Στα βήματα της Ιστορίας - Το μνημείο των κρεμασμένων της Κλαδοράχης

Ο Κόκκινος Φάκελος επισκέφθηκε το μνημείο της Κλαδοράχης Φλώρινας, όπου στις 09/08/1943, οι Ναζί κατακτητές κρέμασαν 15 αγωνιστές του ΕΑΜ. 

Την προηγούμενη της εκτέλεσης, ομάδα ανταρτών του ΕΛΑΣ διενέργησε ενέδρα ενάντια σε διερχόμενο Γερμανικό απόσπασμα, όπου ένας Γερμανός μοτοσικλετιστής, δύο Γερμανοί οπλίτες και ένας πολίτης σκοτώθηκαν. Δύο ακόμα Γερμανοί στρατιώτες και ένας εφοριακός υπάλληλος ονόματι Μίμης Παπαδόπουλος αιχμαλωτίστηκαν. 

Με το φόβο των αντιποίνων, ο πρόεδρος της Κλαδοράχης, Παναγιώτης Παπάς, ενημερώνει το Γερμανικό Φρουραρχείο Φλώρινας για το συμβάν, φοβούμενος αντίποινα. Επίσης ενημερώνει και τον Νομάρχη Φλώρινας, Κωνσταντίνο Μπόνη.

Η απόφαση των Γερμανών είναι αντίποινα με απαγχονισμό 15 Ελλήνων για το θάνατο του Γερμανού στρατιώτη και αν δεν απελελευθερωθούν οι αιχμάλωτοι, την αύξηση των αντιποίνων στους 50 Έλληνες. Ο αριθμός δεν αυξήθηκε διότι απελευθερώθηκαν οι αιχμάλωτοι.

Φτιάχνεται και η λίστα των 15 όπου περιλαμβάνει συλληφθέντες από την περιοχή, αλλά και από κρατούμενους των Γερμανικών Φυλακών Φλώρινας. Ρόλο στις υποδείξεις της λίστας των μελλοθανάτων, φαίνεται να έπαιξαν και Βούλγαροι στρατιωτικοί που είχαν στοχοποιήσει πρόσωπα για την αντιστασιακή τους δράση.

Η εκτέλεση των 15 έγινε τα χαράματα της Δευτέρας 9 Αυγούστου 1943, με απαγχονισμό σε ενιαία δοκό η οποία στηρίχτηκε σε δύο δένδρα και οι απαγχονισθέντες, έμειναν κρεμασμένοι επί τρεις ημέρες προς παραδειγματισμό – εκφοβισμό, κατόπιν διαταγής του Γερμανικού Φρουραρχείου. Την ώρα της εκτέλεσης οι Γερμανοί έθεσαν σε  λειτουργία τις μηχανές των αυτοκινήτων τους για να μην ακούγονται οι φωνές των θυμάτων τους.

Πληροφορίες που δεν μπορέσαμε να εξακριβώσουμε αναφέρουν ότι παράγοντες της Φλώρινας έπεισαν τη Γερμανική διοίκηση ώστε να μην εκτελέσει ντόπιους κρατούμενους και στη θέση τους εκτελέστηκαν αγωνιστές του ΕΑΜ από τα Ιωάννινα, ανάμεσά τους και οι Εβραίοι αντιστασιακοί Αριστείδης Λεβής και Νισήμ Βατής.

Το μνημείο.

Η πλάκα με τα ονόματα των νεκρών.

Όπισθεν του μνημείου όπου έγινε η εκτέλεση.

Φωτογραφία της εκτέλεσης.