Η υπόθεση Sacco και Vanzetti

Στο σημείο αυτό θα αφιερώσουμε ένα άρθρο στην υπόθεση Sacco και Vanzetti, μια υπόθεση γροθιά σε κάθε ανθρώπινο δικαίωμα που στοιχειοθετήθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Θα μιλήσουμε για το έγκλημα δύο ανθρώπων, που δεν ήταν τίποτα άλλο από το έγκλημα της ύπαρξής τους. Αυτό ακριβώς έκαναν οι Nicola Sacco και Bartolomeo Vanzetti, υπήρχαν και για αυτό τιμωρήθηκαν ...

«Αν δεν είχε συμβεί αυτό, θα μπορούσα να είχα ζήσει τη ζωή μου ανάμεσα σε γελοίους ανθρώπους. Θα μπορούσα να είχα πεθάνει απαρατήρητος, άγνωστος, αποτυχημένος. Αυτό είναι η σταδιοδρομία μας και ο θρίαμβός μας. Ποτέ, σε όλη μας τη ζωή, δεν θα μπορούσαμε να ελπίσουμε να κάνουμε τόσα πολλά για την ανοχή στη διαφορετικότητα, τη δικαιοσύνη, την κατανόηση ανθρώπου από άνθρωπο, όπως κάνουμε τώρα, κατά λάθος. Τα λόγια μας, οι ζωές μας, οι πόνοι μας, είναι όλα ένα τίποτα! Η αφαίρεση της ζωής μας, της ζωής ενός καλού παπουτσή κι ενός πωλητή ψαριών είναι τα πάντα!

Nicola Sacco

«Δεν θα ευχόμουν ποτέ σ’ ένα σκυλί, δεν θα ευχόμουν ποτέ σε ένα φίδι, δεν θα ευχόμουν ποτέ στο πιο χαμερπές και δυστυχισμένο πλάσμα της γης, να περάσει όσα υπέφερα εγώ, για πράγματα για τα οποία δεν είμαι ένοχος. Αλλά έχω πειστεί πως είμαι ένοχος για όλα όσα υποφέρω. Υποφέρω γιατί είμαι ριζοσπάστης και, αλήθεια, είμαι ριζοσπάστης. Υποφέρω γιατί είμαι Ιταλός και, αλήθεια, είμαι Ιταλός. Υποφέρω περισσότερο απ’ όλα για την οικογένειά μου και την αγαπημένη μου, παρά για τον εαυτό μου. Αλλά είμαι τόσο σίγουρος πως έχω το δίκιο με το μέρος μου, ώστε αν μπορούσατε να με εκτελέσετε δυο φορές, και αν μπορούσα να ξαναγεννηθώ ακόμα δύο, θα ζούσα την ίδια ζωή και θα έκανα ότι έχω ήδη κάνει».

Bartolomeo Vanzetti

Ο Nicola Sacco γεννήθηκε το 1891 στο Τεραματζιόρε της Ιταλίας. Σε ηλικία 14ων ετών αφήνει το σχολείο εξαιτίας των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων της οικογένειάς του και εργάζεται στα χωράφια ενός τοπικού τσιφλικά. Ο Sacco μη βλέποντας διέξοδο στην φτωχή του ζωή σε ηλικία 17 ετών αποφασίζει να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ. Εκεί έρχεται σε επαφή με έναν αναρχικό συνδικαλιστικό κύκλο που φέρει το όνομα "Κύκλος Κοινωνικών Μελετών". Μέσα σε αυτόν τον κύκλο και ενώ παράλληλα μαθαίνει το επάγγελμα του κατασκευαστή παπουτσιών, ξεκινά την συνδικαλιστική του δράση. Οργανώνονται απεργίες και έρανοι οικονομικής ενίσχυσης των απεργών, μοιράζονται υλικά και φυλλάδια και μέσα σε όλα αυτά ο Nicola Sacco έχει ηγετικό ρόλο. Φυσικά η αστυνομία και οι μυστικές υπηρεσίες τον παρακολουθούν... Το 1915 ο Κύκλος Κοινωνικών Μελετών, οργανώνει μιά συγκέντρωση στο Milford για την εξεύρεση πόρων μιας απεργίας σε εργοστάσιο κατασκευών της Minnesota, ο Nicola Sacco είναι ένας από τους οργανωτές . Το 1920 ο Nicola Sacco συλλαμβάνεται στο Brokton. Το μητρώο του είναι λευκό...

Ο Bartolomeo Vanzetti γεννήθηκε το 1888 στο χωριό Πιεμόντε της Καλαβρίας. Αν και όπως αφηγείται στην αυτοβιογραφία του "Η ζωή ενός προλετάριου", είχε έφεση στην μάθηση από μικρός, η δύσκολη οικονομική κατάσταση του πατέρα του τον έφερε προ τετελεσμένων γεγονότων. Έτσι στάλθηκε στο Τορίνο να μάθει την τέχνη του ζαχαροπλάστη. Αργότερα, με τον θάνατο της μητέρας του, ο Vanzetti, αποφασίζει να φύγει μετανάστης στις ΗΠΑ. Από την Νέα Υόρκη ο Vanzetti περνά στο Πλύμουθ. Εκεί εργάζεται σκληρά σε εργοστάσιο σχοινοποιίας. Λίγο καιρό μετά θα χάσει την δουλειά του λόγω μεγάλης απεργίας διαρκείας που οργάνωσε μαζί με άλλους συναδέλφους του. Μην μπορώντας να εργστεί για αρκετό διάστημα, αναγκάζεται να ζει σε άθλιες συνθήκες. Τελικά θα βρει δουλειά μερικούς μήνες αργότερα στις παραδόσεις ψαριών. Η καθημερινή του επαφή με τον κόσμο στις φτωχογειτονιές τον καθιστά ιδιαίτερα αγαπητό στον κόσμο και ιδιαίτερα στους συμπατριώτες του. Ο Vanzetti απασχολείται πολύ με τον αναλφαβητισμό του. Καταβάλει σε όλη του την ζωή μεγάλη προσπάθεια να μορφωθεί σε βάθος, διαβάζοντας κυριολεκτικά όποιο βιβλίο μπορεί να πιάσει στα χέρια του.

Οι Sacco και Vanzetti δεν είχαν συνατνηθεί ποτέ πριν την δίκη τους. Ανοίκαν όμως όπως προείπαμε σε έναν κύκλο αναρχικών συνδικαλιστών. Στον κύκλο αυτό βρίσκονταν επικεφαλής ο γνωστός αναρχικός Luigi Galleani. Ο Galleani πρέσβευε την επανάσταση μέσω της φθοράς του συστήματος από τα μέσα. Ο κύκλος του Galleani ήταν μεγάλος, όμως ο σκληρός πυρήνας του ήταν μιά καλά κουρδισμένη οργάνωση που έκανε δολιοφθορές και βομβιστικές επιθέσεις στους αντιπροσώπους του αμερικανικού καπιταλιστικού συστήματος (τράπεζες, αστυνομία, δικαστές). Οι Sacco και Vanzetti δεν ανήκαν σε αυτόν τον κύκλο. Τον Ιούνιο του 1919 ο Galleani και 8 σύντροφοί του απελαύνονται από τις ΗΠΑ. Η αστυνομία και οι μυστικές υπηρεσίες, ψάχνουν τώρα να βρουν και να εξαρθρώσουν το υπόλοιπο κύκλωμα του Galleani. Στα χέρια τους θα πέσει ο Andrea Salsedo, σύντροφος του Galleani, ο οποίος μετά από 7 ώρες ανάκριση με φρικτούς τρόπους, θα εκπαραθυρωθεί από τον αστυνομικό τμήμα. Η αστυνομία θα το παρουσιάσει ως αυτοκτονία. Πριν τον θάνατό του όμως ο Salsedo θα αποκαλύψει μέσα από βασανιστήρια πολλά στοιχεία για την οργάνωση του Galleani.

Στις 20 Απριλίου του 1920, μια ένοπλη ληστεία έγινε στο εργοστάσιο της Slater-Morrill Shoe Company στην Μασαχουσέτη. Εκεί σκοτώθηκαν οι  Frederick Parmenter, υπέυθυνος πληρωμών και ο Alessandro Berardelli φύλακας. Από το εγοστάσιο υπεξαιρέθηκαν 15.776 δολάρια. Δύο ημέρες μετά την δολοφονία του Salsedo, συλλαμβάνονται οι Sacco και Vanzetti για την διπλή δολοφονία του εργοστασίου.

Η πρώτη δίκη

Στην πρώτη δίκη που έλαβε χώρα τον Δεκέμβρη του 1924, μόνο ο Vanzetti κατηγορείται για ανθρωποκτονία. Το δικαστήριο προσπαθεί να αποδείξει ότι ο Vanzetti είχε αποπειραθεί να ληστέψει την τράπεζα του Bridgewater την πρωτοχρονιά του 1919. Το σενάριο αυτό υποβοηθούσε ένεκα της ομοιότητάς του, την κατηγορία του Vanzetti για τις δολοφονίες στην Slater-Morrill Shoe Company. Όμως τα στοιχεία ενάντια του ήταν ελλειπή. Ο Vanzetti προσκόμισε στο δικαστήριο την κάρτα εργασίας του που έδειχνε ότι εκείνη την όρα εργάζονταν. Παράλληλα πολλοί συνάδελφοί του δέχονταν να καταθέσουν ενόρκως ότι τον είδαν στην δουλειά. Η μάρτυρες κατηγορίας, άνθρωποι που υποτίθεται ότι είδαν τον Vanzetti κατά την ληστεία του Bridgewater, στάθηκαν ανίκανοι να συμφωνήσουν ως προς τα χαρακτηριστικά του προσώπου και το μήκος του μουστακιού του Vanzetti. Ο Sacco παράλληλα κατηγορείται παντελώς ανεδαφικά για συνεργεία. Μετά από 5 ώρες σύσκεψης οι ένορκοι αποφασίζουν να κρίνουν τους κατηγορούμενους ένοχους και να τους καταδικάσουν σε 12 - 15 έτη φυλάκισης.

Παράλληλα με τις δίκες οι εφημερίδες οργιάζουν. Παρουσιάζουν τους δύο Ιταλούς ως τέρατα και κομμουνιστές. Το σύστημα δεν επιχειρεί απλά να πλήξει τον συνδικαλισμό, επιχειρεί να στρέψει ενάντια στους Sacco και Vanzetti όλη την ξενοφοβία και τον ρατσισμό που έχει καλλιεργήσει στους πολίτες του. Παρόλα αυτά, μιά μεγάλη μερίδα κόσμου τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό διαμαρτύρονται ποικιλοτρόπως για την παρωδία της δίκης των δύο συνδικαλιστών.

Η δεύτερη δίκη

Η δεύτερη δίκη των Sacco και Vanzetti γίνεται μερικούς μήνες μετά στην Μασαζουσέτη. Οι κατηγορίες είναι η ανθρωποκτονία και η κλοπή. Οι δύο Ιταλοί κατηγορούνται και για τα δύο. Τα στοιχεία της δίκης είναι οι σφαίρες που βρέθηκαν στα σώματα των δύο νεκρών. Ο Sacco έχοντας όπλο με νόμιμη άδεια, δέχεται να το παραδώσει για βαλλιστική εξέταση. Η βαλλιστική δείχνει σαφέστατα ότι τα όπλα είναι τελείως διαφορετικά. Παράλληλα η υπεράσπιση δείχνει ότι ο μεν Sacco βρίσκονταν σε γεύμα με φίλους του μετά από μιά ανανέωση που έκανε στο διαβατήριό του, ο δε Vanzetti εργάζονταν. Για τον Sacco προτίθενται να καταθέσουν όλοι οι αναφερόμενοι φίλοι του, πράγμα του όμως δεν γίνεται δεκτό από τον δικαστή, αφού κατά την γνώμη του είναι και αυτοί αναρχικοί. Για τον Vanzetti υφίστανται εξίσου πολλοί μαρτυρες που ούτε αυτοί γίνονται δεκτοί. Μια από τις τελευταίες ημέρες της δίκης, ΄στο δικασ΄τηριο παρουσιάζεται ένα ακόμα στοιχείο κατηγορίας: Το μπερέ του Sacco, που κατά τα λεγόμενα του δικαστή βρέθηκε στην σκηνή του φόνου. Ο Sacco ζητά να το φορέσει γιατί όπως λέει του είναι σίγουρα πολύ μικρό, όμως ο δικαστής του το απαγορεύει και δηλώνει σίγουρος ότι είναι δικό του. Έτσι μετά από 5 ώρες συνεδρίας, οι ένορκοι καταδικάζουν τους δύο συνδικαλιστές σε θάνατο. Για τους επόμενους μήνες η επιτροπή σωτηρίας των Sacco και Vanzetti έκαναν αίτηση χάριτος και αναψηλάφησης τίποτα όμως δεν έγινε δεκτό. Χιλιάδες διαδηλώσεις έγιναν στην Ιταλία, τις ΗΠΑ, την Γαλλία και την Λατινική Αμερική χωρίς όμως κανένα πρακτικό αποτέλεσμα.

Στις 22 Αυγούστου του 1927, οι Sacco και Vanzetti εκτελέστηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα. Η κηδεία τους συγκέντρωσε πάνω από 15000 κόσμο και κράτησε δύο ολόκληρες ημέρες...

Πορεία διαμαρτυρίας για τον Sacco και Vanzetti