Νάκος Μπελλής - Το καμάρι της Ομβριακής- Μέρος 1ο

Η παρακάτω σειρά άρθρων βασίζεται στο εξαιρετικό βιβλίο των εκδώσεων Σύγχρονη Εποχή, Εγώ είμαι ο Νάκος ο Μπελλής το καμάρι της Ομβριακής, που μέσα από αρχειακό υλικό και συνεντεύξεις κατορθώνει να συνθέσει το αγωνιστικό πορτραίτο του ήρωα της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ Νάκου Μπελλή. Στα άρθρα που θα ακολουθήσουν θα σκιαγραφηθεί η ζωή και η δράση του θρύλου της Ομβριακής Νάκου Μπελλή, από το "κλαρί" της παρανομίας, στον ΕΛΑΣ, το ΔΣΕ και την πολιτική δράση στη Ρουμανία.

Γέννηση και παράνομη δράση

Γιος του ακτήμονα αγρότη Ανέστη Μπελλή, ο Νάκος γεννήθηκε το 1909 ή το 1907 στην Ομβριακή Δομοκού. Τον πατέρα του τον έζησε λίγο, καθώς σκοτώθηκε το 1912 στον Πρώτο Βαλκανικό Πόλεμο. Ο Νάκος ήταν παντρεμένος με την Αφροδίτη Φραγκάκη με την οποία απέκτησε τρία παιδιά, το Μανώλη, την Ελένη, τον Ανέστη και τη Σοφία. Από τα δώδεκα, η μητέρα του τον στέλνει να δουλέψει στα χωράφια των νοικοκυραίων του χωριού για να ζήσουν. Όταν ενηλικιώθηκε, άσκησε αρχικά το επάγγελμα το ψαρά στη λίμνη της Ξυνιάδας και αργότερα αυτό του ζωέμπορα και κρεοπώλη, με το μαγαζί του να είναι απέναντι από την πλατεία της Ομβριακής.

Συνεταιρίστηκε με τον Γιώργο Φλωρή από τον Πειραιά, που είχε παντρευτεί την κόρη του τσιφλικά Γιάννη Ζαρίμπα από το Δομοκό. Ο Μπελλής αγόραζε ζώα, τα έσφαζε και τα μετέφερε με το τραίνο στην Αθήνα, από όπου ο Φλωρής τροφοδοτούσε τα μαγαζιά της πόλης. Στην πορεία δημιουργήθηκαν όμως οικονομικές διαφορές, καθώς ο Φλωρής δεν του απέδιδε τα οφειλούμενα. Κάποια μέρα στις αρχές του 1942, λογομάχησαν έντονα στην πλατεία του Δομοκού. Ο Ζαρίμπας, πεθερός του Φλωρή άκουσε τις φωνές και πετάχτηκε έξω, σηκώνοντας τη μαγκούρα του για να χτυπήσει το Μπελλή. Εκείνος τράβηξε το πιστόλι του και τον σκότωσε. Άρχισε αμέσως να τρέχει τον κατήφορο για να μην τον συλλάβουν οι ιταλικές δυνάμεις κατοχής ή η Αστυνομία. 

Ο Νάκος Μπελλής στον ΕΛΑΣ.

Ο Μπελλής βρήκε σύντομα καταφύγιο σε μια στάνη ενός γνωστού του τσοπάνη, ο οποίος φύλαγε δύο παλιά τουφέκια. Το ένα το κρατά για εκείνον και το άλλο το δίνει στον Κώστα Κέντρο, ένα νεαρό φυγόδικο από το χωριό Λουτροπηγή, ο οποίος καταζητούταν για κατοχή σφαιρών. Από εκεί ξεκινά και η αγωνιστική ιστορία του Νάκου Μπελλή, καταρχήν ως φυγόδικου, που τον κυνηγούσαν οι διωκτικές αρχές και η οικογένεια του Ζαρίμπα και μετέπειτα ως στελέχους του ΕΛΑΣ.

Ο Νάκος εκείνη την εποχή πρέπει να ήταν περίπου 33ών ετών. Μετρίου αναστήματος, γεροδεμένος, με τσιγκελωτό μουστάκι, που δεν το "αποχωρήστηκε" ποτέ στη ζωή του. Παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε όπως πολλοί να έρθει σε επαφή με τους Χωροφύλακες ή τους Ιταλούς και να κλείσει μια συμφωνία μεταξύ τους, ενάντια στο ΕΑΜ και το ΚΚΕ, ο Νάκος ποτέ δεν το έπραξε. Τους πρώτους δεν τους υπολόγιζε, ενώ τους δεύτερους τους λόγιζε ως κατακτητές και άρα αντίπαλους. 

Βέβαια, ο Νάκος Μπελλής δεν ήρθε τότε σε προσωπική επαφή με τις ιδέες και τη δράση του ΚΚΕ. Όπως γράφει στο βιογραφικό του, γνώρισε το ΚΚΕ το 1937, μέσω του στελέχους του Κόμματος Γιώργου Γιαταγάνα, ενώ έδινε τακτικά οικονομικές ενισχύσεις στο ΚΚΕ, έως το 1941, μέσω του Βαγγέλη Λέβα. Όταν δημιούργησε τη μικρή του ομάδα "κλαριτών", το ΚΚΕ ήρθε σε επαφή μαζί του και του πρότεινε να συνεργαστούν. Ωστόσο, τότε ο Μπελλής δεν έδωσε σημασία. Πίστευε ότι το εθνικό του χρέος θα το έπραττε με το δικό του τρόπο, βεβαίως πίσω από τούτη την αντίληψη κρυβόταν μια απροθυμία να μπει στην πειθαρχία της οργανωμένης ζωής. Κατά την άποψή του, μόνο δύο οργανώσεις αγωνίζονταν τίμια για την ελευθερία της πατρίδας, το ΕΑΜ και το ΚΚΕ. Έτσι, ο Μπελλής έγραφε συχνά με μπογιά στα πουκάμισά του, πότε ΕΑΜ, πότε ΚΚΕ, πότε ΕΑΜ και ΚΚΕ, με κόκκινα γράμματα. Ορισμένες φορές ζωγράφιζε σφυροδρέπανα στους τοίχους των χωριών όπου έμπαινε. Η δράση του κοντολογίς υπήρξε αυτή ενός σύγχρονου "Ρομπέν των Δασών". Έμπαινε με τους άνδρες του σε κάποιο χωριό, μάζευε τους χωρικούς και διέταζε τους τσιφλικάδες, που γνώριζε προσωπικά να του φέρουν καλαμπόκι, στάρι και άλλα χρειώδη. Μετά τα μοίραζε ο ίδιος στους φτωχούς. 

Η συνάντηση του Μπελλή με το Γιώργο Φράγκο

Το Φλεβάρη του 1942 ανέβηκε εκ μέρους του ΚΚΕ στην Οργάνωση της Φθιώτιδας του ΚΚΕ, ο Γιώργος Φράγκος, για να πάρει μια εικόνα των νέων οργανώσεων και μελών του ΚΚΕ, στα 35 χωριά της περιοχής. Πρώτος σταθμός του Φράγκου ήταν το χωριό Άγιος Γεώργιος, κοντά στα Μεταλλεία. Ο Φράγκος ζήτησε από τον παλιό σύντροφό του Αλέκο Καυκούλα, να φωνάξει τα στελέχη της οργάνωσης του ΚΚΕ στα Μεταλλεία και να προετοιμάσουν έναν χώρο για σύσκεψη. 

Το ίδιο βράδυ, ο Φράγκος συναντήθηκε σε ένα σπιτάκι κοντά στα Μεταλλεία, με τους Στέλιο Πανάρα και Τάκη Καρκάνη και έβαλαν μπροστά τα καθήκοντα της οργάνωσης του ΚΚΕ για την κινητοποίηση των εργατών, καθώς και την ίδρυση μιας επιτροπής του ΕΑΜ για τους εξωκομματικούς. Οι δύο σύντροφοι του Φράγκου τον ενημέρωσαν τότε, ότι στο διπλανό δωμάτιο βρίσκονταν δύο κλαρίτες, ο Νάκος Μπελλής και ο Τζανής, οι οποίο εκβίαζαν την εταιρεία της Ξυνιάδας για να τους δίνει στάρι για να το μοιράζουν στους αγρότες. Του είπαν μάλιστα ότι ο Μπελλής τοιχοκολλούσε και αφίσσες με το σφυροδρέπανο, ενώ ήταν σε επαφή με το ΚΚΕ. Ο Φράγκος ζήτησε να κανονιστεί για την επόμενη ένα ραντεβού με τους δύο, σε κάποιο σπίτι της Ομβριακής.

Το ρανετβού κλείστηκε για τις 11 το βράδυ, στο σπίτι του αγροφύλακα και ΕΑΜίτη Κουτσογιαννακόπουλου, που βρισκόταν έξω από την Ομβριακή. Μπελλής και Τζανής μπήκαν με΄σα φορώντας μαύρους ντουλαμάδες και φυσεκλίκια σταυρωτά, με τα τουφέκια στα χέρια και τα μαχαίρια στις ζώνες. Ο Φράγκος τους ενημέρωσε ότι ήταν εκπρόσωπος της περιφερειακής οργάνωσης του ΚΚΕ και πως το ΚΚΕ δεν ενέκρινε τους εκβιασμούς, ακόμα και αν το στάρι μοιραζόταν στους φτωχούς. Τους τόνισε ότι δεν ενέκριναν που μεταχειρίζονταν τα σύμβολα του ΚΚΕ και τους υπέδειξε ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι να αγωνιστούν. Να πιάσουν για παράδειγμα ένα γερμανικό καμιόνι και να μοιράσουν τα εφόδια στους χωρικούς, ενώ τα όπλα να τα κρατήσουν εκείνοι. 

Τα λόγια του Φράγκου δεν άρεσαν στον Μπελλή, ο οποίος πετάχτηκε αμέσως επάνω θυμωμένος.

Ο Φράγκος, του απάντησε ψύχραιμα:

"Άκουσε Νάκο. Εμείς δεν φοβόμαστε κανέναν. Ούτε εσένα. Πίσω από εμένα υπάρχουν χιλιάδες αγωνιστές και πραγματικά παλικάρια. Σε λίγο θα δεις που θα γεμίσουν τα βουνά από πατριώτες που δε θα ληστεύουν αλλά θα πολεμάνε τον κατακτητή και εσείς δεν θα έχετε θέση στα βουνά. Σκέψου λογικά και παραμέρισε, ώσπου να σε χρειαστούμε. Την οικογένειά σου μπορούμε να την αναλάβουμε εμείς και πάψε να μεταχειρίζεσαι την ταμπέλα του Κόμματος με τα σφυροδρέπανα, γιατί δεν είσαι καν μέλος του. Εμείς δεν κάνουμε τέτοιες δουλειές σαν τις δικές σου, ούτε κομματικό αγώνα, αλλά αγώνα για τη λεφτεριά, για το ξεσκλάβωμα της πατρίδας. Αν συνεχίσεις θα αναγκαστούμε να δώσουμε εντολή σε όλες τις οργανώσεις μας να μην σε προστατεύουν πια, όπως κάνανε μέχρι τώρα."

Ο Μπελλής αποχώρησε χωρίς να μιλήσει από τη συνάντηση. Αυτή ήταν η πρώτη σοβαρή επαφή του με το ΚΚΕ, όχι όμως, όπως θα δούμε και η τελευταία.

Γιώργος Φράγκος, στέλεχος του ΚΚΕ Φθιώτιδας και πρωτεργάτης της ανασύνταξης του Κόμματος και της εδραίωσης του ΕΑΜ στην περιοχή του Δομοκού και σε ολόκληρο το νομό.

Συνεχίζεται