήθηκαν, οι δύο νέοι προδόθηκαν από τον χίτη Παγώνη και συνελήφθησαν. Ο Δερνίκος καταδικάστηκε και αυτός σε θάνατο. Η Ελένη εκτελέστηκε στις 22 Μαρτίου.

Με την εκτέλεση της Ελένης που δεν δέχτηκε να της δέσουν τα μάτια συνέβη κάτι περίεργο. Οι άνδρες του αποσπάσματος, έκθαμβοι από την ομορφιά της δεν κατεύθυναν τα πυρά τους στην καρδιά αλλά σε άλλο σημείο του σώματος της κοπέλας, με αποτέλεσμα η Ελένη να πέσει λιπόθυμη. Όταν συνήλθε απευθύνθηκε στο απόσπασμα ρωτώντας «Τι σας έφταιξα και με βασανίζετε;» Τότε ο επικεφαλής του αποσπάσματος την γάζωσε με μια ριπή.

Ο Δερνίκος πέρασε από το απόσπασμα μερικές ημέρες μετά. Τοπικές ιστορίες λένε ότι ζήτησε να εκτελεστεί στο ίδιο σημείο που εκτελέστηκε και η αγαπημένη του.