 |
| To προπύργιο στον πύργο της οικογένειας Καβαλλιεράκη |
Για την περιοχή της ανατολικής Μάνης, η οικογένεια Καβαλλιεράκη - Ντατσιάνου δεν χρειάζεται συστάσεις. Για εμάς όμως, που πρόσφατα τη γνωρίσαμε, η οικογενειακή ιστορία της έχει μεγάλη σημασία, αφού είναι άρρηκτα δεμένη με αίμα και θυσίες με την Εθνική Αντίσταση και το λαϊκό κίνημα της χώρας.
Οι ρίζες της οικογένειας Καβαλλιεράκη μπορούν να εντοπιστούν στο ύστερο Βυζάντιο. Τότε η οικογένεια λέγονταν "Φωκά" προφανώς έχοντας κάποια συγγενική σχέση με τον Νικιφόρο Φωκά, διέφυγαν μετά την εκτέλεσή του στη Μάνη. Αργότερα, με τη Βενετοκρατία, κάποιος πρόγονος της οικογενείας λαμβάνει από τους Βενετούς τον τίτλο του ιππότη (cavaliere) και η οικογένεια μετονομάζεται σε Καβαλλιεράκη. Χτίζουν έναν περιτοιχισμένο πύργο με δύο εκκλησίες στην περιοχή της Καρυούπολης (σημερινός δήμος Ανατολικής Μάνης), ο οποίος μέχρι σήμερα διατηρείται με όλα τα βυζαντινά του στοιχεία.
Κατά την περίοδο της Κατοχής, η οικογένεια Καβαλλιεράκη διατηρεί το όνομα με τα 10 της παιδιά. Την ιστορία δύο εξ αυτών θα παρουσιάσουμε ακολούθως.
Σταύρος Καβαλλιεράκης
Ο "βενιαμίν" της οικογένειας γεννήθηκε το 1930 στην Καρυούπολη της Μάνης. Δραστήριος και φιλομαθής από παιδί, εντάσσεται στα 12 χρόνια του στα "Αετόπουλα" σε συνθήκες δύσκολες και επικίνδυνες. Λειτουργεί ως σύνδεσμος των ανταρτών γνωρίζοντας πέτρα-πέτρα την περιοχή του. Παράλληλα, ο πύργος της οικογένειάς του έχει επιταχθεί από τους Γερμανούς και τα Τάγματα Ασφαλείας, οι οποίοι κρατούν σε καθεστώς ομηρίας την μητέρα και τον πατέρα του. Το 1944, εντάσσεται στην ΕΠΟΝ και συνεχίζει από τις τάξεις της τον αγώνα. Το 1945, περίοδο που οι παρακρατικές συμμορίες της Δεξιάς θερίζουν την περιοχή, ο Σταύρος κρύβεται στο Γύθειο.
Αργότερα θα φυγαδευτεί με πλοιάριο στην Αθήνα και μάλιστα με τη βοήθεια κάποιο παράγοντα της Δεξιάς, που εκτιμούσε την οικογένεια και γνώριζε ότι, αν ο Σταύρος πιάνονταν θα δολοφονούταν. Το 1947, ο Σταύρος παίρνει σύνδεση από το ΚΚΕ για να περάσει στο αντάρτικο της Μάνης και το Αρχηγείο Ταΰγετου. Ο αδερφός του Ανδριανός (ή Ανδρέας) είναι ήδη στέλεχος του ΔΣΕ. Ο Σταύρος τελικά φθάνει μέχρι την Τρίπολη αλλά συλλαμβάνεται, λόγω του ότι ο σύνδεσμός του είχε ήδη πιαστεί από την Ασφάλεια.
Φυλακίζεται στις φυλακές της Τρίπολης, όπου βασανίζεται φρικτά. Καταδικάζεται και στέλνεται μετά από 3 μήνες στο κολαστήριο των φυλακών ανηλίκων της Βίδου. Τον Μάιο του 1948 στέλνεται στο στρατόπεδο της Γυάρου και περνά έναν χρόνο στο κάτεργό της, κάτω από το βούρδουλα και τα καψόνια του αστικού κράτους. Τον Μάιο του 1949, στέλνεται με μεταγωγή 70 ανηλίκων στην Μακρόνησο.
18 χρονών μονάχα, ο Σταύρος αναρωτιέται με ποιον τρόπο θα κρατήσει στα φρικτά μαρτύρια που ξέρει πως γίνονται στο νησί. Τον στέλνουν στη ΣΦΑ (Στρατιωτικές Φυλακές Αθηνών) και γνωρίζει το "αναμορφωτικό έργο" της Μακρονήσου από την πρώτη κιόλας μέρα. Με την άφιξή του πέφτει στα χέρια του κτηνάνθρωπου Βάιτσα. Βασανίζεται ως το βράδυ. Ο Βάιτσας, άνδρας 2 μέτρων φθάνει να χοροπηδήξει στο στήθος του παιδιού. Ο Σταύρος ξυπνά στο αναρρωτήριο με αιμοπτύσεις.
Στη Μακρόνησο θα μείνει ως το 1955. Θα περάσει όρθιος στο βράχο με τον Δημήτρη Τατάκη. Θα πεταχτεί στη θάλασσα, θα δεχθεί κάθε είδους βασανισμό, όμως δεν υπογράφει δήλωση. Το σώμα του οργώνεται κυριολεκτικά από τα σαδιστικά μαρτύρια. "Ξύπνησα ένα πρωί στο αναρρωτήριο και ήμουν ο πόνος. Η προσωποποίηση του πόνου." γράφει στο ημερολόγιό του.
"Στη Μακρόνησο πιθανώς θα δηλώσεις. Όμως μην αφήσεις τον εαυτό σου. Κράτα όση αξιοπρέπεια μπορείς" του είχε πει με αγάπη ένας Μακρονησιώτης συγκρατούμενός του στην Τρίπολη. Έπεσε έξω, γιατί ο Σταύρος δεν δήλωσε.
Το 1955 απολύεται για 2 μήνες και ακολούθως το αστικό μετεμφυλιακό κράτος τον ξανακαλεί, φαντάρο αυτή τη φορά, στη Μακρόνησο. Εκεί θα μείνει από το 1955 έως το 1957. Θα είναι από τους τελευταίους που φεύγουν από το νησί.
Από το 1957 ο Σταύρος προσπαθεί να στήσει τη ζωή του στο χωριό. Μετακομίζει στην Καλογρέζα το 1962. Δουλεύει οικοδόμος, παντρεύεται μια άλλη αγωνίστρια της ζωής και του κινήματος, την Άννα Σιδέρη με την οποία αποκτά τρία παιδιά. Οργανώνεται στην ΕΔΑ και αγωνίζεται μέσα από τις γραμμές της.
Δέκα χρόνια μετά, η Δικτατορία των Συνταγματαρχών τον συλλαμβάνει από τους πρώτους στην Καλογρέζα. Στέλνεται στη Γυάρο και μετέπειτα στη Λέρο. Απολύεται το 1967, "παίρνοντας και τα κλειδιά" από το στρατόπεδο στο Παρθένι. Ξανά το 1973, η Χούντα του Ιωαννίδη θα τον συλλάβει και θα τον φυλακίσει στην Αθήνα για 2 μήνες.
Το 1974 ξαναγυρνά στην οικοδομή και την οικογένεια.
Συνταξιοδοτείται το 1990 και επιστρέφει στη Μάνη. Μένει στον παλιό οικογενειακό τους πύργο και πέτρα-πέτρα ξεκινά να τον μετατρέπει σε σπίτι.
Ο Σταύρος Καβαλλιεράκης έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών και πλήρης αγώνων, στις 24 Φεβρουαρίου του 2012.
Περιστατικό:
Παραθέτουμε αυτό το περιστατικό για να δώσουμε την ευκαιρία στον αναγνώστη να καταλάβει το ποιόν του ανθρώπου που παραπάνω περιγράψαμε:
Ο Σταύρος, σαν αετόπουλο της Κατοχής, οδηγεί ένα τάγμα ανταρτών του ΕΛΑΣ από μια τοποθεσία σε μια άλλη. Το παιδί ξέρει καλά τους δρόμους και τα περάσματα και το τάγμα φθάνει στον προορισμό του ώρες πριν από όσο υπολόγιζε ο πολιτικός επίτροπος του. Παραξενεμένος αυτός και νομίζοντας ότι το παιδί έκανε λάθος και χάθηκαν λέει φωναχτά:
"Καλά λέω εγώ πάντα να μην εμπιστευόμαστε τα παιδιά. Αλλού μας έφερε αυτός. Να δει τώρα κλωτσιές στα πισινά που θα φάει άμα θα φτάσουμε στον σωστό προορισμό μας."
Του απαντά ο 13χρονος Σταύρος:
"Καλά λέω εγώ ότι πολιτικός επίτροπος πρέπει να είναι κάποιος σοβαρός άνθρωπος. Στον τόπο που είπαμε ήρθαμε. Όσο για τις κλωτσιές στα πισινά, με μένα να κουβαλάω ένα 38άρι και δυο χειροβομβίδες δεν τον βλέπω να γίνεται."
Ανδριανός (Ανδρέας) Καβαλλιεράκης
Αξιολογότατο κεντρικό στέλεχος του ΕΑΜ Λακωνίας κατά την Κατοχή και ενεργό στέλεχος του ΚΚΕ. Ο Ανδριανός Καβαλλιεράκης, αγρότης στο επάγγελμα, γεννήθηκε στην Καρυούπολη της Μάνης και ήταν ένα από τα μεγάλα αδέλφια του Σταύρου.
Μετά την Κατοχή δραστηριοποιήθηκε ενεργά με τον Βαγγέλη Ρογκάκο και την ηρωική Νομαρχιακή Επιτροπή Λακωνίας του ΚΚΕ που χάρη στην δράση της μπόρεσε να κρατήσει αξιόμαχες δυνάμεις και να αποτελέσει το φύτρο του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο. Ταγματάρχης του ΔΣΕ στο αρχηγείο Ταΰγετου, πολεμά μέχρι το τέλος του Εμφυλίου στη Μάνη στην ομάδα ανταρτών του ΔΣΕ που έδωσε την τελευταία πολύνεκρη μάχη με τις κυβερνητικές δυνάμεις.
Πιάνεται το 1949, μετά από προδοσία και μεταφέρεται στις φυλακές Γυθείου. Εκεί σύσσωμος ο λαός της πόλης προσπαθεί να τον σώσει από το απόσπασμα. Ο Ανδριανός ήταν γνωστός άλλωστε για την καλή του συμπεριφορά απέναντι και στους συνεργάτες των Γερμανών, όταν παραδώθηκαν στον ΕΛΑΣ. Ο διευθυντής των φυλακών υπόσχεται επίσημα ότι δεν θα τον πειράξει κανείς και ότι απλώς θα τον μεταφέρουν στην Τρίπολη για να δικαστεί.
Φυσικά το αστικό κράτος δεν θα μπορούσε να ανεχθεί να παραμένει στη ζωή ένα τέτοιο υπόδειγμα λαικού αγωνιστή. Έτσι, στο δρόμο Σπάρτης - Τρίπολης, λίγο πιο έξω από το Μονοδένδρι, το αμάξι που τον μεταφέρει σταματά και ο Ανδριανός δολοφονείται εν ψυχρώ από τις αρχές.
Το σώμα του έμεινε άταφο και κανένα μνημείο δεν χτίστηκε για να σκεπάσει τον Ανδριανό Καβαλλιεράκη που έδωσε όλη του τη ζωή για το "ανθρώπεμα του ανθρώπου".
Φυσικά το αστικό κράτος δεν θα μπορούσε να ανεχθεί να παραμένει στη ζωή ένα τέτοιο υπόδειγμα λαικού αγωνιστή. Έτσι, στο δρόμο Σπάρτης - Τρίπολης, λίγο πιο έξω από το Μονοδένδρι, το αμάξι που τον μεταφέρει σταματά και ο Ανδριανός δολοφονείται εν ψυχρώ από τις αρχές.
Το σώμα του έμεινε άταφο και κανένα μνημείο δεν χτίστηκε για να σκεπάσει τον Ανδριανό Καβαλλιεράκη που έδωσε όλη του τη ζωή για το "ανθρώπεμα του ανθρώπου".
 |
| Ο Ανδριανός Καβαλλιεράκης στη μόνη φωτογραφία του που σώζεται από τον ΔΣΕ |
Ευχαριστούμε την οικογένεια Καβαλλιεράκη και ειδικότερα τον κ. Γιώργο Καβαλλιεράκη, για όλο το υλικό.
θελω να ευχαριστήσω και εγω με τη σειρά μου τη σελιδα και να συμπληρωσω λιγα,που θεωρω οτι πρεπει να το κανω,για να μη σχηματιστει λαθος γνωμη,για το ηθος του πατερα μου Σταυρου.Παντα του ζητουσα να μου εξιστορήσει περιστατικα απο τη δραση του στην αντισταση.Ποτε δε μπορεσα να του παρω αλλη κουβεντα εκτος του οτι σαν αετοπουλο μετεφερε μηνύματα απο εδρα σε εδρα των ΕΛΑΣιτων.Δεν ηθελε σε καμια περιπτωση να βγει απτο δικο του στομα(και δε θεωρουσε) οτι εκανε κατι σπουδαίο.Εμαθα καποια ανδραγαθηματα που εκανε κ σα παιδι μα κ αργοτερα 57-62 σην περιοχη(οχι για τον αγωνα) ολα ομως απο διαφορους ντοπιους.Ετσι και την αναφορα στο συμβαν με την ομαδα που προωθησε τη βρήκα προσφατα σε λιγα(δυστυχώς) γραπτα που ειχε πολυ επιμελώς κρυμμένα.Παραθετω τον ακριβής διαλογο αφου ο διμοιριτης της ομαδας πληροφορήθηκε οτι ειχαν σχεδον φτασει στον προορισμο.Οδιμοιριτης εκπληκτος απο τα λογια του μικρου κ μιλωντας στον πολιτικο επιτροπο που ερχοταν προς το μερος τους ειπε δυνατα για να ακουστει απτους υπολοιπους-Να με παρει ο διβολος αν ξερω τι μου γινεται αλλα ο μικρος λεει οτι φθανομε - Π.Ε.Φθανομε?Τι θα πει φθανομε?Εμενα ο γραμματεας της Κ.Ο.Β. μου ειπε οτι αν βαδισουμε γερα θα φτασουμε το μεσημερι κ τωρα μολις ξημερωνει.Ομικρος η δε ξερει τι λεει η μας παει αλλου πραγμα χειροτερο.Παντα ειχα τη γνωμη οτι δε πρεπει να χρησιμοποιουνται πιτσιρικαδες για τετοιες αποστολες.λ.οιπον μικρε μιλα κ μιλα καλα γιατι οι ανδρες με τη κουραση που εχουν δε τοχουν τιποτα να σου ριξουν μερικες κλωτσιες στον κολο κ θαχουν δικιο γιατι η ταλαιποτια τους κρατα 1 βδομαδα τωρα.Λεγε σε πιο χωριο παμε ξερεις?Κ ποσο μακρια φανταζεσαι βρισκεται γιατι πιστευω δεν εχεις παει ποτε σου.ΜΙΚΡΟΣ-Λοιπον εσυ φιλε μ ενω ολη τη νυχτα στη πορεια δεν εβγαλες λεξη απτο στομα σου,τωρα,σε μια στιγμη,προφθασες να πεις ενα σωρο μεγαλες κουβεντες που κατα τη γνωμη σου θα πρεπει να μου προξενησουν καποια εκπληξη,αποια ταραχη η ακομα κ καποιο φοβο ετσι δεν ειναι?Το μονο αισθημα που μου προκαλουν ειναι η ευχαριστηση που μου δινεται ευκαιρια μπροστα σε ολους να πω κεγω τα δικα μου.Να πω πρωτα απολα πως παντα ειχα τη γνωμη οτι σε ποστα σα το δικο σου δε πρεπει να ειναι επιπολαιοι ανθρωποι αλλα πιο υπευθυνοι.Δευτερο οτι κλοτσιες στο πισινο δε μπορεις να ριξεις σε καποιον που εχει στη ζωνη του ενα 38αρι κ στη τσεπη του μια χειροβομβιδα μιλς.Τριτο οτι θα χρειαστει να διαπιστωσεις μονος σου ποιο ειναι το χωριο κ ποσο μακρια βρισκεται καθως κ αν ξερω τι λεω η τι κανω. Παρακατω σε διαλογους μα τους ανταρτες αναφερει για τον Π.Ε.οτι δεν του αρεσει να κρινει τους ανθρωπους κ οτι δεν εχει καμια προκαταληψη εναντιον του παρα τα οσα ειπε πριν. Θελω να προσθεσω οτι στον αγωνα συμετειχαν αλλα 3 αδελφια ο Παναγιωτης, οΓιαννης και ο Θανασης ο οποιος τραυματιστικε καθως διεφευγε την ωρα που οιΓερμανοι κ οι ταλητες επεδραμαν καιγοντας 3 σπιτια της οικογενειας
ΑπάντησηΔιαγραφή