Κώστας Γαβριηλίδης

Ο Κώστας Γαβριηλίδης γεννήθηκε στις 31-12-1897 στο Κάτω Τσαπίκ του Νομού Καρς στον Νότιο Καύκασο. Οι γονείς του ήταν φτωχοί αγρότες που αγωνίζονταν καθημερινά για την επιβίωση της οικογένειάς τους. «Το σπίτι μας όταν το κοίταζες καλά, έμοιαζε με τρώγλη» έλεγε ο ίδιος. Τις σπουδές του ανέλαβε ο εύπορος θείος του που φρόντισε ώστε ο Κώστας Γαβριηλίδης να πάρει το δίπλωμα του δασκάλου της ρωσικής γλώσσας.

Στα 20 χρόνια του υπηρετεί την θητεία του στον τσαρικό στρατό κι εκεί τον βρίσκει και η επανάσταση του 1917. Το καλοκαίρι του 1920 θα εγκαταλείψει με την οικογένειά του την Ρωσία και θα εγκατασταθεί στο χωριό Κοκκινιά του Κιλκίς. Ξεκινά να εργάζεται σαν δάσκαλος και λόγω της φοβερής του φτώχειας αναγκάζεται πολλές φορές να δουλεύει και στα χωράφια. Εκεί έρχεται σε επαφή με τον κόσμο της αγροτικής υπαίθρου, τον οποίο θα αγαπήσει και θα κατανοήσει βαθιά. Αργότερα, θα διορισθεί και πρόεδρος του χωριού και θα αρχίσει να ασχολείται με τα σοβαρά προβλήματα των προσφυγικών πληθυσμών. Η πολύπλευρη δράση του στο προσφυγικό θα τον αναδείξει και σε πρόεδρο του Συνδέσμου Κοινοτήτων αλλά και σε πρόεδρο των Γεωργικών Συνεταιρισμών.

Το 1923, με την ίδρυση του ΑΚΕ (Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας) o Γαβριηλίδης θα ενταχθεί στις γραμμές του και θα αγωνιστεί για την μετατροπή του σε ένα κόμμα δυνατό, αυτόνομο και ταξικό, φυσικό σύμμαχο του κόμματος της εργατιάς ΚΚΕ. Ο Κώστας Γαβριηλίδης θα σταθεί σε όλη του την ζωή στο μετερίζι του ταξικού αγώνα αυτής ακριβώς της εργατο-αγροτικής συμμαχίας.

Aπό το 1932 έως το 1935, ο Κώστας Γαβριηλίδης, εκλέγεται βουλευτής του ΑΚΕ στην Θεσσαλονίκη. Με την ίδρυση του Παλλαϊκού Μετώπου, το 1936 από το ΚΚΕ και το ΑΚΕ, ο Γαβριηλίδης κατέρχεται στις δημοτικές εκλογές του Κιλκίς και κερδίζει την έδρα του δημάρχου. Αργότερα, και με την κήρυξη της μεταξικής δικτατορίας, συλλαμβάνεται και εξορίζεται στην Ανάφη. Το 1937 δραπετεύει και συλλαμβάνεται ξανά το 1938 στην Αθήνα. Μετά από σύντομη δίκη στέλνεται στα μπουντρούμια της Κέρκυρας. Με την είσοδο των Γερμανών στη Ελλάδα συλλαμβάνεται εκ νέου στις 2-7-1941 και κλείνεται στα στρατόπεδα της Λάρισας και των Τρικάλων. Αργότερα θα αφεθεί ελεύθερος σαν ασθενής και θα ανέβει στα βουνά μαζί με τους αντάρτες του ΕΛΑΣ. Εκεί θα του δοθεί μια θέση στην ΚΕ του ΕΑΜ καθώς και το Υπουργείο Γεωργίας στην ΠΕΕΑ.

Η Οδύσσειά του δεν θα τελειώσει όμως εδώ. Με τις μαζικές συλλήψεις του Ζέρβα θα πιαστεί και θα σταλεί μέχρι και το 1950 εξορία στην Ικαρία, την Μακρόνησο και τον Αϊ-Στράτη. Λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του θα αφεθεί ελεύθερος και το 1951 θα εκλεγεί πρώτος βουλευτής Θεσσαλονίκης με το ψηφοδέλτιο της ΕΔΑ. Αυτός και ακόμα έξι εξόριστοι θα αποτελέσουν την πρώτη κοινοβουλευτική ομάδα της ΕΔΑ. Το εκλογοδικείο σύντομα θα ακυρώσει την βουλευτική τους ιδιότητα και ολόκληρη η κοινοβουλευτική ομάδα θα εκτοπιστεί εκ νέου στον Αι-Στράτη. Εκεί ο Κώστας Γαβριηλίδης γραμματέας της ΕΔΑ και διευθυντής της εφημερίδας «Δημοκρατική», θα αφήσει μέσα σε αφάνταστες κακουχίες την τελευταία του πνοή…

Ο άνθρωπος που ήταν ο Κώστας Γαβριηλίδης δεν χωρά σε έτουτο το μικρό αφιέρωμα. Δεν χωρά στα πάμπολλα βιβλία που έχουν γραφτεί για αυτόν. Μια μικρή μονάχα λάμψη από το φως της προσωπικότητάς του μπορούμε να πάρουμε διαβάζοντας αυτό το μικρό απόσπασμα του άρθρου που ο Γαβριηλίδης σύνταξε με τους άλλους πολιτικούς εξόριστους του Αι-Στράτη. Αυτή ας πούμε είναι και η πολιτική του διαθήκη:

"Αδέλφια όλου του κόσμου

Ελεύθεροι άνθρωποι της Γης, απευθυνόμαστε σε εσάς. Στην συνείδησή σας, στην αγάπη σας για την ανθρωπότητα, ζητώντας να μας βοηθήσετε.

Σας καλούμε να μας βοηθήσετε σαν ανθρώπους, σαν φίλους της ειρήνης και της ευτυχίας των ανθρώπων.

Σας καλούμε σαν γονιούς, που δεν θέλετε να βρεθούν τα παιδιά σας σε μια τέτοια τρομακτική κατάσταση.

Σας καλούμε σας γυιούς, που δεν θα θέλατε η πείνα και η δυστυχία να καταφάει τα με΄τωπα των γονιών σας σταλιά - σταλιά

Σας καλούμε σαν ανθρώπους, που η συνείδησή σας δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητη στο τραγικό δράμα χιλιάδων ανδρών και γυναικών που πεινάνε και φθίνουνε και πεθαίνουν σε όλα τα άγονα νησιά του Αιγαίου.

ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΗΘΕΙΤΕ σε όλες τις αρχές, σε όλες τις ελληνικές και ξένες πρεσβείες και τον Ερυθρό Σταυρό.

Να σταματήσει αυτό το απάνθρωπο καθεστώς της τρομοκρατίας και των στερήσεων που με την εφεύρεση του νόμου 511 μας επιβάλλουν. Για να μας αυξήσουν το επίδομα εφόσον μας κρατούν σε ενα στοιχειώδες ανθρώπινο επίπεδο, τουλάχιστον 8000 ελληνικές δραχμές.

Για να ματαιωθεί ο μαρτυρικός θάνατος, ο αργός μαρτυρικός θάνατος από την πείνα

Για να καταργηθούν τα Στρατόπεδα στην Ελλάδα

Για να απολυθούν όλοι οι εξόριστοι.... "

Στις εργασίες της ΠΕΕΑ



Η μακρονησιώτικη ταυτότητα του Γαβριηλίδη

Με τυος εξόριστους βουλευτές της ΕΔΑ

Στα γραφεία της ΕΔΑ

Εγκυκλιος της ΠΕΕΑ από τον Γαβριηλίδη

Η τελευταία του φωτογραφία στον Αι-Στράτη

Η σορός του Γαβριηλίδη στο ράντζο της εξορίας

Έργο του Φαρσακίδη

Η αδελφή του Κώστα Γαβριηλίδη, Νίτσα με το μνημείο του στον Αι-Στράτη....