"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2013

Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντες



Σκέψεις με αφορμή τις πρόσφατες συλλήψεις μελών και βουλευτών της Χρυσής Αυγής

Ποια είναι αυτή η δικαιοσύνη που άξαφνα μετά από την στυγνή δολοφονία του Παύλου Φύσσα εδέησε να κινηθεί και να "ανακαλύψει" τα εγκληματικά στοιχεία που βαραίνουν τη Χρυσή Αυγή; Πρόκειται άραγε για κάτι νέο και για αυτό τινάζει τα πέτα του σύσσωμος ο δημοσιογραφικός κόσμος; Οι δημοσιογράφοι και δημοσιογραφίσκοι που φιλοξενούσαν στα πάνελ τους τους απολόγητες του Ολοκαυτώματος δικαιούνται άραγε μετά από άρθρα τύπου "Φέρε τη γιαγιά σου στη Χρυσή Αυγή" να δηλώνουν αγανακτισμένοι με την ως τώρα ανοχή των νεοναζί;
Η πραγματικότητα έτσι ωμή και ρεαλιστική όπως είναι, καταδεικνύει ένα και μόνον ένα: Απλά έτυχε να σκοτώσουν έναν Έλληνα την λάθος στιγμή. Χιλιάδες πρέπει να είναι οι καταγγελίες για αλλοδαπούς που έχουν υποφέρει ξυλοδαρμούς και ταπεινώσεις, καταγεγραμμένα περιστατικά όπως αυτό των 20 ξεκοιλιασμένων Πακιστανών που νοσηλεύθηκαν στο Νοσοκομείο Ηρακλείου. Θυμάται κανείς ποιος είναι ο Σαχτζάτ Λουκμάν; Μήπως δεν βρέθηκαν στοιχεία που υποδείκνυαν τη Χρυσή Αυγή στα σπίτια των δολοφόνων του; Απλά ήταν Πακιστανός και απλά το αστικό πολιτικό σκηνικό δεν είχε μεταστραφεί. 

Κι ενώ το αίμα του Παύλου Φύσσα δεν έχει στεγνώσει ακόμα, η ελληνική δεξιά του Γκοτζαμάνη και του Μιχαλολιάκου βρίσκει απάνω στο φέρετρό του μια καλή ευκαιρία. Μας θυμίζει την θεωρία των δύο άκρων, την γνωστή εξίσωση σοσιαλισμού με φασισμό, ενώ ευελπιστεί στην επάνοδο των "κουκιών" που ως τώρα ψήφιζαν Χρυσή Αυγή δηλώνοντας "Έτσι για να πέσουν μερικές σφαλιάρες στη Βουλή" και που τώρα τινάζουν τα πέτα τους...

Και για να αντιγράψω τον ποιητή

Φοβάμαι τους αυτόκλητους ήρωες που ενώ ρήμαξαν τον λαό, τώρα διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη.

Φοβάμαι την "κάθαρση του πολιτικού σκηνικού" όταν οι αιτίες που δημιουργούν τον φασισμό πληθαίνουν και βαθαίνουν

Φοβάμαι όσους στα σφυροδρέπανα βλέπουν σβάστικες και και στους εργάτες φασίστες

Φοβάμαι εκείνη την κουβέντα του Μαρξ για την ιστορία που επαναλαμβάνεται και κυρίως εκείνη την μπυραρία στο Μόναχο που ηρωοποίησε τον τότε φυλακισμένο Χίτλερ, όπως τώρα την "αντισυστημική" Χρυσή Αυγή

Φοβάμαι όσους βγάλαν πωλήσεις από την φωτογραφία ενός παιδιού που ξεψυχούσε στο πεζοδρόμιο

Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους 

Φέτος φοβήθηκα περισσότερο


Διαμάντης Θεόφιλος


Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2013

Αφιέρωμα στα 45 χρόνια της ΚΝΕ μέσα από τα έντυπα υλικά της



Τον Σεπτέμβριο του 2013, η οργάνωση της ΚΝΕ κλείνει 45 χρόνια από την επανίδρυσή της σε καθεστώς σκληρής παρανομίας το 1968. Ο Κόκκινος Φάκελος παραθέτει ένα μικρό αφιέρωμα από την έντυπη ιστορία της από εποχές ΟΚΝΕ έως σήμερα και της εύχεται καλούς αγώνες στο μέλλον προς τον σοσιαλισμό.



Το περιοδικό Νέος Λενινιστής από τα πρώτα έντυπα της ΟΚΝΕ

Έκδοση της ΟΚΝΕ του 1929


Υλικό της ΟΚΝΕ για τους δύο καταδικασθέντες σε θάνατο κομμουνιστές νεολαίους του Καλπακίου

Τρικ για τα δύο χρόνια της ΚΝΕ 
Τρικ για τα δύο χρόνια της ΚΝΕ 

Από το όργανο της Ομοσπονδίας των Κομμουνιστικών Νεολαιών "Η Νεολαία"

Από το όργανο της Ομοσπονδίας των Κομμουνιστικών Νεολαιών "Η Νεολαία"

Από το όργανο της Ομοσπονδίας των Κομμουνιστικών Νεολαιών "Η Νεολαία"

Το όργανο της Ομοσπονδίας των Κομμουνιστικών Νεολαιών "Η Νεολαία"

Άρθρο της "Νεολαίας" που αφορά τον έρανο της ΟΚΝΕ για να αγοράσει και να δωρίσει ένα πολυβόλο στον Κόκκινο Στρατό (1929)

Οδηγητής του Φλεβάρη του 1969. Δημοσιεύεται απόφαση της 13ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ. Η Ολομέλεια χαιρετίζει την ανασύσταση της ΚΝΕ  
Ανακοίνωση της ΚΝΕ Πειραιάς , Απρίλιος του 1969
Χαιρετιστήριο 82 νεολαίων πολιτικών κρατούμενων στο Λακκί της Λέρου τον Σεπτέμβριο του 1969. Στο μήνυμα για τον ένα χρόνο από την ίδρυσή της σημειώνεται: "Η ΚΝΕ συνεχιστής των λαμπρών αγωνιστικών παραδόσεων της ΟΚΝΕ, της ΕΠΟΝ και της ΔΝΛ σηκώνει περήφανα τη σημαία του αγώνα για τα ιδανικά της πρωτοπόρας εργατικής τάξης, για μια Ελλάδα όπως την ονειρεύτηκαν τα καλύτερα παιδιά της"

Εξώφυλλο της ΚΝΕ. Έκδοση του Κεντρικού Συμβουλίου που βγήκε λόγω παρανομίας στο εξωτερικό. 
Χειρόγραφο σημείωμα 25 νέων πολιτικών κρατούμενων στις φυλακές Κορυδαλλού για τα δύο χρόνια από την ίδρυση της ΚΝΕ . Αύγουστος 1970

Ανακοίνωση του γραφείου της ΚΝΕ Αθήνας από τον Οδηγητή τον Ιούνιο του 1970 
Σελίδες από την έκδοση των υλικών της Γ Συνόδου του ΚΣ της ΚΝΕ, που συνήλθε παράνομα στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1970

Σύντομος οδηγός για την καθημερινή δραστηριότητα από τον Οδηγητή του Δεκεμβρίου του 1972

"Κανόνες συνωμοτικότητας και επαγρύπνησης" παράνομη έκδοση του Γραφείου Τύπου του ΚΣ της ΚΝΕ του 1973 
Αφίσα της ΚΝΕ από τα χρόνια της Δικτατορίας

Οδηγητής, Σεπτέμβριος του 1973. Άρθρο που αφορά τον σωστό συνδυασμό παράνομης και νόμιμης δουλειάς

Τρικ της ΚΝΕ για την δικτατορία στη Χιλή


Υλικό της ΚΝΕ για το πολυτεχνείο 1975

Οδηγητής 2 Οκτώβρη του 1974. Στο εξώφυλλο του Οδηγητή φιλοξενείται μήνυμα του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ με αφορμή τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ

Οδηγητής 29 Γενάρη του 1975. Απόφαση του Συμβουλίου Πόλης της Οργάνωσης Αθήνας της ΚΝΕ

Οδηγητής 3 Ιουλίου του 1975

Σκίτσο για την οικονομική εξόρμηση για την επιτυχία του Α' Συνεδρίου της ΚΝΕ 1976

Οδηγητής 5 Μαρτίου 1976. Απόσπασμα από την απόφαση του 1ου Συνεδρίου της ΚΝΕ

Οδηγητής 17 Νοέμβρη του 1983 
Οδηγητής, 22 Μαρτίου 1984. Σε ανταπόκριση για τη δράση της ΚΝΕ με αφορμή τη συμπλήρωση 400 φύλων έκδοσης του Οδηγητή τονίζεται ότι "με όπλο την εφημερίδα και την πολιτική δουλειά που κάναμε στις εξορμήσεις-συζητήσεις με νέους μέσα στο Φλεβάρη κάναμε 9 στρατολογίες"

Οδηγητής 13 Γενάρη του 1990. Η κρίση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η μετάφρασή τους στο εσωτερικό της ΚΝΕ οδήγησαν στο να χάσει και ο Οδηγητής την φυσιογνωμία του ως όργανο της επαναστατικής νεολαίας του ΚΚΕ.

Οδηγητής Δεκέμβριος του 1992

Άρθρο του Οδηγητή τον Μάιο του 1997Άρθρο για την έναρξη των εργασιών του 7ου Συνεδρίου της ΚΝΕ

Οδηγητής Γενάρης 1999. Το εξώφυλλο του Οδηγητής για τις μεγάλες μαθητικές κινητοποιήσεις επί Αρσένη

Οδηγητής Δεκέμβρης 2001 με αφιέρωμα στις εργασίες του 8ου Συνεδρίου της ΚΝΕ

Οδηγητής Μάης του 2006 λίγο πριν την έκδοση των εργασιών του 9ου Συνεδρίου

Οδηγητής Γενάρης του 2010 με αφιέρωμα στις εργασίες του 10ου Συνεδρίου της ΚΝΕ




Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2013

Ο σύγχρονος αντικομμουνισμός μέσα από το φωτογραφικό φακό (μέρος δεύτερο)

Προσοχή εικόνες βίας


Εικόνα 1



Δύο σώματα που παρουσιάζονται ως νεκροί των Δεκεμβριανών και τα οποία στην πραγματικότητα είναι αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου. Ο πρώτος αριστερά φέρει στρατιωτικό σακάκι και τα χέρια του είναι εμφανώς δεμένα με χειροπέδες. Η φωτογραφία είναι εμφανώς προπαγανδιστική του στρατού ή του αστικού τύπου και υφίσταται και δεύτερο καρέ όπου το κεφάλι του αντάρτη αριστερά έχει αφαιρεθεί (κοινή πρακτική των κυβερνητικών δυνάμεων). Η εικόνα εμφανίζεται και στην εφημερίδα Φωνή της Λακωνίας



Εικόνα 2η 





Εικόνες από τα σώματα δύο χωροφυλάκων που "δολοφονήθηκαν" από τον ΕΛΑΣ κατά τα Δεκεμβριανά. Η έκθεση Σιτρίν αναφέρει ότι δολοφονήθηκαν με τσεκούρι και ότι στην πρώτη περίπτωση η καρδιά του θύματος αφαιρέθηκε και στην θέση της τοποθετήθηκαν τα γαλόνια του. Πρόκειται για ακόμα μια περίπτωση παραποίησης. Αφενός πρόκειται για σώματα χωροφυλάκων που  σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με τον ΕΛΑΣ αλλά το ότι ο ΕΛΑΣ την ώρα που μάχονταν σκληρά σε πολλαπλά μέτωπα είχε το χρόνο να ξεριζώνει καρδιές αμφιβάλλουμε. Άλλωστε για την έκθεση Σιτρίν υπάρχουν έκδηλες αμφιβολίες και αντιρρήσεις, ενώ σαφής είναι ο αντικομμουνισμός που την διαπνέει σε βάρος της ιατρικής αντικειμενικότητας. Δείτε εδώ για την έκθεση Σιτρίν: http://metwpoistorias.blogspot.gr/2010/01/blog-post_10.html.



Εικόνα 3η και 4η




Εικόνες από σώματα νεκρών στα Δεκεμβριανά. Οι εικόνες αυτές παρουσιάζονται ως εγκλήματα του ΕΛΑΣ Αθηνών. Πρόκειται εμφανώς για εκταφή σωμάτων μετά τα Δεκεμβριανά και τα οποία "εκτιμήθηκαν" από την έκθεση Σιτρίν για την αντικειμενικότητα της οποίας έχουμε αναφέρει και παραπάνω. Τα σώματα πιθανότατα έχουν εκταφεί από το νταμάρι του Αιγάλεω και πρόκειται ίσως για θύματα αγγλικών βομβαρδισμών και των εκτεταμένων συγκρούσεων. Σε πολλές περιπτώσεις όπως αυτή του τάφου στην Αγία Τριάδα Βύρωνα, ΕΛΑΣίτες νεκροί εξετάφησαν και παρουσιάστηκαν σαν δολοφονημένοι από τον ΕΛΑΣ πολίτες. Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι σε όλες τις φωτογραφίες των εκταφών τα σώματα εκτίθενται χωρίς τα ρούχα τους έτσι ώστε η ταυτοποίησή τους να είναι αδύνατη. 


Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2013

Κομμουνιστές αντιφασίστες πολέμιοι του Τρίτου Ράιχ

Τα παρακάτω ονόματα που δεν είναι γνωστά στο ευρύ ιστορικό κοινό αφορούν πρωτοπόρους κομμουνιστές και αντιφασίστες που σε καιρούς δύσκολους προέταξαν το δικό τους στέρνο στις ναζιστικές σφαίρες και έλαβαν ενεργό ρόλο στην αντίσταση της χώρας τους, χτυπώντας με πηγαίο ταξικό μίσος τους χειρότερους εκφραστές της κτηνωδίας της αστικής τάξης.

Μαρσέλ Ραϊμάν 

Γόνος εβραϊκής οικογένειας που γεννήθηκε το 1919 στο Παρίσι. Κατάγονταν από οικογένεια αρκετά ευκατάστατη και στα πρώτα χρόνια της φοιτητικής του ζωής έγινε κοινωνός των σοσιαλιστικών ιδεών προσχωρώντας στις τάξεις της νεολαίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γαλλίας. Εβραίος στην καταγωγή αγωνίζεται ένθερμα με τη δική του ομάδα Γάλλων αντιφασιστών ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές της χώρας του. Η ομάδα του Ραιμάν δημιουργείται το 1942. Τα κεντρικά της γραφεία δημιουργούνται στη Λυών και η δράση της είναι ευρύτατη. Από την απλή συνθηματολογία στους τοίχους, τα φυλλάδια και τις προκυρήξεις μέχρι και την ένοπλη πάλη. Υπογράφουν πάντα με το σφυροδρέπανο. Ο Ραιμάν σκοτώνει Γερμανούς αξιωματικούς και στρατιώτες πυροβολώντας από πολύ κοντά και ρίχνοντας χειροβομβίδες. Στις 28 Ιουλίου του 1942, η ομάδα του Ράιμαν δολοφονεί τον Γερμανό διοικητή του Παρισιού Φον Σάουμαν. Το γεγονός αυτό αποτελεί την πιο εντυπωσιακή επιθετική πράξη της οργάνωσης και κλώνισε σοβαρά τους ιθύνοντες του Τρίτου Ράιχ. Τον Νοέμβριο του 1943 ο Ράιμαν συλλαμβάνεται από τις γαλλικές αρχές και παραδίδεται στη Γκεστάπο. Επί μήνες υποβάλλεται στα χειρότερα βασανιστήρια. Θα εκτελεστεί τελικά τον Φεβρουάριο του 1944 στο όρος Βαλεριέν. Οι δημιοί του αναγκάστηκαν να τον κουβαλήσουν λόγω του οτι ο Ραιμάν αδυνατούσε από τα μαρτύρια να περπατήσει. Την προηγούμενη της εκτέλεσής του γράφει στην οικογένειά του:

Στην θεία του: "Είμαι εντελώς ήρεμος και γαλήνιος. Είμαι βέβαιος ότι αυτό θα πονέσει περισσότερο εσάς παρά εμάς"
Στην μητέρα του: "Συγχώρεσέ με που έκανα τόσο καιρό να σου γράψω, αλλά είμαστε όλοι τόσο χαρούμενοι που μου είναι αδύνατον, όταν σκέπτομαι πόσο θα πονέσεις."
Στον αδελφό του: "Σε φιλώ, σε λατρεύω, είμαι ικανοποιημένος. Μη δίνεις σημασία στο γράμμα μου που είναι τρελό, αλλά δεν μπορώ να μείνω σοβαρός."
Τα γράμματά του τελειώνουν όλα: " Αγαπώ όλον τον κόσμο. Ζήτω η ζωή!"


Αλεξάντρ Πετσέρσκι

Γεννήθηκε το 1909 στην Ουκρανία και σπούδασε μετά την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού μουσική και σύνθεση στο Ροστόφ. Με την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην ΕΣΣΔ ο Πετσέρσκι πέρασε στις τάξεις του Κόκκινου Στρατού με το βαθμό του λοχαγού. Κατά την πολιορκία της Μόσχας πιάνεται από τα Waffen SS και οδηγείται σε ένα μικρό στρατόπεδο συγκέντρωσης σοβιετών αιχμαλώτων πολέμου. Εκεί κολλάει τύφο και μένει άρρωστος για επτά μήνες αλλά επιβιώνει. Έναν μήνα μετά θα αποδράσει με τέσσερις συντρόφους του αλλά θα ξαναπιαστεί από τις γερμανικές αρχές. Τον οδηγούν σε ένα στρατόπεδο εργασίας εβράιων κομμουνιστών στο Μίνσκ όπου υποβάλλεται σε ώρες και ώρες σκληρής εργασίας. Τρώει 100 γραμμάρια τροφής κάθε δύο ημέρες. Επιβιώνει και μεταφέρεται στο στρατόπεδο θανάτου Σόμπιμπορ το 1943. Εκεί θα οργανώσει την αντίσταση ανάμεσα στους κρατούμενους. Μια μικρή αρχικά ομάδα σοβιετών αιχμαλώτων πολέμου θα αποτελέσουν την προμετωπίδα της εξέγερσης που ετοιμάζουν. Οι κρατούμενοι χτυπούν με αξίνες και φτυάρια την φρουρά των SS και αναλαμβάνουν τα όπλα τους. Έπειτα επιτίθενται στο οπλοστάσιο του στρατοπέδο και δημιουργούν ένα μέτωπο μέχρι μια μεγάλη μάζα κρατουμένων να διαφύγει από τα συρματοπλέγματα. Στην μάχη θα σκοτωθούν 12 στρατιώτες των SS και αρκετοί αξιωματικοί. Ο Πετσέρσκι διαφέυγει τελευταίος. Μετά το Σόμπιμπορ, η ομάδα των κρατουμένων διασπάται. Ο Πετσέρσκι και μερικοί σοβιετοί στρατιώτες, όπως και κάποιο Εβραίοι θα περάσουν στην Εβραική παρτιζανική ομάδα του Γιέχιελ Γκρίντζπαν με την οποία θα πολεμήσει για ένα έτος. Μετέπειτα θα περάσει στην δράση μιας ομάδας κομμουνιστών παρτιζάνων του Βοροσίλοφ. Από εκεί θα ενωθεί με τις δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού. Το 1945 θα αποστρατευθεί τελικά με ένα μετάλλιο ανδρείας.


Aντρέας Ρίλκε

Γεννήθηκε στην Κολωνία το 1913 και σπούδασε χημικός. Υπήρξε ενεργό μέλος των κομμουνιστικών νεολαιών της Γερμανίας. Κατά την άνωδο του Χίτλερ χτυπήθηκε πολλές φορές σε συγκρούσεις με την χιτλερική νεολαία προσπαθώντας να υπερασπιστεί άλλωτε μια ομάδα προσκόπων, άλλωτε μια παρέα Εβραίων κτλ. Η οργανωμένη δράση του θα τον φέρει αντιμέτωπο σύντομα με την SA και την SD. Θα συλληφθεί αρκετές φορές και θα βασανιστεί όμως θα δραπετέυσει με τη βοήθεια των συντρόφων του. Το 1941 περνά στη γερμανική αντίσταση πάντα στο πλευρό του κόμματός του. Χτυπά στελέχη του ναζιστικού κόμματος στο Βερολίνο και σε άλλες πόλεις. Συμμετέχει και σε ομάδες που φυγαδεύουν Εβραίους εκτός της Γερμανίας. Σύντομα όμως ο κλοιός γύρω του θα στενέψει. Ο Αντρέας Ρίλκε θα συλληφθεί τον Οκτώβριο του 1943 και θα κρατηθεί στα κεντρικά της SA στο Βερολίνο. Τα μαρτύριά του θα κρατήσουν μήνες. Τελικά θα εκτελεστεί συνοπτικά σε άγνωστο μέρος.


Το παρακάτω άρθρο μας είναι αφιερωμένο στη μνήμη του αντιφασίστα μουσικού Πάνου Φύσσα που δολοφονήθηκε άγρια και άνανδρα από τη Χρυσή Αυγή το βράδυ της Τρίτης στο Κερατσίνι.

Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2013

Παύλος Φύσσας

Χθες το βράδυ ο Κόκκινος Φάκελος πληροφορήθηκε τη δολοφονική επίθεση των μελών της νεοναζιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή στο πρόσωπο του αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα.

Γιος μεταλλεργάτη πατέρα της ζώνης του Περάματος, ο Παύλος Φύσσας έμελλε να αποτελέσει το πρώτο θύμα του αντιφασιστικού και προοδευτικού χώρου στον τόπο μας από το νεοναζιστικό μόρφωμα και δολοφονήθηκε μετά από τραμπούκικη ενέδρα 30 και πλέον κτηνανθρώπων της Χρυσής Αυγής. Ο 34χρονος Παύλος Φύσσας, ή αλλιώς Killah P, ήταν ενεργό μέλος της ελληνικής μουσικής σκηνής ραπ από το 1997 ξεκινώντας από το κίνημα του Low Bap. Μεταφέροντας τα λόγια του φίλου του Πέτρου Πουντίδη σε συνέντευξη του στον Real fm "ο Παύλος δεν ήταν κανένας μουσικός που έβγαζε πολλά λεφτά από τη μουσική. Σαν κι εμένα ήταν, παιδί του μαστρο-Τάκη που πήγαινε μαζί του να κουβαλάει λαμαρίνες άμα έβγαινε κανένα μεροκάματο."

Τα παραπάνω λόγια δείχνουν μια βασική αλήθεια για το ποιο είναι το σάπιο πρόσωπο της Χρυσής Αυγής. Είναι δολοφόνοι εργατών και μάλιστα εργατών με οξυμένο ταξικό κριτήριο και συνείδηση. Η βαθιά και παρατεταμένη κοινωνική - οικονομική κρίση της χώρας μας είναι το θερμοκήπιο για το "αυγό του φιδιού", για να αναπτυχθούν οι φασίστες και να βρουν έδαφος οι μέθοδοί τους.

Γι' αυτό και ως γνήσια μαντρόσκυλα δε διστάζουν να χιμήξουν σε όποιον υποδεικνύει ως εχθρό το κεφάλαιο. Δηλαδή, αυτοί οι κατά τα άλλα "αντισυστημικοί", βρήκαν τον εχθρό τους στο πρόσωπο ενός νέου ανθρώπου, που έβγαζε παλιότερα το μεροκάματό του ως εργάτης και που η καπιταλιστική κρίση τον πέταξε στην ανεργία. Σε αυτόν το νέο άνθρωπο, που μοιραζόταν την ίδια μοίρα με εκατοντάδες χιλιάδες άλλους νέους ανθρώπους που αυτό το σάπιο σύστημα τους καταδικάζει σε μια ζωή χωρίς δικαιώματα, στην ανεργία, την κακοπληρωμένη και απλήρωτη δουλειά, τη "μαύρη" ανασφάλιστη εργασία.

Καλό ταξίδι λοιπόν Παύλο η θέση σου είναι ανάμεσα σε πολλούς άλλους ήρωες, τρόπον τινά, της δικής μας, της εργατικής τάξης.



Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2013

Η "ακαδημία" του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο

Το 1948 και ενώ ο Εμφύλιος μαίνονταν οξύτατος, η Προσωρινή Κυβέρνηση του βουνού αποφάσισε να λειτουργήσει "παιδαγωγικά διδασκαλεία" σε όλες τις ελεγχόμενες περιοχές του. Το πρόβλημα της εξαναγκαστικής εγκατάλειψης των χωριών και του μαζικού εγκλεισμού χιλιάδων παιδιών στις "παιδουπόλεις" της Φρειδερίκης, αλλά και η αποστολή 18.892 προσφύγων για φιλοξενία στα σοσιαλιστικά κράτη, είχε ως αντίκτυπό του, ανάμεσα στα άλλα, την έλλειψη ειδικοτήτων και διδακτικού προσωπικού που ήταν απαραίτητο για την αναδιοργάνωση του υπό δημιουργία αντάρτικου κράτους. Η διάρθρωση και η λειτουργία των διδασκαλείων αυτών θα γίνονταν στα πρότυπα των διαδασκαλείων της ΠΕΕΑ.

Στην Πελοπόννησο, στις ελεύθερες περιοχές λειτούργησε το ένα και μοναδικό τέτοιο λαϊκό διδασκαλείο. Το λαϊκό διδασκαλείο της Πελοποννήσου, που οι ντόπιοι αποκαλούσαν "Ακαδημία" λειτούργησε στο χωριό Κοντοβάζαινα Αρκαδίας σε δύο φάσεις: την περίοδο του Ιουνίου-Ιουλίου του 1948 και του Οκτώβρη-Νοέμβρη του ίδιου έτους. Οι σπουδαστές συνολικά ήταν 75 και οι απόφοιτοι της πρώτης φουρνιάς πρόλαβαν να διοριστούν και να διδάξουν για ένα τρίμηνο πριν οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Εθνικού Στρατού αναγκάσουν το διδασκαλείο σε εγκατάλειψη. Η διευθυντική τριάδα της Σχολής αποτελούνταν από τους εκπαιδευτικούς Πάνο Γεωργόπουλο (διευθυντής, υπεύθυνος για τη λαϊκή παιδεία Πελοποννήσου), Γιώργη Κολίντζα (εκπρόσωπος της λαϊκής παιδείας του νομού Αρκαδίας) και την Γωγώ Μαντά-Παπαιωάννου (επιθεωρήτριας των δημοτικών σχολείων του νομού Αρκαδίας). Εκτός από τους μόνιμους καθηγητές, στο διδασκαλείο έκαναν εμβόλιμες διαλέξεις και άλλοι καθηγητές και δημοσιογράφοι. Τα μαθήματα είχαν τη μορφή ταχύρρυθμης εκπαίδευσης πάνω στις θεμελιώδεις ενότητες της εκπαιδευτικής πράξης, όπως ήταν: τα παιδαγωγικά, η διδακτική, η ψυχολογία, αλλά συνάμα δένονταν και με τις κοινωνικές επιστήμες, όπως ήταν η Ιστορία και η Φιλοσοφία. Η παιδαγωγική σκέψη του Γ. Κολίντζα, που δίδασκε τα πρώτα μαθήματα, ήταν στα αντιαυταρχικά πρότυπα του "σχολείου εργασίας", με "σεβασμό στο μαθητή", ενθάρρυνση του "διαλόγου" και της "αυτενέργειας", σε ένα "δημοκρατικό εκπαιδευτικό περιβάλλον". Στο μάθημα της Φιλοσοφίας και της Ιστορίας, ο Π Γεωργοπουλος χρησιμοποιούσε σημειώσεις από τα αντίστοιχα μαθήματα που είχε παρακολουθήσει στην εξορία, και ιδιαίτερα τα μαθήματα Ιστορίας από την ανολοκλήρωτη μελέτη του Γ. Ζεύγου για τον κοινωνικό χαρακτήρα της Επανάστασης του 1821.

Στο πρόγραμμα σπουδών του διδασκαλείου υπήρχαν σαφώς και μαθήματα πολιτικής επικαιρότητας, τα "λαικοδημοκρατικα", όπου γίνονταν ανάλυση για τις δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης της χώρας με βάση το περιοδικό Ανταίος, με τη μελέτη του Δ. Μπάτση, για την ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας και του Ν Κιτσίκη για την ανοικοδόμηση της Ελλάδας. Τα μαθήματα υγιεινής και τα "κατασκηνωτικά" βρήκαν άμεση αφαρμογή το ίδιο καλοκαίρι με την οργάνωση παιδικών κατασκηνώσεων στην Κοντοβάζαινα για παιδιά 7-13 ετών. Στα γύρω σχολεία γίνονταν και οι πρακτικές ασκήσεις φοιτητών, μέσα σε ένα κλίμα συνεχών μετακινήσεων, όπου η σπουδαστική ομάδα λειτουργούσε με όλους τους κανόνες ενός αντάρτικου τμήματος, δίνοντας μάχες γύρω από το κάθε κατάλυμα. Οι δυσκολίες αλλά και η αποφασιστικότητα των σπουδαστών αποτυπώνονται στο ημερολόγιο του Δημήτρη Παλαιολογόπουλου, σπουδαστή της δεύτερης φάσης της "Ακαδημίας":

"3.12.48 (Βάχλια): Σήμερα έκαμα διδασκαλία στα μαθηματικά, που δεν πήγε και τόσο καλά. Στην κριτική που μου έκαμαν το απόγευμα, είπαν πως μπορούσα να διδάξω καλύτερα αν ήμουν προετοιμασμένος...8.12.48: Βρισκόμαστε στη Στρέζοβα. Μάθημα δεν έχει σήμερα....9.12.48: Βρισκόμαστε στο χωριό Συριάμου. Δεν έχει ούτε μαγαζί κανένα ούτε σχολείο. Μάθημα κάνουν τα παιδιά στη μικρή εκκλησία... Έπειτα από 2 μίση ώρες δρόμο, αφού σταματήσαμε στο Πήδημα, που είναι το γεφύρι του Λάδωνος και κάναμε μάθημα για το Λάδωνα και τις υδατοπτώσεις, φτάσαμε στη Βάχλια...11.12.48 Σήμερα έκαμα διδασκαλία στα παιδιά του άλλου μαχαλά. Έκαμα υγιεινή. Το βράδυ στην κριτική είπαν πως η διδασκαλία μου ήταν καλύτερη από όλες τις άλλες, για΄τι ακολούθησα καλή μέθοδο, είχα καλό ύφος κλπ....14.12.48: Σήμερα πήγα στο Βυζικι και δίδαξα πρώτη αρίθμηση. Η διδασκαλία μου πέτυχε. Πολύ καλά... 16.12.48: Σήμερα δίδαξα στα Τρόπαια ανάγνωση στην Ε' και ΣΤ' τάξη. Δεν ξέρω πως πήγε γιατί δεν μου έγινε κριτική. Πάντως ούτε καλά ούτε άσχημα..."

Στο αυστηρά ελεγχόμενο καθημερινό προγραμμάτων μαθημάτων, οι ελεύθερες ώρες ήταν και πάλι χρόνος μελέτης, αυτομόρφωσης και ψυχαγωγίας, όπου καλούνταν και οι κάτοικοι του χωριού να παρακολουθήσουν τα σκετσάκια, την απαγγελία ποιημάτων και τα τραγούδια των σπουδαστών. Οι ανταλλαγές απόψεων των "νεοφώτιστων" δασκάλων δε γίνονταν μόνο στα πλαίσια της σχολής, αλλά και σε συνέδρια, όπως αυτό που πραγματοποιήθηκε στις 28-29 Νοεμβρίου του 1948 στο χωριό Βάχλια Αρκαδίας. Μερικά από τα θέματα αφορούσαν τα νέα αναλυτικά προγράμματα, τις μεθόδους διδασκαλίας, την οργάνωση του λαϊκού σχολείου κλπ.

Το λαικό διδασκαλίο Πελοποννήσου έπαψε τη λειτουργία του στις αρχές του 1949 λόγω των εκτεταμένων πια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του Εθνικού Στρατού. Αποτέλεσε και αποτελεί μοναδικό παράδειγμα της εμφυλιακής  προσπάθειας διαπαιδαγώγισης από τα αντάρτικα τμήματα προς τον ελληνικό λαό.


Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2013

Σκέψεις με αφορμή τα 40 χρόνια από το φασιστικό πραξικόπημα στη Χιλή

Άρθρο του Ριζοσπάστη

Xιλή 11 Σεπτέμβρη 1973. Με τις πλάτες των ΗΠΑ εκδηλώνεται και επικρατεί στρατιωτικό πραξικόπημα με επικεφαλής τον στρατηγό Πινοσέτ, που ανατρέπει την κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας η οποία διήρκεσε 1.141 μέρες. Ο πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλιέντε πεθαίνει ηρωικά υπερασπιζόμενος το προεδρικό μέγαρο.
Στα χρόνια που θα ακολουθήσουν οι φυλακισμένοι ξεπερνάνε τις 40 χιλιάδες, οι βασανισμένοι φτάνουν τις 30.000. Σε 3.065 ανέρχονται επίσημα οι νεκροί - εκτελεσμένοι και «εξαφανισμένοι». Πολλοί από αυτούς -όπως ο τόσο αγαπητός στη χώρα μας μουσικοσυνθέτης Βίκτορ Χάρα- αφήνουν την πνοή τους τις πρώτες μέρες κιόλας στο Στάδιο του Σαντιάγκο όπου στοιβάζονται κατά χιλιάδες.
Από την εκλογή του Αλιέντε στο πραξικόπημα
Το 1969 συγκροτείται η Λαϊκή Ενότηταi ενόψει των προεδρικών εκλογών του 1970 στις οποίες συμμετέχει με υποψήφιο τον Σαλβαδόρ Αλιέντεii. Στις εκλογές της 4ης Σεπτέμβρη 1970 βγαίνει πρώτος με 36,6% (με διαφορά 1,3% από το δεύτερο) και στις 4/11 αναλαμβάνει καθήκοντα.
Η κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας -δεχόμενη σημαντική βοήθεια από την ΕΣΣΔ και άλλες σοσιαλιστικές χώρεςiii- προωθεί μια σειρά μέτρα που βελτιώνουν ουσιαστικά τη ζωή των λαϊκών στρωμάτων.

Περνάνε στα χέρια του κράτους τα ορυχεία χαλκού (μάλιστα η εθνικοποίηση περνά ομόφωνα από το Κοινοβούλιο). Συνολικά εθνικοποιούνται γύρω στις 70 μεγάλες επιχειρήσεις. Απαλλοτριώνονται τσιφλίκια εκατομμυρίων στρεμμάτων. Η βιομηχανική παραγωγή ανεβαίνει. Δίνονται μισθολογικές αυξήσεις και αυξάνει η συμμετοχή των μισθωτών στο ΑΕΠ από 50% σε 59% σε συνθήκες αυξημένων ρυθμών ανάπτυξης (το 1971 αγγίζει το 7%) και ενόσω η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία δεν έχει ακόμη κλονιστεί από την κρίση που θα ξεσπάσει το 1973.
Στις δημοτικές εκλογές τον Απρίλη του 1971 η Λαϊκή Ενότητα αποκτά απόλυτη πλειοψηφία (το ΚΚ Χιλής λαμβάνει 16,9%). Ωστόσο το γεγονός ότι η αστική τάξη διατηρεί την οικονομική και πολιτική της κυριαρχία γίνεται σύντομα αισθητό.
Βασικά διατροφικά προϊόντα όπως το κρέας και τα πουλερικά σχεδόν εξαφανίζονται από την αγορά. Αρκετά αργότερα γράφεται ότι αρκετοί από τους γαιοκτήμονες σφαγιάζουν μαζικά ζώα και πουλερικά με μια λογική «καμένης γης». Γενικεύεται η μαύρη αγορά, το δολάριο εκτινάσσεται. Το 1972 υπάρχει έλλειψη σε σχεδόν όλα τα είδη πρώτης ανάγκης, από τρόφιμα μέχρι οδοντόκρεμες και σπίρτα.
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση η κυβέρνηση επιλέγει τον εξευμενισμό επιχειρηματικών κύκλων. Προσπαθεί να καθησυχάσει το κεφάλαιο επαναλαμβάνοντας πως το πρόγραμμα εθνικοποιήσεων αφορά μόνο 150 από τις 35.000 βιομηχανίες και βιοτεχνίες της χώρας.


Το Μάρτη του 1971 ο Αλιέντε από το βήμα του Κογκρέσου κάνει άνοιγμα προς τους μικρούς και μεσαίους βιομήχανους συγκαταλέγοντάς τους στους «οικοδόμους της νέας οικονομίας». Εκδηλώνονται αντιθέσεις μέσα στην ίδια την κυβέρνηση. Αναπτύσσονται ουτοπικές και αντιδραστικές θεωρίες περί «Χιλιανού Σοσιαλισμού» σε αντιδιαστολή με τον επιστημονικό σοσιαλισμό και σε αντιπαράθεση με την ΕΣΣΔ. Στις 26 Μάη 1972 στην εφημερίδα «Ελ Σίγκλο» του ΚΚ Χιλής γίνεται λόγος για σοβαρή κρίση πολιτικού προσανατολισμού στη Λαϊκή Ενότητα και στην πορεία της κυβέρνησης.

Οι αντιφάσεις αυτές, όπως είναι αναμενόμενο, τροφοδοτούν τη σύγχυση και βοηθούν στην αποστασιοποίηση μαχητικών τμημάτων της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων που στήριξαν τη Λαϊκή Ενότητα στη βάση ενός προγράμματος που διακήρυττε τη λαϊκή εξουσία: «Οι επαναστατικοί μετασχηματισμοί που απαιτεί η χώρα μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο εάν ο χιλιάνικος λαός πάρει στα χέρια του την εξουσία και την ασκήσει πραγματικά και αποτελεσματικά... Οι λαϊκές και επαναστατικές δυνάμεις δεν ενώθηκαν για να αγωνιστούν για μια απλή αντικατάσταση ενός προέδρου από άλλον, ούτε για να αλλάξουν ένα κόμμα από άλλα στην κυβέρνηση, αλλά για να φέρουν σε πέρας τις βαθιές αλλαγές που απαιτεί η εθνική κατάσταση στη βάση του περάσματος της εξουσίας από τις παλιές ομάδες που επικυριαρχούν στους εργαζόμενους, την αγροτιά και τα προοδευτικά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων της πόλης και του χωριού».iv

Η κυβέρνηση της Λαϊκής Ενότητας φυσικά τελικά έδρασε στο πλαίσιο από το οποίο αντλούσε τη νομιμότητά της.v Γι' αυτό όχι μόνο δε διαμορφώνεται Λαϊκό Κράτος και «νέα θεσμική τάξη πραγμάτων» που υποσχόταν το πρόγραμμά της, αλλά σύνθημα κεντρικό των κυβερνητικών κύκλων γίνεται η αυστηρή τήρηση της θεσμικής νομιμότητας του αστικού κράτους, την ώρα που οι κλασικοί του Μαρξισμού - Λενινισμού προειδοποιούσαν πως η συντριβή του είναι προϋπόθεση για τη λαϊκή εξουσία. Το πρόβλημα της εξουσίας επιδρά και στην πολιτική συμμαχιών με τα μικροαστικά στρώματα, καθώς το κράτος - αστικό ή εργατικό - αποτελεί βασικό μοχλό για την υλοποίησή της.
Καθόλη αυτή την περίοδο η ταξική πάλη οξύνεται με όλες τις μορφές. Η ταξική και πολιτική πόλωση κλιμακώνεται. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις αυξάνονται εντυπωσιακά, δείχνοντας μια ανεβασμένη κινητικότητα της εργατικής τάξης. Παράλληλα πολλαπλασιάζονται οι απόπειρες αποσταθεροποίησης. Τον Οκτώβρη του 1970 δολοφονείται ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Σνέιντερ. Τον Οκτώβρη του 1972 εκδηλώνεται λοκ-άουτ με πυρήνα τους ιδιοκτήτες των φορτηγών, που επιχειρεί να παραλύσει μεταφορές και συγκοινωνίες. Το 1973 εκδηλώνεται η καπιταλιστική κρίση με ιδιαίτερη ένταση στη Χιλή. Ο πληθωρισμός τρέχει με τριψήφιο νούμερο. Παρά ταύτα στις βουλευτικές εκλογές της 4 Μάρτη η Λαϊκή Ενότητα λαμβάνει το 43,4% των ψήφων. Η οργανωμένη ένοπλη βία από παρακρατικές οργανώσεις όπως η «Πατρίδα και Ελευθερία» δεν συναντά οργανωμένη λαϊκή απάντηση. Τον Ιούλη δολοφονείται ο πλοίαρχος Αρτούρο Αράγια, υπασπιστής του Αλιέντε. Στις 22 Αυγούστου το Κοινοβούλιο καταγγέλλει με ψήφισμά του τον Αλιέντε για παραβιάσεις του Συντάγματος και επιδίωξη εγκαθίδρυσης ολοκληρωτικού καθεστώτος.
Ο Αλιέντε όχι μόνο απορρίπτει κάθε πρόταση για εξοπλισμό του λαού αλλά στις 23 Αυγούστου τοποθετεί τον Πινοσέτ επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων και επιπλέον του εμπιστεύεται τα όποια σχέδια υπήρχαν για την άμυνα σε ενδεχόμενο πραξικόπημα. Η συνέχεια είναι γνωστή...
Σκέψεις για την τακτική και τη στρατηγική

Η πείρα της Χιλής επιβεβαιώνει με τραγικό τρόπο πριν απ' όλα το βασικό δίδαγμα που βγήκε από την πείρα της Παρισινής Κομμούνας, το οποίο οι Μαρξ και Ενγκελς τόνισαν και στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο, ότι «η εργατική τάξη δεν μπορεί να κατακτήσει την έτοιμη κρατική μηχανή και να τη βάλει σε κίνηση για τους δικούς της σκοπούς». Πρέπει, όπως υπογράμμισε και ο Λένιν, «να συντρίψει, να τσακίσει την "έτοιμη κρατική μηχανή" και να μην περιοριστεί στην απλή κατάληψή της»vi. Στη θέση της δικτατορίας της αστικής τάξης η εργατική τάξη βάζει το δικό της κράτος, τη Δικτατορία του Προλεταριάτου.

Η μαύρη αυτή επέτειος προσφέρεται για να αναπτυχθεί ο προβληματισμός γύρω από ζητήματα στρατηγικής του επαναστατικού κινήματος. Για τα ζητήματα του κράτους, της εξουσίας, της στάσης απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία. Ζητήματα απαντημένα που όμως επαναφέρουν οι θεωρίες του «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα» και οι υπέρμαχοι των «μεταβατικών προγραμμάτων» και των «κυβερνήσεων της αριστεράς».

Η συζήτηση γύρω από τη Χιλή του Αλιέντε συνήθως περιστρέφεται γύρω από το υποθετικό ερώτημα αν θα μπορούσε -και πώς- η εξέλιξη να είναι διαφορετική. Λόγου χάρη γίνεται λόγος για την έλλειψη ενιαίου κέντρου, για την υπερβολική νομιμοφροσύνη στους θεσμούς, ή ακόμη για το ότι ο Αλιέντε πλήρωσε τον υπερβολικό σεβασμό στις ελευθερίες, μάλιστα ο τότε ΓΓ του ΚΚ Χιλής, Λουίς Κορβαλάν, λέει ότι το σφάλμα αυτό ανήκει σε όλα τα κόμματα της Λαϊκής Ενότητας.vii Η συζήτηση αυτή δε φωτίζει τις αιτίες των προβλημάτων που παρατίθενται και ξεπερνά ίσως το πιο ουσιαστικό ζήτημα: Πώς, με ποια στρατηγική, προετοιμάζεται η εργατική τάξη και το κίνημα για τη στιγμή της αποφασιστικής σύγκρουσης, την οποία δεν μπορούμε να προκαθορίσουμε. Αφήνει έξω από τον προβληματισμό γιατί στις 11 Σεπτέμβρη η πρωτοπορία βρέθηκε να δίνει ουσιαστικά μόνη της μια χαμένη μάχη, χωρίς τη μαζική συμμετοχή μιας εργατικής τάξης που με τόσο ηρωισμό και πρωτοβουλία κατανίκησε το λοκ άουτ του 1972.viii Πώς είναι δυνατό, με τόσα που μεσολάβησαν έως τις 11/9/73, η συνωμοσία της χιλιανής αντίδρασης να «αιφνιδιάσει την επανάσταση» όπως ισχυρίζεται το 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ;ix

Μέσα από βασικά ντοκουμέντα αναδείχνονται γενικότερα προβλήματα στρατηγικής του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος τη συγκεκριμένη περίοδο.
Φυσικά λόγος γίνεται για τα προβλήματα του κομμουνιστικού κινήματος και όχι για τις φαντασιώσεις τροτσκιστών και άλλων περιθωριακών ρευμάτων ξένων προς το εργατικό κίνημα, που άλλοτε παρομοίαζαν τον Αλιέντε με τον Κερένσκι και άλλοτε ισχυρίζονταν ότι οι μάζες ήδη έχουν καταλάβει την εξουσία στις γειτονιές.
Αντιφάσεις υπάρχουν και στο χαρακτηρισμό της κατάστασης. Για παράδειγμα, ενώ στο 24ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1971 γίνεται λόγος για κυβέρνηση εμπιστοσύνης του λαού της Χιλήςx στο 25ο Συνέδριο, μετά την ήττα, κάνει λόγο για «επανάσταση» στη Χιλή «φωτεινή εκδήλωση του διακαούς πόθου του λαού αυτής της χώρας ν' απαλλαγεί από την καταπίεση και την εκμετάλλευση της ντόπιας αστικής τάξης και των ξένων μονοπωλίων». Σε άλλα ντοκουμέντα κομμάτων γίνεται λόγος για επαναστατική κατάσταση.
Η «ειρηνική μετάβαση» έχει ήδη κοστίσει εκατόμβες θυσιών στο εργατικό κίνημα της Χιλής και όμως το συμπέρασμα που περιέχεται στην εισήγηση προς το 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1976) είναι το ανάποδο: «η προσωρινή ήττα της χιλιανής επανάστασης δε μειώνει τις ιστορικές υπηρεσίες της και τη σημασία της πείρας της. Η τραγωδία της Χιλής καθόλου δε διέψευσε το συμπέρασμα των κομμουνιστών ότι η επανάσταση μπορεί να νικήσει από διάφορους δρόμους, μαζί και τον ειρηνικό δρόμο, αν υπάρχουν γι' αυτόν οι απαραίτητες συνθήκες».xi

Η συνδιάσκεψη των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής που συνήλθε στην Αβάνα το 1975 εκτιμά πως «η χιλιάνικη εμπειρία πάνω απ' όλα επιβεβαιώνει την ισχύ της μαρξιστικής - λενινιστικής αντίληψης για το ότι οι παλιές τάξεις δεν εγκαταλείπουν εθελοντικά την εξουσία. Αντίθετα, την υπερασπίζονται με νύχια και δόντια. Με τον ίδιο τρόπο επιβεβαιώνει τον καθοδηγητικό ρόλο της εργατικής τάξης και της ανάγκης να αποφευχθεί η απομόνωσή της στην προσπάθεια για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Επιβεβαιώνει την ανάγκη εφαρμογής μιας πολιτικής συμμαχιών πλατιάς και ευέλικτης και υπογραμμίζει την υποχρεωτικότητα μιας ενιαίας διεύθυνσης, σταθερής και ομογενούς των δυνάμεων του αντιιμπεριαλιστικού συνασπισμού. Η χιλιάνικη εμπειρία δείχνει καθαρά ότι το επαναστατικό κίνημα δεν μπορεί να απορρίψει κανένα από τους δρόμους δημοκρατικής ανόδου στην εξουσία, αλλά πρέπει επίσης να είναι πλήρως προετοιμασμένο και έτοιμο να υπερασπιστεί τις δημοκρατικές κατακτήσεις με τη δύναμη των όπλων».xii

Η Ολομέλεια του ΚΚ Χιλής τον Αύγουστο του 1974 εκτιμά ότι «το κόμμα επεξεργάστηκε σωστά την πολιτική γραμμή για όλη την περίοδο που το οδήγησε στην μερική κατάληψη της εξουσίας» αλλά «δεν είχαμε επεξεργαστεί αρκετά καθαρά τη γραμμή μας για την κατάκτηση όληςxiiiτης εξουσίας και το πέρασμα από το ένα στάδιο της επανάστασης στο άλλο, που θα μας επέτρεπε πραγματικά να φτάσουμε στο σοσιαλισμό».xiv Πώς όμως να υπάρχει στρατηγική για το σοσιαλισμό αν ισχύει η άποψη του προέδρου του ΚΚ Χιλής σήμερα ότι «ποτέ το ΚΚ δεν επέλεξε να διαρρήξει τη θεσμική νομιμότηταxv, να καταπατήσει το Σύνταγμα ή να αναζητήσει μια διέξοδο ρήξης. Για αυτή τη στάση το ΚΚ δέχτηκε κριτική από τμήματα της αριστεράς»;xvi
Πώς να μην υπάρχει δυσκολία στην επεξεργασία στρατιωτικής πολιτικής, που επίσης επισημαίνει ως πρόβλημα η Ολομέλεια του Αυγούστου, όταν όχι μόνο δεν έχει αποσαφηνιστεί το πρόβλημα της εξουσίας και του χαρακτήρα της σύγκρουσης και της επανάστασης; Οταν το 1969, την περίοδο συγκρότησης της Λαϊκής Ενότητας, το ΚΚ Χιλής τοποθετούνταν κατηγορηματικά κατά του ένοπλου δρόμου «στις δοσμένες συνθήκες», θεωρώντας ότι υπάρχουν δυνατότητες για την άνοδο στην εξουσία μέσω των εκλογών;xvii

Στο τρέχον πρόγραμμα του ΚΚ Χιλής η ανάγνωση της πείρας του 1970-'73 είναι ότι «η αστική τάξη και ο ιμπεριαλισμός έμαθαν από την εμπειρία της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας ότι μια δημοκρατία πλέρια και αντιπροσωπευτική θέτει σε κίνδυνο την κυριαρχία τους».xviii
Ωστόσο η πραγματικότητα δεν έχει επιβεβαιώσει την άποψη ότι μια στρατηγική δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και «διεύρυνσης» της αστικής δημοκρατίας, και μάλιστα στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού, μπορεί να οδηγήσει στο σοσιαλισμό. Αντίθετα και η συγκεκριμένη πείρα της Χιλής υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει την προειδοποίηση του Λένιν ότι «όσο πιο εξελιγμένη είναι η δημοκρατία τόσο πιο κοντά βρίσκονται τα πογκρόμ ή ο εμφύλιος πόλεμος σε κάθε βαθιά πολιτική διάσταση επικίνδυνη για την αστική τάξη».xx

Το ΚΚΕ έχει εξάγει το συμπέρασμα ότι η θέση για «ειρηνικό δρόμο», η υιοθέτηση ενός «ενδιάμεσου» στόχου εξουσίας, που χαρακτηριζόταν είτε «επαναστατική εξουσία αστικοδημοκρατικού χαρακτήρα» ή «Λαϊκή Δημοκρατική Κυβέρνηση», είτε «αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή εξουσία» ή «αντιμονοπωλιακή διακυβέρνηση» ήταν βασικά προβλήματα που ταλάνισαν το Κομμουνιστικό Κίνημα. Σημείωσε ότι δεν πρέπει να συγχέεται ο χαρακτήρας της εξουσίας με τις μεταβατικές «στιγμές» του ιστορικού χρόνου. Να μη χάνεται ο στόχος της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού και η αντίστοιχη κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα που υπηρετεί αυτό το σκοπό. Να μη χάνεται ο στόχος της κατάκτησης της εργατικής εξουσίας, της δικτατορίας του προλεταριάτου. Το κεντρικό δηλαδή πρόβλημα, που είναι αναντικατάστατος όρος για την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.

Φυσικά τα γενικότερα προβλήματα στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, που πρέπει να φωτιστούν καλύτερα και με βάση την πείρα της Χιλής, δε μηδενίζουν τον ηρωικό αγώνα των κομμουνιστών και των λαϊκών δυνάμεων της Χιλής.
Τιμούμε στους εργάτες και τους νεολαίους που αντιστάθηκαν, τους κομμουνιστές, τους μαχητές του Πατριωτικού Μετώπου «Μανουέλ Ροντρίγκες», όλους τους δημοκράτες και αγωνιστές που πάλεψαν για την ανατροπή της μισητής φασιστικής δικτατορίας. που έπνιξε στο αίμα την αυταπάτη μιας «θεσμικής» και ειρηνικής μετάβασης στο σοσιαλισμό.
Μελετάμε την πείρα, διδασκόμαστε, προχωράμε.


Παραπομπές

i. Τη συγκροτούν τα ΚΚ Χιλής, Σοσιαλιστικό Κόμμα Χιλής, το Ριζοσπαστικό Κόμμα, η Κίνηση Ενωμένης Λαϊκής Δράσης, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και η Ανεξάρτητη Λαϊκή Δράση, το Κόμμα Ριζοσπαστικής Αριστεράς (αργότερα αποχωρεί). Το 1973 εντάσσονται η Χριστιανική Αριστερά και μια διάσπαση της ΚΕΛΔ.
ii. Το ΚΚ Χιλής αρχικά είχε προτείνει τον κομμουνιστή ποιητή Πάμπλο Νερούντα.
iii. Μόνο το 1971-72 έδωσαν πιστώσεις 463 εκατ. δολαρίων. «Το Παγκόσμιο Κομμουνιστικό Κίνημα», εκδ. ΣΕ 1985, σελ. 345.
iv. «Programa de la Unidad Popular» (17/12/1969), εκδ. «Prensa Latinoamericana».
v. Ακόμα και το ΚΚ Χιλής το Γενάρη του 1972 μίλησε για επαναστατικές αλλαγές που όμως θα πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των νόμων. Δες «El Partido Comunista de Chile en la lucha por la revoluciοn».
vi. Β. Ι. Λένιν «Κράτος και Επανάσταση», σελ. 37, εκδ. ΣΕ.
vii. «Los comunistas y la democracia», Luis Corvalan, έκδ. LOM 2008, σελ. 41.
viii. Αξιοσημείωτο είναι και το ότι στο τελευταίο διάγγελμα του προέδρου Αλιέντε, λίγο πριν πεθάνει, δεν υπάρχει έκκληση σε αντίσταση. Αυτό που λέει είναι «ο λαός πρέπει να υπερασπίσει τον εαυτό του, όχι όμως να θυσιαστεί» http://www.salvador-allende.cl/Discursos/1973/despedida.pdf
ix. Λ. Μπρέζνιεφ, έκθεση δράσης στο 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, εκδ. ΣΕ, σελ. 44.
x. «Για πρώτη φορά σ' όλη την ιστορία αυτής της ηπείρου, ο λαός πέτυχε με συνταγματικό δρόμο το σχηματισμό της κυβέρνησης που ήθελε, και στην οποία έχει εμπιστοσύνη...» Λ. Μπρέζνιεφ, έκθεση δράσης στο 24ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, εκδ. «Νέος Κόσμος».
xi. Λ. Μπρέζνιεφ, έκθεση δράσης στο 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ, εκδ. ΣΕ, σελ. 44.
xii. «Los Partidos Comunistas de America Latina, en la lucha por la unidad de las furzas antiimperialistas», εκδ. «Πρόγκρες», σελ. 114.
xiii. Η διατύπωση θυμίζει απόψεις που προέβαλλε ο ευρωκομμουνισμός και κατατέμνουν την κρατική εξουσία και προτείνουν τη σταδιακή κατάληψή της θύλακα το θύλακα.
xiv. «Το Παγκόσμιο Κομμουνιστικό Κίνημα., εκδ. ΣΕ 1985, σελ. 347.
xv. Institucionalidad.
xvi.http://www.pcchile.cl/?p=7986.
xvii. Συνέντευξη του Λουίς Κορβαλάν στο «Cadernos Universitarios», όπως δίνεται στο «Los Partidos Comunistas de America Latina, en la lucha por la unidad de las furzas antiimperialistas», εκδ. «Πρόγκρες», σελ. 110-111.
xviii. Πρόγραμμα του ΚΚ Χιλής, 2001 (http://www.pcchile.cl).
xx. Β. Ι. Λένιν «Η προλεταριακή επανάσταση και ο αποστάτης Κάουτσκι», σελ. 19, εκδ. ΣΕ.

Αντιφασίστες στρατιώτες και στρατιωτικοί στα στρατεύματα της Μέσης Ανατολής

Έλληνες αριστεροι οπλίτες στο σύρμα της Ελ-Ντάμπα
Στις αρχές του 1943 η ελληνική κυβέρνηση και ο βασιλιάς Γεώργιος Β βρίσκονταν εξόριστοι ανάμεσα στο Λονδίνο και το Κάιρο. Η διαδικασία ανασύνταξης των ελληνικών στρατιωτικών και πολιτικών δυνάμεων της αστικής τάξης, που βρίσκονταν στη Μέση Ανατολή είχε ήδη ξεκινήσει από το 1941. Κύριο δε χαρακτηριστικό της ήταν η διάθεση για αποκήρυξη του πρότερου δικτατορικού καθεστώτος και η εγκαθίδρυση ενός αυστηρού αστικοδημοκρατικού κλίματος. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας (από το 1942 και χωρίς εκλογή) Παναγιώτης Κανελόπουλος είχε επαναφέρει την ομάδα Βενιζελικών αξιωματικών που είχαν απομακρυνθεί μετά το κίνημα του 1935 και οι οποίοι έχαιραν πια της αποδοχής και της εύνοιας των Άγγλων και του Βασιλιά. Ένα κλίμα κατευθυνόμενης φιλομοναρχικής αναδιοργάνωσης διέπνεε όλο το στράτευμα.

Ταυτόχρονα στην Ελλάδα η αντίσταση κατά των κατακτητών συνεχίζονταν με βασικό πρωταγωνιστή το ΚΚΕ και τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Οι οπαδοί και συνοδοιπόροι της αριστεράς πολλαπλασιάζονταν τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Μέση Ανατολή. Εκτός από την κατάργηση της βασιλείας, το ΕΑΜ επιδίωκε την πλήρη διάλυση των πλεγμάτων εξουσίας που είχαν διαμορφωθεί επί Μεταξά, καθώς και την ισότιμη συμμετοχή στις πολιτικές εξελίξεις μετά το τέλος του πολέμου. Η δυναμική είσοδος του ΚΚΕ και του χώρου της αριστεράς στον πολιτικό χώρο αποτέλεσε ίσως μια από τος κρισιμότερες εξελίξεις. Αυτό το πολιτικό ψηφιδωτό δεν θα μπορούσε να μην εκφραστεί και στο ελληνικό στράτευμα της Μέσης Ανατολής, το οποίο διατηρούσε σχέσεις με οργανώσεις του ΚΚΕ ήδη από το 1941.

Τον Φεβρουάριο του 1943, το κλίμα στις τάξεις των ελληνικών στρατευμάτων στη Μέση Ανατολή ήταν τεταμένο. Ήδη από τον Οκτώβριο του 1941 έχει ιδρυθεί η Αντιφασιστική Στρατιωτική Οργάνωση (ΑΣΟ) κάτω από τις υποδείξεις και με την καθοδήγηση του ΚΚΕ. Η ΑΣΟ μαζί με τον φιλοεαμικό Εθνικό Απελευθερωτικό Σύνδεσμο (ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1943) δημιούργησαν σημαντικά προβλήματα στους φιλοβασιλικούς αξιωματικούς του στρατεύματος. Η ΑΣΟ με επικεφαλής τον κομμουνιστή Γιάννη Σαλά, εξέφραζε ανοιχτά την αντίθεσή της με το στέμμα και τους Άγγλους, ενώ όπως αναφέρει και ο Σόλων Γρηγοριάδης τα στελέχη τους ζούσαν στην εποχή του 1918. Στρέφονταν προς τα κάτω, προς τους οπλίτες. Η κινητοποίηση και η μύηση αξιωματικών αποτελούσε δευτερεύοντα σκοπό της οργάνωσης. 

Στις 17 Φεβρουαρίου 1943 αντικαταστάθηκε κατόπιν εντολής του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ο αντιμοναρχικός αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Χατζησταυρής, ο οποίος διοικούσε ένα από τα τάγματα πεζικού της 2ης Ταξιαρχίας του Βασιλικού Ελληνικού Στρατού Μέσης Ανατολής (ΒΕΣΜΑ) και η οποία ήταν εγκατεστημένη πλέον στην περιοχή Ρας Μπάλμεκ της Συρίας μετά τη Χεντέρα και το Τελ Αβίβ της Παλαιστίνης. Οι άνδρες του Χατζησταυρή, πολλοί από αυτούς μέλη της ΑΣΟ, εξεγέρθηκαν και παρεμπόδισαν βίαια την αποχώρηση του αντισυνταγματάρχη, στο πλευρό του οποίου τάχθηκαν αμέσως ομοϊδεάτες διοικητές των άλλων δύο ταγμάτων της ταξιαρχίας. Οι διοικητές αυτοί ήταν οι ταξίαρχοι Κώνστας και Σταυρουλάκης. Η αντίδραση των μοναρχικών στοιχείων που μέσα στο στράτευμα ήδη σχημάτιζαν μικρές οργανώσεις, υπήρξε σχετικά άμεση. 150 αξιωματικοί παραιτήθηκαν, διαμαρτυρόμενοι για την κατάσταση στο στράτευμα.

Στις 4 Μαρτίου, στην υπό τον φιλοβασιλικό συνταγματάρχη Παυσανία Κατσώτα 1η Ταξιαρχία ξέσπασε ένοπλη ανταρσία των μελών της ΑΣΟ διότι ο διοικητής προσπάθησε να συλλάβει κατόπιν προβοκάτσιας την επιτροπή που παρουσιάστηκε σε αυτόν ζητώντας του να συμπαραταχθεί με όσους συναδέλφους της διαμαρτύρονταν για την περίπτωση Χατζησταυρή. Σε απάντηση της απόπειρας του Κατσώτα, τα μέλη της ΑΣΟ πήραν τον έλεγχο του στρατοπέδου, απαιτώντας την αποκατάσταση όλων των δημοκρατικών διοικητών, την απομάκρυνση των "τεταρτοαυγουστιανών" αξιωματικών και την είσοδο δημοκρατικών προσωπικοτήτων στην κυβέρνηση. Οι Βρετανοί ανησύχησαν με τις νέες εξελίξεις και διαμήνυσαν στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στην ικανοποίηση αιτημάτων τους. Η δυναμική της ΑΣΟ άλλωστε ήταν τέτοια που μια γενικότερη εξέγερση θα διέλυε πιθανότατα το στράτευμα. Στις 24 Μαρτίου ο Κανελλόπουλος παραιτήθηκε, ενώ στο υπουργικό σχήμα εισήλθαν νέοι υπουργοί, αμιγώς βενιζελικοί. Ο Κατσώτας αντικαταστάθηκε όπως και ο φιλοβασιλικός αρχηγός του στόλου αντιναύαρχος Αλέξανδρος Σακελλαρίου. Οι 150 φιλοβασιλικοί αξιωματικοί που είχαν υποβάλλει την παραίτησή τους απομονώθηκαν και αργότερα κλήθηκαν από τον βενιζελικό υπουργό στρατιωτικών Βύρωνα Καραπαναγιώτη να επιστρέψουν άμεσα στην υπηρεσία τους.

Τον Ιούλιο του ίδιου έτους ξέσπασε ακόμα μια εξέγερση των αντιμοναρχικών της ΑΣΟ. Μέσα σε λίγες ώρες, οι εξαγριωμένοι οπλίτες είχαν καταλάβει τη 2η Ταξιαρχία προπηλακίζοντας τους φιλοβασιλικούς αξιωματικούς. Παράλληλα, στις φυλακές του Γενικού Κέντρου Εκπαιδεύσεως Στρατευμάτων στην Παλαιστίνη, οι κρατούμενοι κομμουνιστές οπλίτες κατάφεραν να βγουν από τα κελιά τους σε ένδειξη συμπαράστασης προς τους στασιαστές. Αυτή τη φορά οι Βρετανοί, οι οποίοι τότε έκαναν λόγο για οργανωμένη από τα κάτω επαναστατική κίνηση, κινητοποιήθηκαν και κατέστειλαν την εξέγερση με τη χρήση και όπλων. Στο ΓΚΕΣ η ένοπλη παρέμβαση του διοικητή συνταγματάρχη Σόλωνα Γκίκα, ακολούθησε τις εντολές των Βρετανών: Δύο από τους συλληφθέντες κινηματίες της ΑΣΟ εκτελέστηκαν.

Τα παραπάνω γεγονότα συντάραξαν βαθύτατα τις αστικές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής. Σύντομα οι δυνάμεις του καθεστώτος Μεταξά είχαν κινητοποιηθεί και λάβει τις θέσεις τους εκ νέου στο στράτευμα. Τον Αύγουστο του 1943 και με τη σύμφωνη γνώμη των Βρετανών ιδρύθηκε στο στρατόπεδο ΓΚΕΣ η Ένωση Νέων Αξιωματικών (ΕΝΑ) με πρωτεργάτες γνωστά αντικομμουνιστικά στοιχεία του στρατεύματος. Η οργάνωση είχε αντικομμουνιστικό χαρακτήρα και στόχο να επαναφέρει την μοναρχία στην Ελλάδα. Είχαν μάλιστα προτείνει στο ΓΕΣ να οργανωθούν τάγματα αποτελούμενα από εθνικόφρονες αξιωματικούς τα οποία θα στέλνονταν στην Ήπειρο για να χτυπήσουν τον μαχόμενο ΕΛΑΣ. Η ΕΝΑ αποτελούσε ουσιαστικά προπομπό του γνωστού ΙΔΕΑ, στελέχη του οποίου αποτέλεσαν τους γνωστούς συνταγματάρχες της Χούντας.

Τον Μάρτιο του 1944, Η ΠΕΕΑ ανακοινώνει την ίδρυση της και τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Στη Μέση Ανατολή, ξεσπά έντονη διαμαρτυρία στο στράτευμα καθώς και σχεδόν σε όλες τις μονάδες του ΒΕΣΜΑ. Αξιωματικοί και οπλίτες υποστηρίζουν ένθερμα την ΠΕΕΑ και ζητούν να ψηφίσουν κι εκείνοι όπως ο ηπειρωτικός κορμός της Ελλάδας. Αυτή τη φορά οι Βρετανοί και ο Γεώργιος ανησυχούν ιδιαιτέρως και λαμβάνουν άμεσα μέτρα. Η εξέγερση στο στράτευμα πνίγεται στο αίμα από τις βρετανικές δυνάμεις και διενεργούνται εκκαθαρίσεις τόσο σε επίπεδο οπλιτών όσο και σε επίπεδο αξιωματικών. Πολλά στελέχη της ΑΣΟ εκτελούνται. Οι ελληνικές δυνάμεις αναδιοργανώνονται πια από φιλοβασιλικούς αξιωματικούς του ΕΝΑ. Στελεχώνεται ο Ιερός Λόχος και η 3η Ορεινή Ταξιαρχία με τα πιο αντιδραστικά στοιχεία. Τα διάφορα στρατόπεδα της Μέσης Ανατολής θα αδειάσουν τις φυλακές τους από τα φιλομεταξικά στοιχεία και τη θέση τους θα καταλάβουν οι προοδευτικοί και κομμουνιστές αξιωματικοί και οπλίτες. Εκατοντάδες θα σταλούν στην κόλαση των βρετανικών στρατοπέδων συγκέντρωσης του Τομπρούκ, του Τμίμι και της Ελ Ντάμπα. Η στρατιωτική αρετή των δημοκρατικών και κομμουνιστών αξιωματικών της Μέσης Ανατολής δεν θα σβήσει όμως σε αυτό το μελανό σημείο της ιστορίας. Πολλοί στρατιώτες και αξιωματικοί θα επιστρέψουν το 1944-1945 στην ελέυθερη πια Ελλάδα και θα αγωνιστούν ξανά στις τάξεις του ΔΣΕ ή στο ευρύτερο προοδευτικό κίνημα.

Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 2013

Εθνική Αντίσταση του Βύρωνα

Το παρακάτω φωτογραφικό αφιέρωμα προέρχεται από το αξιόλογο βιβλίο του Απόστολου Κοκόλια 90 Χρόνια Βύρωνας. Το βιβλίο παρουσιάζει μια συνοπτική ιστορική αναδρομή της συνοικίας και των προσώπων της και αφιερώνει ειδικό κεφάλαιό του στην Εθνική Αντίσταση. Επιλέξαμε και παρουσιάζουμε μερικές φωτογραφίες του βιβλίου και προσθέτουμε σε αυτές και 1-2 δικές μας. 


EΠΟΝίτες και ΕΠΟΝιτισσες στο οχυρωμενο με αμμοσακους Πολυιατρείο Βύρωνα το 1943

Μαθητές της ΣΤ Τάξης του 7ου Γυμνασίου Παγκρατίου το 1942. Πολλοί από αυτούς στελέχωσαν την ΕΠΟΝ και τον ΕΛΑΣ των ανατολικών συνοικιών

Μάιος του 1943, εκδρομή ΕΠΟΝιτών του Βύρωνα στα Μάρμαρα του Κοκκινου Μύλου Στο μέσον, όρθιος ο Ν Περογιαννάκης (με το κασκέτο) πρώτος γραμματέας της ΕΠΟΝ Βύρωνα, αριστερά του ο Μ. Ιωαννίδης και δίπλα του ο Γ Κορακιανίτης. Στο μέσον ο Γ Μοσκόβας

ΕΠΟΝίτες του Παγκρα΄τιου και του Βύρωνα σε ένα από τα γλέντια της γειτονιάς. Όρθιος από τα αριστερά ο Λ Παπαλόης, δεύτερος ο Α Εμμανουήλ και τέταρτος ο Κ. Παπαβασιλείου.

'Αλσος Παγκρατίου Ιανουάριος 1943. Από αριστερά: Τάκης Κέκας, Γιάννης Μοσχόβας, Μάνος Ιωαννίδης, Κώστας Γιαννιός, ολοι μέλη της ΕΠΟΝ

ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες σε μια εκδρομή τους στον Καρέα. Διακρίνονται στους καθιστούς πρώτη μπροστά η Αλέκα Καρούμπαλου- Βάκη. Πίσω της ακριβώς ο Τζώνης Φραγκονικολόπουλος με τις δύο αδελφές του Αυγούστα και Μαρίνα. Πρώτη αριστερά στους όρθνιους είναι η Ελένη Γλύκαντζη Αρβελέρ. 

Η Ελένη Γλύκαντζη Αρβελέρ στα 18 της σε συγκέντρωση της ΕΠΟΝ

Τμήμα του ΕΛΑΣ Παγκρατίου πιθανόν σε άσκηση μάχης. Πίσω τους είναι η εκκλησία της Ανάληψης στο Βύρωνα

ΕΛΑΣίτες του Βύρωνα με κράνη λάφυρα από Χωροφύλακες, Γερμανούς και δύο βρετανικού τύπου

ΕΛΑΣίτες του Παγκρατίου σε ώρες ξεκούρασης στην περιοχή του Βύρωνα

Σωκράτης Φαληρέας, του 4ου Συντάγματος ΕΛΑΣ

Βασίλης Γαλλάς, μέλος της ΟΠΛΑ Βύρωνα. Έπεσε στα Δεκεμβριανά το 1944

Μαρκάκης Μάρκος, μέλος της ΟΠΛΑ Βύρωνα. Εκτελέστηκε το 1947

Αναστάσιος Νόμπελης μέλος της ΟΠΛΑ

Μαυρουδής Δημήτρης, μέλος της ΟΠΛΑ Πέθανε εξόριστος στην Τασκένδη

ΕΠΟΝίτισες του Βύρωνα. Όρθια δεξιά η Ιλεάνα Πανταζή που εκτελέστηκε ως συνεργάτης των Γερμανών, λόγω εσφαλμένων πληροφοριών του ΕΛΑΣ

Το μπλοκ του Βύρωνα στην αιματοβαμμένη πορέια της 3/12/1944

Η Ελένη Γλύκαντζη-Αρβελέρ και η Αλέκα Καρούμπαλου-Βάκη ως μαθήτριες και ΕΠΟΝίτισσες

Μέλη του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ Βύρωνα μετά την απελευθέρωση