"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

"Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα"

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Παρασκευή 31 Αυγούστου 2012

Στα βήματα της Ιστορίας - Γάβρος Καστοριάς

Το χωριό Γάβρος Καστοριάς βρίσκεται σκαρφαλωμένο στους πρόποδες του Γράμμου. Ο περαστικός θα κάνει μια μικρή στάση αφού το μάτι πέφτει γρήγορα στα ερημωμένα πλίνθινα σπίτια του. Πρόκειται για μια χαρακτηριστική περίπτωση χωριού που ερημώθηκε  κατά τον Εμφύλιο και οι κάτοικοί του "εξελληνίστηκαν" αφού το χωριό Γάβρος αποτελούσε χωριό Σλαβομακεδόνων (φύλο που κατοικούσε στην Μακεδονία από το Βυζάντιο και ξεριζώθηκα συστηματικά από τους Γερμανούς, τους Βούλγαρους και το αστικό εμφυλιακό κράτος).

Το χωριό παλαιότερα λέγονταν Γκαμπρές και οι κάτοικοί του συντάχθηκαν σε υψηλό ποσοστό με τους αντάρτες. Οι υπόλοιποι ακολούθησαν την μοίρα του υπόλοιπου ελληνικού στοιχείου της υπαίθρου: Εκτοπίσθηκαν σε άθλιες συνθήκες σε πόλεις ως "ανταρτόπληκτοι" για να μην τροφοδοτούν τους αντάρτες. Το χωριό ερήμωσε ολοκληρωτικά το 1948 -1949 και στην κεντρική του είσοδο (αριστερά του σημερινού δρόμου) χτίστηκαν στρατώνες και φυλάκια για να στεγάσουν τους στρατιώτες του Εθνικού Στρατού. Μερικά χρόνια μετά την λήξη του Εμφυλίου το χωριό μετονομάστηκε (όπως σχεδόν όλα τα άλλα χωριά, οι κορφές και οι κοιλάδες της Μακεδονίας) σε "Γάβρος" και μεταφέρθηκε μερικά χιλιόμετρα πιο πέρα.

Το ερειπωμένο χωριό χρησιμοποιήθηκε στο έργο "Ψυχή Βαθιά" του Παντελή Βούλγαρη ως σκηνικό για την ιστορικά και πολιτικά ατυχή ταινία του.

Ας σημειωθεί ότι κανένας οδηγός από όσους είχαμε μαζί δεν αναγράφει τα αίτια μετατόπισης του Γάβρου και της ερήμωσης του.



Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Μια παλιά επιγραφή που γράφει "Ζήτω η Μακεδονία" 

Το εσωτερικό ενός σπιτιού, οι σημερινοί κάτοικοι τα έχουν μετατρέψει σε αποθήκες σανό

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Άποψη του χωριού

Στον κεντρικό δρόμο

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Ερείπια

Από το ύψωμα στο χωριό

Γκρεμισμένο σπίτι 

Εσωτερικό σπιτιού 

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Άποψη του χωριού από ύψωμα

Σπίτι στο χωριό Γάβρος

Το χωριό από τον δρόμο 

Ένας ρημαγμένος τοίχος με την χαρακτηριστική τεχνοτροπία του τσατμά  



Το στρατόπεδο του Εθνικού Στρατού στο χωριό Γάβρος


Κτίριο του στρατοπέδου

Άποψη του στρατοπέδου από τον δρόμο

Κτίριο του στρατοπέδου

Φυλάκιο του στρατοπέδου, φαίνεται ακόμα η βάση για οπλοπολυβόλο

Φυλάκιο του στρατοπέδου

Φυλάκιο του στρατοπέδου

Στρατώνας

Στρατώνας

Κτίριο του στρατοπέδου

4 σχόλια:

  1. νομιζω οτι το χωριο ερημωσε οταν κατα την παριοδο της χουντας μαζεψαν 7 χωρια σε ενα απεναντι απο τον γαβρο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Για τα όσα γράψαμε ρωτήσαμε κατοίκους μιας κάποιας ηλικίας που θυμόνται ακόμα ευτυχώς για εκείνες τις ημέρες. Έτσι και αλλιώς σε μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού δεν επέτρεπαν λόγω φρονημάτων να επιστρέψει στην Μακεδονία μέχρι το 1970

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Νομίζω οτι η επιστροφή επετράπη το 1982 με την παλινορθωση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. εγω δεν ειμαι απο την περιοχη,ειμαι απο αρκετα νοτια,αλλα ετυχε να περασω 2-3 φορες απο κει,να βγαλω αρκετες φωτογραφιες γιατι μου αρεσε το σκηνικο...μετα απο λιγα χρονια,τον σεπτεμβριο του 2020 εντελως τυχαια,σε μια συζητηση με ενα φιλο του μακαριτη του πατερα μου,αρκετα μεγαλυτερο του,ανεφερθηκα στο συχνο περασμα μου απο το συγκεκριμενο χωριο,ο παππους αμεσως συγκινηθηκε και μου ανεφερε το εξης...υπηρετησε στην περιοχη ακριβως μετα τον εμφυλιο,γυρω στο 50',πολυ αγριες εποχες μου ειπε,γιατι οι πληγες του εμφυλιου ηταν ακομα ανοικτες και η κατασταση με τους κατοικους ηταν πολυ δυσκολη,οι λογοι ερημωσης του χωριου ειναι καπως δυσδιακριτοι,ολοι οι παραπανω λογοι αλλα ακομα ενας ο οποιος με συγκλονησε και δεν εχω λογο να τον αμφισβητισω καθως ο παππους ειναι πολυ καλα στα μυαλα του και δεν θα μου ελεγε παραμυθια και τα εζησε απο πρωτο χερι 2,5 χρονια εκει πανω...λοιπον,στον εμφυλιο ολοι σχεδον οι αντρες του χωριου επιστρατευτηκαν απο τους ανταρτες,οι περισσοτεροι σκοτωθηκαν και οι υπολοιποι εγιναν φυγαδες προς τα βορεια,στο χωριο εμειναν λοιπον καποια μικρα παιδια και περισσοτερες απο 80 χηρες...καταλαβαινετε που οδηγηθηκε το πραγμα!!!...ο παππους συνεχισε και μου ειπε οτι καθολη τη διαρκεια της θητειας του,στα περιπολα που εκαναν πολυ συχνα εβρισκαν σκελετους αγνοουμενων κλπ...ασχημες εποχες!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή