Το ολοκαύτωμα του χωριού Ξηρόβρυση

Η Ξηρόβρυση είναι ημιορεινό χωριό του νομού και της επαρχίας Κιλκίς. Το χωριό βρίσκεται 3 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης του Κιλκίς. Κάτοικοί του ήταν στην πλειοψηφία του πρόσφυγες του Καρς και του Πόντου. Το χωριό κατά την περίοδο της Κατοχής είχε περάσει μαζικά στο πλευρό του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.  

Στις 20 Νοεμβρίου 1946 το χωριό Ξηρόβρυση δέχτηκε την επίθεση παρακρατικών συμμοριών υπό την καθοδήγηση του διοικητή της Αστυνομίας της πόλης του Κιλκίς Μαυρουδή. Οι παρακρατικοί, στην πλειονότητά τους φονιάδες της ΠΑΟ και του Λαζίκ επί Κατοχής, είχαν μαυρίσει με κάρβουνο τα πρόσωπά τους για να μην αναγνωριστούν από τους κατοίκους του χωριού. Επικεφαλής του ήταν το στέλεχος της ΠΑΟ Γιώργος Παπανδρέου. 

Aς ξεκινήσουμε όμως τα γεγονότα από την αρχή τους. 

Το χωριό Ξηρόβρυση, το 1946 είχε σχεδόν ολοκληρωτικά ταχθεί με την πλευρά του ΔΣΕ και είχε αναδείξει δεκάδες αντάρτες και στελέχη του ΔΣΕ από τις οικογένειές του. Από πλευράς του αστικού κράτους, η Ξηρόβρυση αλλά και τα χωριά Κοκκινιά και Μεταλλικό του Κιλκίς αποτελούσαν σοβαρό πρόβλημα, αφού τροφοδοτούσαν τους αντάρτες με έμψυχο υλικό και εφόδια. Έτσι μια δραστική λύση έπρεπε να δοθεί, η οποία εφόσον περιλάμβανε την ολοκληρωτική σφαγή των κατοίκων τους, δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα του επίσημου κράτους. 

Κι εκεί που το κράτος τελείωνε τα όσα μπορούσε να αναλάβει, ξεκίναγε τη δράση του το παρακράτος.

Στις 10 το βράδυ, μια ομάδα 20-30 παρακρατικών έζωσε το χωριό και ξεκίνησε την επίθεση εναντίον των πολιτών του. Στις 12 τα μεσάνυχτα, οι παρακρατικοί συγκεντρώθηκαν στην πλατεία του χωριού και αποχώρησαν. Είχαν δολοφονήσει 47 πολίτες, είχαν τραυματίσει ακόμα 20, είχαν κάψει το 80% των σπιτιών του χωριού, τα οποία πλιατσικολόγησαν πρώτα. Πολλές γυναίκες βιάστηκαν και δολοφονήθηκαν, ενώ δολοφονήθηκαν ακόμα και έγκυες. Ελάχιστοι γλίτωσαν. 

Η οικογένεια Σαββίδη

Η Ευθυμία Σαββίδου, ετών 70, εκτελέστηκε με μια σφαίρα στο κεφάλι μέσα στο σπίτι της, το οποίο μετά πυρπόλησαν. Τον άνδρα της Παύλο Σαββίδη, 71 ετών τον εκτέλεσαν στην αυλή. Τον μικρότερο υιό της οικογένειας δεν τον βρήκαν γιατί κατάφερε να κρυφτεί στους θάμνους. Αμέσως μετά πέρασε στο ΔΣΕ. Η εγγονή της οικογένειας Μαρία, ετών 16, βιάστηκε ομαδικά, τις χάραξαν με μαχαίρια τα στήθη και μετά την εκτέλεσαν κι αυτή με μια σφαίρα στο κεφάλι. Το έγκλημα της οικογένειας Σαββίδη; Ήταν με το ΕΑΜ στην Κατοχή και ο μεγαλύτερος από τα παιδιά τους ήταν εξόριστος...

Η οικογένεια Χρυσοχοΐδη

Η οικογένεια αποτελούταν από τον Κώστα Χρυσοχοΐδη, 60 ετών, τη γυναίκα του Ελένη, 50 ετών, τον γιό τους Παναγιώτη 15 χρονών, την κόρη τους Εστέλα 12 ετών και το μικρότερο παιδί τους Γιάννη που ήταν τότε 7 ετών. Παρά το γεγονός ότι η οικογένεια ουδέποτε ενεπλάκη με την πολιτική, οι παρακρατικοί τους έβγαλαν με τη βία από το σπίτι, τους εκτέλεσαν μαζικά και πριν φύγουν πυρπόλησαν το οίκημα. Η οικογένεια Χρυσοχοΐδη έτσι έσβησε από το χάρτη.

Η οικογένεια Τσιπίδη

Αποτελούταν από τους Δόμνα Τσιπίδη, 30 ετών, την κόρη της Καλλιόπη 11 ετών, τον γιό της Γιώργο 10 ετών και τη θεία της Ξανθίππη ετών 40. Όταν οι πρώτοι πυροβολισμοί ακούστηκαν στο χωριό, η οικογένεια Τσιπίδη έτρεξε να κρυφτεί στο κελάρι του σπιτιού της Σόνιας Μαχαιρίδου. Οι παρακρατικοί έφθασαν στο σπίτι της Μαχαιρίδου και την έβγαλαν έξω μαζί με την κόρη της Ανάστα, ετών 20 που ήταν παντρεμένη με τον Μπάμπη Συγγερίδη και είχε μαζί της το εξάμηνο κοριτσάκι της. Αργότερα, οι παρακρατικοί βρήκαν και τους κρυμμένους στο υπόγειου και τους παράταξαν κι αυτούς στον ίδιο τοίχο. Εκτελέστηκαν όλοι με αυτόματα εκτός από τον μικρό Γιώργο που έτρεξε μακριά σε μια ρεματιά. Γλίτωσε επίσης και το εξάμηνο παιδί της Ανάστας, το οποίο βρήκαν την επόμενη μέρα οι αρχές που επισκέφτηκαν το χωριό. 

Η οικογένεια Παναγιωτίδου-Ρωσσίδου

Η οικογένεια αποτελούταν από τις Δέσποινα Παναγιωτίδου, 16 ετών, Παναγιωτίδου Ελένη 18 ετών, την μητέρα τους και τον πατριό τους Κώστα Ρωσσίδη. Oι παρακρατικοί αφού βίασαν τις κοπέλες, τις εκτέλεσαν μαζί με τη μητέρα τους. Ο Κώστας Ρωσσίδης δεν ήταν εκείνη τη νύχτα στο χωριό και γλίτωσε. Αργότερα κατατάχτηκε στο ΔΣΕ. 

Η οικογένεια Ξάνθου

Η Ελένη Ελευθεριάδου- Ξάνθου, ετών 25 είχε παντρευτεί τον Ζαφείρη Ξάνθου και διέμενε μαζί με την πεθερά της Σουλτάνα καθώς ήταν έγκυος. Οι παρακρατικοί τις έβγαλαν στον κήπο και τις εκτέλεσαν με ριπές. Η Ελένη έπεσε ανάσκελα πάνω στο φράχτη της αυλής της και καρφώθηκε στα σύρματα. Οι παρακρατικοί αφού έβαλαν φωτιά στο σπίτι της, της έσκισαν με μαχαίρια την κοιλιά και πέταξαν το αγέννητο παιδί της στο χώμα δίπλα της. Έγκλημα της Ελένης Ελευθεριάδου; Ήταν οργανωμένη στην ΕΠΟΝ κατά την Κατοχή...

Η οικογένεια Μπαγανά

Αποτελούταν τότε από τους Γιώργο Μπαγανά, ετών 70 και τη γυναίκα του Κυριακή Μπαγανά ετών 60. Ο γιός τους Γιάννης ήταν ήδη αντάρτης του ΔΣΕ με το ψευδώνυμο "Ταρζάν". Οι γονείς του εκτελέστηκαν έξω από το σπίτι τους με μια σφαίρα στο κεφάλι. Μετά έκαψαν το σπίτι τους.

Η λίστα των νεκρών της Ξηρόβρυσης είναι η παρακάτω:

Αβλαστιμίδου Βαραβάρα, ετών 65

Αθανασίου Δημήτρης, ετών 32

Βαμβακίδης Χαράλαμπος, ετών 60

Γρηγοριάδου Πελαγία, ετών 85

Δερματόπουλος Γιάννης, ετών 72

Θεοφανίδου Δέσποινα, ετών 55

Θεοφανίδης Μιχάλης, ετών 14

Ιορδανίδης Γιώργος, ετών 37

Ιωαννίδου Άννα, ετών 40

Ιωαννίδης Γιάννης, ετών 16

Καρολίδου Σουμέλα, ετών 65

Καρολίδης Γιώργος, ετών 30

Καρολίδου Ελπίδα, ετών 25

Κυριάκου Θεογνωσία, ετών 30

Μαυρίδου Κυριακή, ετών 8

Μαχαιρίδου Σόνια, ετών 60

Μελισσανίδου Αλεξάνδρα, ετών 65

Μπαγανάς Γιώργος, ετών 70

Μπαγανά Κυριακή, ετών 60

Ξάνθου Ελένη, ετών 25

Ξάνθου Σουλτάνα, ετών 65

Παναγιωτίδου Δέσποινα, ετών 16

Παναγιωτίδου Ελένη, ετών 18

Παπαδόπουλος Κώστας, ετών 28

Παπαδοπούλου Ελένη, ετών 22

Παπαδόπουλος Αθανάσιος, ετών 3

Παπαδοπούλου Ολυμπία, ετών 35

Παπαιωαννίδης Γιώργος, ετών 40

Σαββίδης Παύλος, ετών 67

Σαββίδου Ευθυμία, ετών 70

Σαββίδου Σοφία, ετών 16

Σαλαβασίδης Αλέξανδρος, ετών 16

Σαλαβασίδου Ελένη, ετών 50

Σαμαράς Δαμιανός, ετών 35

Συγγερίδου Αναστασία, ετών 20

Τσιπίδου Δόμνα, ετών 30

Τσιπίδου Καλλιόπη, ετών 12

Τσιπίδου Ξανθίππη, ετών 40

Χριστίδου Βικτωρία, ετών 16

Χριστίδου Δέσποινα, ετών 32

Χρυσοχοΐδου Ελισάβετ, ετών 40

Χρυσοχοΐδης Ισαάκ, ετών 12

Χρυσοχοΐδου Ελένη, ετών 50

Χρυσοχοΐδης Κώστας, ετών 60

Χρυσοχοΐδης Γιάννης, ετών 17

Χρυσοχοΐδου Στέλλα, ετών 12

Εφημερίδες της εποχής για το ολοκαύτωμα της Ξηρόβρυσης