Βρισκόμαστε στον Οκτώβριο του 1943, περίοδο κατά την οποία οι γερμανικές κατοχικές δυνάμεις έχουν εξαπολύσει μια κόλαση εκκαθαριστικών επιχειρήσεων σε ολόκληρη την ελεύθερη Ελλάδα. Ενώ ο στρατηγός Ζέρβας και ο ΕΔΕΣ κωλυσιεργούν και επιδίδονται σε διαπραγματεύσεις με τις γερμανικές δυνάμεις της Ηπείρου, ο ΕΛΑΣ πιέζεται ασφυκτικά σε ολόκληρη τη χώρα. Η μάχη είναι κυριολεκτικά ζωής και θανάτου. Είτε τα τμήματά του θα αντέξουν και θα επιβιώσουν, είτε θα οδηγηθούν στην ολοκληρωτική διάλυση. Οι Γερμανοί έχουν διαθέσει για τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις δύο ολόκληρες μεραρχίες, δεκάδες οχήματα, πυροβολικό και αεροπορία. Ο ΕΛΑΣ δεν διαθέτει την υπεροπλία ούτε τους αριθμούς, όμως στηρίζεται στις οργανώσεις του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, στον απλό λαό που στέκεται πολύτιμος αρωγός και αιμοδότης του.
Τη νύχτα της 15ης προς 16ης Οκτωβρίου του 1943 ένας ενισχυμένος λόχος Γερμανών κινείται από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας με οδηγό κάποιον Έλληνα προδότη. Ο οδηγός τους, τους περνά μέσα από άγνωστα και δύσβατα μονοπάτια πίσω από τη γραμμή επιτήρησης των ανταρτών του 34ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ και βαδίζουν ενάντια του χωριού Πύλη.
Ο αιφνιδιασμός των ανταρτών είναι σύντομος. Πιστεύουν ότι ο λόχος είναι εμπροσθοφυλακή κάποιας μεγαλύτερης γερμανικής δύναμης που ακολουθεί. Την εντύπωση αυτή ενισχύουν τα γερμανικά άρματα που κινούνται στο δρόμο Ελευσίνας- Θηβών και τα αεροπλάνα που πετούν διαρκώς πάνω από την περιοχή. Ώσπου να φτάσουν στο απειλούμενο χωριό, οι αιφνιδιασμένοι αντάρτες αναλαμβάνουν την άμυνα της Πύλης, μαζί με τους κατοίκους της, που φέρουν ότι όπλο μπορεί να βρει ο καθένας. Παλιοί γκράδες, μάνλιχερ, ακόμα και κυνηγετικά δίκαννα, επιστρατεύονται για την υπεράσπιση της Πύλης. Τους αντάρτες οδηγεί ο βοσκός Στέφανος Μαλιάτσης, ένοπλος και αυτός και τους υποδεικνύει τα καλύτερα σπίτια και κτίσματα στην είσοδο του χωριού για να οχυρωθούν.
Προς το ξημέρωμα η αργοκίνητη γερμανική φάλαγγα είναι πια ορατή και ανηφορίζει προς το χωριό. Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ βλέπουν όμως κάτι που τους παγώνει. Οι "γενναίοι" στρατιώτες του Γ' Ράιχ έχουν βάλει μπροστά τους μια ανθρώπινη ασπίδα. Κρατάνε τρία μικρά παιδιά, όλα τσοπανόπουλα που έπιασαν γύρω από το χωριό. Ανάμεσά τους είναι και το μικρό παιδί του Στέφου Μαλιάτση. Κανένας αντάρτης ή Πυλιώτης δεν διανοείται να κάνει την αρχή και να πυροβολήσει. Όλοι περιμένουν την αντίδραση του πατέρα. Στιγμές περνούν στη σιωπή, ώσπου ένα βογκητό ακούγεται από τα χείλη του πατέρα: "Πυρ"!
Τα όπλα του ΕΛΑΣ παίρνουν φωτιά και θερίζουν τους πρώτους Γερμανούς, μαζί και τα τρία άτυχα παιδιά. Οι Γερμανοί πιάνουν γρήγορα θέσεις και στήνουν τα μυδράλιά τους που θερίζουν τα υψώματα και το χωριό. Ακολουθεί έφοδος των Γερμανών προς την Πύλη, η οποία ανακόπτεται από τα πυρά των ανταρτών. Σε ορισμένες θέσεις των υπερασπιστών της Πύλης, επιτιθέμενοι και αμυνόμενοι πιάνονται κυριολεκτικά στα χέρια. Προς το μεσημέρι, οι Γερμανοί περιορίζονται σε μάχη θέσεων. Ξέρουν πως οι αντάρτες δεν διαθέτουν ούτε τα όπλα, ούτε τα πυρομαχικά για να κρατήσουν τις θέσεις τους για πολύ ακόμα. Δεν έχουν όμως προβλέψει το λόχο του Καλλία που αθόρυβα έχει περάσει στα μετόπισθεν τους. Ο Καλλίας δεν βιάζεται να πάρει θέσεις αλλά μελετά τον εγκλωβισμό των Γερμανών και μόνο τότε τους χτυπά ανελέητα. Η μάχη θα τελειώσει το σούρουπο.
Ο απολογισμός για τους Γερμανούς είναι βαρύς: πάνω από 80 νεκροί έχουν πέσει στις πέτρες και τα αγριόχορτα, ενώ 43 είναι οι αιχμάλωτοι και τραυματίες. Ο ΕΛΑΣ έχει 2 ή 3 νεκρούς και τραυματίες.
Ο ιερώμενος του ΕΛΑΣίτικου τμήματος Χρυσόστομος Πέπας κατεβαίνει στο πεδίο της μάχης. Αναφέρει:
"Προχωρώντας μέσα από τους 80 σκοτωμένους Γερμανούς βρέθηκα στην πιο συγκλονιστική σκηνή. Χάμω κείτονταν νεκρά τα Πυλιώτικα τσοπανόπουλα, ανάσκελα καθώς τα κορμιά τους ήταν ακόμα ζεστά. Σκύβω και τα χαϊδεύω λέγοντας συγχρόνως επικήδειες ευχές. Καθώς σηκώνομαι, αντικρίζω λίγο πιο πέρα το Στέφα να στέκεται με το όπλο στο χέρι πάνω απ' το νεκρό του παιδί. Φτάνω κοντά του και μου λέει με σπαραγμό ψυχής: Παπα- Χρυσόστομε, από βόλια γερμανικά σκοτώθηκε ο γιος μου και τα άλλα μας παιδιά ή από δικά μας βόλια; Στέφα, του απαντώ, για την πατρίδα, για την πατρίδα μας έγιναν όλα αυτά."
Το αισχρό αστικό μεταπολεμικό κράτος βάλθηκε να αποδείξει για το Στέφο ότι ήταν στην πραγματικότητα επικίνδυνος κομμουνιστής, ενώ εκείνος δεν είχε ιδέα από πολιτική και απλώς υπερασπιζόταν το σπίτι και το χωριό του. Τελικά ένας θρασύς αξιωματικός της Χωροφυλακής τον μέμφθηκε για τις φρικτές ταλαιπωρίες στις οποίες των υπέβαλαν λέγοντας:
"Ποιος σου είπε ρε να πολεμήσεις τους Γερμανούς;"
Οι 43 αιχμάλωτοι Γερμανοί κλείστηκαν στην εκκλησία των Σκούρτων, αφού πρώτα υπέγραψαν μια επιστολή προς το Γερμανό φρούραρχο της Ελευσίνας ότι εάν σεβόταν τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και εάν δεν υπήρχαν αντίποινα κατά αμάχων, το 34ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ θα άφηνε αμέσως ελεύθερους τους τραυματίες και εγγυάτο για τη ζωή των υπολοίπων. Η γερμανική απάντηση ήταν η συνηθισμένη. Μεγάλες γεραμνικές δυνάμεις περικύκλωσαν τα Δερβενοχώρια και ξεκίνησαν να καίνε και να καταστρέφουν χωριά. Ο ΕΛΑΣ έδωσε και εκεί μεγάλες και αιματηρές μάχες, χωριό το χωριό, μέχρι που αναγκάστηκε να υποχωρήσει και να ελιχθεί.
Κατά την υποχώρηση και αφού στο μεταξύ ο ΕΛΑΣ είχε προωθεί βαθιά στην ελεύθερη περιοχή του, τους Εβραίους έφθασε και η ώρα των αιχμαλώτων. Εκτελέστηκαν συνοπτικά και τάφηκαν σε έναν ομαδικό τάφο πάνω από το Κακοσάλεσι, στο Βούντιμα.
Πηγή: Διονύσης Χαριτάτος, Άρης ο αρχηγός των ατάκτων, τόμος 3, Τόπος, Αθήνα 2013.
Οκτώβρης 1943. Ο Γερμανικός Ιμπεριαλισμός έχει πάθει τις πανωλεθρίες σε Στάλινγκραντ και Κούρσκ. Η Πορεία του πολέμου έχει αλλάξει και η Γερμανία βαδίζει στην Ηττα. Τότε φτιάχτηκαν τα Τάγματα ασφαλείας που είχε προτείνει ο Ράλλης το 1942. Ηταν η άμυνα του Καπιταλιστικού κόσμου ενάντια στο Αντάρτικο του ΕΛΑΣ. Η Συμμορία του ΕΔΕΣ ήταν οργάνωση γέφυρα με τα Τάγματα και τους Γερμανούς για να τσακίσουν τον λαό ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΑπάντησηΔιαγραφή