"Απωλέσθησαν καθ' οδόν..."

Απόσπασμα από το διήγημα του Μιχάλη Σταφυλά, αφορά πραγματικό γεγονός...


Εκείνον τον καιρό του Εμφυλίου, που η ζωή των ανθρώπων της δεύτερης κατηγορίας, είχε πέσει πολύ χαμηλά, ήρθε στο Καρπενήσι τηλεγραφική διαταγή για μαζικές συλλήψεις. Ήταν ευκολότερο να πιάνονται "συμμορίτες" στα σπίτια τους, παρά στα γύρω βουνά. Μ' ένα απλό φακέλωμα μπορούσε να γίνει ο καθένας που ήθελε τη συμφιλίωση "επικίνδυνος δια την δημοσίαν τάξιν και ασφάλειαν". Ο βιβλιοπώλης, ο δάσκαλος, ο νομαρχιακός υπάλληλος, ο περιπτεράς. Έτσι λοιπόν η διαταγή εκτελέστηκε "εν τω άμα" και μια που γέμισαν τα κρατητήρια, μερικοί στριμώχτηκαν σ' ένα φορτηγό και με συνοδεία οπλισμένων που δεν έμαθε ποτέ κανένας αν ήταν του στρατού, της χωροφυλακής, των Μάϋδων ή των παρακρατικών του Βουρλάκη - επειδή όλοι φορούσαν χακί ρούχα δίχως κανένα διακριτικό, πήραν το δρόμο κατά τη Λαμία. Το φορτηγό πέρασε τη Ράχη κι απάνω που πήρε την κατηφόρα για τον Αγιώργη, οι φρουροί σώνει και καλά ήθελαν να κάνουν κατήχηση... (Η κουβέντα έφερε τον καβγά και το χτύπημα των κρατουμένων, που άρχισαν να διαμαρτύρονται. Το αυτοκίνητο σταμάτησε λίγο πιο έξω απ' τη Μακρακώμη, στο Πουρνάρι, και ο επικεφαλής τραβώντας τους σαν τσουβάλια έριξε δυο κάτω απ' την καρότσα, που φαίνεται ότι χτύπησαν άσχημα)... Οι κρατούμενοι απ' την καρότσα άρχισαν να ζητάνε βοήθεια να κουνάνε τα σιδερωμένα τους χέρια και να επικαλούνται την ανθρωπιά και τη χριστιανοσύνη... (Τους άκουγε μόνο η ερημιά, ενώ οι άλλοι) τράβηξαν τους δυο πεσμένους σ' ένα κοντινό χωράφι, ήρθε και το φορτηγό κι άδειασε με το μηχανισμό του ανατρεπόμενου τους υπόλοιπους - όπως αδειάζει τις πέτρες απ' τα νταμάρια... Καθώς έπεφταν ο ένας πάνω στον άλλον μπλέκανε τα χέρια οι αλυσίδες τα πόδια και γίνονταν ένα σωρό από ανθρώπινη δυστυχία, μια κραυγή απελπισίας και τρόμου. Το μεγαλύτερο κακό δεν άργησε να γίνει. Οι οχτώ άντρες της φρουράς πήραν μια μικρή απόσταση από τους δεκατρείς σωριασμένους κρατούμενους που μεταφέρονταν με κανονικό φύλλο πορείας στη Διοίκηση, κι άρχισαν να τους γαζώνουν με τα μικρά, κοντά οπλοπολυβόλα τους. Σιγά - σιγά η χλαπαταγή της εκτέλεσης λιγόστευε, οι χτυπημένοι ξεψυχούσαν με τα μάτια ορθάνοιχτα από τον τρόμο και το αίμα καθώς κυλούσε σχημάτιζε ένα κόκκινο φίδι που τραβούσε προς τη διπλανή άσφαλτο, σαν διαμαρτυρία... (Ο επικεφαλής αργότερα ενημέρωσε το φρούραρχο στη Λαμία για τα καθέκαστα. Εκείνος δεν πολυγνιάστηκε), πήρε το "φύλλον πορείας" σημείωσε επάνω με πράσινο μολύβι "απωλέσθησαν καθ' οδόν" και φώναξε τον υπασπιστή του να το βάλει στο "Αρχείον"...