Η μάχη της Ηλεκτρικής: Δύο σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα

Η μάχη της Ηλεκτρικής διαδραματίστηκε στις 13 Οκτωβρίου 1944. Πρόκειται για πολύωρη ένοπλη σύγκρουση στα πλαίσια προστασίας των υποδομών της πρωτεύουσας από τους υποχωρούντες Γερμανούς κατακτητές, ανάμεσα στον ΕΛΑΣ Αθήνας και τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. Στο πλευρό του ΕΛΑΣ πολέμησαν και ένοπλοι εργάτες του Εργατικού ΕΑΜ.

Τη νύχτα της 11 Οκτωβρίου 1944 δυνάμεις του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ αχρήστευσαν τρία φρεάτια υπονόμευσης με εκρηκτικά που είχαν στόχο την ανατίναξη του λιμανιού του Πειραιά. Τα εκρηκτικά είχαν τοποθετηθεί εκεί από τις γερμανικές δυνάμεις.

Την επομένη οι 60 Γερμανοί φρουροί του εργοστασίου της Ηλεκτρικής προχώρησαν σε διαπραγματεύσεις με στελέχη του ΕΛΑΣ και την εργοστασιακή επιτροπή του ΕΑΜ. Η συμφωνία ήταν να μη πραγματοποιηθεί επίθεση του ΕΛΑΣ κατά των Γερμανών, με αντάλλαγμα τη μη καταστροφή των υποδομών του εργοστασίου καθώς και την απελευθέρωση των εγκλωβισμένων Ελλήνων εργατών από τους υποχωρούντες Γερμανούς. 

Οι Γερμανοί φρουροί όντως υποχώρησαν χωρίς να χτυπηθούν και ο ΕΛΑΣ ανέπτυξε φρουρά γύρω από το εργοστάσιο.

Όμως την επομένη μέρα οι Γερμανοί κατέστρεψαν εγκαταστάσεις υγρών καυσίμων της Shell στο Πέραμα ενώ η φρουρά των 60 Γερμανών της Ηλεκτρικής επέστρεφε για να καταστρέψει το εργοστάσιο. 4 Λόχοι του Ι/6 Τάγματος του ΕΛΑΣ Πειραιά κινήθηκαν εναντίον των Γερμανών ενώ ομάδες ένοπλων πολιτών του ΕΑΜ έκοβαν τηλεφωνικούς στύλους. Σε βοήθεια των μαχητών του ΕΛΑΣ ήρθαν οπλισμένοι εργάτες του εργοστασίου της Ηλεκτρικής υπό τον μηχανικό υπηρεσίας Βενιζέλο Αποστολίδη. 

Οι Γερμανοί εγκλωβίστηκαν σε κλοιό έξω από το εργοστάσιο της Ηλεκτρικής. Ομάδα αστυφυλάκων υπό τον ταξίαρχο Παυσανία Κατσώτα κινήθηκε προς το Κερατσίνι προς βοήθεια των Ελλήνων αντιστασιακών, ενώ και το ΙΙ/6 Τάγμα Κοκκινιάς του ΕΛΑΣ κάλυπτε τα νώτα των αμυνομένων στη περιοχή μεταξύ Νίκαιας και Αιγάλεω.

Μετά από πέντε ώρες μάχης οι Γερμανοί νικήθηκαν, με απώλειες 11 νεκρούς, 21 τραυματίες και 24 αιχμαλώτους.

Οι παρακάτω φωτογραφίες αποτελούν σπάνιο φωτογραφικό ντοκουμέντο της Μάχης της Ηλεκτρικής

Αντάρτες του ΕΛΑΣ φωτογραφίζονται πάνω από τους 9 νεκρούς Γερμανούς της Μάχης της Ηλεκτρικής. Η φωτογραφία έχει τραβηχθεί στην περιοχή αλευρομύλων. Είναι η πρώτη και μοναδική φωτογραφία τέτοιου είδους που έχει ληφθεί από δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Αντάρτες του ΕΛΑΣ προωθούν τραυματίες Γερμανούς της Μάχης της Ηλεκτρικής στη διοίκηση του 1ου Τάγματος του ΕΛΑΣ.