"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Παρασκευή 16 Μαΐου 2014

Η μάχη της Ραχούλας Καρδίτσας (1947)

Στην αρχή του 1947, τον Γενάρη, τα τμήματα του ΔΣΕ του Αρχηγείου Αγράφων (ΑΑ), είχαν μια σημαντική επιτυχία που η είδησή της ξεπέρασε το χώρο της Θεσσαλίας κι έγινε γνωστή σε όλη την Ελλάδα με το όνομα η μάχη της Ραχούλας. Επρόκειτο για μια ήττα-φιάσκο του κυβερνητικού στρατού και των ιθυνόντων κύκλων του μοναρχοφασισμού στην Καρδίτσα.

Η Ραχούλα είναι ένα γραφικό χωριό χτισμένο στα ριζά του Ίταμου ανάμεσα σε δύο ομαλά αντερείσματα που κατεβαίνουν το ένα από το χωριό Καστανιά και το άλλο από την κατεύθυνση του χωριού Μαστρογιάννη. Στην ανατολική παρυφή του χωριού, λίγο πιο κάτω στη θέση Κρεμαστόμυλος, ξανοίγεται ένας μικρός καμπάκος, που φτάνει ως το χωριό Σέκλιζα, περιτριγυρισμένος από μικρούς λόφους. Η τοποθεσία αυτή μοιάζε με λεκάνη. Από αρκετές εβδομάδες στη Ραχούλα  είχαν εγκατασταθεί νύχτα-μέρα τμήματα του ΑΑ του ΔΣΕ. Το βράδυ στις 19 Γενάρη του 1947, στο χωριό βρίσκονταν μια διμοιρία. Στα γύρω υψώματα υπήρχε αρκετό χιόνι και για πολλές μέρες δεν είχαν εμφανιστεί στο χώρο αυτό τμήματα του αντιπάλου. Τη βραδιά αυτή γίνονταν ένα γλέντι στο χωριό στο οποίο συμμετείχαν και πολλοί αντάρτες σε ολιγόωρη άδεια. Με λίγα λόγια τα μέτρα ήταν χαλαρά/ Από τη διμοιρία μόνο μια προωθημένη ομάδα της υπήρχε σαν φυλάκιο στα ακρινά σπίτια του χωριού, προς την κατεύθυνση του Κρεμαστόμυλου. Αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από κάποιον πληροφοριοδότη του αντιπάλου. Βρήκε κατάλληλη την ευκαιρία να τρέξει στην πλησιέστερη βάση του κυβερνητικού στρατού και να ενημερώσει σχετικά τη διοίκησή του. Χωρίς καμιά καθυστέρηση στη διάρκεια της νύχτας, από το χωριό Ζουλευκάρι, που απέχει περίπου δύο ώρες με τα πόδια, κινήθηκε ένας πάνοπλος λόχος της 41ης Ταξιαρχίας . Κύκλωσαν τη Ραχούλα χωρίς να τους αντιληφθεί κανείς και αιφνιδίασαν το φυλάκιο του ΔΣΕ αιχμαλω΄τιζοντας καμιά δεκαριά αντάρτες ενώ οι άλλες δύο αντάρτικες ομάδες ξέφυγαν από τον κλοιό την τελευταία στιγμή και συμπτύχθηκαν έξω από το χωριό.

Τις πρωινές ώρες της 20ης, η συμπλοκή συνεχίζονταν με αραιά πυρά. Στο μεταξύ η είδηση για την αιχμαλωσία της αντάρτικης ομάδας έφθασε αστραπιαία στην Καρδίτσα. Μοναρχοφασίστες, δεξιοί παράγοντες και κυβερνητικοί αξιωματούχοι πανηγυρίζουν για το γεγονός. Κινητοποιούν κόσμο. Ανεβάζουν τους αιχμάλωτους αντάρτες σε δεκάδες και ετοιμάζουν υποδοχή-παράτα στην κορυφή της πόλης στο δρόμο από την Σεκλίζα. Για περισσότερο μπούγιο αναγκάζουν να προσέλθουν και οι μαθητές των δημοτικών σχολείων και του γυμνασίου της πόλης, με τους δασκάλους και τους καθηγητές τους. Επιτήδειοι προτρέπουν κατάλληλα να επιφυλαχθεί θριαμβευτική υποδοχή στο λόχο του κυβερνητικού στρατού για την περήφανη νίκη με ταυτόχρονο γιουχάισμα και ξυλοκόπημα των ανταρτών αιχμαλώτων. Γεμάτοι κομπασμό, έχουν στραμμένο το βλέμμα τους προς τη γέφυρα της Φαγάνας και ανυπομονούν για την άφιξη της φάλαγγας. Μάταια θα περιμένουν, η αναμενόμενη στρατιωτική μονάδα δεν έμελλε να φθάσει...

Όταν ακούστηκαν τα πρώτα πυρά μάχης από τη Ραχούλα στην Καστανιά, όπου υπήρχε τμήμα του ΔΣΕ, αμέσως σήμανε συναγερμός. Η διοίκηση του από τον τρόπο και τον τόπο που έπεφταν τα πυρά, κατάλαβε ότι η αντάρτικη διμοιρία στη Ραχούλα βρίσκεται σε κίνδυνο. Δίχως να καθυστερήσει, κινητοποίησε τις διαθέσιμες ομάδες και τις έστειλε να πιάσουν όσο γίνονταν πιο γρήγορα τα αντερείσματα που καταλήγουν στον Κρεμαστόμυλο. Πάρα πολύ ήταν το χιόνι και οι αντάρτες δυσκολεύονταν να εκπληρώσουν τη διαταγή. Όμως έφθασαν στις θέσεις τους έγκαιρα. Την κρίσιμη στιγμή πήραν επαφή με τον αντίπαλο και τον ακινητοποίησαν με καθηλωτικά πυρά. Σε λίγο καταφθάνει στο σημείο και μια ακόμα διμοιρία του ΔΣΕ με έναν ομαδικό όλμο. Καταλαμβάνουν τη θέση Κούτσουρο και περνούν σε συντονισμένη επίθεση. Μόλις έσκασαν τα πρώτα βλήματα του όλμου, οι στρατιώτες του κυβερνητικού στρατού εγκατέλειψαν τους αιχμαλώτους και τράπηκαν σε άτακτη φυγή προς τη Σέκλιζα. Τώρα βάλλονταν από παντού χωρίς να μπορούν εύκολα να φύγουν από την τανάλια του ΔΣΕ που έκλεινε. Σε μερικά λεπτά της ώρας, η αντίσταση του κυβερνητικού στρατού εξασθενίζει. Τελικά σχεδόν ολόκληρος ο λόχος αιχμαλωτίζεται. 75 στρατιώτες παραδίδονται ανάμεσά τους κι ένας ανθυπολοχαγός. Δύο ή τρεις στρατιώτες τραυματίστηκαν αλλά κατάφεραν να διαφύγουν. Στον ΔΣΕ πέρασε ολόκληρος ο οπλισμός του λόχου, ένας ασύρματος και πολλά πυρομαχικά. Οι στρατιώτες κρατήθηκαν για ακόμη 48 ώρες και επέστρεψαν χωρίς τα όπλα ή τον ιματισμό τους στη Καρδίτσα όπου προκάλεσαν τη θυμηδία των πολιτών. Από αυτούς δέκα παρέμειναν στο ΔΣΕ, ανάμεσά τους και ο ασυρματιστής του λόχου. Όσο για την μεγαλόπρεπη υποδοχή, κάποιος κυβερνητικός ανώτερος ειδοποίησε τον "τελετάρχη" και η συγκέντρωση διαλύθηκε κακήν κακώς.

Ο ΔΣΕ είχε στη μάχη της Ραχούλας 3 νεκρούς και δύο ελαφρά τραυματίες ενώ ο κυβερνητικός στρατός 8 νεκρούς και 4 ή 5 τραυματίες. Η κυβερνητική εφημερίδα Θεσσαλική Φωνή μεταστρέφοντας κατά το δοκούν τα γεγονότα γράφει την επομένη:

"Εγνώσθη χθες την εσπέραν εις την πόλιν μας ότι απόσπασμα της Ταξιαρχίας ενεργούν εις την περιοχήν Ραχούλας χθες την πρωίαν προσέκρουσεν επί πολύ υπερτέρων δυνάμεων των συμμοριτών. Κατά την συναφθείσαν μάχην οι συμμορίται υπέστησαν μεγάλας απωλείας. Εκ του αποσπάσματος ετραυματίσθησαν 4 οπλίται και εις αξιωματικός."

Ανάμεσα στους νεκρούς του ΔΣΕ καταμετράται και ο άτυχος αντάρτης Χρήστος Ψημμένος που κατάγονταν από το χωριό Μεσενικόλα ο οποίος σκοτώθηκε σε ατύχημα. Μια χειροβομβίδα του κρεμασμένη στη ζώνη του πιάστηκε από τα κλαριά ενός θάμνου και με την έκρηξη που προκλήθηκε ο αντάρτης τραυματίστηκε θανάσιμα.

Η Ραχούλα Καρδίτσας σήμερα 

2 σχόλια:

  1. Στη Σέκλιζα έχει φωτογραφία ο πατέρας μου (501 Τ.Π 3η Ορεινή Ταξιαρχία-Ρίμινι).Συνοδεύουν ένοπλοι προφανώς σε ρόλο προστασίας αγωγιάτες και σχολιαρόπαιδα.Εκεί και στο χωριό Μητρόπολη.Αρχές με Ιούνιο '47.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Eάν το επιθυμείτε βγάλτε την μια φωτογραφία ψηφιακά και στείλτε την μας στο aastenu@gmail.com για να τη δημοσιεύσουμε κι εμείς. Θα γίνει βεβαίως με τα δικά σας στοιχεία και θα έχει προστασία δικαιωμάτων.

      Διαγραφή