Η σχέση του ΕΔΕΣ και των Γερμανών υπήρξε στην νεότερη ιστορία αμφισβητούμενη από πολλούς κύκλους ιστορικών και μελετητών. Η μετέπειτα δράση του ΕΔΕΣ στο πλευρό του Παπανδρέου και των Άγγλων καθώς και οι συχνές συγκρούσεις του με τον ΕΛΑΣ, οδηγούσε πολλούς στο συμπέρασμα ότι ο Ζέρβας είχε σχέσεις και με τον Γερμανό κατακτητή. Παρά την άποψη που υποστηρίχθηκε από πολλούς αντάρτες της εποχής, ότι ο Ζέρβας και ο ΕΔΕΣ συνεργάζονταν με τους Γερμανούς, το ερώτημα έμενε πάντα ιστορικά ατεκμηρίωτο. Το μετεμφυλιακό κράτος (άποψη που επικρατεί ακόμα και στο πολεμικό μουσείο) αναγνώρισε ως ομάδες Εθνικής Αντίστασης μονάχα τον ΕΔΕΣ και την δοσιλογική Οργάνωση Χ. Ο λόγος ήταν φυσικά προφανής. Παρόλα αυτά τα στοιχεία για τις σχέσεις του Ζέρβα με τους Γερμανούς είναι πολλά.
Από τον Θέμη Μοσχάτο (7η Μεραρχία ΕΛΑΣ) μαθαίνουμε ότι ο Στυλιανός Χούτας του ΕΔΕΣ Αιτ/ακαρνανίας διατηρούσε στην πόλη της Αμφιλοχίας σύνδεσμο του ΕΟΕΑ - ΕΔΕΣ με την εκεί γερμανική φρουρά. Ο σύνδεσμος έλαβε μέρος στην μάχη χτυπώντας αντάρτες του ΕΛΑΣ. Αργότερα ο Ζέρβας έσπευσε να διαμαρτυρηθεί με τηλεγράφημα για την πράξη αυτή των ανταρτών του ΕΛΑΣ.
Σε άλλη περίπτωση ο παλιός αντάρτης του ΕΛΑΣ Δημήτρης Ζάχαρης μας λέει ότι ο Ζέρβας στην Ήπειρο δέχονταν χρυσές λίρες και όπλα από τους Γερμανούς προκειμένου να εξοπλίσει άνδρες και να χτυπήσει με αυτούς τον ΕΛΑΣ. Την άποψη αυτή φαίνεται να συμμερίζεται και ο καπετάνιος Βασίλης Τσούνης σε συνέντευξή του. Πολλοί αντάρτες και επιτελικό προσωπικό του ΕΑΜ έχει καταγράψει παρόμοιες απόψεις σε βιβλία και εφημερίδες όμως μια ικανή μερίδα του ακαδημαϊκού κόσμου θεωρεί ότι κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε και ότι οι απόψεις αυτές εκφράζουν μια ακόμα άσβεστη αντιπαλότητα. Ωστόσο το πλήθος τέτοιων απόψεων είναι τόσο μεγάλο που δεν μας επιτρέπει να μην τις πάρουμε στα σοβαρά.
Το ερώτημα της σχέσης αυτής επιβεβαιώνεται περαιτέρω όμως και από την μεριά ανθρώπων της εποχής που δεν ανήκαν στον χώρο του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΚΚΕ. Ο στρατηγός του ΕΔΕΣ Κομνηνός Πυρομάγλου στα τέλη του 1944 ψυχραίνεται με το αρχηγείο και τον Ζέρβα λόγω των φιλογερμανικών του σχέσεων. Αργότερα και ως βουλευτής της ΕΔΑ ο Πυρομάγλου θα καταγγείλει την σχέση αυτή ανοιχτά όταν ο βουλευτής πια, Χούτας θα εκδώσει το βιβλίο των απομνημονευμάτων του.
Τελικά έιναι μόλις το 1995 που οι ελληνικοί ακαδημαϊκοί κύκλοι (τουλάχιστον μέρος τους) εκφράζουν μια τεκμηριωμένη ιστορική γνώμη. Στο δίτομο έργο του ο ιστορικός Hagen Flaischer αποκαλύπτει μεστά και τεκμηριωμένα την σχέση Γερμανών και ΕΔΕΣ. Πρόκειται για μια καθαρά δοσιλογική σχέση προδοτική για τον ελληνικό λαό και τον ΕΛΑΣ. Το έργο αυτό που τιτλοφορείται "Στέμμα και σβαστικα" παρουσιάζει μια σειρά ντοκουμέντων που θα παρατεθούν παρακάτω. Ο καθηγητής Flaischer, όχι μόνο παρέχει μια πλήρη και αποδεδειγμένη απάντηση αλλά έχει το θάρρος να την δημοσιοποιήσει .
Τεύχος του Οδηγητή του 1943 που καταγγέλλει την στάση του ΕΔΕΣ απέναντι στο ζήτημα της εθνικής απελευθέρωσης
Η εφημερίδα του ΕΑΜ "Λαοκρατία" καταγγέλλει την προδοτική επίθεση των ομάδων του ΕΔΕΣ στον ΕΛΑΣ
Στρατιωτική ανακοίνωση του Γερμανικού Στρατηγείου Ηπείρου των Γερμανών που προτρέπει τις δυνάμεις του ΕΔΕΣ σε κοινό αγώνα κατά του κομμουνιστικού ΕΛΑΣ.
Η ανακοίνωση του Γερμανικού Στρατηγείου Ηπείρου φέρει στο πάνω αριστερό μέρος της την μονογραφή του Γερμανού στρατηγού Ρότφουξ.
Συγκεφαλαίωση για τις επαφές του Ζέρβα μα το 22ο Σώμα Στρατού των Γερμανών. Το έγγραφο είναι τμήμα του πολεμικού ημερολογίου της Στρατιάς Ε και αναφέρεται στην κοινή επιχείρηση Ζέρβα και Ναζί ενάντια στον ΕΛΑΣ Τζουμέρκων. Κατά την επιχείρηση αυτή ο Ζέρβας είχε δεχτεί από τους Γερμανούς άφθονο πολεμικό και φαρμακευτικό υλικό, όμως η αντίσταση του ΕΛΑΣ στην περιοχή υπήρξε ικανή ώστε να καθηλώσει τις δυνάμεις των Γερμανών και του Ζέρβα. Μετά τις επιχειρήσεις αυτές ο Ζέρβας έσπευσε να υπογράψει την κατάπαυση πυρός με τον ΕΛΑΣ και να διαβεβαιώσει τους Γερμανούς ότι στην περιοχή ευθύνης του κανείς δεν θα πείραζε Γερμανό φαντάρο.
Ο Ριζοσπάστης για την προδοσία του ΕΔΕΣ
Ανακοίνωση του ΕΑΜ για τους προδότες και τους συνεργάτες των Γερμανών
To τι αναφέρει ο κάθε βετεράνος αντάρτης που γράφει απομνημονεύματα δεν μπορεί να θεωρηθεί σοβαρή πηγή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό την άλλη βέβαια υπάρχουν σοβαρότερες πηγές που τεκμηριώνουν την ανακωχή μεταξύ ΕΔΕΣ και Γερμανών που υπήρξε σχεδόν απαραβίαστη περίπου από τα μέσα Οκτωβρίου του 1943 μέχρι τον Ιούλιο του 1944:τέτοια είναι το βιβλίο του Φλάισερ όπως σωστά αναφέρθηκε,το συλλογικό ''Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950:Ένα έθνος σε κρίση'' (βλέπε κείμενα Χόνδρου και Φλάισερ) και το βιβλίο του Χέρμαν Μάγερ ''Αιματοβαμμένο Έντελβαϊς-Η 1η Ορεινή Μεραρχία, το 22ο Σώμα Στρατού και η εγκληματική δράση τους στην Ελλάδα,1943-1944''.
Το συλλογικό έργο που ανέφερα,ενέπλεκε και το όνομα του Πυρομάγλου στις διαπραγματεύσεις ΕΔΕΣ-Γερμανών.
Επίσης,ανακωχή με τα γερμανικά στρατεύματα είχε υπογράψει και η 8η μεραρχία του ΕΛΑΣ στα Άγναντα αλλά μόλις το έμαθε το αρχηγείο του ΕΛΑΣ επικήρυξε τους αρχηγούς της μεραρχίας.
Ως αντιστασιακοί δεν αναγνωρίστηκαν μόνο ο ΕΔΕΣ και η Χ αλλά επίσης η ΕΚΚΑ,η ΕΟΚ,η ΠΑΟ,η ΕΣΕΑ,η ΠΕΑΝ και άλλες μικρότερες οργανώσεις,κυρίως κατασκοπευτικού χαρακτήρα.
ΠΑΟ και ΕΣΕΑ ήταν οργανώσεις δοσιλογικού χαρακτήρα που αγιοποιήθηκαν μετά τον εμφύλιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι μαρτυρίες των ανταρτών είναι σαφέστατα αξιόλογο ιστορικό στοιχείο όμως χρειάζονται διασταύρωση.
ο Φλάισερ στο Στέμμα και Σβάστικα, αναλύει επακριβώς όχι μόνο την ανακοχή Γερμανών και ΕΔΕΣ αλλά αναφέρεται και στις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις, ΤΙΣ ΚΟΙΝΕΣ ΤΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ενάντια στον ΕΛΑΣ.
Για την ΠΑΟ όσον αφορά κάποιους Πόντιους ένοπλους που σχημάτισαν την ΕΕΣ/ΠΑΟ συμφωνώ.Από την άλλη αρκετά άλλα μέλη της ΠΑΟ πέρασαν στον ΕΛΑΣ ή στην Μ.Ανατολή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια την ΕΣΕΑ επαναλαμβάνω πως διαφωνώ. :)
Έχεις δίκιο,τώρα που το σκέφτηκα αναφέρει και ο Μάγερ την κοινή επιχείρηση Ιέραξ,μεταξύ Γερμανών και ΕΔΕΣ.
Σε παρακαλω αν και οταν μπορεσεις δωσε μια απαντηση για αυτο το αρθρο.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttp://ellhnikaxronika.blogspot.gr/2012/09/1943-44.html.
Ευχαριστω Δημητρης
Το άρθρο έχει κατέβει νομίζω
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έχει κατέβει.
ΔιαγραφήΔεν έχω ιστορικά στοιχεία να παραθέσω όμως γνώρισα αρκετούς μαχητές του ΕΔΕΣ Και ειδικότερα του Χούτα, όλοι ανεξαιρέτως μιλούσαν με θαυμασμό για τους Γερμανούς για τη βοήθεια που τους παρείχαν κατά των Ελασιτών. στο σύνολό τους ήταν χουντικοί, και πολλοί από αυτούς είχαν πλουτίσει Με τρόπο που δεν ανταποκρίνονταν ούτε στην εργασία τους ούτε στην περιουσία τους
ΑπάντησηΔιαγραφή