Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2017

Αφιέρωμα στον Βίκτορ Χάρα


Ο Βίκτορ Λίδιο Χάρα Μαρτίνεθ υπήρξε, πριν δολοφονηθεί άγρια από τη Δικτατορία Πινοτσέτ, ποιητής, συνθέτης, τραγουδιστής και θεατρικός σκηνοθέτης και συγγραφέας.

Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μουσικού–πολιτικού κινήματος «Nueva Canción Chilena», που αναπτύχθηκε στη Χιλή τη δεκαετία του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970, μέχρι το πραξικόπημα του στρατηγού Πινοτσέτ το 1973, με το οποίο ανατράπηκε ο εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας Σαλβαδόρ Αγιέντε.

 Βίκτορ Χάρα γεννήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1932 στην ευρύτερη περιοχή της πόλης Lonquén, κοντά στην πρωτεύουσα της Χιλής, Σαντιάγκο. Mεγάλωσε μόνο με τη μητέρα του, που ήξερε να παίζει πιάνο και κιθάρα και τραγουδούσε, και επέμενε τα παιδιά της να πάνε στο σχολείο. 

Μετά τον θάνατο της μητέρας του το 1947, ο Βίκτορ Χάρα ξεκίνησε να σπουδάζει για να γίνει λογιστής, αλλά σύντομα σταμάτησε και πήγε σε μια σχολή για να γίνει ιερέας. Μετά από κάποια χρόνια όμως, απογοητευμένος από την εκκλησία, εγκατέλειψε τη σχολή. Αφού πήγε στρατό γύρισε στη γενέτειρά του και ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική και το θέατρο.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1950 έγινε μέλος της θεατρικής ομάδας Compañía de mimos de Noisvander και άρχιζε να σπουδάζει υποκριτική και σκηνοθεσία στη Σχολή Θεάτρου του Πανεπιστημίου της Χιλής (Scuola di Teatro dell'Università del Cile). 

Το 1957 μπήκε στην ομάδα έρευνας παραδοσιακών τραγουδιών και χορών Cuncumén και γνώρισε τη Βιολέτα Πάρρα. Πέντε χρόνια αργότερα πήρε το πτυχίο σκηνοθεσίας θεάτρου.

Το πρώτο θεατρικό έργο που σκηνοθέτησε ήταν το Parecido a la felicidad του Alejandro Sieveking, το 1959. Μέχρι το 1972 σκηνοθέτησε περισσότερα από δέκα έργα, μεταξύ των οποίων τον Μανδραγόρα του Νικολό Μακιαβέλλι (1960) και την Αντιγόνη του Σοφοκλή (1969) ενώ υπήρξε και βοηθός σκηνοθέτη τρεις φορές: το 1960 στο La Viuda de Apablaza του Germán Luco Cruchaga, το 1963 στο Ο καυκασιανός κύκλος με την κιμωλία του Μπέρτολτ Μπρεχτ και το 1966 στο Μαρά/Σαντ του Πέτερ Βάις. 

Στο μεταξύ, το 1961, έγραψε το πρώτο του τραγούδι, το Paloma quiero contarte και λίγο αργότερα ηχογράφησε, με το γκρουπ Cuncumén το Folclore chileno, στο οποίο συμπεριελήφθησαν και δύο τραγούδια του, το Paloma quiero contarte και το La canción del minero.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 μέχρι το 1968 ήταν διευθυντής της Academia de folclore de la Casa de la Cultura de Ñuñoa και από το 1964 μέχρι το 1967 ήταν καθηγητής υποκριτικής στο Πανεπιστήμιο.

Ο Χάρα υπήρξε ενεργό και δραστήριο μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Χιλής, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Νεολαίας της Χιλής (Juventudes Comunistas de Chile), είχε υποστηρίξει την κυβέρνηση του συνασπισμού της Λαϊκής Ενότητας και είχε ταχθεί δημόσια υπέρ του Προέδρου Σαλβαδόρ Αγιέντε.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 1973 ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοσέτ ανέτρεψε με πραξικόπημα την κυβέρνηση Αγιέντε. Το πρωί της επόμενης ημέρας ο Χάρα συνελήφθη στο Πανεπιστήμιο και μεταφέρθηκε μαζί με άλλους πολιτικούς κρατούμενους στο Στάδιο Χιλή (Estadio Chile). Δολοφονήθηκε ενώ ήταν υπο κράτηση στις 16 Σεπτεμβρίου 1973.


Σύμφωνα με μαρτυρίες στη διάρκεια της κράτησής του υπέστη βασανιστήρια. Η σύζυγός του Joan Jara ανέφερε ότι όταν παρέλαβε τη σορό του άντρα της, το σώμα του έφερε σημάδια κακοποίησης. Το κεφάλι του ήταν γεμάτο αίματα και αιματώματα, στη δεξιά πλευρά της κοιλιάς είχε μια μεγάλη πληγή, στο στήθος είχε πολλές μικρές οπές και τα χέρια του ήταν παραμορφωμένα. Άλλη μαρτυρία αναφέρει ότι οι βασανιστές του, του έσπασαν με σφυρί τα χέρια, του έδωσαν μια κιθάρα και πριν τον εκτελέσουν του είπαν: "Παίξε κάτι τώρα".

Τον Ιούνιο του 2008 ο Χιλιανός δικαστής Χουάν Εδουάρδο Φουέντες αποφάσισε να ξανανοίξει τον φάκελο της δολοφονίας του Βίκτορ Χάρα και δήλωσε ότι θα εξέταζε νέα αποδεικτικά στοιχεία που είχε προσκομίσει η οικογένεια του δολοφονηθέντος. 

Σχεδόν ένα χρόνο μετά, στις 28 Μαΐου του 2009, απαγγέλθηκε κατηγορία για τη δολοφονία του Χάρα, κατά του José Adolfo Paredes Márquez, που όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα ήταν στρατιώτης.

Στις 28 Δεκεμβρίου 2012 ένας δικαστής στη Χιλή διέταξε να συλληφθούν οκτώ πρώην αξιωματικοί του στρατού γιατί φέρονταν να είχαν σχέση με τη δολοφονία του Χάρα. Για έναν εξ αυτών, τον Pedro Barrientos Núñez, που πλέον κατοικεί στη Φλόριντα των Η.Π.Α, εκδόθηκε διεθνές ένταλμα σύλληψης. Ο Núñez, σύμφωνα με τον José Adolfo Paredes Márquez, ήταν υπεύθνος για τον θάνατο του Χάρα . 

Οι αρχές των Η.Π.Α δεν προχώρησαν ποτέ στην έκδοση του Pedro Barrientos Núñez.

Η μορφή του Βίκτορ Χάρα ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες της εποχής του και μεταγενέστερους. Ποιήματα, διηγήματα και τραγούδια αφιερώθηκαν στη μνήμη και στην πολύπλευρη προσφορά του. Πιο εντυπωσιακό αφιέρωμα στη μνήμη του αποτελεί ενδεχομένως, ο αστεροειδής 2644 Βίκτορ Χάρα, που ανακαλύφθηκε το 1973.


Robert Rehfeldt (1983) - "Πορτραίτο ενός Χιλιανού τραγουδιστή

Theo Balden (1984)  Απόδοση τιμής στο Βίκτωρ Χάρα

Ο θάνατος του Βίκτωρ Χάρα σε σκίτσο συγκρατούμενού του

Wolfgang Mattheuer (1973) - Ένα ρέκβιεμ για το Βίκτωρ Χάρα

Τραγούδια του Βίκτωρ Χάρα




Aφιερωμένα στο Βίκτωρ Χάρα





O αστεροειδής 2644 Βίκτορ Χάρα.



1 σχόλιο:

  1. Η Τραγωδία του λαού της Χιλής απο τον Πινοσετ που διορίστηκε αρχηγός του Στρατού απο την Κυβέρνηση Αγιέντε και του έσφαξε. Συμπεράσματα πολύτιμα που ...ορισμένοι... μέχρι και σήμερα δεν έχουνε βγάλει..... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή